Προϊόν συμβιβασμού, όπως άλλωστε συμβαίνει πάντα, είναι η συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι «28» για το προσφυγικό-μεταναστευτικό. Χρειάστηκαν περίπου 14 ώρες συνομιλιών και διαβουλεύσεων, ώστε να προκύψει ένα κείμενο που να ικανοποιεί όλες τις πλευρές. Η προσπάθεια ήταν να ανακουφιστεί η καγκελάριος Μέρκελ, η οποία αντιμετωπίζει πιέσεις στο Βερολίνο από τον υπουργό Εσωτερικών, για το θέμα των αιτούντων άσυλο που ταξιδεύουν ελεύθερα (και καταλήγουν στην Γερμανία) και να μην υλοποιηθεί η απειλή του Ιταλού πρωθυπουργού Τζιουζέπε Κόντε να ασκήσει βέτο και να τα τινάξει όλα στον αέρα.

Τελικά, η συμφωνία κινείται στα γνωστά πλαίσια: ακόμα περισσότερα χρήματα στην Τουρκία και επιπλέον κονδύλια σε χώρες της Αφρικής, όπως το Μαρόκο, για να βάλουν φρένο στις ροές. Για την περίπτωση της Τουρκίας, προφανώς συμφώνησε και η Αθήνα να δοθούν κονδύλια της τάξης των 3 δισ. ευρώ για τους πρόσφυγες που ζουν στο έδαφός της. Τα κονδύλια αυτά δίνονται στο ειδικό Ταμείο για το προσφυγικό και όχι στην κυβέρνηση της Άγκυρας. Ενέχει ο κίνδυνος βέβαια η Τουρκία να παζαρέψει μαζί με τα κονδύλια και την βίζα για τα ταξίδια στην ΕΕ, πράγμα που δεν δέχονται χώρες όπως η Γερμανία και η Αυστρία.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην Ιταλία, όχι όμως και στην Ελλάδα που αντιμετωπίζει ασφυκτική πίεση και απειλές από την Τουρκία: «Η ΕΕ θα συνεχίσει να στέκεται στο πλευρό της Ιταλίας και άλλων χωρών-μελών που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή σε αυτό το θέμα» αναφέρει το κείμενο. Προφανώς η Ελλάδα βρίσκεται στη δεύτερη κατηγορία. Για την Ιταλία είναι σημαντικό ότι πέτυχε σαφή αναφορά στην περίπτωσή της.

Στο κείμενο αναφέρεται επίσης ότι η ΕΕ θα εξετάσει (σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης) το θέμα της δημιουργίας κέντρων υποδοχής-καταγραφής προσφύγων σε διάφορες περιοχές σε τρίτες χώρες. Στόχος να ελεχθούν τα ταξίδια προς την ΕΕ, που συχνά-πυκνά είναι μοιραία για τους ανθρώπους. Εκεί θα εξετάζονται τα αιτήματα και θα διαχωρίζονται οι περιπτώσεις. Δεν διευκρινίζεται, πάντως, τι θα γίνεται στη συνέχεια με όσους όντως λάβουν καθεστώς πρόσφυγα. Πάντως, η Αλβανία έχει απαντήσει (σε πρώτη φάση) αρνητικά στο ενδεχόμενο να δημιουργηθούν στο έδαφός της τέτοια κέντρα καταγραφής.

Στην περίπτωση των χωρών-μελών της ΕΕ στο κείμενο αναφέρεται ότι αυτοί που φτάνουν-διασώζονται σε χώρα-μέλος θα οδηγούνται σε κλειστού τύπου (ελεγχόμενα) κέντρα για να γίνεται ο διαχωρισμός μετανάστη-πρόσφυγα. Όλα αυτά όμως θα γίνονται σε εθελοντική βάση. Αναφέρεται επίσης ότι τα κέντρα θα έχουν την πλήρη στήριξη της ΕΕ, ουσιαστικά, θα θεωρούνται κέντρα της ΕΕ, με αποτέλεσμα οι διαδικασίες να τρέχουν γρηγορότερα. Αυτή είναι η προσδοκία. Φυσικά, δεν υπάρχει καμία αναφορά για το τι θα γίνει αν δεν υπάρξει ενδιαφέρον για τη δημιουργία τέτοιων κέντρων.

Όσοι δικαιούνται άσυλο θα διαμοιράζονται στην ΕΕ, όμως το κοινό ανακοινωθέν διευκρινίζει ότι και αυτό θα γίνεται εθελοντικά, που σημαίνει ότι χώρες όπως η Ουγγαρία δεν έχουν υποχρέωση να δεχτούν πρόσφυγες. Αυτή η αναφορά προφανώς ικανοποίησε τις λεγόμενες Χώρες του Βίζεγκραντ (Τσεχία, Πολωνία, Σλοβακία, Ουγγαρία) και δέχθηκαν το κείμενο. Είναι γνωστό ότι οι συγκεκριμένες χώρες αρνούνται να δεχθούν πρόσφυγες.

Ο Ισπανός Πέδρο Σάντσεθ στην παρθενική του Σύνοδο ως πρωθυπουργός κράτησε συμφιλιωτικούς τόνους, αλλά τα ισπανικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι η Μαδρίτη δεν φτιάξει τέτοια κέντρα υποδοχής στο έδαφός της. Ο Ιταλός πρωθυπουργός Κόντε, δεν απάντησε άμεσα. «Πρέπει να το συζητήσουμε στη Ρώμη» είπε, αν και είναι γνωστό ότι δύσκολα θα δεχθεί ο υπουργός Εσωτερικών και επικεφαλής της Λέγκα, Ματέο Σαλβίνι, κάτι τέτοιο.

Στην περίπτωση της Ελλάδας, εν αναμονή και των δηλώσεων Τσίπρα για το κατά πόσο υπήρξε η διμερής συμφωνία με την Μέρκελ, είναι γνωστή (τουλάχιστον παλαιότερα) η αντίρρηση του ΣΥΡΙΖΑ στη δημιουργία κλειστών κέντρων για τους μετανάστες ή πρόσφυγες. Η περίπτωση της Αμυγδαλέζας είχε γίνει σημαία για την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Στο ανακοινωθέν δεν γίνεται αναφορά στις διμερείς συμφωνίες, όμως οι «28» συμφώνησαν ότι οι «δευτερογενείς» μετακινήσεις μεταναστών από τις χώρες-υποδοχής προς άλλα κράτη-μέλη μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τα κεκτημένα της Ζώνης Σένγκεν.

«Τα κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουν όλα τα απαραίτητα νομικά και διοικητικά μέτρα ώστε να αντιμετωπίσουν τέτοιες μετακινήσεις και να συνεργάζονται στενά μεταξύ τους προς αυτόν τον σκοπό» αναφέρει το κείμενο:


Το συγκεκριμένο θέμα «καίει» την καγκελάριο Μέρκελ, η οποία μέχρι την Κυριακή πρέπει να έχει πείσει τον Βαυαρό υπουργό Εσωτερικών Ζέεχοφερ ότι εξασφάλισε στη Σύνοδο ότι δεν θα κυκλοφορούν ελεύθερα στην ΕΕ οι αιτούντες άσυλο. Ο υπουργός Εσωτερικών δεν έχει στόχο να ρίξει την κυβέρνηση της καγκελαρίου, αλλά αν δεν μείνει ικανοποιημένος, έχει ξεκαθαρίσει ότι θα εφαρμόσει μονομερώς την απόφαση να στείλει πίσω στην Ελλάδα ή την Ιταλία όσους έχουν αιτηθεί άσυλο και βρίσκονται στη Γερμανία.