Μόσιαλος: Πως θα πρέπει να ανακοινώνεται ο αριθμός των κρουσμάτων
Ο καθηγητής του LSE, Ηλίας Μόσιαλος τοποθετήθηκε σχετικά με το ζήτημα των κρουσμάτων κοροναϊού και ιδιαίτερα στο σκέλος του πως θα πρέπει αυτά να ανακοινώνονται. Συγκεκριμένα, επισήμανε πως η αναλυτικότερη ανακοίνωση των κρουσμάτων βάσει της ημερήσιας δειγματοληψίας θα μπορέσει να αναδείξει την αυξητική ή καθοδική τάση του κοροναϊού στη χώρα καθημερινά.
Η δήλωση του Ηλία Μόσιαλου
Η αύξηση του αριθμού των καταγεγραμμένων κρουσμάτων προκαλεί ανησυχία και θα έχει ως συνέπεια την εφαρμογή νέων μέτρων, όπου αυτά είναι αναγκαία. Παρά ταύτα, είναι αναγκαίο να αλλάξει πλέον ο τρόπος και της καταγραφής και της ανακοίνωσης των νέων κρουσμάτων. Είμαστε πλέον σε μια πιο συνθέτη φάση της πανδημίας, που η διαχείριση θα είναι αρκετά πιο δύσκολη από αυτή στην πρώτη φάση. Στην περίοδο του lockdown η διαχείριση ήταν εύκολη, γιατί -λόγω των ίδιων των περιορισμών που επιφέρει το lockdown- δεν είχαμε ούτε μεγάλο αριθμό κρουσμάτων ούτε μεγάλο αριθμό εισαγωγών στα νοσοκομεία.
Πρέπει επομένως
1. Να γίνεται η ανακοίνωση των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων καθημερινά. Παράλληλα όμως να αναλύονται και να ανακοινώνονται τα κρούσματα με βάση την ημέρα της δειγματοληψίας, έτσι ώστε να έχουμε καλύτερη καταγραφή των αυξητικών τάσεων.
2. Να ανακοινώνεται ταυτόχρονα και ο αριθμός των τεστ που διενεργούνται, με βάση την ημέρα λήψης των δειγμάτων: να συσχετίζεται δηλαδή ο αριθμός των κρουσμάτων με την αύξηση ή τη μείωση του αριθμού των τεστ. Ιδανικά να ανακοινώνονται όπως και στις άλλες χώρες τα ποσοστά θετικότητας στα τεστ ανά ηλικιακά γκρουπ.
3. Να ανακοινώνεται τι είδους τεστ έχουν διενεργηθεί. Γιατί το λέω αυτό; Γιατί τα γρήγορα τεστ χρησιμοποιούνται σε στοχευμένες παρεμβάσεις του ΕΟΔΥ, ενώ τα PCR σε όσους εκδηλώνουν συμπτώματα με βάση τα πρωτόκολλα του ΕΟΔΥ. Αν επομένως έχουμε περισσότερα γρήγορα τεστ μια περίοδο τότε είναι πιο πιθανό να ανιχνεύουμε περισσότερα κρούσματα (να θυμόμαστε όμως πως τα γρήγορα τεστ συχνά δίνουν και μεγαλύτερο ποσοστό λάθους, πριν την εκδήλωση συμπτωμάτων).
4. Τα αποτελέσματα των τεστ από τα δημόσια και ιδιωτικά εργαστήρια πρέπει να καταγράφονται συστηματικά. Όχι μόνο τα θετικά τεστ αλλά και το σύνολο των αρνητικών τεστ.
5. Επειδή η δυνατότητα δεξαμενοποίησης των τεστ (pooling), θα αυξήσει τη δυνατότητα ανάλυσης περισσότερων δειγμάτων, θα πρέπει να γίνει απόλυτα σαφές το πως δηλώνονται τα αποτελέσματα μετά το pooling. Αν βρεθεί ένα ‘pool’ θετικό αυτό δεν σημαίνει ότι όλα τα δείγματα που αναμείχθηκαν ήταν θετικά. Και εάν το pool, επιβεβαιωθεί με PCR ανά δείγμα, θα πρέπει πάλι να αναφέρεται η αρχική ημερομηνία διεγματοληψίας.
6. Επειδή κάνουμε συνδυασμό PCR και rapid τεστ δεν σημαίνει ότι αυτό γίνεται καθημερινά με την ίδια αναλογία ή σε τυχαίο δείγμα. Επομένως δεν έχουμε κατ’ ανάγκη πλήρη εικόνα για την εξέλιξη της πανδημίας. Χρειάζεται επομένως να γίνονται και τυχαίες δειγματοληψίες - αν είναι δυνατόν ανά εβδομάδα- και επιβεβαίωση των θετικών δειγμάτων με PCR. Ας ξεκινήσουμε από την περιφέρεια Αττικής και τη Θεσσαλονίκη, που είναι οι πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές της χώρας.
7. Παράλληλα με την ανακοίνωση των νέων κρουσμάτων (με βάση τα ανωτέρω αλλά και με επιπρόσθετες πληροφορίες, όπως τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, τη γεωγραφική κατανομή, τις συρροές, τον πιθανό τόπο και τρόπο διασποράς) να ανακοινώνεται και η εκτίμηση του συνολικού αριθμού ενεργών κρουσμάτων στη χώρα.
8. Επίσης, να ανακοινώνεται και ο αριθμός των νοσηλευόμενων στα νοσοκομεία με βάση τη βαρύτητα των περιστατικών (μέτρια, βαριά, κρίσιμη), ο αριθμός των νοσηλευόμενων στις ΜΕΘ αλλά και ο αριθμός των θανάτων μαζί με τα χαρακτηριστικά όσων δυστυχώς έχασαν τη μάχη.
Η δήλωση του Ηλία Μόσιαλου
Η αύξηση του αριθμού των καταγεγραμμένων κρουσμάτων προκαλεί ανησυχία και θα έχει ως συνέπεια την εφαρμογή νέων μέτρων, όπου αυτά είναι αναγκαία. Παρά ταύτα, είναι αναγκαίο να αλλάξει πλέον ο τρόπος και της καταγραφής και της ανακοίνωσης των νέων κρουσμάτων. Είμαστε πλέον σε μια πιο συνθέτη φάση της πανδημίας, που η διαχείριση θα είναι αρκετά πιο δύσκολη από αυτή στην πρώτη φάση. Στην περίοδο του lockdown η διαχείριση ήταν εύκολη, γιατί -λόγω των ίδιων των περιορισμών που επιφέρει το lockdown- δεν είχαμε ούτε μεγάλο αριθμό κρουσμάτων ούτε μεγάλο αριθμό εισαγωγών στα νοσοκομεία.
Πρέπει επομένως
1. Να γίνεται η ανακοίνωση των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων καθημερινά. Παράλληλα όμως να αναλύονται και να ανακοινώνονται τα κρούσματα με βάση την ημέρα της δειγματοληψίας, έτσι ώστε να έχουμε καλύτερη καταγραφή των αυξητικών τάσεων.
2. Να ανακοινώνεται ταυτόχρονα και ο αριθμός των τεστ που διενεργούνται, με βάση την ημέρα λήψης των δειγμάτων: να συσχετίζεται δηλαδή ο αριθμός των κρουσμάτων με την αύξηση ή τη μείωση του αριθμού των τεστ. Ιδανικά να ανακοινώνονται όπως και στις άλλες χώρες τα ποσοστά θετικότητας στα τεστ ανά ηλικιακά γκρουπ.
3. Να ανακοινώνεται τι είδους τεστ έχουν διενεργηθεί. Γιατί το λέω αυτό; Γιατί τα γρήγορα τεστ χρησιμοποιούνται σε στοχευμένες παρεμβάσεις του ΕΟΔΥ, ενώ τα PCR σε όσους εκδηλώνουν συμπτώματα με βάση τα πρωτόκολλα του ΕΟΔΥ. Αν επομένως έχουμε περισσότερα γρήγορα τεστ μια περίοδο τότε είναι πιο πιθανό να ανιχνεύουμε περισσότερα κρούσματα (να θυμόμαστε όμως πως τα γρήγορα τεστ συχνά δίνουν και μεγαλύτερο ποσοστό λάθους, πριν την εκδήλωση συμπτωμάτων).
4. Τα αποτελέσματα των τεστ από τα δημόσια και ιδιωτικά εργαστήρια πρέπει να καταγράφονται συστηματικά. Όχι μόνο τα θετικά τεστ αλλά και το σύνολο των αρνητικών τεστ.
5. Επειδή η δυνατότητα δεξαμενοποίησης των τεστ (pooling), θα αυξήσει τη δυνατότητα ανάλυσης περισσότερων δειγμάτων, θα πρέπει να γίνει απόλυτα σαφές το πως δηλώνονται τα αποτελέσματα μετά το pooling. Αν βρεθεί ένα ‘pool’ θετικό αυτό δεν σημαίνει ότι όλα τα δείγματα που αναμείχθηκαν ήταν θετικά. Και εάν το pool, επιβεβαιωθεί με PCR ανά δείγμα, θα πρέπει πάλι να αναφέρεται η αρχική ημερομηνία διεγματοληψίας.
6. Επειδή κάνουμε συνδυασμό PCR και rapid τεστ δεν σημαίνει ότι αυτό γίνεται καθημερινά με την ίδια αναλογία ή σε τυχαίο δείγμα. Επομένως δεν έχουμε κατ’ ανάγκη πλήρη εικόνα για την εξέλιξη της πανδημίας. Χρειάζεται επομένως να γίνονται και τυχαίες δειγματοληψίες - αν είναι δυνατόν ανά εβδομάδα- και επιβεβαίωση των θετικών δειγμάτων με PCR. Ας ξεκινήσουμε από την περιφέρεια Αττικής και τη Θεσσαλονίκη, που είναι οι πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές της χώρας.
7. Παράλληλα με την ανακοίνωση των νέων κρουσμάτων (με βάση τα ανωτέρω αλλά και με επιπρόσθετες πληροφορίες, όπως τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, τη γεωγραφική κατανομή, τις συρροές, τον πιθανό τόπο και τρόπο διασποράς) να ανακοινώνεται και η εκτίμηση του συνολικού αριθμού ενεργών κρουσμάτων στη χώρα.
8. Επίσης, να ανακοινώνεται και ο αριθμός των νοσηλευόμενων στα νοσοκομεία με βάση τη βαρύτητα των περιστατικών (μέτρια, βαριά, κρίσιμη), ο αριθμός των νοσηλευόμενων στις ΜΕΘ αλλά και ο αριθμός των θανάτων μαζί με τα χαρακτηριστικά όσων δυστυχώς έχασαν τη μάχη.