Κοροναϊός: Συναγερμός για την πίεση στα νοσοκομεία – Ποιες περιοχές βρίσκονται στο «κόκκινο»
Συνεχίζεται η προσπάθεια για την ανάσχεση της επιδημίας του κοροναϊού καθώς η Αττική παραμένει σταθερά στο επιδημιολογικό προσκήνιο.
Τα νοσοκομεία της Αττικής βρίσκονται πλέον στο «κόκκινο», με την πληρότητα στις εντατικές να αγγίζει πλέον το 85%. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που στα νοσοκομεία έχει αρχίσει ήδη αγώνας δρόμου για τη δημιουργία νέων κλινών, ενώ οι εισαγωγές αυξάνονται διαρκώς.
Μάλιστα, οι διασωληνωμένοι συνεχίζουν να αυξάνονται μέρα με τη μέρα, αφού σήμερα έφτασαν πάλι τους 313 με την ανοδική πορεία να συνεχίζεται.
Στην ανησυχία των λοιμωξιολόγων για την Αττική ήρθαν να προστεθούν και τα προειδοποιητικά σημάδια για τη Θεσσαλονίκη, όπου τα λύματα έδειξαν αύξηση του ιικού φορτίου κατά 70%.
Ενώ, την ίδια στιγμή μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένεται να φανεί εάν αποδίδει το καθολικό lockdown στην Αττική. Βέβαια, ακόμα και αν παρατηρηθεί η αναμενόμενη μείωση των κρουσμάτων η παράταση των αυστηρότατων περιοριστικών μέτρων φαντάζει μονόδρομος
Οι περιοχές που ανησυχούν
Χθες ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) ανακοίνωσε 755 νέα κρούσματα κοροναϊού, αριθμός χαμηλός.
Ο αριθμός των 25.000 τεστ (εκ των οποίων τα 12.000 rapid) που αναφέρονται στην έκθεση του ΕΟΔΥ εξηγεί και τον τριψήφιο αριθμό των κρουσμάτων. Σημειωτέον πως τις περισσότερες ημέρες της περασμένης εβδομάδας ανακοινώνονταν τετραψήφιοι αριθμοί κρουσμάτων που προέκυπταν και από δεκάδες χιλιάδες τεστ, 40.000 έως 55.000 τεστ σε ημερήσια βάση.
Τα μισά εκ των χθεσινών 755 κρουσμάτων κοροναϊού εντοπίζονται σε Αττική και Θεσσαλονίκη, 231 και 125 αντίστοιχα.
Επιπλέον, άλλες 11 περιοχές της χώρας συγκέντρωσαν διψήφιο αριθμό κρουσμάτων – κάποιες μάλιστα τις ανέφερε κατά την τακτική ενημέρωση από το υπουργείο Υγείας, ο υπουργός, κ. Βασίλης Κικίλιας, τονίζοντας ότι τα κρούσματα βρίσκονται σε δυναμική ανησυχητικής αύξησης.
Αχαία, Αργολίδα, Κορινθία, Ηλεία, Εύβοια, Βοιωτία, Χαλκιδική, Ρέθυμνο, Ηράκλειο, Κεφαλονιά, Θάσος, Κάρπαθος αναφέρθηκαν από τον υπουργό ως περιοχές που παρακολουθούνται από τους επιδημιολόγους της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων.
Ενώ για δύο περιοχές, τα Ιωάννινα και η Κάλυμνος, που έχουν δώσει πολλά και διάσπαρτα νέα περιστατικά κοροναιού το τελευταίο διάστημα δρομολογείται αυστηρό lockdown.
Ενδεικτικά είναι τα όσα είπε, κατά τη διάρκεια της χθεσινής ενημέρωσης, ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας, ο οποίος εξήγησε πως όσον αφορά στην επικράτεια «από τις 1.322 κλίνες ΜΕΘ οι 873 είναι κατειλημμένες, 449 κενές. Στην Αττική από τις 599 κλίνες ΜΕΘ οι 489 είναι κατειλημμένες, 110 κενές. Στις κλίνες ΜΕΘ- COVID στην επικράτεια από τις 656 κλίνες ΜΕΘ- COVID οι 351 είναι κατειλημμένες, 305 κενές. Και στα νοσοκομεία της Αττικής από τις 240 κλίνες ΜΕΘ-COVID οι 204 είναι κατειλημμένες και οι 36 κενές».
«Να επαναλάβω επίσης ότι με βάση τα δεδομένα από τον ιό της γρίπης, ο Φλεβάρης είναι ένας μήνας πολύ επιβαρυμένος από τις αναπνευστικές λοιμώξεις. Άλλα χρόνια, αυτή την εποχή υπήρχαν 30 έως 50 αναμονές την ημέρα για ένα κρεβάτι Εντατικής Θεραπείας. Και αυτό δείχνει την τεράστια προσπάθεια που έχει κάνει η διακυβέρνηση μας, το υπουργείο Υγείας, έτσι ώστε να πολλαπλασιαστούν οι ΜΕΘ και να ενδυναμώσει το Εθνικό Σύστημα Υγείας, να προσθέσουμε, όπως έχω αναφέρει πολλές φορές, πάνω από 9.000 υγειονομικούς και αυτό μας έδωσε την δυνατότητα να λειτουργούμε υπερπολλαπλάσια, πιο ποιοτικά- και μάλιστα μέσα στην πανδημία- το Εθνικό Σύστημα Υγείας».
Σταθεροποίηση των κρουσμάτων «βλέπουν» οι ειδικοί
Σύμφωνα με τους ειδικούς τις επόμενες μέρες αναμένεται σταθεροποίηση των κρουσμάτων.
Μιλώντας στο MEGA η Ελένη Γιαμαρέλλου, καθηγήτρια Παθολογίας Λοιμώξεων ΕΚΠΑ, σημείωσε πως οι αριθμοί της πανδημίας των τελευταίων ημερών δείχνουν σταθεροποίηση της νόσου.
«Το εμβόλιο είναι ό,τι πολυτιμότερο έχουμε στα χέρια μας» τόνισε η κ. Γιαμαρέλλου αναφερόμενη στα περιστατικά που έχουν αναφερθεί τις τελευταίες ημέρες για τις ενδεχόμενες παρενέργειες, ενώ επισήμανε ότι είναι και «εξαιρετικά ασφαλή» και λειτουργικά απέναντι στις μεταλλάξεις που έχουν βρεθεί.
Σχετικά με τη χρήση διπλής μάσκας, η καθηγήτρια τόνισε ότι σε μέρη που δεν μπορούν να τηρηθούν οι αποστάσεις «είναι σκόπιμο να φοράει κανείς μάσκα απλή ιατρική και από πάνω να φοράει την υφασμάτινη».
Η επιδημιολογική κατάσταση στη χώρα
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ τα νέα εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα της νόσου που καταγράφηκαν τις τελευταίες 24 ώρες είναι 755, εκ των οποίων 9 εντοπίστηκαν κατόπιν ελέγχων στις πύλες εισόδου της χώρας.
Έτσι, ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων ανέρχεται σε 174.659 (ημερήσια μεταβολή +0.4%), εκ των οποίων 51.8% άνδρες. Με βάση τα επιβεβαιωμένα κρούσματα των τελευταίων 7 ημερών, 52 θεωρούνται σχετιζόμενα με ταξίδι από το εξωτερικό και 1558 είναι σχετιζόμενα με ήδη γνωστό κρούσμα.
Οι νέοι θάνατοι ασθενών με COVID-19 είναι 13, ενώ από την έναρξη της επιδημίας έχουν καταγραφεί συνολικά 6194 θάνατοι. Το 95.6% είχε υποκείμενο νόσημα ή/και ηλικία 70 ετών και άνω.
Ο αριθμός των ασθενών που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι είναι 313 (67.7% άνδρες). Η διάμεση ηλικία τους είναι 70 έτη. To 86.9% έχει υποκείμενο νόσημα ή/και ηλικία 70 ετών και άνω. Από την αρχή της πανδημίας έχουν εξέλθει από τις ΜΕΘ 1246 ασθενείς. Οι νέες εισαγωγές ασθενών Covid-19 στα νοσοκομεία της επικράτειας είναι 211 (ημερήσια μεταβολή +11,05%). Ο μέσος όρος εισαγωγών του επταημέρου είναι 223 ασθενείς.
Το μέτωπο των εμβολιασμών και η ενίσχυσή του
Χθες "έσπασε" και το φράγμα των 600.000 εμβολιασμών κατά της λοίμωξης Covid-19, πολυ αντιστοιχεί στο 5,71% της εμβολιαστικής κάλυψης. Πρόκειται για μια μικρή νίκη, δεδομένης της κατάστασης που επικρατούσε κυρίως στην Αττική λόγω της χιονόπτωσης και η οποία προκάλεσε το "πάγωμα" των εμβολιασμών.
Η "Μήδεια" επέφερε δύο τεράστιες προκλήσεις, όπως είπε χαρακτηριστικα ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και επικεφαλής του εμβολιαστικού σχεδιασμού. "Η πρώτη ήταν να μην χαθούν δόσεις. Δόσεις οι οποίες έληγαν χθες ή σήμερα το πρωί. Ήταν, κυρίως, δόσεις εμβολίου της Pfizer, που έχουν περιορισμένη διάρκεια ζωής, 5 μέρες, σε θερμοκρασία 2 με 8 βαθμών. Για αυτό ενεργοποιήσαμε τον μηχανισμό έκτακτης ανάγκης που έχει εγκριθεί και από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, έτσι ώστε να ελαχιστοποιήσουμε την απώλεια δόσης και πιστεύω το πετύχαμε, χάρη στην προσπάθεια όλων των εργαζομένων, όταν κλείσαμε την μέρα. Η δεύτερη πρόκληση είναι ο επαναπρογραμματισμός των ραντεβού. Όλα τα ραντεβού που δεν πραγματοποιήθηκαν θα επαναπρογραμματιστούν τις επόμενες μέρες και όλοι οι πολίτες θα ειδοποιηθούν με μήνυμα στο κινητό για την ακριβή ώρα, ημερομηνία και εμβολιαστικό κέντρο που είναι ο εμβολιασμός" εξήγησε χθες ο κ. Θεμιστοκλέους.
Πότε και πώς θα εμβολιαστούν όσοι έχασαν το ραντεβού
Ο σχεδιασμός του υπουργείου Υγείας για τον επαναπρογραμματισμό των ραντεβού, όπως τον ανακοίνωσε χθες ο κ.μΘεμιστοκλέους, περιλαμβάνει τρεις ομάδες.
Η πρώτη αφορά στους πολίτες ηλικίας 60 – 64 ετών που εμβολιάζονται με το εμβόλιο της Astrazeneca. Τα ραντεβού τους δρομολογούνται για την επόμενη εβδομάδα, από Δευτέρα έως Παρασκευή στα ίδια εμβολιαστικά κέντρα που ήταν προγραμματισμένα και τα ραντεβού που χάθηκαν. Οι πολίτες θα ειδοποιηθούν με sms στο κινητό τους για την ημέρα, την ώρα και το εμβολιαστικό κέντρο τρεις ημέρες πριν την ημερομηνία του ραντεβού.
Η δεύτερη ομάδα αφορά στους πολίτες που είχαν προγραμματιστεί να εμβολιαστούν στο μέγα εμβολιαστικό κέντρο στη Helexpo στο Μαρούσι. Με την ίδια ακριβώς διαδικασία όπως και η ομάδα 60 – 64 ετών, και αυτά τα ραντεβού θα πραγματοποιηθούν την επόμενη εβδομάδα, Δευτέρα με Παρασκευή.
Οι ηλικιωμένοι, από 75 και άνω, και κυρίως όσοι είναι από 80 και άνω και η πλειονότητά τους είχε προγραμματισμένα ραντεβού για τη διενέργεια της δεύτερης δόσης του εμβολίου, θα προωθηθούν για εμβολιασμό την ερχόμενη Κυριακή, 21 Φεβρουαρίου. Τα εμβολιαστικά κέντρα θα ανοίξουν κατ' εξαίρεση Κυριακή, με σκοπό να μην υπάρχει μεγάλη απόκκλιση της δεύτερης δόσης σε σχέση με την πρώτη.
Τα νοσοκομεία της Αττικής βρίσκονται πλέον στο «κόκκινο», με την πληρότητα στις εντατικές να αγγίζει πλέον το 85%. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που στα νοσοκομεία έχει αρχίσει ήδη αγώνας δρόμου για τη δημιουργία νέων κλινών, ενώ οι εισαγωγές αυξάνονται διαρκώς.
Μάλιστα, οι διασωληνωμένοι συνεχίζουν να αυξάνονται μέρα με τη μέρα, αφού σήμερα έφτασαν πάλι τους 313 με την ανοδική πορεία να συνεχίζεται.
Στην ανησυχία των λοιμωξιολόγων για την Αττική ήρθαν να προστεθούν και τα προειδοποιητικά σημάδια για τη Θεσσαλονίκη, όπου τα λύματα έδειξαν αύξηση του ιικού φορτίου κατά 70%.
Ενώ, την ίδια στιγμή μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένεται να φανεί εάν αποδίδει το καθολικό lockdown στην Αττική. Βέβαια, ακόμα και αν παρατηρηθεί η αναμενόμενη μείωση των κρουσμάτων η παράταση των αυστηρότατων περιοριστικών μέτρων φαντάζει μονόδρομος
Οι περιοχές που ανησυχούν
Χθες ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) ανακοίνωσε 755 νέα κρούσματα κοροναϊού, αριθμός χαμηλός.
Ο αριθμός των 25.000 τεστ (εκ των οποίων τα 12.000 rapid) που αναφέρονται στην έκθεση του ΕΟΔΥ εξηγεί και τον τριψήφιο αριθμό των κρουσμάτων. Σημειωτέον πως τις περισσότερες ημέρες της περασμένης εβδομάδας ανακοινώνονταν τετραψήφιοι αριθμοί κρουσμάτων που προέκυπταν και από δεκάδες χιλιάδες τεστ, 40.000 έως 55.000 τεστ σε ημερήσια βάση.
Τα μισά εκ των χθεσινών 755 κρουσμάτων κοροναϊού εντοπίζονται σε Αττική και Θεσσαλονίκη, 231 και 125 αντίστοιχα.
Επιπλέον, άλλες 11 περιοχές της χώρας συγκέντρωσαν διψήφιο αριθμό κρουσμάτων – κάποιες μάλιστα τις ανέφερε κατά την τακτική ενημέρωση από το υπουργείο Υγείας, ο υπουργός, κ. Βασίλης Κικίλιας, τονίζοντας ότι τα κρούσματα βρίσκονται σε δυναμική ανησυχητικής αύξησης.
Αχαία, Αργολίδα, Κορινθία, Ηλεία, Εύβοια, Βοιωτία, Χαλκιδική, Ρέθυμνο, Ηράκλειο, Κεφαλονιά, Θάσος, Κάρπαθος αναφέρθηκαν από τον υπουργό ως περιοχές που παρακολουθούνται από τους επιδημιολόγους της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων.
Ενώ για δύο περιοχές, τα Ιωάννινα και η Κάλυμνος, που έχουν δώσει πολλά και διάσπαρτα νέα περιστατικά κοροναιού το τελευταίο διάστημα δρομολογείται αυστηρό lockdown.
Ενδεικτικά είναι τα όσα είπε, κατά τη διάρκεια της χθεσινής ενημέρωσης, ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας, ο οποίος εξήγησε πως όσον αφορά στην επικράτεια «από τις 1.322 κλίνες ΜΕΘ οι 873 είναι κατειλημμένες, 449 κενές. Στην Αττική από τις 599 κλίνες ΜΕΘ οι 489 είναι κατειλημμένες, 110 κενές. Στις κλίνες ΜΕΘ- COVID στην επικράτεια από τις 656 κλίνες ΜΕΘ- COVID οι 351 είναι κατειλημμένες, 305 κενές. Και στα νοσοκομεία της Αττικής από τις 240 κλίνες ΜΕΘ-COVID οι 204 είναι κατειλημμένες και οι 36 κενές».
«Να επαναλάβω επίσης ότι με βάση τα δεδομένα από τον ιό της γρίπης, ο Φλεβάρης είναι ένας μήνας πολύ επιβαρυμένος από τις αναπνευστικές λοιμώξεις. Άλλα χρόνια, αυτή την εποχή υπήρχαν 30 έως 50 αναμονές την ημέρα για ένα κρεβάτι Εντατικής Θεραπείας. Και αυτό δείχνει την τεράστια προσπάθεια που έχει κάνει η διακυβέρνηση μας, το υπουργείο Υγείας, έτσι ώστε να πολλαπλασιαστούν οι ΜΕΘ και να ενδυναμώσει το Εθνικό Σύστημα Υγείας, να προσθέσουμε, όπως έχω αναφέρει πολλές φορές, πάνω από 9.000 υγειονομικούς και αυτό μας έδωσε την δυνατότητα να λειτουργούμε υπερπολλαπλάσια, πιο ποιοτικά- και μάλιστα μέσα στην πανδημία- το Εθνικό Σύστημα Υγείας».
Σταθεροποίηση των κρουσμάτων «βλέπουν» οι ειδικοί
Σύμφωνα με τους ειδικούς τις επόμενες μέρες αναμένεται σταθεροποίηση των κρουσμάτων.
Μιλώντας στο MEGA η Ελένη Γιαμαρέλλου, καθηγήτρια Παθολογίας Λοιμώξεων ΕΚΠΑ, σημείωσε πως οι αριθμοί της πανδημίας των τελευταίων ημερών δείχνουν σταθεροποίηση της νόσου.
«Το εμβόλιο είναι ό,τι πολυτιμότερο έχουμε στα χέρια μας» τόνισε η κ. Γιαμαρέλλου αναφερόμενη στα περιστατικά που έχουν αναφερθεί τις τελευταίες ημέρες για τις ενδεχόμενες παρενέργειες, ενώ επισήμανε ότι είναι και «εξαιρετικά ασφαλή» και λειτουργικά απέναντι στις μεταλλάξεις που έχουν βρεθεί.
Σχετικά με τη χρήση διπλής μάσκας, η καθηγήτρια τόνισε ότι σε μέρη που δεν μπορούν να τηρηθούν οι αποστάσεις «είναι σκόπιμο να φοράει κανείς μάσκα απλή ιατρική και από πάνω να φοράει την υφασμάτινη».
Η επιδημιολογική κατάσταση στη χώρα
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ τα νέα εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα της νόσου που καταγράφηκαν τις τελευταίες 24 ώρες είναι 755, εκ των οποίων 9 εντοπίστηκαν κατόπιν ελέγχων στις πύλες εισόδου της χώρας.
Έτσι, ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων ανέρχεται σε 174.659 (ημερήσια μεταβολή +0.4%), εκ των οποίων 51.8% άνδρες. Με βάση τα επιβεβαιωμένα κρούσματα των τελευταίων 7 ημερών, 52 θεωρούνται σχετιζόμενα με ταξίδι από το εξωτερικό και 1558 είναι σχετιζόμενα με ήδη γνωστό κρούσμα.
Οι νέοι θάνατοι ασθενών με COVID-19 είναι 13, ενώ από την έναρξη της επιδημίας έχουν καταγραφεί συνολικά 6194 θάνατοι. Το 95.6% είχε υποκείμενο νόσημα ή/και ηλικία 70 ετών και άνω.
Ο αριθμός των ασθενών που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι είναι 313 (67.7% άνδρες). Η διάμεση ηλικία τους είναι 70 έτη. To 86.9% έχει υποκείμενο νόσημα ή/και ηλικία 70 ετών και άνω. Από την αρχή της πανδημίας έχουν εξέλθει από τις ΜΕΘ 1246 ασθενείς. Οι νέες εισαγωγές ασθενών Covid-19 στα νοσοκομεία της επικράτειας είναι 211 (ημερήσια μεταβολή +11,05%). Ο μέσος όρος εισαγωγών του επταημέρου είναι 223 ασθενείς.
Το μέτωπο των εμβολιασμών και η ενίσχυσή του
Χθες "έσπασε" και το φράγμα των 600.000 εμβολιασμών κατά της λοίμωξης Covid-19, πολυ αντιστοιχεί στο 5,71% της εμβολιαστικής κάλυψης. Πρόκειται για μια μικρή νίκη, δεδομένης της κατάστασης που επικρατούσε κυρίως στην Αττική λόγω της χιονόπτωσης και η οποία προκάλεσε το "πάγωμα" των εμβολιασμών.
Η "Μήδεια" επέφερε δύο τεράστιες προκλήσεις, όπως είπε χαρακτηριστικα ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και επικεφαλής του εμβολιαστικού σχεδιασμού. "Η πρώτη ήταν να μην χαθούν δόσεις. Δόσεις οι οποίες έληγαν χθες ή σήμερα το πρωί. Ήταν, κυρίως, δόσεις εμβολίου της Pfizer, που έχουν περιορισμένη διάρκεια ζωής, 5 μέρες, σε θερμοκρασία 2 με 8 βαθμών. Για αυτό ενεργοποιήσαμε τον μηχανισμό έκτακτης ανάγκης που έχει εγκριθεί και από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, έτσι ώστε να ελαχιστοποιήσουμε την απώλεια δόσης και πιστεύω το πετύχαμε, χάρη στην προσπάθεια όλων των εργαζομένων, όταν κλείσαμε την μέρα. Η δεύτερη πρόκληση είναι ο επαναπρογραμματισμός των ραντεβού. Όλα τα ραντεβού που δεν πραγματοποιήθηκαν θα επαναπρογραμματιστούν τις επόμενες μέρες και όλοι οι πολίτες θα ειδοποιηθούν με μήνυμα στο κινητό για την ακριβή ώρα, ημερομηνία και εμβολιαστικό κέντρο που είναι ο εμβολιασμός" εξήγησε χθες ο κ. Θεμιστοκλέους.
Πότε και πώς θα εμβολιαστούν όσοι έχασαν το ραντεβού
Ο σχεδιασμός του υπουργείου Υγείας για τον επαναπρογραμματισμό των ραντεβού, όπως τον ανακοίνωσε χθες ο κ.μΘεμιστοκλέους, περιλαμβάνει τρεις ομάδες.
Η πρώτη αφορά στους πολίτες ηλικίας 60 – 64 ετών που εμβολιάζονται με το εμβόλιο της Astrazeneca. Τα ραντεβού τους δρομολογούνται για την επόμενη εβδομάδα, από Δευτέρα έως Παρασκευή στα ίδια εμβολιαστικά κέντρα που ήταν προγραμματισμένα και τα ραντεβού που χάθηκαν. Οι πολίτες θα ειδοποιηθούν με sms στο κινητό τους για την ημέρα, την ώρα και το εμβολιαστικό κέντρο τρεις ημέρες πριν την ημερομηνία του ραντεβού.
Η δεύτερη ομάδα αφορά στους πολίτες που είχαν προγραμματιστεί να εμβολιαστούν στο μέγα εμβολιαστικό κέντρο στη Helexpo στο Μαρούσι. Με την ίδια ακριβώς διαδικασία όπως και η ομάδα 60 – 64 ετών, και αυτά τα ραντεβού θα πραγματοποιηθούν την επόμενη εβδομάδα, Δευτέρα με Παρασκευή.
Οι ηλικιωμένοι, από 75 και άνω, και κυρίως όσοι είναι από 80 και άνω και η πλειονότητά τους είχε προγραμματισμένα ραντεβού για τη διενέργεια της δεύτερης δόσης του εμβολίου, θα προωθηθούν για εμβολιασμό την ερχόμενη Κυριακή, 21 Φεβρουαρίου. Τα εμβολιαστικά κέντρα θα ανοίξουν κατ' εξαίρεση Κυριακή, με σκοπό να μην υπάρχει μεγάλη απόκκλιση της δεύτερης δόσης σε σχέση με την πρώτη.