Τι ισχύει για την 10ώρη απασχόληση και τι αλλάζει
Η κόντρα μεταξύ Κυβέρνησης και Αξιωματικής Αντιπολίτευσης με αφορμή τις αλλαγές στον εργασιακό χάρτη κορυφώνεται.
Η αντίστροφη μέτρηση για την κατάθεση του νέου εργασιακού νομοσχεδίου στην Βουλή από το υπουργείο Εργασίας έχει ξεκινήσει και η κόντρα μεταξύ Κυβέρνησης και Αξιωματικής Αντιπολίτευσης με αφορμή τις αλλαγές στον εργασιακό χάρτη κορυφώνεται.
Από τη στιγμή που το υπουργείο Εργασίας άνοιξε τα χαρτιά του σχετικά με τις επικείμενες αλλαγές στην αγορά εργασίας, ο ΣΥΡΙΖΑ σήκωσε τους τόνους, ασκώντας δριμεία κριτική στον υπουργό Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη, αλλά και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Η κλιμάκωση των αντιδράσεων και οι κινητοποιήσεις των τελευταίων ημερών, μαρτυρούν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αναγάγει το εργασιακό ζήτημα σε «μητέρα των μαχών», επιχειρώντας να βρει κοινά σημεία επαφής με την ελάσσονα αντιπολίτευση (ΚΙΝΑΛ – ΚΚΕ), με απώτερο στόχο να αποδημήσει τη νομοθετική πρωτοβουλία της Κυβέρνησης .
Πληθώρα στελεχών της Κουμουνδούρου στις δημόσιες τοποθετήσεις τους κάνουν λόγο για νομοσχέδιο “ολετήρα”, που εξυπηρετεί τα συμφέροντα του πιο αντιδραστικού κομματιού των εργοδοτών, υποστηρίζοντας παράλληλα ότι με τις “αντεργατικές πολιτικές” που δρομολογούνται παρέχεται η δυνατότητα σε εργοδότες να απασχολούν αυθαίρετα εργαζόμενους 10 ώρες την ημέρα και να τους πληρώνουν όμως για οκτάωρο.
Αρκετοί δε τονίζουν ότι οι αλλαγές που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο γενικεύουν την ατομική σύμβαση εργασίας, καταργούν τις υπερωρίες, απορρυθμίζουν την αγορά εργασίας και αφοπλίζουν τους εργαζόμενους.
Από την πλευρά του το υπουργείο Εργασίας έχει ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους ότι το 8ωρο ήταν, είναι και θα παραμείνει κατοχυρωμένο.
Σε ό,τι αφορά τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, πηγές του υπουργείου τονίζουν ότι αποτελεί νόμος του κράτους εδώ και 30 χρόνια (νόμος 1892 του 1990) και υπάρχει αντίστοιχη ευρωπαϊκή οδηγία που ισχύει σε όλες τις χώρες της ΕΕ.
Μάλιστα, αναφέρουν ότι ο νόμος αυτός ίσχυε επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, αλλά και επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, σημειώνοντας ότι η διευθέτηση του χρόνου εργασίας, που κατά τον ΣΥΡΙΖΑ καταργεί το 8ωρο, ίσχυε και επί διακυβέρνησής του!
Αναφορικά με τις υπερωρίες, συνεργάτες από το στενό περιβάλλον του υπουργού Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη διαμηνύουν ότι οι υπερωρίες όχι μόνο δεν καταργούνται με το νομοσχέδιο, αλλά ενισχύονται.
Κι αυτό, γιατί όπως αναφέρουν το εργασιακό νομοσχέδιο φέρνει τις επιτρεπόμενες υπερωρίες στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ώστε να έχουν τη δυνατότητα, οι εργαζόμενοι που το θέλουν, να συμπληρώνουν το εισόδημά τους με επιπλέον εργασία.
Παράλληλα, όμως, δίνει τη δυνατότητα στους εργαζόμενους που θέλουν (για λόγους προσωπικούς ή οικογενειακούς) περισσότερο ελεύθερο χρόνο, αντί περισσότερων χρημάτων, να αιτηθούν τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας τους.
Τι ισχύει σήμερα
Η «διευθέτηση» είναι η δυνατότητα που έχει ο εργοδότης να αυξάνει τον ημερήσιο χρόνο εργασίας του εργαζόμενου και ταυτόχρονα να πληρώνει τις επιπλέον ώρες χωρίς προσαύξηση.
Σύμφωνα με τον νόμο, οι επιπλέον ώρες εργασίας δεν πληρώνονται ως υπερωρία αλλά η αμοιβή τους «είναι ίση με την αμοιβή για εργασία σαράντα (40) ωρών εβδομαδιαίως».
Το άρθρο 42 του νόμου 3986/2011 αναφέρεται με σαφήνεια σχετικά στη διευθέτηση του χρόνου εργασίας: «Σε επιχειρήσεις στις οποίες εφαρμόζεται συμβατικό ωράριο εργασίας έως σαράντα (40) ωρών εβδομαδιαίως, επιτρέπεται για μία χρονική περίοδο (περίοδος αυξημένης απασχόλησης) ο εργαζόμενος να απασχολείται δύο (2) ώρες την ημέρα επιπλέον των οκτώ (8) ωρών, υπό την προϋπόθεση ότι οι επιπλέον των σαράντα (40) (ή του μικρότερου συμβατικού ωραρίου) ώρες εργασίας την εβδομάδα αφαιρούνται από τις ώρες εργασίας μιας άλλης χρονικής περιόδου (περίοδος μειωμένης απασχόλησης).
Αντί της παραπάνω μειώσεως των ωρών εργασίας, επιτρέπεται να χορηγείται στον εργαζόμενο ανάλογη ημερήσια ανάπαυση (ρεπό) ή συνδυασμός μειωμένων ωρών εργασίας και ημερών αναπαύσεως.
Το χρονικό διάστημα των περιόδων αυξημένης και μειωμένης απασχόλησης δεν υπερβαίνει συνολικά τους έξι (6) μήνες σε διάστημα δώδεκα (12) μηνών (περίοδος αναφοράς)».
Η παραπάνω διάταξη δεν είναι αυτή που θα κατατεθεί τις επόμενες μέρες, αλλά αυτή που έχει ήδη τεθεί σε ισχύ με νόμο από το 2011, διατηρήθηκε και εφαρμόστηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ και προβλέπει μέχρι και 10 ώρες τη μέρα εργασία, χωρίς πληρωμή υπερωριών, για ένα διάστημα αυξημένης απασχόλησης τριών μηνών.
Μάλιστα, η διευθέτηση του χρόνου εργασίας εφαρμόζεται ήδη σε συγκεκριμένες εταιρείες όπως: ΟΤΕ, Alpha Bank, Παπαστράτος, ΗΒΗ, κ.ά.
Και σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, αυτό που αναμένεται να αλλάξει είναι ότι η διευθέτηση θα μπορεί να ισχύσει σε επιχειρήσεις όπου δεν υπάρχουν καθόλου συνδικάτα ή αν το θέλει ο ίδιος ο εργαζόμενος (έπειτα από αίτημά του).
Σε αυτό το πλαίσιο, όπως εξηγούν στελέχη του υπουργείου, θα μπορεί να λειτουργήσει και η 4ήμερη εβδομαδιαία εργασία.
Νομικοί κύκλοι εξηγούν στο «powergame.gr» ότι η διευθέτηση του χρόνου εργασίας είναι αναγκαία, ειδικά σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες της πανδημίας.
Όπως επισημαίνουν «η διευθέτηση αποτελεί έναν σύγχρονο τρόπο οργάνωσης της εργασίας που έχει υιοθετηθεί από αρκετές ευρωπαϊκές χώρες του εξωτερικού, όπως για παράδειγμα η Ισπανία».
Ωστόσο, η πλειονότητα των εργατολόγων επισημαίνει την ανάγκη η οποιαδήποτε αλλαγή στους χώρους εργασίας να είναι συναινετική και να περιλαμβάνει το δικαίωμα αποσύνδεσης.
Από τη στιγμή που το υπουργείο Εργασίας άνοιξε τα χαρτιά του σχετικά με τις επικείμενες αλλαγές στην αγορά εργασίας, ο ΣΥΡΙΖΑ σήκωσε τους τόνους, ασκώντας δριμεία κριτική στον υπουργό Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη, αλλά και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Η κλιμάκωση των αντιδράσεων και οι κινητοποιήσεις των τελευταίων ημερών, μαρτυρούν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αναγάγει το εργασιακό ζήτημα σε «μητέρα των μαχών», επιχειρώντας να βρει κοινά σημεία επαφής με την ελάσσονα αντιπολίτευση (ΚΙΝΑΛ – ΚΚΕ), με απώτερο στόχο να αποδημήσει τη νομοθετική πρωτοβουλία της Κυβέρνησης .
Πληθώρα στελεχών της Κουμουνδούρου στις δημόσιες τοποθετήσεις τους κάνουν λόγο για νομοσχέδιο “ολετήρα”, που εξυπηρετεί τα συμφέροντα του πιο αντιδραστικού κομματιού των εργοδοτών, υποστηρίζοντας παράλληλα ότι με τις “αντεργατικές πολιτικές” που δρομολογούνται παρέχεται η δυνατότητα σε εργοδότες να απασχολούν αυθαίρετα εργαζόμενους 10 ώρες την ημέρα και να τους πληρώνουν όμως για οκτάωρο.
Αρκετοί δε τονίζουν ότι οι αλλαγές που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο γενικεύουν την ατομική σύμβαση εργασίας, καταργούν τις υπερωρίες, απορρυθμίζουν την αγορά εργασίας και αφοπλίζουν τους εργαζόμενους.
Από την πλευρά του το υπουργείο Εργασίας έχει ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους ότι το 8ωρο ήταν, είναι και θα παραμείνει κατοχυρωμένο.
Σε ό,τι αφορά τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, πηγές του υπουργείου τονίζουν ότι αποτελεί νόμος του κράτους εδώ και 30 χρόνια (νόμος 1892 του 1990) και υπάρχει αντίστοιχη ευρωπαϊκή οδηγία που ισχύει σε όλες τις χώρες της ΕΕ.
Μάλιστα, αναφέρουν ότι ο νόμος αυτός ίσχυε επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, αλλά και επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, σημειώνοντας ότι η διευθέτηση του χρόνου εργασίας, που κατά τον ΣΥΡΙΖΑ καταργεί το 8ωρο, ίσχυε και επί διακυβέρνησής του!
Αναφορικά με τις υπερωρίες, συνεργάτες από το στενό περιβάλλον του υπουργού Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη διαμηνύουν ότι οι υπερωρίες όχι μόνο δεν καταργούνται με το νομοσχέδιο, αλλά ενισχύονται.
Κι αυτό, γιατί όπως αναφέρουν το εργασιακό νομοσχέδιο φέρνει τις επιτρεπόμενες υπερωρίες στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ώστε να έχουν τη δυνατότητα, οι εργαζόμενοι που το θέλουν, να συμπληρώνουν το εισόδημά τους με επιπλέον εργασία.
Παράλληλα, όμως, δίνει τη δυνατότητα στους εργαζόμενους που θέλουν (για λόγους προσωπικούς ή οικογενειακούς) περισσότερο ελεύθερο χρόνο, αντί περισσότερων χρημάτων, να αιτηθούν τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας τους.
Τι ισχύει σήμερα
Η «διευθέτηση» είναι η δυνατότητα που έχει ο εργοδότης να αυξάνει τον ημερήσιο χρόνο εργασίας του εργαζόμενου και ταυτόχρονα να πληρώνει τις επιπλέον ώρες χωρίς προσαύξηση.
Σύμφωνα με τον νόμο, οι επιπλέον ώρες εργασίας δεν πληρώνονται ως υπερωρία αλλά η αμοιβή τους «είναι ίση με την αμοιβή για εργασία σαράντα (40) ωρών εβδομαδιαίως».
Το άρθρο 42 του νόμου 3986/2011 αναφέρεται με σαφήνεια σχετικά στη διευθέτηση του χρόνου εργασίας: «Σε επιχειρήσεις στις οποίες εφαρμόζεται συμβατικό ωράριο εργασίας έως σαράντα (40) ωρών εβδομαδιαίως, επιτρέπεται για μία χρονική περίοδο (περίοδος αυξημένης απασχόλησης) ο εργαζόμενος να απασχολείται δύο (2) ώρες την ημέρα επιπλέον των οκτώ (8) ωρών, υπό την προϋπόθεση ότι οι επιπλέον των σαράντα (40) (ή του μικρότερου συμβατικού ωραρίου) ώρες εργασίας την εβδομάδα αφαιρούνται από τις ώρες εργασίας μιας άλλης χρονικής περιόδου (περίοδος μειωμένης απασχόλησης).
Αντί της παραπάνω μειώσεως των ωρών εργασίας, επιτρέπεται να χορηγείται στον εργαζόμενο ανάλογη ημερήσια ανάπαυση (ρεπό) ή συνδυασμός μειωμένων ωρών εργασίας και ημερών αναπαύσεως.
Το χρονικό διάστημα των περιόδων αυξημένης και μειωμένης απασχόλησης δεν υπερβαίνει συνολικά τους έξι (6) μήνες σε διάστημα δώδεκα (12) μηνών (περίοδος αναφοράς)».
Η παραπάνω διάταξη δεν είναι αυτή που θα κατατεθεί τις επόμενες μέρες, αλλά αυτή που έχει ήδη τεθεί σε ισχύ με νόμο από το 2011, διατηρήθηκε και εφαρμόστηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ και προβλέπει μέχρι και 10 ώρες τη μέρα εργασία, χωρίς πληρωμή υπερωριών, για ένα διάστημα αυξημένης απασχόλησης τριών μηνών.
Μάλιστα, η διευθέτηση του χρόνου εργασίας εφαρμόζεται ήδη σε συγκεκριμένες εταιρείες όπως: ΟΤΕ, Alpha Bank, Παπαστράτος, ΗΒΗ, κ.ά.
Και σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, αυτό που αναμένεται να αλλάξει είναι ότι η διευθέτηση θα μπορεί να ισχύσει σε επιχειρήσεις όπου δεν υπάρχουν καθόλου συνδικάτα ή αν το θέλει ο ίδιος ο εργαζόμενος (έπειτα από αίτημά του).
Σε αυτό το πλαίσιο, όπως εξηγούν στελέχη του υπουργείου, θα μπορεί να λειτουργήσει και η 4ήμερη εβδομαδιαία εργασία.
Νομικοί κύκλοι εξηγούν στο «powergame.gr» ότι η διευθέτηση του χρόνου εργασίας είναι αναγκαία, ειδικά σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες της πανδημίας.
Όπως επισημαίνουν «η διευθέτηση αποτελεί έναν σύγχρονο τρόπο οργάνωσης της εργασίας που έχει υιοθετηθεί από αρκετές ευρωπαϊκές χώρες του εξωτερικού, όπως για παράδειγμα η Ισπανία».
Ωστόσο, η πλειονότητα των εργατολόγων επισημαίνει την ανάγκη η οποιαδήποτε αλλαγή στους χώρους εργασίας να είναι συναινετική και να περιλαμβάνει το δικαίωμα αποσύνδεσης.
