Σημαντικές αποφάσεις για την πολιτιστική κληρονομιά και για τους αθλητικούς θεσμούς στο Συμβούλιο Υπουργών Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που συνήλθε στις Βρυξέλλες υπό την Προεδρία του ΥΠΠΟΑ κ. Πάνου Παναγιωτόπουλου

Η ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς σε πολύτιμο εργαλείο για την προώθηση της ανάπτυξης της οικονομίας των ευρωπαϊκών κρατών και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής ήταν ένα από τα θέματα που κυριάρχησαν στο Συμβούλιο των Υπουργών Πολιτισμού και Αθλητισμού των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που συνήλθε, στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας, χθες Τετάρτη στις Βρυξέλλες, υπό την προεδρία του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, κ. Πάνου Παναγιωτόπουλου. 

Οι υπουργοί Πολιτισμού των κρατών μελών υιοθέτησαν για πρώτη φορά συμπεράσματα που αφορούν αποκλειστικά την πολιτιστική κληρονομιά, ως στρατηγικό πόρο για μια βιώσιμη Ευρώπη. Στα συμπεράσματα υπογραμμίζεται ο ουσιαστικός ρόλος της πολιτιστικής κληρονομιάς στην οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή, ιδιαίτερα στην εποχή της οικονομικής κρίσης, η οποία πλήττει όλη την Ευρώπη. 

Διεξήχθη επίσης συζήτηση για το Επόμενο Πρόγραμμα Εργασιών για τον πολιτισμό μετά το 2014. Ύστερα από την αξιολόγηση του υπάρχοντος Προγράμματος, που ολοκληρώθηκε από την Ελληνική Προεδρία, οι υπουργοί είχαν την ευκαιρία να εκφράσουν τις απόψεις τους για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η πολιτιστική πολιτική και για τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να ανταποκριθεί το νέο Πρόγραμμα Εργασιών για τον πολιτισμό.

Συζητήθηκε η ανάγκη υποστήριξης νέων μοντέλων χρηματοδότησης του πολιτισμού, με συνέργειες δημόσιων και ιδιωτικών φορέων, καθώς και η ανάγκη να ενθαρρυνθεί η πρόσβαση στο πολιτιστικό περιεχόμενο με τη βοήθεια των νέων ψηφιακών μέσων.  

Κατατέθηκαν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες απόψεις, οι οποίες θα χρησιμεύσουν για την κατάρτιση του επόμενου Προγράμματος Εργασιών από την Ιταλική Προεδρία. Το πρόγραμμά της παρουσίασε ο Ιταλός Υπουργός Πολιτισμού, κ. Ντάριο Φραντσεσκίνι.

Σε ιδιαίτερη συνάντησή τους στο περιθώριο του Συμβουλίου, ο κ. Παναγιωτόπουλος συζήτησε με τον Ιταλό ομόλογό του, τονίζοντας το σημαντικό ρόλο που έπαιξε  ο Ελληνικός και ο ρωμαϊκός πολιτισμός  στο ευρωπαϊκό υπόβαθρο, ρόλο που αναδεικνύει και η έκθεση που εγκαινίασαν στη Ρώμη οι Πρόεδροι της Ελληνικής και της Ιταλικής Δημοκρατίας κκ Κάρολος Παπούλιας και Τζόρτζιο Ναπολιτάνο αντίστοιχα. Αναφερόμενοι στο σημερινό πολιτικό και κοινωνικό τοπίο, οι δυο υπουργοί συμφώνησαν ότι το πλήθος των τουριστών που επισκέπτονται τις δυο χώρες κάθε χρόνο, πρέπει να ενθαρρύνεται να ανακαλύπτει τη βαθύτερη υπόσταση των δυο πολιτισμών. Αναφερόμενος εξάλλου στις επικείμενες ευρωπαϊκές εκλογές, ο κ. Παναγιωτόπουλος τόνισε: «Ο πολιτισμός είναι μια βαθύτατα πολιτική υπόθεση και είναι ο καλύτερος τρόπος για να απαντήσουμε στην επέλαση του λαϊκισμού και των άκρων, είτε αυτά εκφράζονται από την άκρα αριστερά, είτε από την άκρα δεξιά».

Απευθυνόμενος, δε, προς τους ομολόγους του της ΕΕ, ο Έλληνας υπουργός επεσήμανε κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου: «Οι εκλογές της ερχόμενης Κυριακής είναι από τις πιο κρίσιμες στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και ένας από τους λόγους είναι η εκπροσώπηση σ’ αυτές και αντιευρωπαϊκών θέσεων. Ο πολιτισμός είναι ένα από τα όπλα που το ίδιο το ευρωπαϊκό παρελθόν μας παρέχει απέναντι σ’ αυτές τις θέσεις, τόσο για το παρόν, όσο και για το κοινό μας μέλλον». 

Στη διάρκεια του Συμβουλίου, στο οποίο συμμετείχε και η Γενική Γραμματέας του ΥΠΠΟΑ κα Λίνα Μενδώνη, ο κ. Παναγιωτόπουλος συνεχάρη την Επίτροπο Παιδείας, Πολιτισμού, Πολυγλωσσίας και Νεολαίας της ΕΕ κα Ανδρούλλα Βασιλείου «για την εξαιρετικά σημαντική προσφορά της σε όλους τους τομείς στους οποίους έχει αφοσιωθεί».

Κατά τα άλλα, έγινε ενημέρωση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την τρέχουσα κατάσταση των διαπραγματεύσεων σχετικά με τη Διατλαντική Εταιρική Συνεργασία εμπορίου και επενδύσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. 

Οσον αφορά το νομοθετικό έργο του Συμβουλίου, υπό την Ελληνική Προεδρία, ολοκληρώθηκε επιτυχώς η διαπραγμάτευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την Αναδιατύπωση της Οδηγίας 93/7/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με τον επαναπατρισμό των παρανόμως εξαχθέντων πολιτιστικών αγαθών από έδαφος κράτους μέλους. Οι αλλαγές που εισήχθησαν συμβάλλουν στην ενίσχυση της ισχύουσας νομοθεσίας, με στόχο την προστασία, διαφύλαξη και ανάδειξη της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς και θα βοηθήσουν στη διευκόλυνση των διαδικασιών για τον επαναπατρισμό των εθνικών θησαυρών. 

Ολοκληρώθηκε, επίσης, με επιτυχία, η διαπραγμάτευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την απόφαση που αφορά  στις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης, για την περίοδο 2020- 2033, επιτρέποντας την απρόσκοπτη συνέχεια του επιτυχημένου αυτού θεσμού. 

Το Συμβούλιο υπουργών Πολιτισμού υιοθέτησε ομόφωνα την  απόφαση για τον ορισμό του Λουγουάρντεν από τις Κάτω Χώρες ως Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το έτος 2018, όπως και την απόφαση σχετικά με τις πρακτικές και διαδικαστικές ρυθμίσεις για τον ορισμό από το Συμβούλιο των τριών μελών της επιτροπής επιλογής και παρακολούθησης για τις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης, κατά τη χρονική περίοδο 2020-2033.

Eξάλλου, οι υπουργοί Αθλητισμού των κρατών μελών υιοθέτησαν για πρώτη φορά συμπεράσματα του Συμβουλίου για την ισότητα των φύλων στον αθλητισμό, που αποτελεί θεμελιώδη αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αρχή που πρέπει να υποστηριχθεί και να διαφυλαχθεί. Η Ελληνική Προεδρία οργάνωσε τον περασμένο Μάρτιο στην Αθήνα ημερίδα με θέμα «Βία οφειλόμενη στο φύλο στον τομέα του αθλητισμού». Τα κράτη μέλη δεν μπορούν να λειτουργήσουν μόνα τους σε αυτό το σημαντικό και ευαίσθητο τομέα. Γι’ αυτό, στα υιοθετηθέντα συμπεράσματα προτείνεται η ανάπτυξη σχεδίων δράσης και κωδίκων δεοντολογίας για την ισότητα των φύλων, καθώς και καταλλήλων μέτρων για τους αθλητές που έχουν υποστεί βία. 

Επιπλέον, οι υπουργοί Αθλητισμού υιοθέτησαν το Ψήφισμα για το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Εργασιών στον τομέα του αθλητισμού για τα επόμενα τρία έτη (2014- 2017), μετά από ένα ιδιαιτέρως επιτυχές πρώτο τριετές πρόγραμμα. Τέλος, διεξήχθη δημόσια συζήτηση των υπουργών, η οποία εστίασε στην οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα των μεγάλων αθλητικών διοργανώσεων.

Τα κράτη μέλη συμφώνησαν ώστε, στο μελλοντικό Πρόγραμμα Εργασιών, να δοθεί προτεραιότητα στην ακεραιότητα στον Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την απόφαση που αφορά  στις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης, για την περίοδο 2020- 2033, επιτρέποντας την απρόσκοπτη συνέχεια του επιτυχημένου αυτού θεσμού. 

Το Συμβούλιο υπουργών Πολιτισμού υιοθέτησε ομόφωνα την  απόφαση για τον ορισμό του Λουγουάρντεν από τις Κάτω Χώρες ως Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το έτος 2018, όπως και την απόφαση σχετικά με τις πρακτικές και διαδικαστικές ρυθμίσεις για τον ορισμό από το Συμβούλιο των τριών μελών της επιτροπής επιλογής και παρακολούθησης για τις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης, κατά τη χρονική περίοδο 2020-2033.

Eξάλλου, οι υπουργοί Αθλητισμού των κρατών μελών υιοθέτησαν για πρώτη φορά συμπεράσματα του Συμβουλίου για την ισότητα των φύλων στον αθλητισμό, που αποτελεί θεμελιώδη αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αρχή που πρέπει να υποστηριχθεί και να διαφυλαχθεί. Η Ελληνική Προεδρία οργάνωσε τον περασμένο Μάρτιο στην Αθήνα ημερίδα με θέμα «Βία οφειλόμενη στο φύλο στον τομέα του αθλητισμού». Τα κράτη μέλη δεν μπορούν να λειτουργήσουν μόνα τους σε αυτό το σημαντικό και ευαίσθητο τομέα. Γι’ αυτό, στα υιοθετηθέντα συμπεράσματα προτείνεται η ανάπτυξη σχεδίων δράσης και κωδίκων δεοντολογίας για την ισότητα των φύλων, καθώς και καταλλήλων μέτρων για τους αθλητές που έχουν υποστεί βία. 

Επιπλέον, οι υπουργοί Αθλητισμού υιοθέτησαν το Ψήφισμα για το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Εργασιών στον τομέα του αθλητισμού για τα επόμενα τρία έτη (2014- 2017), μετά από ένα ιδιαιτέρως επιτυχές πρώτο τριετές πρόγραμμα. Τέλος, διεξήχθη δημόσια συζήτηση των υπουργών, η οποία εστίασε στην οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα των μεγάλων αθλητικών διοργανώσεων.

Τα κράτη μέλη συμφώνησαν ώστε, στο μελλοντικό Πρόγραμμα Εργασιών, να δοθεί προτεραιότητα στην ακεραιότητα στον αθλητισμό, στην οικονομική διάσταση του αθλητισμού και στη σχέση αθλητισμού και κοινωνίας.