Έξυπνοι οδικοί άξονες με 5G και νέο σύστημα διοδίων
Το ενδεχόμενο να ενοποιηθούν σε ένα μεγάλο διαγωνισμό με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), προϋπολογισμού άνω των 200 εκατ. ευρώ, δύο ανεξάρτητοι διαγωνισμοί του Ταμείου Ανάκαμψης εξετάζουν τα υπουργεία Υποδομών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Το υπουργείο Υποδομών προωθεί διαγωνισμό, με δημόσια δαπάνη γύρω στα 65 εκατ. ευρώ για το νέο σύστημα ηλεκτρονικών διοδίων. Το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης σχεδιάζει το μεγάλο έργο για την εγκατάσταση υποδομής κινητής τηλεφωνίας πέμπτης γενιάς (5G) στο εθνικό οδικό δίκτυο ώστε να υποστηρίζεται η αυτόνομη και «έξυπνη» οδήγηση για φορτηγά.
Τα δύο υπουργεία εξετάζουν τη δυνατότητα να ενοποιήσουν τους δύο διαγωνισμούς αφού αφορούν την εγκατάσταση τεχνολογικών συστημάτων στο εθνικό οδικό δίκτυο. Μέχρι σήμερα δεν έχουν ληφθεί οι τελικές αποφάσεις καθώς αναμένονται οι εισηγήσεις των συμβούλων.
Το μεγαλύτερο έργο, το «5G Corridors» αφορά στην εγκατάσταση υποδομής κινητής τηλεφωνίας πέμπτης γενιάς (5G) στο εθνικό οδικό δίκτυο και θα είναι από τα πρώτα που προωθούνται στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής στρατηγικής με στόχο δημιουργία της κατάλληλης υποδομής που θα εξυπηρετεί τη Συνδεδεμένη και Αυτοματοποιημένη Κινητικότητα (CAM) στα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών. Η ελληνική πρόταση καλύπτει επίσης τις απαιτήσεις που προκύπτουν από τη συμφωνία προθέσεων που υπέγραψε η Ελλάδα, στο πλαίσιο των πιλοτικών έργων «5G Corridors» για τον διάδρομο Θεσσαλονίκη-Σόφια-Βελιγράδι, μέσω του αυτοκινητόδρομου Θεσσαλονίκης-Σερρών-Προμαχώνα.
Σύμφωνα με την εθνική στρατηγική για την ευρυζωνικότητα που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, «η κάλυψη 5G θα μπορούσε να επιτρέψει στα οχήματα να «συνδεθούν» με άλλους χρήστες του οδικού συστήματος μέσω της οδικής υποδομής. Η πρόοδος της τεχνητής νοημοσύνης, θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα νέο επίπεδο συνεργασίας μεταξύ των χρηστών του δρόμου και, ταυτόχρονα, να κάνει τις μεταφορές ασφαλέστερες, πιο προσιτές και βιώσιμες».
Η ψηφιακή τεχνολογία στους δρόμους «θα μπορούσε να βελτιώσει σημαντικά την οδική ασφάλεια δεδομένου του γεγονότος ότι τα ανθρώπινα λάθη εκτιμάται ότι παίζουν ρόλο στο 95% των ατυχημάτων». Η έξυπνη οδήγηση προβλέπεται ότι θα μειώσει το χρόνο, το κόστος και τις εκπομπές CO2 που σχετίζονται με τις μεταφορές βελτιώνοντας το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Η οδήγηση σε σειρά «μπορεί να επιτρέψει στα φορτηγά να κινούνται πιο κοντά για να μειώσουν την αντίσταση του ανέμου, επιτυγχάνοντας μείωση της κατανάλωσης καυσίμου και των εκπομπών διοξειδίου (CO2). Έχει αποδειχθεί ότι μια σειρά τριών φορτηγών, η οποία κινείται με ταχύτητα 80 χιλιόμετρα την ώρα με απόσταση τεσσάρων μέτρων μεταξύ των οχημάτων, καταναλώνει 15% λιγότερα καύσιμα. Εάν η απόσταση μεταξύ των φορτηγών μειωθεί στα 2 μέτρα, τότε η κατανάλωση καυσίμου μειώνεται κατά 25% για την ίδια ταχύτητα. Η μείωση της απόστασης μεταξύ των οχημάτων μπορεί επίσης να αυξήσει την ικανότητα οδικής κυκλοφορίας, μετριάζοντας τη συμφόρηση και τις εκπομπές CO2».
Το έργο «5G Corridors» προωθείται από τη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων και αρχικά προβλέπονταν πως θα δημοπρατηθεί στο τρίτο τρίμηνο του 2022. Παράλληλα, όμως, το υπουργείο Υποδομών έχει εντάξει στο Ταμείο Ανάκαμψης το έργο του νέου διαλειτουργικού συστήματος ηλεκτρονικών διοδίων στην Ελλάδα το οποίο έχει συμφωνήσει πως θα αναθέσει μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του 2023. Το νέο σύστημα «που θα καταστήσει δυνατή την αυτόματη είσπραξη ηλεκτρονικών διοδίων για όλα τα οχήματα που κυκλοφορούν στους αυτοκινητόδρομους της Ελλάδας». Για το έργο θα διατεθούν 65 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Στόχος του έργου είναι η ανάπτυξη ενός αξιόπιστου, οικονομικού και φιλικού στους χρήστες διαλειτουργικού συστήματος ηλεκτρονικών διοδίων στην Ελλάδα. Διασφαλίζει «τη διαθεσιμότητα διαφορετικών επιλογών για αυτόματες ηλεκτρονικές πληρωμές, έναν δίκαιο και διαφανή μηχανισμό χρέωσης διοδίων, βελτιωμένη ροή οχημάτων και θέτει τα θεμέλια για ενισχυμένες υπηρεσίες και διαλειτουργικότητα με άλλες ευρωπαϊκές χώρες».
Αυτό τον καιρό εξετάζεται η ενοποίηση των δύο διαγωνισμών σε έναν.
Τα δύο υπουργεία εξετάζουν τη δυνατότητα να ενοποιήσουν τους δύο διαγωνισμούς αφού αφορούν την εγκατάσταση τεχνολογικών συστημάτων στο εθνικό οδικό δίκτυο. Μέχρι σήμερα δεν έχουν ληφθεί οι τελικές αποφάσεις καθώς αναμένονται οι εισηγήσεις των συμβούλων.
Το μεγαλύτερο έργο, το «5G Corridors» αφορά στην εγκατάσταση υποδομής κινητής τηλεφωνίας πέμπτης γενιάς (5G) στο εθνικό οδικό δίκτυο και θα είναι από τα πρώτα που προωθούνται στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής στρατηγικής με στόχο δημιουργία της κατάλληλης υποδομής που θα εξυπηρετεί τη Συνδεδεμένη και Αυτοματοποιημένη Κινητικότητα (CAM) στα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών. Η ελληνική πρόταση καλύπτει επίσης τις απαιτήσεις που προκύπτουν από τη συμφωνία προθέσεων που υπέγραψε η Ελλάδα, στο πλαίσιο των πιλοτικών έργων «5G Corridors» για τον διάδρομο Θεσσαλονίκη-Σόφια-Βελιγράδι, μέσω του αυτοκινητόδρομου Θεσσαλονίκης-Σερρών-Προμαχώνα.
Σύμφωνα με την εθνική στρατηγική για την ευρυζωνικότητα που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, «η κάλυψη 5G θα μπορούσε να επιτρέψει στα οχήματα να «συνδεθούν» με άλλους χρήστες του οδικού συστήματος μέσω της οδικής υποδομής. Η πρόοδος της τεχνητής νοημοσύνης, θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα νέο επίπεδο συνεργασίας μεταξύ των χρηστών του δρόμου και, ταυτόχρονα, να κάνει τις μεταφορές ασφαλέστερες, πιο προσιτές και βιώσιμες».
Η ψηφιακή τεχνολογία στους δρόμους «θα μπορούσε να βελτιώσει σημαντικά την οδική ασφάλεια δεδομένου του γεγονότος ότι τα ανθρώπινα λάθη εκτιμάται ότι παίζουν ρόλο στο 95% των ατυχημάτων». Η έξυπνη οδήγηση προβλέπεται ότι θα μειώσει το χρόνο, το κόστος και τις εκπομπές CO2 που σχετίζονται με τις μεταφορές βελτιώνοντας το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Η οδήγηση σε σειρά «μπορεί να επιτρέψει στα φορτηγά να κινούνται πιο κοντά για να μειώσουν την αντίσταση του ανέμου, επιτυγχάνοντας μείωση της κατανάλωσης καυσίμου και των εκπομπών διοξειδίου (CO2). Έχει αποδειχθεί ότι μια σειρά τριών φορτηγών, η οποία κινείται με ταχύτητα 80 χιλιόμετρα την ώρα με απόσταση τεσσάρων μέτρων μεταξύ των οχημάτων, καταναλώνει 15% λιγότερα καύσιμα. Εάν η απόσταση μεταξύ των φορτηγών μειωθεί στα 2 μέτρα, τότε η κατανάλωση καυσίμου μειώνεται κατά 25% για την ίδια ταχύτητα. Η μείωση της απόστασης μεταξύ των οχημάτων μπορεί επίσης να αυξήσει την ικανότητα οδικής κυκλοφορίας, μετριάζοντας τη συμφόρηση και τις εκπομπές CO2».
Το έργο «5G Corridors» προωθείται από τη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων και αρχικά προβλέπονταν πως θα δημοπρατηθεί στο τρίτο τρίμηνο του 2022. Παράλληλα, όμως, το υπουργείο Υποδομών έχει εντάξει στο Ταμείο Ανάκαμψης το έργο του νέου διαλειτουργικού συστήματος ηλεκτρονικών διοδίων στην Ελλάδα το οποίο έχει συμφωνήσει πως θα αναθέσει μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του 2023. Το νέο σύστημα «που θα καταστήσει δυνατή την αυτόματη είσπραξη ηλεκτρονικών διοδίων για όλα τα οχήματα που κυκλοφορούν στους αυτοκινητόδρομους της Ελλάδας». Για το έργο θα διατεθούν 65 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Στόχος του έργου είναι η ανάπτυξη ενός αξιόπιστου, οικονομικού και φιλικού στους χρήστες διαλειτουργικού συστήματος ηλεκτρονικών διοδίων στην Ελλάδα. Διασφαλίζει «τη διαθεσιμότητα διαφορετικών επιλογών για αυτόματες ηλεκτρονικές πληρωμές, έναν δίκαιο και διαφανή μηχανισμό χρέωσης διοδίων, βελτιωμένη ροή οχημάτων και θέτει τα θεμέλια για ενισχυμένες υπηρεσίες και διαλειτουργικότητα με άλλες ευρωπαϊκές χώρες».
Αυτό τον καιρό εξετάζεται η ενοποίηση των δύο διαγωνισμών σε έναν.
