Είναι αλήθεια ότι μέσα στην πανδημία οι ψηφιακές υπηρεσίες του κράτους κάλυψαν το χαμένο έδαφος πολλών δεκαετιών στην εξυπηρέτηση του πολίτη. Έγιναν πράγματα τα οποία έμοιαζαν αφάνταστα πριν από μόλις τρία χρόνια. Την ίδια στιγμή όμως παραμένουν ακόμη και σήμερα πάρα πολλά σημεία στη δημόσια διοίκηση όπου οι πολίτες, αλλά και οι επιχειρηματίες, καταλήγουν να βασανίζονται για να λύσουν μία απλή γραφειοκρατική δυσλειτουργία, η οποία θα έπρεπε να μην υπάρχει ως πρόβλημα.

Οι ιστορίες που σας παραθέτω, προέρχονται από την δύσκολη καθημερινότητα των επιχειρηματιών κάθε μεγέθους.

Θα ξεκινήσω με κάτι που θα έπρεπε να είχε λυθεί εδώ και χρόνια.

Σε αρκετά υποκαταστήματα του ΕΦΚΑ, όποιοι προσπαθούν να καταθέσουν ΑΠΔ, αδυνατούν να την παραδώσουν σε στικάκι, διότι τα μηχανήματα σε κάποια γραφεία είναι απαρχαιομένα, (ίσως και από το 2003) και δεν υποστηρίζουν συνδέσεις USB, οι οποίες μπορεί να εφευρέθηκαν στα τέλη της δεκαετία του 90, ο ΕΦΚΑ όμως δεν τις είχε συμπεριλάβει στις τότε παραγγελίες των υπολογιστών. Έτσι, όποιος θέλει να καταθέσει ΑΠΔ έχει ως επιλογή μόνο τα… CD! Αυτό σημαίνει ότι για να «κάψει» ένα δισκάκι θα πρέπει να βρει υπολογιστή με CD-R, μία συσκευή όμως που πλέον δεν εγκαθίστανται ούτε στα laptop, αλλά ούτε και στα PC.

Ας δούμε μία άλλη δυσκολία που προέρχεται από το παρελθόν και εμφανίζεται αίφνης σε ανυποψίαστους επιχειρηματίες.

Ακόμη και με μπλοκαρισμένους λογαριασμούς καταλήγουν να βρίσκονται αρκετοί επιχειρηματίες, οι οποίοι κάποια στιγμή μαθαίνουν ότι έχουν χρέη προς το δημόσιο τα οποία δεν γνώριζαν. Γιατί; Διότι πούλησαν ένα αυτοκίνητο το 1994! Μάλιστα. Σωστά διαβάσατε. Τότε, στις αγοραπωλησίες οχημάτων δεν ήταν απαραίτητο να αναγράφεται ο Α.Φ.Μ. του αγοραστή, έτσι οι εφορίες δεν γνωρίζουν σε ποιου τα χέρια έχει καταλήξει ένα αυτοκίνητο, οπότε είναι πολύ πιθανό να συνεχίσουν να χρεώνουν τα τέλη στον τελευταίο ιδιοκτήτη που έχουν καταγεγραμμένο.

Την ίδια στιγμή όμως, το αυτοκίνητο που πλέον έχει πουληθεί, εμφανίζεται να ανήκει σε άλλον, αλλά μόνο στα κιτάπια του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Επειδή όμως η εφορίες δεν συνεργάζονται με το υπουργείο Μεταφορών και δεν μπορούν να δουν τα στοιχεία του, μόλις αποκαλυφθεί το πρόβλημα αντί να το λύσουν ενδοϋπηρεσιακά, ζητούν από τον ενδιαφερόμενο να τους κάνει τον κούριερ. Αναγκάζεται λοιπόν, να πάει στο υποκατάστημα που έγινε η αγοραπωλησία (ο άνθρωπος μπορεί να έχει μετακομίσει σε άλλη πόλη από το 1994, αλλά αυτό δεν έχει καμία σημασία) και να τους φέρει ένα ιστορικό των αγοραπωλησιών του αυτοκινήτου που κάποτε είχε. Μόνο τότε σταματά η χρέωση των τελών, σβήνει η λανθασμένη χρέωση και ξεμπλοκάρουν και οι τραπεζικοί λογαριασμοί του φορολογούμενου. Τρέλα και απογοήτευση.

Ακολουθούν δύο ιστορίες που αφορούν τον ΕΦΚΑ, τον οργανισμό που -όπως λέει και ο υπουργός Εργασίας, Κωστής Χατζηδάκης- μόνος του δημιουργεί το 48% των παραπόνων που εκφράζουν οι πολίτες σε όλη την δημόσια διοίκηση.

Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι κάποιος θέλει να κάνει μία γονική παροχή. Το κράτος του ζητά φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα. Ο τακτικότατος αυτός πολίτης απευθύνεται στον ΕΦΚΑ και διαπιστώνει ότι χρωστάει κάτι που του ξέφυγε μέσα στην μεγάλη καραντίνα. Πηγαίνει λοιπόν στο υποκατάστημα του ΕΚΦΑ και ζητά να πληρώσει το σύνολο της οφειλής και να πάρει από τον Διευθυντή μία έγχαρτη ενημερότητα. Εκεί όμως τον ενημερώνουν ότι αυτό πλέον άλλαξε, καθώς από τον Δεκέμβριο του 2021 αυτή η διαδικασία δεν είναι πλέον εφικτή. Του λένε όμως ότι υπάρχει μία πλατφόρμα για να ολοκληρώσει ηλεκτρονικά το αίτημά του. Φεύγει λοιπόν από το κατάστημα και ζητά από τον λογιστή του να του πει πόσα χρωστάει. Εκείνος του απαντά ότι δεν μπορεί να δει το ύψος των οφειλών του, καθώς βλέπει μεν ότι υπάρχει μία οφειλή, όχι όμως τις λεπτομέρειές της. Έτσι δεν μπορεί να προχωρήσει η εκκαθάριση, καθώς η κίνηση αυτή απαγορεύεται από το ίδιο το σύστημα.

Το αποτέλεσμα είναι ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί πια να πάρει ούτε έγχαρτη προσωρινή ενημερότητα ούτε ψηφιακή. Για το θέμα έχουν γίνει ήδη πολλά παράπονα από εργοδότες και μισθωτούς, αλλά η απάντηση των υπαλλήλων είναι ότι το θέμα είναι μηχανογραφικό και δεν υπάρχει κάποια εγκύκλιος που να αντιμετωπίζει το πρόβλημα.

Τα μηχανογραφικά προβλήματα του ΕΦΚΑ «χτυπούν» και με άλλο τρόπο, καθώς μετά τον Δεκέμβριο έχει παρατηρηθεί ένα άλλο φαινόμενο. Επιχειρηματίες που έχουν κάποια ρύθμιση στον ΕΦΚΑ, ενώ πληρώνουν τις δόσεις τους, τα χρήματα δεν «κουμπώνουν» με τις ρυθμίσεις, αλλά αποπληρώνουν τις τρέχουσες οφειλές. Έτσι, ενώ καταγράφεται ότι η πληρωμή έγινε μεν, δεν μειώνεται το χρέος δε. Ο πονοκέφαλος αυτός φτάνει και πάλι στον λογιστή ο οποίος ανοίγει την ηλεκτρονική καρτέλα των οφειλών του πελάτη του, όμως δεν βλέπει καμία απλήρωτη δόση. Η τρέλα συμπληρώνεται όταν στην εικόνα των πιστώσεων της επιχείρησης φαίνεται η πληρωμή η οποία απλά είναι «ορφανή».

Την ίδια στιγμή με επιστολή του προς τον υπουργό Εργασίας, το Οικονομικό Επιμελητήριο ζητά άμεση επίλυση στο πρόβλημα των χρεώσεων ποσών που απαιτεί ο ΕΦΚΑ, τα οποία όμως έχουν ήδη εξοφληθεί. Το αποτέλεσμα είναι αυτές οι πλασματικές οφειλές να γίνονται ένα επιπλέον εμπόδιο στην έκδοση ασφαλιστικής ενημερότητας κι έτσι κάποιοι επιχειρηματίες δεν μπορούν εισπράξουν ποσά που δικαιούνται από το Δημόσιο, ή δεν συμμετέχουν σε προγράμματα επιδότησης προσωπικού, ή το χειρότερο ακόμη δεν μπορούν να συμμετάσχουν σε δημόσιους διαγωνισμούς.

Με την ευκαιρία να τονίσω ότι σε αυτή την επιστολή το ΟΕΕ ζητά την κατάργηση και εντελώς άχρηστων καταστάσεων που απαιτείται να διατηρούν οι επιχειρήσεις, οι οποίες δεν προσφέρουν κανένα αποτέλεσμα, όπως ο Ετήσιος Πίνακας. Πρόκειται για μία λίστα που ενημερώνει την «Εργάνη» για τον αριθμό των υπαλλήλων που έχει μία εταιρία εκείνη τη στιγμή, κάτι όμως που μπορεί να αλλάξει το επόμενο δευτερόλεπτο με μία πρόσληψη. Πρόκειται για μία λίστα άνευ ουσίας που αυξάνει χωρίς λόγο το διαχειριστικό κόστος μίας επιχείρησης.

Η εικόνα στις ΔΟΥ

Για το τέλος θα καταγράψουμε τα προβλήματα που παρατηρούνται πλέον στις ΔΟΥ λόγω της έλλειψης προσωπικού - ιδίως στο Μητρώο που είναι ένα από τα βασικότερα τμήματα που επισκέπτονται πολίτες και επιχειρήσεις.

Αυτή τη στιγμή, λόγω Covid υπάρχουν ένας ή το πολύ δύο υπάλληλοι σε αυτά τα γκισέ, οι οποίοι καλούνται να διεκπεραιώσουν με την ίδια προτεραιότητα σημαντικές και επείγουσες εργασίες, αλλά και δευτερεύουσες και μη επείγουσες. Έτσι μπορεί μέσα στην ίδια ημέρα, ο ίδιος υπάλληλος να καταγράψει στο σύστημα μία απλή μεταβολή διεύθυνσης κατοικίας, να αποδώσει ένα κλειδάριθμο, να περάσει τα νέα στοιχεία μίας ταυτότητας, και λίγο αργότερα να πρέπει να προσθέσει έναν ΚΑΔ, να κάνει μία πολύπλοκη ενεργοποίηση VIES (ενδοκοινοτικών συναλλαγών), να εκκαθαρίσει μία επιχείρησης, να ελέγξει τον οφειλόμενο ΦΠΑ και πάει λέγοντας.

Αυτό σημαίνει, ότι ένα φυσικό πρόσωπο μπορεί να καταλήξει να περιμένει για 45 λεπτά ή ακόμη και για μία ολόκληρη ώρα για να ολοκληρώσει ένας επιτηδευματίας την δική του πολύπλοκη εργασία και λίγο αργότερα ένας επαγγελματίας μπορεί να περιμένει να διεκπεραιωθούν μπροστά του πολύ απλές λειτουργίες που θα μπορούσαν να διευθετηθούν στο τέλος της ημέρας, ή να αντιμετωπιστούν ψηφιακά, ή τηλεφωνικά.

Εν κατακλείδι, οι υπηρεσίες και σήμερα παραμένουν δύσκαμπτες και απαιτούν φυσική παρουσία ή πρωτότυπα έγγραφα, σε μία εποχή που το ψηφιακό θα έπρεπε να μετατρέψει την Ελλάδα σε ένα σύγχρονο κράτος και όχι στο κράτος της σφραγίδας που εξακολουθεί να είναι μέχρι και σήμερα.

Το βιογραφικό του Στέλιου Νομικού

Ο Στέλιος Νομικός γεννήθηκε το 1965 στην πόλη του Πειραιά.

Σπούδασε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (πρώην Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών – ΑΣΟΕΕ) το διάστημα 1984 -1988 αποκτώντας το πτυχίο «Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης Επιχειρήσεων» με εξειδίκευση στον τομέα της Λογιστικής και Χρηματοδοτικής Διοίκησης.

Το διάστημα 1997-2002 απέκτησε το πτυχίο της «Νομικής» του Νομικού Τμήματος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου των Αθηνών. Η εκπαιδευτική του κατάρτιση συνεχίστηκε το 2003 με την απόκτηση του Μεταπτυχιακού Διπλώματος στο «Δημόσιο Δίκαιο», με εξειδίκευση στο Φορολογικό και Δημοσιονομικό Δίκαιο επίσης του Νομικού Τμήματος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Είναι Διδάκτωρ PhD στο τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Στο κύκλο της εκπαιδευτικής του πορείας προστίθενται επιμορφωτικά σεμινάρια που αφορούν φοροτεχνικά, λογιστικά, εργατικά ζητήματα καθώς και ότι αφορά το Οικονομικό και Φορολογικό Δίκαιο.

Επίσης, είναι γνώστης της Αγγλικής, Γαλλικής και Ιταλικής γλώσσας καθώς και Η/Υ (γνώση εφαρμογών MS Office-Word, Εxcel, Αccess, Power point, δημιουργία βάσεων δεδομένων, office automation, data bases, MIS, πλήρης γνώση όλων των μηχανογραφημένων προγραμμάτων φορολογίας και λογιστικής).

Τομεάρχης-Σύνδεσμος μεταξύ της Γραμματείας Οργανωτικού και των οργανώσεων της Δ.Ε.Ε.Π Α’ Πειραιώς και Νήσων της Νέας Δημοκρατίας. Πρόεδρος των φοροτεχνικών των Ειδικών Κομματικών Οργανώσεων Ε.Κ.Ο. καθώς και μέλος του τομέα της φορολογικής πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας.

Η επαγγελματική σταδιοδρομία του κ. Νομικού ξεκίνησε το 1990 με την ίδρυση Φορολογικού-Λογιστικού Γραφείου το οποίο λειτούργησε έως το 1999 όπου προσελήφθη ως στέλεχος του Υπουργείου Οικονομικών μέχρι τις 17.03.2015 όπου και συνταξιοδοτήθηκε. Από τις 08.05.2015 έως και σήμερα είναι επικεφαλής της S.N.C.A. Α.Ε. (Stelios Nomikos Consultants & Accountants Α.Ε.) με έδρα τα ιδιόκτητα γραφεία της εταιρείας επί της λεωφ. Συγγρού 188 στην Αθήνα & υποκατάστημα στην Μύκονο στη θέση Ευαγγελιστράκι.

Κλείνοντας, θα πρέπει να γίνει ιδιαίτερη αναφορά στην επιστημονική του δραστηριότητα η οποία απαρτίζεται εκτός των άλλων από:

  • Συγγραφικό έργο (άρθρα, μελέτες, προτάσεις) που σχετίζονται με το αντικείμενο της δημόσιας διοίκησης.
  • Ανάλυση του Ευρωπαϊκού και Διεθνούς φορολογικού συστήματος
  • Εισηγήσεις, ανακοινώσεις σε συνέδρια, ημερίδες που σχετίζονται με Φοροτεχνικά, Λογιστικά και Εργατικά ζητήματα.
  • Διδακτική εμπειρία