Αμφίπολη: Οι άγνωστοι "Δελφοί" της αρχαιότητας;
Ο Μέγας Αλέξανδρος, η κόντρα του με τους Λακεδαιμονίους και ο συμβολισμός των καρυάτιδων
Ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο ένοικος του τάφου, η παρουσία των καρυάτιδων σε ένα μακεδονικό μνημείο, εξακολουθεί να εντυπωσιάζει. Και αυτό γιατί οι καρυάτιδες , προέρχονται αρκετά χιλιόμετρα μακρυά από την Αμφίπολη και συγκεκριμένα τις Καρυές της αρχαίας Λακεδαίμονος. Συνδέθηκαν με την Αθήνα , καθώς οι Αθηναίοι θέλοντας να κάνουν επίδειξη της δύναμης τους , τις έβαλαν σαν κίονες να κρατάνε τα επιστύλια σαν ένδειξη "αιώνιας τιμωρίας" επειδή οι Λακεδαιμόνιοι δεν συμμετείχαν στους μηδικούς πολέμους, ενώ το 412 οι Σπαρτιάτες έκαναν συμφωνία με τους Πέρσες, "μηδίζοντας" για μία ακόμη φορά και προκαλώντας την μήνι των Αθηναίων.
Έτσι αυτά τα υπέροχα γλυπτά είναι ουσιαστικά η "ες αεί ντροπή" των Σπαρτιατών που δεν τάχθηκαν με το πλευρό των Ελλήνων σε αυτή την ιστορική μάχη και πάντα φλέρταραν με τον μεγαλύτερο αντίπαλο της εποχής , που δεν ήταν άλλος από τους Πέρσες.
Ο Μέγας Αλέξανδρος έχοντας την νοοτροπία εντός "πλανητάρχη" της εποχής και έχοντας μεγάλη αγάπη στην Αθήνα, θέλησε να κάνει εκείνος μία επεκτατική εκστρατεία, εναντίον των Περσών , τελειώνοντας οριστικά με την απειλή "εξ ανατολών". Αποδεικνύοντας μάλιστα ο Μέγας Αλέξανδρος την "εθνική" συνείδηση του και την αγάπη του στην Αθήνα, που αναγνώριζε ως μητρόπολη της Ελλάδας, μετά την μάχη του Γρανικού έστειλε στην Αθήνα προς τιμήν της Θεάς Αθηνάς 300 πανοπλίες Περσών, αναφέροντας ότι τις στέλνει εκ μέρους όλων των Ελλήνων «πλην Λακεδαιμονίων» :
«?σους δ? α?τ?ν α?χμαλώτους ?λαβε, τούτους δ? δήσας ?ν πέδαις ε?ς Μακεδονίαν ?πέπεμψεν ?ργάζεσθαι, ?τι παρ? τ? κοιν? δόξαντα το?ς ?λλησιν ?λληνες ?ντες ?ναντία τ? ?λλάδι ?π?ρ τ?ν βαρβάρων ?μάχοντο. ?ποπέμπει δ? κα? ε?ς ?θήνας τριακοσίας πανοπλίας Περσικ?ς ?νάθημα ε?ναι τ? ?θην? ?ν πόλει. κα? ?πίγραμμα ?πιγραφ?ναι ?κέλευσε τόδε. ?λέξανδρος Φιλίππου κα? ο? ?λληνες πλ?ν Λακεδαιμονίων ?π? τ?ν βαρβάρων τ?ν τ?ν ?σίαν κατοικούντων» -ΑΡΡΙΑΝΟΣ 1.16.45-50
Ξανά οι Σπαρτιάτες απουσιάζουν από την μάχη και ο Μέγας Αλέξανδρος, δεν ξεχνά να το αναφέρει. Ο ίδιος μάλιστα όπως τον περιγράφουν οι ιστορικές πηγές , θεωρώντας τον εαυτό του, με την ανατροφή που είχε από την μητέρα του και τον Αριστοτέλη, κάτι παραπάνω από απλό άνθρωπο και γιο του ’μμωνος Διός, προφανώς δεν θα είχε δεχτεί έτσι εύκολα ότι οι Σπαρτιάτες ποτέ δεν τον ακολούθησαν.
’ρα τι δουλειά έχει σε ένα μνημείο, που έχει σίγουρα σχέση με τον Μέγα Αλέξανδρο (αφού μπορεί να είναι θαμμένη είτε η μάνα του, είτε η γυναίκα του, είτε κάποιος στρατηγός του) ένα σύμβολο των μισητών για αυτόν Λακεδαιμονίων.
Δύο τινά ισχύουν:
Είτε ο συλλογισμός αυτός είναι τελείως λανθασμένος (πράγμα σχετικά δύσκολο καθώς στην αρχαιότητα οι συμβολισμοί ήταν έντονοι και ο Μέγας Αλέξανδρος είχε την παιδεία να τους γνωρίζει) είτε ο κατασκευαστής του τάφου ήθελε στην τελευταία κατοικία του προσώπου που είναι θαμμένο μέσα, να συμβολίσει την - εν τέλει- υποταγή και των Λακεδαιμονίων , βάζοντας δύο σύμβολα δικά τους (τις Καρυάτιδες) όχι μόνο να φυλάνε τον τάφο , αλλά και να μην στηρίζουν πλέον (όπως στην Ακρόπολη) με τα χέρια το επιστύλιο, κάτι που μπορεί να συμβολίζει και την τελική εξιλέωση τους.
Χαρακτηριστική είναι η ανακοίνωση του υπουργείου πολιτισμού για το σημείο αυτό που λέει πως «Τα μέλη της διεπιστημονικής ομάδας διαπίστωσαν ότι οι εσωτερικοί βραχίονες των Καρυάτιδων δεν στήριζαν το επιστύλιο, καθώς δεν παρατηρούνται σύνδεσμοι μολυβδοχόησης, ούτε επεξεργασία της κάτω επιφάνειας του επιστυλίου, ώστε να δικαιολογείται η άποψη της στήριξης»
’ρα στην Αμφίπολη, οι καρυάτιδες (απο τις Καρυές Λακωνίας) έπαψαν να είναι αιώνια καταραμένες να στηρίζουν το επιστύλιο και φυλάσσουν πλέον έναν μακεδονικό τάφο από έναν επίδοξο τυμβωρύχο.
Αν ισχύει ο συλλογισμός αυτός και προσθέσουμε σε αυτό και τον ιωνικό ρυθμό (κατ εξοχήν αθηναικό στοιχείο) κάτω από τις Σφίγγες , έχουμε να κάνουμε με ένα μνημείο, που έχει πανελλαδικά χαρακτηριστικά (Μακεδονία, Λακεδαίμονα, Αθήνα) και συνδέεται με την Ανατολή (Σφίγγες και μικρογραφία Αλεξάνδρειας)
Αξίζει να σημειωθεί πως ίδια χαρακτηριστικά είχε και το μαντείο των Δελφών, ένα πανελλαδικό κέντρο.
Μήπως λοιπόν στην Αμφίπολη , έχουμε βρει ζωντανό, ένα νέο πανελλαδικό κέντρο με χαρακτηριστικά που ξεπερνούν και τα όρια της Ελλάδας, το οποίο , όπως έχει γραφτεί πολλές φορές, εξαφανίστηκε από τις αρχαίες πηγές;
Περιμένουμε την κυρία Περιστέρη να μας αποκαλύψει τα μυστικά.