Διεθνοποίηση των ελληνικών πανεπιστηµίων προωθεί το Υπουργείο Παιδείας, µε τη δηµιουργία ξενόγλωσσων προπτυχιακών και κοινών διδακτορικών, ανταλλαγή µεταπτυχιακών φοιτητών, ερευνητικές συνεργασίες και ίδρυση διεθνών κέντρων στη χώρα. Αυτό θα γίνει, σύµφωνα µε έγκυρες πηγές του υπουργείου, παράλληλα µε την υλοποίηση του σχεδίου για τα µη κρατικά ΑΕΙ, ώστε να αναβαθµιστεί ακόµα περισσότερο ο ρόλος των δηµόσιων πανεπιστηµίων. Οι πρόσφατοι νόµοι 4692/2020 και 4957/2022 έδωσαν νέες δυνατότητες διεθνοποίησης στα πανεπιστήµια, όπως το δικαίωµα να ιδρύουν ξενόγλωσσα προπτυχιακά προγράµµατα σπουδών, ενώ παράλληλα κατήργησε τις προϋποθέσεις υποχρεωτικής συνεργασίας µε το ∆ιεθνές Πανεπιστήµιο της Ελλάδος και έγκρισης υπουργού. Επέτρεψε, επίσης, στα πανεπιστήµια να ιδρύουν κοινά ή διπλά πτυχία µε πανεπιστήµια της ηµεδαπής ή της αλλοδαπής.

Η προώθηση της εξωστρέφειας των ελληνικών πανεπιστηµίων αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα του υπουργείου Παιδείας, καθώς εννέα από τα 24 Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύµατα της χώρας µας είναι ήδη µέλη σε Συµµαχίες Ευρωπαϊκών Πανεπιστηµίων, όπως επεσήµανε ο γενικός γραµµατέας Ανώτατης Εκπαίδευσης, καθηγητής Οδυσσέας-Ιωάννης Ζώρας, στη συνάντηση των ευρωπαϊκών πανεπιστηµίων που συντονίζουν τις Συµµαχίες της Πρωτοβουλίας Ευρωπαϊκών Πανεπιστηµίων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ειδικότερα, ο καθηγητής Οδ. Ζώρας, κατά τη Σύνοδο της Ολοµέλειας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, µε θέµα «Πρωτοβουλία Ευρωπαϊκών Πανεπιστηµίων: Μετασχηµατιστικές δυνατότητες και προκλήσεις για τις εθνικές κυβερνήσεις και τα ιδρύµατα», παρουσίασε αναλυτικά τις συνεργασίες που έχουν, ήδη, αναπτύξει τα ελληνικά πανεπιστήµια µε ευρωπαϊκά, όπως: το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών στο CIVIS, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης στο EPICUR, το Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών στο EU-CONEXUS, το Πανεπιστήµιο Κρήτης στο INGENIUM, το Πολυτεχνείο Κρήτης στο EURECA-PRO, το Πανεπιστήµιο Αιγαίου στο ERUA, το Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας στο INVEST, το Πανεπιστήµιο Πελοποννήσου στο EUNICE και το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήµιο στο ATHENA.

Διεθνοποίηση των ελληνικών πανεπιστηµίων: Το πρόγραµµα SMARTT

Ηδη ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση υλοποίησης του έργου SMARTT (Screening, Μapping, Αnalyzing, Recommending, Transferring and Transforming HE international programmes), η οποία πραγµατοποιήθηκε τον περασµένο µήνα στο Πανεπιστήµιο του Βουκουρεστίου.

Το πρόγραµµα SMARTT, το οποίο υλοποιείται από το ευρωπαϊκό πανεπιστήµιο CIVIS, σε συνεργασία µε τα ευρωπαϊκά πανεπιστήµια EUTOPIA, NEUROTECHEU και UNITA, εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή µε στόχο τον σχεδιασµό και τη δηµιουργία κοινών ευρωπαϊκών πτυχίων, που θα ενθαρρύνουν την κινητικότητα των φοιτητών και την ενίσχυση της συνεργασίας των πανεπιστηµιακών ιδρυµάτων. Ειδικότερα, η οµάδα του προγράµµατος ανέλαβε να εξετάσει τα κριτήρια που έχουν δοθεί από την Ε.Ε., τα οποία θα διευκολύνουν την απονοµή του χαρακτηρισµού ως ενός ευρωπαϊκού κοινού πτυχίου (European Degree Label). Το πρόγραµµα SMARTT ανοίγει τον δρόµο για την ανάπτυξη µιας κοινής ευρωπαϊκής ετικέτας πτυχίου, συνεισφέροντας στον συνολικό στόχο της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για τα ευρωπαϊκά πανεπιστήµια.

Η προώθηση της εξωστρέφειας των ελληνικών πανεπιστηµίων

• Τον Σεπτέµβριο του 2020 ξεκίνησε το πρώτο ξενόγλωσσο προπτυχιακό πρόγραµµα σπουδών στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών (BA in the Archaeology, History and Literature of Ancient Greece), µε φοιτητές από όλο τον κόσµο.
• Το 2021, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης ξεκίνησε ξενόγλωσσο προπτυχιακό πρόγραµµα σπουδών στην Ιατρική. Από το 2022, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών προσφέρει επίσης ένα τέτοιο πρόγραµµα, ενώ και άλλα είναι υπό ανάπτυξη.
• Ακαδηµαϊκή συνεργασία Ελλάδας - ΗΠΑ: Σε συνεργασία µε το Institute of International Education (IIE), την πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα και το Ιδρυµα Fulbright στην Ελλάδα, το υπουργείο έχει ανοίξει αποτελεσµατικούς διαύλους επικοινωνίας µεταξύ των ελληνικών ΑΕΙ και 30 κορυφαίων αµερικανικών πανεπιστηµίων. Εκπρόσωποι αυτών των πανεπιστηµίων επισκέφθηκαν την Ελλάδα τον Νοέµβριο του 2022 για το «Pharos Summit».

Ενδεικτικά παραδείγµατα συνεργασιών που αναπτύχθηκαν µέσω του προγράµµατος αυτού:

• Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών - Harvard University: κοινό θερινό πρόγραµµα στις µεταναστευτικές σπουδές.
• Οικονοµικό Πανεπιστήµιο Αθηνών - Kelley School of Business at Indiana University: κοινό πρόγραµµα για τις ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις (startups).
• Πανεπιστήµιο ∆υτικής Αττικής - Rutgers University: συνεργασία στον τοµέα της δηµόσιας υγείας.
• Ιόνιο Πανεπιστήµιο - Johns Hopkins University: ερευνητική συνεργασία για τη νόσο Alzheimer.

Συνεργασία με την Κίνα

Τον Σεπτέµβριο πραγµατοποιήθηκε στο ΕΚΠΑ επίσκεψη κινεζικής αντιπροσωπείας, αποτελούµενης από 60 εκπροσώπους, πρυτάνεις, αντιπρυτάνεις και κοσµήτορες, από 23 κινεζικά πανεπιστήµια, στο πλαίσιο σύσφιγξης των σχέσεων και ενίσχυσης συνεργειών.

Επίσης, µεταπτυχιακό πρόγραµµα µε τίτλο «Συγκριτική µελέτη της Αρχαίας Ελληνικής και Αρχαίας Κινεζικής Φιλοσοφίας» αναπτύσσεται από κοινού µεταξύ των Πανεπιστηµίων Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Πατρών, Κρήτης και του Southwest University της Κίνας.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 14/7