του Σταύρου Παπαντωνίου




        
        

Το μπλέ είναι το χρώμα που κυριαρχεί στο εκπληκτικό ψηφιδωτό της Αμφίπολης. Είναι το χρώμα που υπάρχει σε όλο φόντο, θέλοντας προφανώς να υποδηλώσει την νύχτα που γίνεται η μεταφορά του νεκρού στον κάτω κόσμο και την στιγμή της αρπαγής της Περσεφόνης, που αποτυπώνεται με μεγάλη ένταση.

Το μπλέ εκείνη την εποχή ήταν ένα εξαιρετικά ακριβό χρώμα. Προέρχεται από το υλικό αυτό λέγεται "λαζουρίτης". Σαν λέξη ετυμολογείται από την περσική λέξη lazhuward , που σημαίνει “μπλε του ουρανού”.

Συχνά αναφέρεται ως "λάπις λαζούλι" και είναι γνωστό για περισσότερο από 7000 χρόνια, με την εξόρυξη του να γίνεται στο Αφγανιστάν από τα αρχαία χρόνια. 

Διακοσμητικά αντικείμενα από λαζουρίτη βρέθηκαν και στις πυραμίδες της Αιγύπτου.

Οι Αιγύπτιοι χάραζαν πάνω στον Λαζουρίτη, αποσπάσματα από την περίφημη «Βίβλο των Νεκρών» που αφορούσαν το ταξίδι της ψυχής στον άλλο κόσμο. 

Το πόσο σημαντικό ήταν για τους Αιγύπτιους το συγκεκριμένο υλικό, φαίνεται από το γεγονός ότι ο Θεός ’μμων -Ρα,  φορούσε στο κεφάλι του ένα ιερό μάτι φτιαγμένο από Λαζουρίτη, ενώ ο αρχιδικαστής της Αιγύπτου είχε κρεμασμένο στο λαιμό του ένα κομμάτι "Λάπι" με χαραγμένο το σύμβολο της αλήθειας. 

Θεός ’μμων - Ρα: 

Αξίζει να σημειωθεί πως και στο ψηφιδωτό της Αμφίπολης τόσο το άλογο, όσο και η Περσεφόνη, έχουν το ένα μάτι μπλε, κάτι που μπορεί να δείχνει μια πιθανή σύνδεση του νεκρού με τον Θεό ’μμων- Ρα της Αιγύπτου, ο οποίος είχε ταυτιστεί από τον Μέγα Αλέξανδρο με τον Δία, δημιουργώντας κατά κάποιον τρόπο ένα δικό του Θεό, τον ’μμωνα - Δία.

Το πόσο σημαντικό υλικό είναι ο αζουρίτης και πόσο ακριβός το φανερώνει και το γεγονός πως μια παλιά εβραϊκή παράδοση λέει πως οι 10 εντολές ήταν χαραγμένες πάνω σε πλάκες Λαζουρίτη.

Η έτερη ονομασία του Λάπις Λαζούλι, προέρχεται από αντιδάνειο. Είναι λατινικό και το πρώτο συνθετικό είναι από το ελληνικό λας, που σημαίνει πέτρα. Το Λαζούλι προέρχεται από το αραβικό "Azul" που σημαίνει "γαλάζιος"

Οι Έλληνες και αργότερα οι Ρωμαίοι κατασκεύαζαν αγαλματίδια, φυλακτά, κύπελλα και σφραγίδες από Λαζουρίτη.

Το 1828 δημιουργήθηκε για πρώτη φορά με συνθετικό τρόπο. Μέχρι τότε το μπλε ήταν από χρωστική ουσία από μείγμα κονιοποιημένου λαζουρίτη μαζί με κερί και λάδι.

Η χρήση του αζουρίτη στο ψηφιδωτό της Αμφίπολης, ανεβάζει υπερβολικά και το κόστος του τύμβου, κάτι που δικαιολογεί τα όσα λένε οι αρμόδιοι της ανασκαφής , ότι πιθανότα πλέον συνδέεται με την βασιλική οικογένεια. 

Έργο απο λαζουρίτη από την Περσέπολη: