Θεσσαλονίκη: Μαγικές καρτ ποστάλ σε μια "έκθεση ταξίδι" - Μαρτυρίες επισκεπτών της πόλης
Σουβενίρ από τη Σαλονίκη του χθες
Η έκθεση "Ταξίδι στη Θεσσαλονίκη: 17ος-20ός αιώνας" μάς οδηγεί στις πολύτιμες μαρτυρίες επισκεπτών της πόλης για τη ζωή, την οικονομία, τον πολιτισμό και την χωροταξία της
Ντονατελλα Αδαμου
Souvenir d’amour, souvenir de Salonique. Μπαίνοντας σήμερα στη «χρονομηχανή», η «Απογευματινή» παρουσιάζει καρτ ποστάλ από τις αρχές του 17ου αιώνα έως το πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Φόντο, το Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης (ΚΙΘ). «Οδηγοί-συνεπιβάτες», ταξιδιώτες που πέρασαν από τη συμπρωτεύουσα κι άφησαν τα αποτυπώματά τους και σε «επιστολικά δελτάρια».
Η έκθεση «Ταξίδι στη Θεσσαλονίκη: 17ος-20ός αιώνας» μάς οδηγεί «στις πολύτιμες μαρτυρίες επισκεπτών της πόλης για τη ζωή, την οικονομία, τον πολιτισμό, για τη χωροταξία της», εξηγεί ο διδάκτωρ Ιστορίας και υπάλληλος του ΚΙΘ, Θεοδόσης Τσιρώνης. Επισημαίνοντας ότι τον 17ο αιώνα αποτελούσε κόμβο-σταυροδρόμι «με το φαινόμενο του “περιηγητισμού” να κυριαρχεί». «Στο πλαίσιο του ρεύματος του οριενταλισμού Γάλλοι, Ιταλοί, Ρώσοι, Σκωτσέζοι ζωγράφισαν στις καρτ ποστάλ κυρίως το παραθαλάσσιο μέτωπό της. Και η καταστροφική πυρκαγιά του 1917 καθρεφτίζεται σε αυτές. Χριστιανικοί ναοί, που είχαν μετατραπεί σε τεμένη προκειμένου να καλύψουν τις λατρευτικές ανάγκες των Οθωμανών μέχρι την απελευθέρωση της πόλης το 1912, χειρόγραφα που προέρχονται από στρατιώτες των συμμαχικών στρατευμάτων της Αντάντ και είχαν βρεθεί στη Θεσσαλονίκη, που τότε ήταν οχυρωμένο στρατόπεδο», σημειώνει ο Τσιρώνης, «αποτυπώνουν την ελπίδα για λήξη των εχθροπραξιών - συνέβη το 1918».
Επίσης, ξενοδοχεία-κοσμήματα που «προδίδουν» την τουριστική της κίνηση, σαν το «Splendid Palace», ελκύουν τον επισκέπτη. Στο «μενού» και εντυπώσεις κολοσσών της φιλοσοφίας και της συγγραφής, όπως ο Ζαν Πολ Σαρτρ. Και καλλιτεχνών, όπως ο Μάρκος Βαμβακάρης. Ακόμα διαφημίσεις από ναυτικούς πράκτορες κι ασφαλιστές, συνδυαστικά με χάρτες, με υλικό που παραχωρήθηκε από το Αρχείο Χαρτογραφικής Κληρονομιάς «καλύπτουν τη ζωή από το 1910 έως το 1960», ενημερώνει ο κ. Τσιρώνης. Η έκθεση ολοκληρώνεται με τα κατεξοχήν ταξιδιωτικά δελτάρια στο κομμάτι της «Souvenir de Salonique», με υπέροχες ρετρό κάρτες επιχρωματισμένες, βαμμένες εκ των υστέρων.
Τip: Λεπτομέρειες όπως το «Λουτρώνες, καθαριότης, πρόθυμος υπηρεσία» -της διαφήμισης του Grand Hotel D’Angleterre- αν μη τι άλλο εντυπωσιάζουν.
Η έκθεση «Ταξίδι στη Θεσσαλονίκη: 17ος-20ός αιώνας» μάς οδηγεί «στις πολύτιμες μαρτυρίες επισκεπτών της πόλης για τη ζωή, την οικονομία, τον πολιτισμό, για τη χωροταξία της», εξηγεί ο διδάκτωρ Ιστορίας και υπάλληλος του ΚΙΘ, Θεοδόσης Τσιρώνης. Επισημαίνοντας ότι τον 17ο αιώνα αποτελούσε κόμβο-σταυροδρόμι «με το φαινόμενο του “περιηγητισμού” να κυριαρχεί». «Στο πλαίσιο του ρεύματος του οριενταλισμού Γάλλοι, Ιταλοί, Ρώσοι, Σκωτσέζοι ζωγράφισαν στις καρτ ποστάλ κυρίως το παραθαλάσσιο μέτωπό της. Και η καταστροφική πυρκαγιά του 1917 καθρεφτίζεται σε αυτές. Χριστιανικοί ναοί, που είχαν μετατραπεί σε τεμένη προκειμένου να καλύψουν τις λατρευτικές ανάγκες των Οθωμανών μέχρι την απελευθέρωση της πόλης το 1912, χειρόγραφα που προέρχονται από στρατιώτες των συμμαχικών στρατευμάτων της Αντάντ και είχαν βρεθεί στη Θεσσαλονίκη, που τότε ήταν οχυρωμένο στρατόπεδο», σημειώνει ο Τσιρώνης, «αποτυπώνουν την ελπίδα για λήξη των εχθροπραξιών - συνέβη το 1918».
Επίσης, ξενοδοχεία-κοσμήματα που «προδίδουν» την τουριστική της κίνηση, σαν το «Splendid Palace», ελκύουν τον επισκέπτη. Στο «μενού» και εντυπώσεις κολοσσών της φιλοσοφίας και της συγγραφής, όπως ο Ζαν Πολ Σαρτρ. Και καλλιτεχνών, όπως ο Μάρκος Βαμβακάρης. Ακόμα διαφημίσεις από ναυτικούς πράκτορες κι ασφαλιστές, συνδυαστικά με χάρτες, με υλικό που παραχωρήθηκε από το Αρχείο Χαρτογραφικής Κληρονομιάς «καλύπτουν τη ζωή από το 1910 έως το 1960», ενημερώνει ο κ. Τσιρώνης. Η έκθεση ολοκληρώνεται με τα κατεξοχήν ταξιδιωτικά δελτάρια στο κομμάτι της «Souvenir de Salonique», με υπέροχες ρετρό κάρτες επιχρωματισμένες, βαμμένες εκ των υστέρων.
Τip: Λεπτομέρειες όπως το «Λουτρώνες, καθαριότης, πρόθυμος υπηρεσία» -της διαφήμισης του Grand Hotel D’Angleterre- αν μη τι άλλο εντυπωσιάζουν.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή»
