Του Νίκου Σαμοϊλη-Εφημερίδα Παραπολιτικά

Στην πιο δύσκολη συγκυρία για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και την οικονομία συνολικότερα αναμένεται να αναλάβει την προεδρία της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) ο πρόεδρος του ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς, Μιχάλης Σάλλας. Η τοποθέτησή του ως αντικαταστάτη του κ. Γιώργου Ζανιά, απερχόμενου προέδρου της Εθνικής, αποφασίστηκε ομόφωνα από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Οπως αναφέρουν οι τελευταίες πληροφορίες, ο κ. Σάλλας θα αναλάβει και επισήμως τα ηνία της ΕΕΤ μετά την τοποθέτηση της νέας διοίκησης της Εθνικής, και συγκεκριμένα του διδύμου Κατσέλη-Φραγκιαδάκη.
Πώς, όμως, ο Μιχάλης Σάλλας σπάει την παράδοση δεκαετιών, που ήθελε τον πρόεδρο της Εθνικής να κάθεται στην καρέκλα του προέδρου της Ενωσης; Η απάντηση που δίδεται είναι ότι η Εθνική δεν είναι πλέον η μεγαλύτερη ελληνική τράπεζα. Οι ραγδαίες εξελίξεις στον τραπεζικό κλάδο και η συγκέντρωση δυνάμεων που παρατηρήθηκε κατά τη διάρκεια των τελευταίων μνημονιακών ετών ανέδειξαν την Τράπεζα Πειραιώς ως τον μεγαλύτερο χρηματοπιστωτικό όμιλο της χώρας και έτσι δικαιωματικά ο κ. Σάλλας θα αναλάβει τη θέση του προέδρου.

ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ

Ο Μιχάλης Σάλλας καλείται, λοιπόν, να διαχειριστεί μια δύσκολη κατάσταση για το ελληνικό πιστωτικό σύστημα, καθώς η ρευστότητα είναι είδος υπό εξαφάνιση, αφού έχουν περιοριστεί δραστικά οι καταθέσεις, οι οποίες κινούνται μεταξύ 135 και 140 δισεκατομμυρίων ευρώ. Παράλληλα, μετά και τις τελευταίες εκροές, η ΕΚΤ έχει κλείσει ασφυκτικά τις στρόφιγγες, και μάλιστα θα τις κρατήσει κλειστές έως τον Αύγουστο, όπως υποστήριξε ο κ. Ντράγκι, αν δεν αλλάξει η κατάσταση. Την ίδια ώρα, το κόστος του χρήματος για τα ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχει αυξηθεί σημαντικά, αφού η μόνη διέξοδος είναι ο ELA. Συνολικά, η εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών από το ευρωσύστημα εκτιμάται ότι προσεγγίζει στην παρούσα φάση τα 100 δισ. ευρώ.
Ο κ. Σάλλας θα βρεθεί αντιμέτωπος και με τον επιχειρηματικό κόσμο της χώρας, αλλά και με τα νοικοκυριά, αφού οι επιπτώσεις αυτής της ασφυξίας είναι κάτι παραπάνω από ορατές. Και αυτό γιατί φαίνεται ξεκάθαρα ότι ο σχεδιασμός των τραπεζών να ρίξουν φέτος τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ σε νέες χορηγήσεις (προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά) απομακρύνεται επικίνδυνα. Ακόμα ένα ανοικτό μέτωπο που θα κληθεί να διαχειριστεί ο καινούργιος πρόεδρος της ΕΕΤ είναι η διαπραγμάτευση με την κυβέρνηση για την ολοκλήρωση του νέου πλαισίου που ετοιμάζει με τη δημιουργία ενός ενδιάμεσου φορέα, τύπου «bad bank», για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων νοικοκυριών και επιχειρήσεων, αφού το κόστος και για τις τράπεζες θα είναι σημαντικό. Στο ίδιο πλαίσιο, ασφαλώς, είναι και η προστασία της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, ιδιαίτερα σημαντικά θέματα που θα απασχολήσουν τον Μιχάλη Σάλλα, θεσμικά μιλώντας, είναι και η πορεία των πλάνων αναδιάρθρωσης που έχουν υποβληθεί στην DG Comp. από τις τράπεζες και το ενδεχόμενο, λόγω της πολύ κακής συγκυρίας, να απαιτηθούν νέες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου.

Η ΚΟΡΥΦΗ

Η ανάπτυξη της Τράπεζας Πειραιώς ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 1991, όταν ο κ. Σάλλας, επικεφαλής μιας ομάδας σημαντικών Ελλήνων επιχειρηματιών, προχώρησε στην εξαγορά του πιστωτικού ιδρύματος από τον δημόσιο τομέα.
Συγκεκριμένα, έπεισε μια ομάδα φιλόδοξων επιχειρηματιών από διαφορετικούς κλάδους, όπως οι κ. Μπήτρος, Ηλιάδης, Δασκαλαντωνάκης, Βασιλάκης και Φουρλής, να εξαγοράσουν την Τράπεζα Πειραιώς, θυγατρική της Εμπορικής. Τότε, η Πειραιώς ήταν μια μικρή ζημιογόνος τράπεζα, με μόλις 10 καταστήματα, 200 εργαζομένους και μερίδιο αγοράς 0,2%, ενώ η αξία της ήταν μόλις 3 δισ. δρχ. Σήμερα, είναι το μεγαλύτερο πιστωτικό ίδρυμα της χώρας, με συνολικό ενεργητικό 88,5 δισεκατομμύρια ευρώ και με καταθέσεις 54,4 δισεκατομμύρια ευρώ.
Την πρώτη κίνηση εξαγοράς του 1991, διαδέχθηκε μία εξαγορά ή συγχώνευση ανά έτος, κατά μέσο όρο, τα τελευταία 15 χρόνια, με τον μετρ του είδους, Μιχάλη Σάλλα, στο τιμόνι της, να την καθιστά τη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας και να έχει αυξήσει την αξία της περίπου 1.000 φορές.


Από την ακαδημαϊκή καριέρα στην τραπεζική κορυφή

Ο Μιχάλης Σάλλας ξεκίνησε την πορεία του σεμνά, από το Ηράκλειο της Κρήτης, πέρασε από τα πρώτα σοσιαλιστικά χρόνια της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, γεγονός που τον βοήθησε να ανοιχτεί στην αγορά, και κατόπιν εξελίχθηκε στον μετρ των εξαγορών. Και δικαιολογημένα, αφού από την κίνηση-ματ που τον έβαλε στον τραπεζικό χάρτη το 1991, εξαγοράζοντας την Τράπεζα Πειραιώς από την Εμπορική, έως πρόσφατα, οπότε ολοκλήρωσε την εξαγορά των τριών εν Ελλάδι κυπριακών πιστωτικών ιδρυμάτων, έχει δώσει ρεσιτάλ. Οι μεγαλύτερες επιτυχίες του ήταν η εξαγορά της Τράπεζας Μακεδονίας-Θράκης, της Τράπεζας Xίου από την οικογένεια Βαρδινογιάννη, της ETBA Bank, η Chase Manhattan, η Credit Lyonnais Hellas και η National Westminster, ενώ τα τελευταία χρόνια είχαμε την ΑΤΕ, τη Γενική Τράπεζα και τις εν Ελλάδι Κύπρου, Λαϊκή και Ελληνική. Ο σημερινός πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς ξεκίνησε ως καθηγητής Οικονομετρίας στο Πάντειο. Σπούδασε Οικονομικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης. Στη συνέχεια, εργάσθηκε ως επιστημονικός συνεργάτης στο Ινστιτούτο Διεθνούς Συγκριτικής Στατιστικής του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης και όλα έδειχναν πως θα ακολουθούσε ακαδημαϊκή καριέρα. Από το 1983 έως το 1997 ήταν καθηγητής της Οικονομετρίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και από το 1984 έως το 1991 είχε ενεργό ρόλο στις διαδικασίες απελευθέρωσης, εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης της ελληνικής αγοράς και ειδικότερα του χρηματοπιστωτικού τομέα, από διάφορες θέσεις. Διετέλεσε γενικός γραμματέας του υπουργείου Εμπορίου και κατόπιν τοποθετήθηκε διοικητής της ΕΤΒΑ, πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και πρόεδρος της πρώτης Επιτροπής Εκσυγχρονισμού του Ελληνικού Τραπεζικού Συστήματος, καθώς και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών τα έτη 1987-1988 και 1998-2007.