του Σταύρου Παπαντωνίου

Σοκ έπαθε το πανελλήνιο από την εικόνα της βεβήλωσης του αγάλματος του Κωστή Παλαμά , κατά την διάρκεια της πρόσφατης κατάληψης της Νομικής. Άγνωστο είναι ωστόσο στο ευρύ κοινό, πως το ελληνικό κράτος, συντελεί μία «βεβήλωση διαρκείας» , απέναντι στην ιστορική μνήμη και την κληρονομιά του μεγάλου ποιητή, που κάποτε στο φέρετρο του «ακούμπησε ολόκληρη η Ελλάδα» . Το ιστορικό κτήριο στην Πλάκα, στο οποίο έζησε και πέθανε ο Κωστής Παλαμάς, είναι σήμερα ερείπιο, έτοιμο προς κατάρρευση , παρά το γεγονός ότι έχει κριθεί διατηρητέο. Μία αναθηματική μαρμάρινη πλάκα μόνο, θυμίζει πως στο εσωτερικό του γράφτηκαν μερικές από τις πιο σημαντικές σελίδες της πρόσφατης ιστορίας.

Στην «Περιάνδρου 5» , στην Πλάκα

Η Οικία Κωστή Παλαμά στην Πλάκα είναι ένα διώροφο κτήριο που οικοδομήθηκε μέσα στη δεκαετία 1920-1930. Έχει τα χαρακτηριστικά ενός νεοκλασικού αστικού σπιτιού της εποχής, με τα ακροκέραμα του γείσου του και τις σιδεριές στα μπαλκόνια. Ο Κωστής Παλαμάς μετακόμισε στο συγκεκριμένο οίκημα το 1935, σε ηλικία 76 ετών , μετά από την έξωση από την προηγούμενη κατοικία του στην οδό Ασκληπιού 3, πάλι στην Πλάκα. Στο δεύτερο όροφο του παλιού νεοκλασικού , ο μεγάλος ποιητής έζησε τα τελευταία οκτώ χρόνια της ζωής του, μαζί με την σύζυγο του Μαρία Βάλβη και την κόρη τους Ναυσικά.

Το «έγκλημα» της Ασκληπιού

Τα περισσότερα χρόνια της ζωής του ο Κωστής Παλαμάς έζησε στην οδό Ασκληπιού. Από το σαλόνι του σπιτιού (από όπου και η φωτογραφία με την σύζυγο του και την κόρη του) πέρασε όλη η πνευματική ελίτ της χώρας. Στο φιλολογικό αυτό κύκλο του Παλαμά ανήκαν ο Γρηγόριος Ξενόπουλος, ο Μιλτιάδης Μαλακάσης, ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου, ο Ιωάννης Γρυπάρης, ο Ανδρέας Καρκαβίτσας, ο Λάμπρος Πορφύρας, ο Παύλος Νιρβάνας. Το σπίτι κατεδαφίστηκε το 1966 και ο τύπος της εποχής έκανε λόγο «για πνευματικό έγκλημα» καθώς στον χώρο αυτό είχε γραφτεί τεράστιο κομμάτι της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Σήμερα, η πολυκατοικία που έχει ανεγερθεί στη θέση του στεγάζει το Ίδρυμα Κωστή Παλαμά. Μια εντοιχισμένη πλάκα είναι εκεί να θυμίζει πως στο σημείο έζησε ο ποιητής Κωστής Παλαμάς από το 1884 μέχρι το 1935.

Πλήρης εγκατάλειψη

Σήμερα το σπίτι, στο οποίο έζησε τα τελευταία του χρόνια ο μεγάλος ποιητής , είναι πλήρως εγκαταλελειμμένο, καθώς το ελληνικό κράτος συντελεί ένα «δεύτερο έγκλημα» απέναντι στην ιστορία της χώρας του εθνικού μας ποιητή. Μία επιγραφή στο υπέρυθυρο είναι το μόνο πράγμα που θυμίζει ότι στον χώρο άφησε εν μέσω γερμανικής κατοχής την τελευταία του πνοή ο Κωστής Παλαμάς, στις 27 Φεβρουαρίου 1943. Παρά το γεγονός ότι η υπό κατάρρευση «Οικία Κωστή Παλαμά» έχει χαρακτηριστεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο, το μόνο που διατηρείται είναι η μαρμάρινη πλάκα πάνω από την κύρια είσοδο του σπιτιού αναγράφει: "Στο σπίτι αυτό πέθανε ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς στις 27 Φεβρουαρίου 1943". Ο Κωστής Παλαμάς, που το 1908, είχε γράψει εν μέσω σφοδρής οικονομικής κρίσης της χώρας, τον στίχο «των ευρωπαίων περίγελα και των αρχαίων παλιάτσοι».