Τα μυστικά και οι στρατηγικές επιτυχίας στις Πανελλαδικές 2025: Οδηγός καταπολέμησης του άγχους και της κούρασης των μαθητών
Οι συμβουλές ψυχολόγων και εκπαιδευτικών
Οι έφηβοι, πολλές φορές νιώθουν πως από τις Πανελλαδικές εξετάσεις κρίνεται το μέλλον τους, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι οι οποίοι θεωρούν πως αν αποτύχουν, θα απογοητεύσουν τις προσδοκίες γονιών ή και καθηγητών

Νεύρα, κλάματα, κυκλοθυμικές αντιδράσεις, απομόνωση, ακόμα και δύσπνοιες ή ζαλάδες, είναι λίγα μόνο από τα συμπτώματα της πίεσης και του άγχους που πιθανόν να εκδηλώσουν οι υποψήφιοι των Πανελληνίων. Οι έφηβοι, πολλές φορές νιώθουν πως από αυτήν τη διαδικασία κρίνεται το μέλλον τους, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι οι οποίοι θεωρούν πως αν αποτύχουν, θα απογοητεύσουν τις προσδοκίες γονιών ή και καθηγητών. Οι τελευταίοι, λοιπόν, είναι ανάγκη να μη μεταφέρουν επιπλέον στρες στα παιδιά, να είναι υποστηρικτικοί και διακριτικοί. Οι μαθητές από την άλλη, δεν πρέπει να διαβάζουν εξαντλητικά αλλά να προτιμούν την οργανωμένη και μεθοδική μελέτη, ενώ σημαντικό είναι να κάνουν βόλτες για να χαλαρώνουν, να γεμίζουν «μπαταρίες» και να «καθαρίζουν» το μυαλό τους από τις σύνθετες ασκήσεις και την αποστήθιση της ογκωδέστατης ύλης.
Διαβάστε: Πανελλαδικές 2025: Επίδομα 350 ευρώ για υποψηφίους των εξετάσεων - Ποιοι είναι οι δικαιούχοι
Η «Απογευματινή» επικοινώνησε με ψυχολόγο που παραθέτει έναν χρήσιμο οδηγό επιβίωσης για τους μαθητές, οι οποίοι, ωστόσο, από την πλευρά τους αναφέρουν πως είναι θέμα χαρακτήρα το πώς θα αντεπεξέλθει ο καθένας τους σε όλη αυτή τη διαδικασία. Με τη σειρά τους, οι εκπαιδευτικοί που περνούν πολύ χρόνο με τα παιδιά, πολλές φορές υιοθετούν τον ρόλο του… ψυχολόγου, σε μια προσπάθεια να μετριάσουν το άγχος τους. Η καθηγήτρια Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας, κυρία Σοφία, διδάσκει εδώ και περίπου 10 χρόνια παιδιά που προετοιµάζονται να δώσουν Πανελλήνιες και αναφέρει χαρακτηριστικά: «Είναι ένα µάθηµα που το δίνουν οι µαθητές και των τεσσάρων προσανατολισµών και θέλει σωστή προετοιµασία. Κάνω ιδιαίτερα σε υποψήφια, την οποία έχω αναλάβει από τη Β’ Λυκείου και σε λίγο θα δώσει Πανελλήνιες για Νοµική. Από τις δύο ώρες που είναι το µάθηµα, τελικά κάνουµε µόνο τη µία ή κάθοµαι στο τέλος του µαθήµατος, επειδή η κοπέλα έχει καταρρεύσει και η µητέρα της µού έχει ζητήσει να της µιλάω. Ουσιαστικά κάνω και την ψυχολόγο, αλλά δεν µπορώ να αφήσω αβοήθητο ένα παιδί που φαίνεται να “πνίγεται’’. Η συµβουλή µου σε αυτά τα παιδιά, είναι να βγαίνουν βόλτες, να βλέπουν φίλους, να τα χτυπάει λίγο ο αέρας».
Ανάλογο ρόλο φαίνεται πως παίζει και η καθηγήτρια της Χηµείας, κυρία Άννα, η οποία καθυστερεί, όπως λέει, να γυρίσει µερικές φορές στο σπίτι της επειδή µαθητές της, που βρίσκονται στα πρόθυρα νευρικής κατάρρευσης, θέλουν συζήτηση: «Οι µαθητές της Γ’ Λυκείου κάνουν µάθηµα αργά το απόγευµα ή το βράδυ. Αυτές τις ώρες, ο πανικός µιας µαθήτριάς µου “γιγαντώνεται’’. Έχει προηγηθεί µια µέρα γεµάτη διάβασµα και πίεση και όταν πηγαίνω για το ιδιαίτερο, η κοπέλα (στοχεύει στη Φαρµακευτική) συνήθως βάζει τα κλάµατα. Μιλάµε πολύ, τη συµπροετοιµάζονται να δώσουν Πανελλήνιες και αναφέρει χαρακτηριστικά: «Είναι ένα µάθηµα που το δίνουν οι µαθητές και των τεσσάρων προσανατολισµών και θέλει σωστή προετοιµασία. Κάνω ιδιαίτερα σε υποψήφια, την οποία έχω αναλάβει από τη Β’ Λυκείου και σε λίγο θα δώσει Πανελλήνιες για Νοµική. Από τις δύο ώρες που είναι το µάθηµα, τελικά κάνουµε µόνο τη µία ή κάθοµαι στο τέλος του µαθήµατος, επειδή η κοπέλα έχει καταρρεύσει και η µητέρα της µού βουλεύω να καθαρίζει το κεφάλι της µε µικρούς περιπάτους, έστω και γύρω από το τετράγωνο. Τελευταία, το κάνει και αισθάνεται πολύ καλύτερα».
Από τη δική τους πλευρά, τα παιδιά µιλούν για τη σκληρή προετοιµασία και το άγχος που αποτελεί πολλές φορές τροχοπέδη στον στόχο τους. Ο Ηλίας ανέφερε ότι προετοιµάζεται από πέρυσι, δηλαδή από τη Β’ Λυκείου: «Ξεκίνησα από τον Σεπτέµβριο του 2023 να κάνω και τα τέσσερα µαθήµατα της οµάδας σπουδών Οικονοµίας και Πληροφορικής. Είναι φορές που τρέµω στη σκέψη των Πανελληνίων, όµως είναι κι άλλες στιγµές που βλέπω τα πράγµατα πιο ψύχραιµα. Μέχρι και πέρυσι, µου έδινα δύο µέρες ρεπό. Φέτος, αυτό είναι λίγο δύσκολο, αλλά προσπαθώ να ξεκλέβω λίγο χρόνο και να αλλάζω παραστάσεις, γιατί είναι πραγµατικά αναζωογονητικό». Μία πιο ανάλαφρη οπτική υιοθετεί η Ζέτα, η οποία όπως είπε, πριν από λίγο καιρό πέρασε από το στάδιο «τα παρατάω όλα, δεν θέλω να δώσω πουθενά»: «Πανικοβλήθηκα, βαρέθηκα… ∆εν έχω κάτι συγκεκριµένο που να µε συγκινεί για να σπουδάσω, αν και αρχικά σκεφτόµουν την Ψυχολογία. Βρίσκω την ύλη των µαθηµάτων ογκώδη και την αποστήθιση… µαρτύριο! Τελικά, αποφάσισα να ξαναπροσπαθήσω τόσο όσο να παραµείνω… όρθια. Έτσι, σχεδόν κάθε βράδυ µετά το φροντιστήριο, θα πάω βόλτα. Είναι λυτρωτική αυτή η ώρα, µε κάνει να ξεχνιέµαι και µε χαλαρώνει».
Η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια, Νάσια Σκαµπαρδώνη, ανέφερε πως µία µερίδα υποψηφίων νιώθει ότι µέσα σε µία εβδοµάδα κρίνεται το µέλλον κι η αποκατάστασή τους: «Είναι παιδιά µε όνειρα και προσδοκίες για καριέρα και καταξίωση. Το βασικό άγχος είναι δηµιουργικό και αναµενόµενο, όµως, όταν ξεπερνά τα όρια, προκαλεί προβλήµατα και εµπόδια. Μπορεί να εµφανιστούν σωµατικά συµπτώµατα άγχους, όπως ζάλη, ταχυκαρδία, στοµαχόπονος, δύσπνοια και ξεσπάσµατα επιθετικά, κλάµατα, αϋπνία, ανορεξία, αδυναµία συγκέντρωσης». Η ίδια εξήγησε πως η οργάνωση χρόνου και διαβάσµατος είναι το βασικότερο συστατικό και γίνεται εξατοµικευµένα από το κάθε παιδί, το οποίο µπορεί -αν βρίσκεται σε σύγχυση- να ζητήσει τη συµβουλή των καθηγητών του: «Καλό είναι να µη γίνεται σύγκριση µε άλλους όσον αφορά τις γνώσεις, να αποφεύγονται το εξαντλητικό διάβασµα και οι ακραίες συµπεριφορές, όπως το σύνηθες ξενύχτι! Χρειάζεται επαρκής ξεκούραση και ύπνος, σωστή διατροφή και άσκηση για την αντιµετώπιση του άγχους, δηλαδή αυτοφροντίδα». Η κυρία Σκαµπαρδώνη αναφέρθηκε και στους γονείς οι οποίοι αρκετές φορές διογκώνουν όλο αυτό το άγχος: «Ακόµη και οι ίδιοι, εµπειρικά ενδεχοµένως, να έχουν καταγράψει µέσα τους ως κάτι τραυµατικό τις Πανελλήνιες. Έτσι, το δικό τους άγχος να είναι µεγαλύτερο από αυτό των παιδιών τους και να το αναπαράγουν, γιατί µε κάποιο τρόπο το… αναβιώνουν. Ακόµη κι αν προσπαθούν να καθησυχάσουν το παιδί τους, όταν φαίνονται αγχωµένοι, θα φέρουν αντίθετα αποτελέσµατα και αυτό χρειάζεται προσοχή. Αντίστοιχα, η πίεση για το διάβασµα, η σύγκριση µε άλλα παιδιά, οι µη ρεαλιστικές προσδοκίες τους, µπορεί να χειροτερέψουν την κατάσταση».
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
Διαβάστε: Πανελλαδικές 2025: Επίδομα 350 ευρώ για υποψηφίους των εξετάσεων - Ποιοι είναι οι δικαιούχοι
Πανελλαδικές 2025: Οι συμβουλές ψυχολόγων και εκπαιδευτικών
Η «Απογευματινή» επικοινώνησε με ψυχολόγο που παραθέτει έναν χρήσιμο οδηγό επιβίωσης για τους μαθητές, οι οποίοι, ωστόσο, από την πλευρά τους αναφέρουν πως είναι θέμα χαρακτήρα το πώς θα αντεπεξέλθει ο καθένας τους σε όλη αυτή τη διαδικασία. Με τη σειρά τους, οι εκπαιδευτικοί που περνούν πολύ χρόνο με τα παιδιά, πολλές φορές υιοθετούν τον ρόλο του… ψυχολόγου, σε μια προσπάθεια να μετριάσουν το άγχος τους. Η καθηγήτρια Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας, κυρία Σοφία, διδάσκει εδώ και περίπου 10 χρόνια παιδιά που προετοιµάζονται να δώσουν Πανελλήνιες και αναφέρει χαρακτηριστικά: «Είναι ένα µάθηµα που το δίνουν οι µαθητές και των τεσσάρων προσανατολισµών και θέλει σωστή προετοιµασία. Κάνω ιδιαίτερα σε υποψήφια, την οποία έχω αναλάβει από τη Β’ Λυκείου και σε λίγο θα δώσει Πανελλήνιες για Νοµική. Από τις δύο ώρες που είναι το µάθηµα, τελικά κάνουµε µόνο τη µία ή κάθοµαι στο τέλος του µαθήµατος, επειδή η κοπέλα έχει καταρρεύσει και η µητέρα της µού έχει ζητήσει να της µιλάω. Ουσιαστικά κάνω και την ψυχολόγο, αλλά δεν µπορώ να αφήσω αβοήθητο ένα παιδί που φαίνεται να “πνίγεται’’. Η συµβουλή µου σε αυτά τα παιδιά, είναι να βγαίνουν βόλτες, να βλέπουν φίλους, να τα χτυπάει λίγο ο αέρας». Ανάλογο ρόλο φαίνεται πως παίζει και η καθηγήτρια της Χηµείας, κυρία Άννα, η οποία καθυστερεί, όπως λέει, να γυρίσει µερικές φορές στο σπίτι της επειδή µαθητές της, που βρίσκονται στα πρόθυρα νευρικής κατάρρευσης, θέλουν συζήτηση: «Οι µαθητές της Γ’ Λυκείου κάνουν µάθηµα αργά το απόγευµα ή το βράδυ. Αυτές τις ώρες, ο πανικός µιας µαθήτριάς µου “γιγαντώνεται’’. Έχει προηγηθεί µια µέρα γεµάτη διάβασµα και πίεση και όταν πηγαίνω για το ιδιαίτερο, η κοπέλα (στοχεύει στη Φαρµακευτική) συνήθως βάζει τα κλάµατα. Μιλάµε πολύ, τη συµπροετοιµάζονται να δώσουν Πανελλήνιες και αναφέρει χαρακτηριστικά: «Είναι ένα µάθηµα που το δίνουν οι µαθητές και των τεσσάρων προσανατολισµών και θέλει σωστή προετοιµασία. Κάνω ιδιαίτερα σε υποψήφια, την οποία έχω αναλάβει από τη Β’ Λυκείου και σε λίγο θα δώσει Πανελλήνιες για Νοµική. Από τις δύο ώρες που είναι το µάθηµα, τελικά κάνουµε µόνο τη µία ή κάθοµαι στο τέλος του µαθήµατος, επειδή η κοπέλα έχει καταρρεύσει και η µητέρα της µού βουλεύω να καθαρίζει το κεφάλι της µε µικρούς περιπάτους, έστω και γύρω από το τετράγωνο. Τελευταία, το κάνει και αισθάνεται πολύ καλύτερα».
Από τη δική τους πλευρά, τα παιδιά µιλούν για τη σκληρή προετοιµασία και το άγχος που αποτελεί πολλές φορές τροχοπέδη στον στόχο τους. Ο Ηλίας ανέφερε ότι προετοιµάζεται από πέρυσι, δηλαδή από τη Β’ Λυκείου: «Ξεκίνησα από τον Σεπτέµβριο του 2023 να κάνω και τα τέσσερα µαθήµατα της οµάδας σπουδών Οικονοµίας και Πληροφορικής. Είναι φορές που τρέµω στη σκέψη των Πανελληνίων, όµως είναι κι άλλες στιγµές που βλέπω τα πράγµατα πιο ψύχραιµα. Μέχρι και πέρυσι, µου έδινα δύο µέρες ρεπό. Φέτος, αυτό είναι λίγο δύσκολο, αλλά προσπαθώ να ξεκλέβω λίγο χρόνο και να αλλάζω παραστάσεις, γιατί είναι πραγµατικά αναζωογονητικό». Μία πιο ανάλαφρη οπτική υιοθετεί η Ζέτα, η οποία όπως είπε, πριν από λίγο καιρό πέρασε από το στάδιο «τα παρατάω όλα, δεν θέλω να δώσω πουθενά»: «Πανικοβλήθηκα, βαρέθηκα… ∆εν έχω κάτι συγκεκριµένο που να µε συγκινεί για να σπουδάσω, αν και αρχικά σκεφτόµουν την Ψυχολογία. Βρίσκω την ύλη των µαθηµάτων ογκώδη και την αποστήθιση… µαρτύριο! Τελικά, αποφάσισα να ξαναπροσπαθήσω τόσο όσο να παραµείνω… όρθια. Έτσι, σχεδόν κάθε βράδυ µετά το φροντιστήριο, θα πάω βόλτα. Είναι λυτρωτική αυτή η ώρα, µε κάνει να ξεχνιέµαι και µε χαλαρώνει».
Η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια, Νάσια Σκαµπαρδώνη, ανέφερε πως µία µερίδα υποψηφίων νιώθει ότι µέσα σε µία εβδοµάδα κρίνεται το µέλλον κι η αποκατάστασή τους: «Είναι παιδιά µε όνειρα και προσδοκίες για καριέρα και καταξίωση. Το βασικό άγχος είναι δηµιουργικό και αναµενόµενο, όµως, όταν ξεπερνά τα όρια, προκαλεί προβλήµατα και εµπόδια. Μπορεί να εµφανιστούν σωµατικά συµπτώµατα άγχους, όπως ζάλη, ταχυκαρδία, στοµαχόπονος, δύσπνοια και ξεσπάσµατα επιθετικά, κλάµατα, αϋπνία, ανορεξία, αδυναµία συγκέντρωσης». Η ίδια εξήγησε πως η οργάνωση χρόνου και διαβάσµατος είναι το βασικότερο συστατικό και γίνεται εξατοµικευµένα από το κάθε παιδί, το οποίο µπορεί -αν βρίσκεται σε σύγχυση- να ζητήσει τη συµβουλή των καθηγητών του: «Καλό είναι να µη γίνεται σύγκριση µε άλλους όσον αφορά τις γνώσεις, να αποφεύγονται το εξαντλητικό διάβασµα και οι ακραίες συµπεριφορές, όπως το σύνηθες ξενύχτι! Χρειάζεται επαρκής ξεκούραση και ύπνος, σωστή διατροφή και άσκηση για την αντιµετώπιση του άγχους, δηλαδή αυτοφροντίδα». Η κυρία Σκαµπαρδώνη αναφέρθηκε και στους γονείς οι οποίοι αρκετές φορές διογκώνουν όλο αυτό το άγχος: «Ακόµη και οι ίδιοι, εµπειρικά ενδεχοµένως, να έχουν καταγράψει µέσα τους ως κάτι τραυµατικό τις Πανελλήνιες. Έτσι, το δικό τους άγχος να είναι µεγαλύτερο από αυτό των παιδιών τους και να το αναπαράγουν, γιατί µε κάποιο τρόπο το… αναβιώνουν. Ακόµη κι αν προσπαθούν να καθησυχάσουν το παιδί τους, όταν φαίνονται αγχωµένοι, θα φέρουν αντίθετα αποτελέσµατα και αυτό χρειάζεται προσοχή. Αντίστοιχα, η πίεση για το διάβασµα, η σύγκριση µε άλλα παιδιά, οι µη ρεαλιστικές προσδοκίες τους, µπορεί να χειροτερέψουν την κατάσταση».
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή