Αντιµέτωπη µε εγκληµατικά δίκτυα που επιχειρούν να τη µετατρέψουν σε πεδίο ξεκαθαρίσµατος λογαριασµών είναι η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για ελληνικά και ξένα καρτέλ, που συνδέονται µε µπαράζ εκτελέσεων ακόµα και σε δηµόσιους χώρους, µε τελευταίο περιστατικό την απόπειρα δολοφονίας ενός ηµεδαπού µε ποινικό παρελθόν, του οποίου γάζωσαν τη θωρακισµένη λιµουζίνα µε Καλάσνικοφ στα Λιόσια, αλλά δεν κατάφεραν να τον σκοτώσουν.

Διαβάστε: Η "dream team" του ελληνικού FBI: Ποιοι ηγούνται της νεοσύστατης Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος - Τα μέλη, η έδρα και οι αρμοδιότητες τους

Ενα τοπίο επικίνδυνα προσαρµοστικό και µετασχηµατιζόµενο αποτυπώνει και η ετήσια Εκθεση Εκτίµησης Απειλής του Σοβαρού και Οργανωµένου Εγκλήµατος για το 2023 της ΕΛ.ΑΣ. Συνολικά 424 εγκληµατικές οµάδες, οι οποίες απαρτίζονταν από 2.922 µέλη, δραστηριοποιήθηκαν στη χώρα µας το 2023, µε το 50,78% εξ αυτών να είναι εγχώριες, ενώ σηµαντική (σε ποσοστό 29,09% επί του συνόλου) ήταν και η παρουσία αλλοδαπών εγκληµατικών οµάδων (οµοιογενών ή µη). Το µεγαλύτερο µέρος του κέρδους τους -που υπερέβη το ποσό των 219 εκατ. ευρώ- προήλθε από τη διακίνηση ναρκωτικών ουσιών, ακολουθούµενο από τις απάτες, τις παραβάσεις δανοητικής ιδιοκτησίας, την παράνοµη µετανάστευση, το λαθρεµπόριο, τις κλοπές-διαρρήξεις, την πλαστογραφία, τις ληστείες, τις κλοπές τροχοφόρων και, τέλος, τις εκβιάσεις.



Ελληνικό FBI: Συνελήφθησαν 920 δράστες και κατασχέθηκαν περισσότερα από 3,5 εκατ. ευρώ

Αντίστοιχη εικόνα παρουσιάζεται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, µε περισσότερα από 25.000 άτοµα να αποτελούν µέλη 821 επικίνδυνων εγκληµατικών δικτύων που δρουν σε ολόκληρη την Ε.Ε., σύµφωνα µε την έκθεση της Europol για το 2024. Το 50% αυτών των δικτύων εµπλέκεται στη διακίνηση ναρκωτικών, είτε µεµονωµένα είτε ως µέρος χαρτοφυλακίου δραστηριοτήτων. Οπως επισηµαίνει, λοιπόν, η ίδια έκθεση, το οργανωµένο έγκληµα δεν αποτελεί πλέον απειλή µόνο για τη δηµόσια ασφάλεια, αλλά επηρεάζει τα ίδια τα θεµέλια των θεσµών και της κοινωνικής συνοχής της Ε.Ε.

Τη δική του δυναµική απάντηση στο οργανωµένο έγκληµα και στην επονοµαζόµενη «Greek Mafia» αποφάσισε να δώσει το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, µε τη δηµιουργία της ∆ιεύθυνσης Αντιµετώπισης Οργανωµένου Εγκλήµατος ή αλλιώς του ελληνικού FBI. Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, µιλώντας στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ», «στους µόλις έξι µήνες δράσης του αποδίδει ήδη απτά και εντυπωσιακά αποτελέσµατα: εξαρθρώθηκαν 60 εγκληµατικές οργανώσεις, δραστηριοποιούµενες, κατά περίπτωση, κυρίως στη διακίνηση ναρκωτικών ουσιών, στη διάπραξη απατών, κλοπών, ληστειών, εκβιασµών, εµπορίας ανθρώπων, αδικηµάτων λαθρεµπορίου (ποτών, καπνικών, καυσίµων), αρχαιοκαπηλίας, παράνοµης διακίνησης ορµονικών ουσιών και διευκόλυνσης εισόδου/εξόδου µεταναστών. Επιπρόσθετα, συνελήφθησαν 920 δράστες και κατασχέθηκαν περισσότερα από 3,5 εκατ. ευρώ».

«Η νομοθεσία πρέπει να είναι πιο τιμωρητική με ανθρώπους που η ΕΛ.ΑΣ. συλλαμβάνει με κόπο», Σταύρος Μπαλάσκας



Μπαλάσκας: H ΕΛ.ΑΣ. έχει προχωρήσει στην εξιχνίαση πολλών πληρωµένων συµβολαίων θανάτου

Σύµφωνα µε τον Σταύρο Μπαλάσκα, ειδικό αναλυτή της Αστυνοµίας, «το τελευταίο διάστηµα η ΕΛ.ΑΣ. έχει προχωρήσει στην εξιχνίαση πολλών πληρωµένων συµβολαίων θανάτου, ωστόσο υπάρχουν και παλαιά συµβόλαια που ακόµη απαιτούν διαλεύκανση, µε το σηµαντικότερο να είναι αυτό του δηµοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ». Οσον αφορά το ελληνικό FBI, όπως λέει στα «Π», «αποτελεί την πιο έξυπνη ιδέα της τελευταίας πενταετίας, γιατί µάζεψε όλες τις ειδικές υπηρεσίες της ΕΛ.ΑΣ. κάτω από µία ηγεσία. Με αυτόν τον τρόπο, έχει τη δυνατότητα να λειτουργεί πιο οµαδικά και ταυτόχρονα πιο µυστικά. Ακόµα, υπάρχουν πρωτόκολλα συνεργασίας µε τις περισσότερες Αστυνοµίες του κόσµου και, κυρίως, µε τη Europol και την Interpol. Σε αυτό συµβάλλει καθοριστικά και ο νέος αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ., ∆ηµήτρης Μάλλιος, που έχει θητεύσει στο εξωτερικό και γνωρίζει πολύ καλά πρόσωπα και πράγµατα». Πάντως, όπως τονίζει ο κ. Μπαλάσκας, «δεν είναι αποκλειστικά θέµα της Αστυνοµίας η αποτελεσµατική αντιµετώπιση του οργανωµένου εγκλήµατος, αλλά και των δικαστικών Αρχών, που χρησιµοποιούν τα ποινολόγια που τους δίνει η ελληνική νοµοθεσία. Εποµένως, η νοµοθεσία πρέπει να είναι πιο τιµωρητική µε ανθρώπους που η ΕΛ.ΑΣ. συλλαµβάνει µε κόπο, καθώς µέχρι στιγµής τούς βλέπουµε είτε να εξέρχονται από τη φυλακή έπειτα από ένα σύντοµο χρονικό διάστηµα είτε να κάνουν τα κελιά τους διευθυντήρια των επιχειρήσεών τους, χρησιµοποιώντας πολλές φορές ακόµα και επίορκους σωφρονιστικούς υπαλλήλους».

«Μιλάμε για αδίστακτους εγκληματίες, που εκτελούσαν και εκτελούν συμβόλαια θανάτου για «ψύλλου πήδημα» Γιώργος Καλλιακμάνης

Τι είναι αυτό που έχει αλλάξει, όµως, στην ταυτότητα του οργανωµένου εγκλήµατος στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια; Σύµφωνα µε τον Γιώργο Καλλιακµάνη, επίτιµο πρόεδρο της Ενωσης Αστυνοµικών Υπαλλήλων Νοτιοανατολικής Αττικής, «πριν από το 2000 οι εµπλεκόµενοι δραστηριοποιούνταν στη νύχτα, και συγκεκριµένα σε προστασίες µαγαζιών, παράνοµα ποτά και εµπορία λευκής σαρκός. Κατόπιν, όµως, και ειδικά µετά την οικονοµική κρίση, που η νύχτα περιορίστηκε, το οργανωµένο έγκληµα άρχισε να ασχολείται περισσότερο µε το λαθρεµπόριο αλλά και τα ναρκωτικά. Και τα πράγµατα οξύνθηκαν σε µεγαλύτερο βαθµό όταν εισχώρησαν σε αυτό που κάποιοι ονοµάζουν "Greek Mafia"» εγκληµατικές οργανώσεις από τη γειτονική µας χώρα Αλβανία, αλλά και από χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης. Οι Αλβανοί µαφιόζοι ασχολούνταν ως επί το πλείστον µε τη διακίνηση ναρκωτικών, ενώ αυτοί της πρώην Σοβιετικής Ενωσης µε το λαθρεµπόριο τσιγάρων, αφήνοντας στους ντόπιους το λαθρεµπόριο καυσίµων. Μιλάµε για αδίστακτους εγκληµατίες που εκτελούσαν και εκτελούν συµβόλαια θανάτου για “ψύλλου πήδηµα”, χωρίς να ανησυχούν καθόλου για παράπλευρες απώλειες, µιας και χτυπούν σε οποιονδήποτε χρόνο και τόπο. Πρόκειται για µια ώσµωση ιδιαίτερα επικίνδυνη, γιατί έχει ως αποτέλεσµα οι σφαίρες να πέφτουν βροχή και να κινδυνεύουν όχι µόνο αυτοί που εµπλέκονται σε αυτές τις ενέργειες, αλλά και οι ανυποψίαστοι πολίτες που τυχαίνει να περνούν ή να βρίσκονται εκεί όπου αυτοί επιλέγουν να λύσουν τις διαφορές τους».

Οπως σηµειώνει, λοιπόν, ο κ. Καλλιακµάνης, για να αντιµετωπιστεί πιο αποτελεσµατικά το οργανωµένο έγκληµα στη χώρα µας, θα πρέπει να υπάρξει πολιτική πρόθεση και άµεση συνεργασία των δικαστικών Αρχών και της Αστυνοµίας, ενώ παράλληλα η χρήση σύγχρονων τεχνολογικών µέσων και η συνεργασία µε ξένες υπηρεσίες είναι µεγίστης σηµασίας».

Χρυσοχοΐδης: Η Ελλάδα ανήκει στους πολίτες της και όχι στην «Greek Mafia»

H αντιµετώπιση του οργανωµένου εγκλήµατος αποτελεί προτεραιότητα για το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και τη συνολική στρατηγική της κυβέρνησης για τη δηµόσια ασφάλεια. Το οργανωµένο έγκληµα δεν είναι µόνο ελληνικό φαινόµενο. Είναι ευρωπαϊκό, είναι παγκόσµιο φαινόµενο, που εξελίσσεται διαρκώς και απειλεί την κοινωνική συνοχή, την οικονοµία και, κυρίως, την καθηµερινότητα των πολιτών.

Τα ελληνικά αλλά και ξένα εγκληµατικά δίκτυα -όπως η τουρκική µαφία- έχουν αποπειραθεί να καταστήσουν τόσο την Ελλάδα όσο και άλλες ευρωπαϊκές χώρες πεδίο ξεκαθαρίσµατος λογαριασµών. Εµείς, όµως, απαντάµε δυναµικά, µε αιχµή του δόρατος τη ∆ιεύθυνση Αντιµετώπισης Οργανωµένου Εγκλήµατος και αξιοποιώντας τόσο τα κανάλια της περιφερειακής και διεθνούς αστυνοµικής συνεργασίας όσο και τις σύγχρονες µεθόδους έρευνας και ανάλυσης, δίνοντας έµφαση στην οικονοµική ανάλυση, το λεγόµενο «follow the money».

Τον τελευταίο ενάµιση χρόνο έχουν δοθεί σηµαντικά χτυπήµατα στην επονοµαζόµενη «Greek Mafia», µε τις έρευνες της Αστυνοµίας να οδηγούν στην εξιχνίαση και τη σύλληψη κατηγορουµένων για συµµετοχή σε δολοφονίες και συµβόλαια θανάτου. Επιπλέον, µε συστηµατική δουλειά, οι συµµορίες που εµπλέκονται σε λαθρεµπόριο καυσίµων και τσιγάρων, αλλά και όπλων, τίθενται στο στόχαστρο των υπηρεσιών της Αστυνοµίας και µε µεθοδική και επίµονη δουλειά διαλύονται µία προς µία. Η Αστυνοµία έχει πια τα µέσα, το ανθρώπινο δυναµικό και την πολιτική στήριξη για να φέρει αποτελέσµατα.

Η ∆ιεύθυνση Αντιµετώπισης Οργανωµένου Εγκλήµατος, στους µόλις έξι µήνες δράσης της, αποδίδει ήδη απτά και εντυπωσιακά αποτελέσµατα: εξαρθρώθηκαν 60 εγκληµατικές οργανώσεις, δραστηριοποιούµενες, κατά περίπτωση, κυρίως στη διακίνηση ναρκωτικών ουσιών, στη διάπραξη απατών, κλοπών, ληστειών, εκβιασµών, εµπορίας ανθρώπων, αδικηµάτων λαθρεµπορίου (ποτών, καπνικών, καυσίµων), αρχαιοκαπηλίας, παράνοµης διακίνησης ορµονικών ουσιών και διευκόλυνσης εισόδου/εξόδου µεταναστών. Επιπρόσθετα, συνελήφθησαν 920 δράστες και κατασχέθηκαν περισσότερα από 3,5 εκατ. ευρώ. Το σηµαντικότερο είναι το γεγονός πως η εκτιµώµενη οικονοµική ζηµία σε βάρος του ελληνικού ∆ηµοσίου (διαφυγόντες φόροι και δασµοί) από τη δραστηριότητα αυτών των οµάδων υπερβαίνει τα 146.994.446 ευρώ. Η ασφάλεια των πολιτών είναι αδιαπραγµάτευτη. Με αποφασιστικότητα, διαφάνεια και διαρκή προσπάθεια προχωράµε µπροστά, ώστε να αντιµετωπίσουµε κάθε µορφή βαριάς εγκληµατικότητας. ∆εν θα αφήσουµε κανέναν να απειλήσει την κοινωνία µας µε τον τρόµο και τη βία.


«Το οργανωμένο έγκλημα δεν ξεδοντιάζεται μόνον από την Αστυνομία ή από έναν υπουργό ∆ημόσιας Τάξης», Γιάννης Πανούσης


Γιάννης Πανούσης: «Εχθρός της κοινωνίας και της δημοκρατίας»

Το οργανωμένο έγκλημα δεν ξεδοντιάζεται μόνον από την Αστυνομία ή από έναν υπουργό ∆ημόσιας Τάξης Σε μια εποχή που το οργανωμένο έγκλημα δεν αποτελεί απλώς μια εγκληματική παρέκκλιση, αλλά ένα παγκόσμιο δίκτυο, που διαπερνά ακόμα και τις κοινωνίες, ο ομότιμος καθηγητής Εγκληματολογίας στο ΕΚΠΑ και πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη Γιάννης Πανούσης, μιλώντας στα «Π», στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα ότι «το οργανωμένο έγκλημα είναι εχθρός της κοινωνίας και της δημοκρατίας».

«Καμία χώρα στον πλανήτη δεν μπορεί να αποφύγει τον κίνδυνο που απορρέει από το διεθνικό/υπερεθνικό οργανωμένο έγκλημα. Οι εγκληματικές οργανώσεις προσαρμόζονται στη νέα γεωπολιτική ταχύτερα από τις δημοκρατίες και τις κοινωνίες», λέει ο κ. Πανούσης, τονίζοντας πως το οργανωμένο έγκλημα είναι μια Λερναία Υδρα. Οσα πλοκάμια και αν κοπούν, νέα εμφανίζονται. Τα υπόλοιπα συνεχίζουν απρόσκοπτα τη δράση τους. Οπως σημειώνει, πρόκειται για «επιχειρήσεις εγκλήματος», που δεν περιορίζεται στην παρανομία. ∆ιεισδύουν και στον νόμιμο επιχειρηματικό κόσμο. Αν και η εθνική μικρομεσαία παραδοσιακή εγκληματικότητα (π.χ., ενδοοικογενειακή βία, ληστείες, χρήση ναρκωτικών κ.λπ.) συνήθως ελέγχεται, «η επιχειρηματικού χαρακτήρα εγκληματικότητα υπερβαίνει τους θεσμούς και τις εθνικές κυβερνήσεις και προκαλεί έντονα κύματα ανασφάλειας και αταξίας», αναφέρει ο κ. Πανούσης. «Η εγκληματικότητα από περιθωριακό παθολογικό φαινόμενο των εθνικών κοινωνιών μετουσιώνεται σε βασικό (και αναπόφευκτο;) συστατικό της λειτουργίας της διεθνούς κοινωνίας», υποστηρίζει ο ίδιος. Το έγκλημα μετατρέπεται σε επενδυτική δραστηριότητα που μολύνει κάθε έκφανση της οικονομικής και κοινωνικής ζωής.

«Από ατομικό βιοκοινωνικό γεγονός, το έγκλημα μετατρέπεται σε συλλογική επικερδή δραστηριότητα. Οι Εταιρείες Εγκλήματος, π.χ. η “Επιχειρηματική Μαφία” (entrepreneurial Mafi a), αναπτύσσουν δικούς τους διοικητικούς, κοινωνικούς και οικονομικούς διαύλους, μέσα από τους οποίους το “έγκλημα του λευκού κολάρου” μολύνει σχεδόν το σύνολο των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Η παράνομη δράση μεταμορφώνεται σε business, αλλά και η business δεν μπορεί να αποφύγει την παράνομη δράση. Υπερβαίνοντας τη “φαιά ζώνη” των οικονομικών δραστηριοτήτων, ορισμένοι κύκλοι δημιουργούν μια πραγματική “αγορά του εγκλήματος”», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Πανούσης. «Συνυφασμένη με το οικονομικό έγκλημα είναι και η διαφθορά στον δημόσιο τομέα, η απορρόφηση παραγωγικών πόρων για την καταστολή και η κυκλοφορία του “βρώμικου” χρήματος. Η μορφή αυτή εγκληματικότητας μετατρέπεται είτε σε “εθνικό σπορ” είτε σε “εθνικό κίνδυνο”, καθώς δεν αποκλείεται πίσω τους να κρύβονται αντιδημοκρατικές δυνάμεις σκότους», τονίζει.

Σε αυτό το πλαίσιο, εγείρεται το ερώτημα: Τι μπορεί τελικά να κάνει το κράτος απέναντι σε ένα τόσο πολυσύνθετο φαινόμενο; «Το οργανωμένο έγκλημα δεν ξεδοντιάζεται μόνον από την Αστυνομία ή από έναν υπουργό ∆ημόσιας Τάξης. Χρειάζεται οριζόντια και κάθετη “εκκαθάριση” και αυτοκάθαρση», μας λέει ο ίδιος, τονίζοντας ότι βασική υποχρέωση των λειτουργών του κράτους είναι να μη διαφθείρονται. Μέσα σε αυτό το δαιδαλώδες και σκοτεινό τοπίο, η ερώτηση που οφείλει να καθοδηγεί κάθε ερευνητική και θεσμική προσέγγιση, λέει ο κ.

*Δημοσιεύτηκε στα «Παραπολιτικά»