Η θερμική καταπόνηση στην Ελλάδα επιδεινώνεται, με την αύξηση της θερμοκρασίαςνα είναι σημαντική, σύμφωνα με νέα κλιματικά δεδομένα.
Ειδικότερα, καθώς πληθαίνουν τα επιστημονικά δεδομένα για τη συνεχή άνοδο της θερμοκρασίας, η μονάδα ΜΕΤΕΟ/meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (Ε.Α.Α) πραγματοποίησε μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Science of the Total Environment (https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0048969725011556) για την εκτίμηση της επίδρασης της ανόδου της θερμοκρασίας στη θερμική καταπόνηση.
Εκτιμήθηκαν, βάσει του UTCI (Universal Thermal Climate Index, ◦C), οι μεταβολές στη θερμική καταπόνηση που προβλέπεται να σημειωθούν στην Ελλάδα κατά την περίοδο 2031–2060, σε σύγκριση με την πρόσφατη παρελθοντική περίοδο 1991–2020.
Τι είναι ο δείκτης UTCI που εξαρτάται από τη θερμοκρασία
Ο UTCI είναι ένας ευρέως και διεθνώς χρησιμοποιούμενος δείκτης, ο οποίος εκτιμά τη θερμική καταπόνηση (στρες) που υφίσταται το ανθρώπινο σώμα. Συγκεκριμένα, ο UTCI εκτιμά το πώς αισθάνεται το σώμα μας το θερμικό του περιβάλλον, δίνοντας μια πιο ρεαλιστική εικόνα, αφού λαμβάνει υπόψη μετεωρολογικές παραμέτρους (επιπλέον της θερμοκρασίας του αέρα), όπως η υγρασία, ο άνεμος και η ακτινοβολία, μαζί με την ανθρώπινη φυσιολογία. Για παράδειγμα, όταν η θερμοκρασία UTCI κυμαίνεται μεταξύ 26 °C και 32 °C, θεωρείται ότι προκαλείται «μέτρια» θερμική καταπόνηση λόγω ζέστης. Σε υψηλότερες τιμές, από 32 °C έως 38 °C, η καταπόνηση είναι «ισχυρή», ενώ μεταξύ 38 °C και 46 °C γίνεται «πολύ ισχυρή». Πάνω από τους 46 °C, η καταπόνηση είναι «ακραία» και η κατάσταση χαρακτηρίζεται ως εξαιρετικά επικίνδυνη για την υγεία.
Στη μελέτη για την εκτίμηση της θερμικής καταπόνησης στις επόμενες δεκαετίες, χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα υψηλής ανάλυσης της βάσης δεδομένων EURO-CORDEX για τις μεσημεριανές ώρες, βασισμένα σε δύο σενάρια εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου: ένα μετριοπαθές (RCP 4.5) και ένα πιο απαισιόδοξο (RCP 8.5), τα οποία αντανακλούν διαφορετικές πορείες εξέλιξης των παγκόσμιων εκπομπών τις επόμενες δεκαετίες.
Μεγάλη η αύξηση της θερμικής καταπόνησης σε όλη την Ελλάδα
Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν σαφή αύξηση της θερμικής καταπόνησης σε ολόκληρη την Ελλάδα. Συγκεκριμένα:
1. Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας UTCI την περίοδο 2031-2060 σε ολόκληρη τη χώρα κυμαίνεται από 1 °C έως 1,5 °C στο σενάριο RCP4.5 και από 1,4 °C έως 2 °C στο σενάριο RCP8.5 (Εικόνα 1),
2. Η μεγαλύτερη αύξηση της μέσης θερμοκρασίας UTCI αναμένεται στις βόρειες περιοχές της χώρας, στις δυτικές ορεινές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας, καθώς και στα νησιά του Ιονίου και του ανατολικού Αιγαίου (Εικόνα 1),
3. Η μέγιστη εποχική αύξηση της μέσης θερμοκρασίας UTCI βρέθηκε το καλοκαίρι όπου η μέση τιμή για ολόκληρη τη χώρα εκτιμήθηκε 1,6 °C σύμφωνα με το σενάριο RCP4.5 και 2 °C, σύμφωνα με το σενάριο RCP8.5.
Κατά τη διάρκεια του έτους, ο αριθμός των ημερών με:
1. «ισχυρή» θερμική καταπόνηση αναμένεται να αυξηθεί από 6 έως 21 ημέρες σύμφωνα με το σενάριο RCP4.5 και από 7 έως 27 ημέρες σύμφωνα με το σενάριο RCP8.5. H αύξηση αυτή είναι πιο έντονη στις ηπειρωτικές περιοχές, ιδιαίτερα στις δυτικές ορεινές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας, όπως τα βουνά Πίνδος και Πάρνωνας.
2. «πολύ ισχυρή» θερμική καταπόνηση αναμένεται να αυξηθεί μέχρι 22 ημέρες σύμφωνα με το σενάριο RCP4.5 και μέχρι 28 ημέρες σύμφωνα με το σενάριο RCP8.5. Η αύξηση αυτή είναι ιδιαίτερα αισθητή στη δυτική Ελλάδα και Πελοπόννησο (Εικόνα 2) ενώ έντονη αναμένεται να είναι και σε περιοχές της Θεσσαλίας και της Αττικής (Εικόνα 2β).
Η μελέτη αυτή υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου "Support for upgrading the operation of the National Network for Climate Change - Climpact" (Grant Agreement: 2023ΝΑ11900001, ΟΠΣ 5201588).
