Την ριζική αλλαγή του σωφρονιστικού χάρτη της χώρας με την κατασκευή οκτώ νέων φυλακών και το οριστικό κλείσιμο του Κορυδαλλού και άλλων τεσσάρων καταστημάτων κράτησης προβλέπει το νέο σχέδιο δράσης της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής για την περίοδο 2025-2030. Ο νέος σωφρονιστικός χάρτης στοχεύει στην αντιμετώπιση του χρόνιου προβλήματος του υπερπληθυσμού στις ελληνικές φυλακές.


Οκτώ νέες φυλακές και προϋπολογισμός 268 εκατομμυρίων

Ο υπερπληθυσμός παραμένει ένα από τα βασικότερα προβλήματα του ελληνικού σωφρονιστικού συστήματος. Εκτιμάται ότι στην επόμενη πενταετία οι κρατούμενοι θα αυξηθούν περαιτέρω και θα φτάσουν συνολικά τους 14.000 έως 14.500.

Σύμφωνα με το πενταετές σχέδιο δράσης που παρουσιάζει η «Καθημερινή», στόχος είναι η δημιουργία 6.800 νέων θέσεων κράτησης μέσω της κατασκευής οκτώ νέων σωφρονιστικών καταστημάτων και της αξιοποίησης χώρων σε δύο υφιστάμενες φυλακές. Ο προϋπολογισμός του κατασκευαστικού προγράμματος ανέρχεται σε 268 εκατομμύρια ευρώ.

Το μεγαλύτερο από τα νέα σωφρονιστικά καταστήματα θα κατασκευαστεί στον Ασπρόπυργο Αττικής με συνολική χωρητικότητα 2.000 ατόμων. Με την ολοκλήρωση του προγράμματος, η συνολική χωρητικότητα των φυλακών στη χώρα αναμένεται να φτάσει περίπου τους 14.700 κρατουμένους, σημειώνοντας αύξηση 38%.


Ποιες φυλακές κλείνουν οριστικά

Με την υλοποίηση του νέου σωφρονιστικού χάρτη προβλέπεται η οριστική κατάργηση πέντε σωφρονιστικών καταστημάτων:

· Φυλακές Κορυδαλλού

· Φυλακές Αλικαρνασσού

· Φυλακές Νεάπολης

· Φυλακές Χαλκίδας

· Φυλακές Ιωαννίνων


Παρουσίαση στην επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης

Το σχέδιο δράσης για τη βελτίωση των συνθηκών κράτησης παρουσιάστηκε από κυβερνητικά στελέχη των υπουργείων Προστασίας του Πολίτη και Υγείας σε μέλη της επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων (CPT).

Το σχέδιο εκπονήθηκε λαμβάνοντας υπόψη τις επισημάνσεις της επιτροπής από την επίσκεψή της στην Ελλάδα τον περασμένο Ιανουάριο. Κατά τη διάρκεια των 11 ημερών παραμονής τους, τα μέλη της επιτροπής εξέτασαν τις συνθήκες κράτησης σε οκτώ φυλακές της χώρας και επισήμαναν τις αναξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και το πρόβλημα του υπερπληθυσμού.


Νέες τεχνολογίες κατασκευής και ηλεκτρονική επιτήρηση

Ενώ το παραδοσιακό μοντέλο κατασκευής φυλακών βασιζόταν σε βαριές συμβατικές κατασκευές, ο νέος σωφρονιστικός χάρτης προβλέπει τη χρήση προκατασκευασμένων στοιχείων. Αυτή η διαφοροποίηση αναμένεται να μειώσει τον χρόνο κατασκευής και να επιτύχει καλύτερο έλεγχο του κόστους.

Παράλληλα, βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαδικασίες για την εφαρμογή ηλεκτρονικής επιτήρησης. Το έργο αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία από την 1η Ιανουαρίου 2026 και κατά το πρώτο έτος θα εφαρμοστεί σε 500 υποδίκους ή κρατουμένους. Σε πλήρη ανάπτυξη το μέτρο θα εφαρμόζεται σε περίπου 2.500 άτομα.


Ενίσχυση προσωπικού και υπηρεσιών υγείας

Το σχέδιο προβλέπει την ενίσχυση των σωφρονιστικών καταστημάτων με επιπλέον προσωπικό. Έχει εγκριθεί η πρόσληψη 352 υπαλλήλων φύλαξης, διοικητικού και επιστημονικού προσωπικού, ενώ προγραμματίζεται η πρόσληψη επιπλέον 460 υπαλλήλων από τα μέσα του 2026.

Οι οργανικές θέσεις αναμένεται να αυξηθούν από 5.845 σε 7.500, βελτιώνοντας την αναλογία προσωπικού προς κρατουμένους. Από τον Ιούνιο αυξάνεται κατά 70 άτομα ο αριθμός των ιδιωτών γιατρών που επισκέπτονται ασθενείς στα σωφρονιστικά καταστήματα, ενώ θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά η παροχή υπηρεσιών από 165 νοσηλευτές.


Επανένταξη αποφυλακισμένων και κοινωφελής εργασία

Στο πλαίσιο του νέου σωφρονιστικού χάρτη θα αναβαθμιστεί ο ρόλος της «Επανόδου». Τον Απρίλιο και Ιούνιο ξεκίνησε η λειτουργία παραρτημάτων στον Βόλο και τη Θεσσαλονίκη, ενώ προγραμματίζεται η λειτουργία αντίστοιχων δομών σε Κομοτηνή, Χανιά, Πάτρα, Χαλκίδα και Άμφισσα.

Η Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής επεξεργάζεται την επαναφορά του θεσμού της κοινωφελούς εργασίας, που θα επιτρέπει εναλλακτικό τρόπο έκτισης ποινής. Οι δυνητικοί δικαιούχοι εκτιμάται ότι θα φτάνουν τους 1.000 κρατουμένους.