Η κλιματική αλλαγή και η αύξηση της θερμοκρασίας προκαλούν μεγαλύτερες ανησυχίες για νέα έξαρση μωβ μεδουσών στις θάλασσες, δημιουργόντας αμφιβολίες στου λουόμενους που θέλουν να εκμεταλλευτούν τον ιδανικό καιρό για επισκέψεις στη παραλία.

Συγκεκριμένα, ειδικοί του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Βιοποικιλότητας ανέφεραν ότι ο πληθυσμός της μωβ μέδουσας είναι σε έξαρση, ιδιαίτερα στον Παγασητικό Κόλπο και τις γύρω περιοχές, όπου οι εκτιμήσεις των αναλυτών ήταν υποτιμημένες, καθώς ο ρυθμός εξάπλωσης είναι πολύ πιο γρήγορος από τον αναμενόμενο.

Μωβ Μέδουσα: Νέα έξαρση στον Παγασητικό

Ειδικότερα, σύμφωνα με το Ελληνικό Κέντρο Βιοποικιλότητας, η μωβ μέδουσα (Pelagia noctiluca) παρουσιάζει περιοδικές πληθυσμιακές εξάρσεις σε διάφορες θαλάσσιες περιοχές της Μεσογείου. Παραδοσιακά, αυτές οι εξάρσεις παρατηρούνταν περίπου κάθε 10–12 χρόνια και διαρκούσαν έως τέσσερα έτη, με μέσο όρο τα 2–3 χρόνια. Τέτοιες εξάρσεις καταγράφηκαν στον Κορινθιακό (2015–2018) και στη Μάλτα (2018–2020, με επανεμφάνιση το 2022). Στο Αιγαίο η έξαρση ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2020 και τελείωσε το 2023 και στο Ιόνιο το καλοκαίρι του 2022 και τελείωσε το 2024.

Ωστόσο, τον Μάιο του 2025, νέα πιθανή έξαρση παρατηρείται στον Παγασητικό Κόλπο, προκαλώντας ανησυχία λόγω της κλειστής του γεωγραφίας. Η κατανόηση των εξάρσεων απαιτεί μελέτη του βιολογικού κύκλου της Pelagia noctiluca, καθώς κάθε στάδιο ζωής επηρεάζεται διαφορετικά από περιβαλλοντικούς παράγοντες. Για παράδειγμα, το είδος αναπαράγεται επιτυχώς σε θερμοκρασίες από 16°C έως 27°C, ενώ οι ελληνικές θάλασσες τον χειμώνα σπάνια πέφτουν κάτω από τους 12°C, συνθήκη που ενδέχεται να ευνοεί τη διατήρηση των πληθυσμών καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Τί είναι η μωβ μέδουσα

Η μωβ μέδουσα (Pelagia noctiluca) είναι πελαγικό είδος και ζει σε τροπικά νερά. Εντοπίζεται σε βάθη από 0 μέχρι 1600 μέτρα. Μέγιστο μήκος τα 12 εκατοστά σε διάμετρο με 4 πλοκάμια τροφής και 8 πλοκάμια (νηματοκλωστές) περιμετρικά της καμπάνας όπου αυτό το μήκος των πλοκαμιών μπορεί να φτάσει μέχρι 10 μέτρα (Perseus, Sterrer 1986) όταν τα απλώνουν για να τραφούν, ενώ όταν είναι νεαρές οι μέδουσες αυτά τα πλοκάμια δεν είναι μακρύτερα από τα πλοκάμια τροφής. Μπορεί να έχουν αναφερθεί ότι φτάνουν μέχρι 10 μέτρα, αλλά σπάνια τα βλέπουμε πάνω από 2 μέτρα.

Κυρίως τρέφεται με σάλπες, διάφορα χιτωνοφόρα, πλακτονικά καρκινοειδή και αυγά ψαριών. Οι μεγαλύτεροι φυσικοί θηρευτές της μέδουσας είναι η Δερματοχελώνα, η Καρέτα καρέτα, ο Τόνος, ο Ξιφίας και το Φεγγαρόψαρο. Όταν είναι νεαρή το χρώμα της είναι πορτοκαλό - καφέ και όταν ενηλικιώνεται παίρνει αυτό το έντονο πορφυρό-μωβ χρώμα.

Οι μωβ μέδουσες θεωρούνται από τα πιο επικίνδυνα είδη μεδουσών στην Μεσόγειο. Το τσίμπημα τους είναι επώδυνο λόγω της νευροτοξίνης που έχουν. Οι νηματοκύστες παράγουν στο ανθρώπινο δέρμα, ερύθημα, πρήξιμο, κάψιμο όπως και μερικές φορές σοβαρές δερμονεκρωτικές, καρδιο- και νευροτοξικές επιδράσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε ευαίσθητα άτομα. Οι εξάρσεις μεδουσών μπορούν να επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό τις ανθρώπινες οικονομικές δραστηριότητες, όπως κολύμβηση, ψάρεμα, τουρισμός, κλπ..

Ποια είναι τα συμπτώματα επαφής με μωβ μέδουσα

Τα συμπτώματα μετά από επαφή - κέντρισμα από την μέδουσα μπορεί να είναι:

  • Πόνος σαν κάψιμο, πολλές φορές έντονο κοκκίνισμα του δέρματος, και σε μερικές περιπτώσεις εμφάνιση σε μέρος του δέρματος το αποτύπωμα της μέδουσας που σας κέντρισε
  • Ναυτία
  • Πτώση πίεσης
  • Ταχυκαρδία​
  • Κεφαλαλγία
  • Εμετός
  • Διάρροια
  • Σπασμός των βρόγχων
  • Δύσπνοια