Η πρόωρη συνταξιοδότηση έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ, καθώς περίπου ένα εκατομμύριο εργαζόμενοι στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα έχουν συνταξιοδοτηθεί την τελευταία πενταετία. Ο αριθμός αυτός αποτυπώνει τη μαζική φυγή των ασφαλισμένων προς τη σύνταξη, με τους 6 στους 10 να επιλέγουν την πρόωρη συνταξιοδότηση.

Διαβάστε: Συντάξεις Αυγούστου 2025: Πότε πηγαίνουν στα ΑΤΜ οι συνταξιούχοι - Οι ημερομηνίες για όλα τα ταμεία

Στατιστικά στοιχεία συνταξιοδοτήσεων 2020-2024

Οι αιτήσεις συνταξιοδότησης προς τον ΕΦΚΑ για το 2024 έκλεισαν στις 201.000, διατηρώντας αμείωτο το κύμα εξόδου των ασφαλισμένων για ακόμη ένα έτος. Συγκεκριμένα, το 2020 υποβλήθηκαν 175.705 αιτήσεις, το 2021 περί τις 212.151, το 2022 υποβλήθηκαν 211.133 και το 2023 περίπου 190.368 αιτήσεις συνταξιοδότησης.

Την τελευταία πενταετία τερμάτισαν τον εργασιακό τους βίο πάνω από 990.000 ασφαλισμένοι του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Μάλιστα εκτιμάται ότι κατά τη διετία 2025-2026 θα καταγραφεί νέα αύξηση των συνταξιοδοτήσεων.

Σύμφωνα με τους πίνακες του συστήματος Άτλας του υπουργείου Εργασίας, κατά τον φετινό Ιανουάριο υποβλήθηκαν 15.896 νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης, ενώ τον Φεβρουάριο ανήλθαν στις 16.336, αυξημένες κατά 2,8% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα.

Κατανομή αιτήσεων συνταξιοδότησης

Από το σύνολο των 16.336 αιτήσεων του Φεβρουαρίου, το 58% αφορούσε χορήγηση σύνταξης γήρατος (9.474 αιτήσεις), το 19% συντάξεις θανάτου (3.103), το 13% συντάξεις αναπηρίας (2.123) και το 10% παραπληγικό επίδομα (1.633).

Οι βασικοί λόγοι της μαζικής πρόωρης συνταξιοδότησης

Η τάση για πρόωρη συνταξιοδότηση οφείλεται σε τρεις κύριους παράγοντες που επηρεάζουν τις αποφάσεις των ασφαλισμένων:

· Το ενδεχόμενο αύξησης των ορίων συνταξιοδότησης από το 2027

· Το νέο ευνοϊκό καθεστώς για την εργασία μετά τη συνταξιοδότηση

· Η συνταξιοδότηση της γενιάς των baby boomers

Αύξηση ορίων συνταξιοδότησης το 2027

Στο τέλος του 2026 θα κληθεί να αποφασίσει η κυβέρνηση για το αν και πώς θα αυξηθούν τα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από 1/1/2027, με βάση τις εξελίξεις στο προσδόκιμο ζωής. Η νομοθεσία προβλέπει μηχανισμό αύξησης της ηλικίας συνταξιοδότησης που προσαρμόζει την ηλικία ανάλογα με το προσδόκιμο ζωής κάθε τρία χρόνια.

Οι προσαρμογές του 2021 και του 2024 δεν έγιναν, καθώς τα όρια ηλικίας είχαν ήδη αυξηθεί με το τέλος των μεταβατικών διατάξεων. Από 1/1/2022 ισχύουν οι γενικοί κανόνες για πλήρη σύνταξη στα 62 με 40 έτη και σύνταξη γήρατος στα 67 με τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης.

Νέο καθεστώς εργασίας μετά τη συνταξιοδότηση

Το νέο ευνοϊκό καθεστώς επιτρέπει σε συνταξιούχους να απασχολούνται χωρίς περικοπή της σύνταξής τους με την καταβολή πόρου. Το μέτρο σημειώνει μεγάλη επιτυχία και έχει ξεπεράσει τις 200.000 αιτήσεις.

Για τους μισθωτούς, ο πόρος ανέρχεται στο 10% επί του ακαθάριστου μισθού και επιβάλλεται με την ΑΠΔ, βαρύνοντας αποκλειστικά τον εργαζόμενο. Για τους μη μισθωτούς, ο αντίστοιχος πόρος ανέρχεται σε επιπλέον 50% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κλάσης.

Η γενιά των baby boomers και η πρόωρη συνταξιοδότηση

Η συνταξιοδότηση της γενιάς των baby boomers, που γεννήθηκαν μεταξύ 1946 και 1964, αποτελεί, σύμφωνα με την εφημερίδα «Τα Νέα», σημαντικό παράγοντα της μαζικής εξόδου. Η γενιά αυτή αναπτύχθηκε στην Ελλάδα μεταξύ 1960 και 1965, αργότερα από την υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη και τις ΗΠΑ.

Στην πενταετία 1960-1965 καταγράφονταν 170.000 γεννήσεις τον χρόνο, ενώ σήμερα οι γεννήσεις δεν ξεπερνούν τις 90.000 ετησίως. Σύμφωνα με έρευνα του 2016, η συνταξιοδότηση των baby boomers θα γίνει την περίοδο 2022-2029 και ο ετήσιος ρυθμός συνταξιοδοτήσεων θα είναι διπλάσιος από την περίοδο 2015-2022.