Καθώς η ευλογιά των προβάτων έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις, φέρνοντας σε απόγνωση τόσο τους κτηνοτρόφους όσο και τη γαλακτοβιοµηχανία, που βλέπει κοµβικά ελληνικά προϊόντα, όπως η φέτα, να απειλούνται, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων θέτει τη χώρα σε καθεστώς επιχειρησιακής ετοιµότητας, µε στόχο την άµεση αναχαίτιση της ζωονόσου. Σε ευρεία σύσκεψη υπό τον υπουργό, Κώστα Τσιάρα, και τους περιφερειάρχες, καθορίστηκε ένα εντατικό σχέδιο δράσης 10 ηµερών, µε το ενδεχόµενο του lockdown να είναι ορατό σε περίπτωση που δεν αποδώσουν τα µέτρα. Σύµφωνα µε τον σχεδιασµό, κτηνίατροι του ΥΠΑΑΤ θα βρίσκονται καθηµερινά στο πεδίο, σε συνεργασία µε τις ∆ΑΟΚ (∆ιευθύνσεις Αγροτικής Οικονοµίας ), προχωρώντας σε εντατικούς ελέγχους και ενηµέρωση των κτηνοτρόφων για την τήρηση των µέτρων βιοασφάλειας. Παράλληλα, δηµιουργούνται σταθµοί απολύµανσης σε κεντρικές οδικές αρτηρίες και βασικές διόδους µετακίνησης ζώων, ζωοτροφών και γάλακτος, ώστε να διασφαλίζεται ο πλήρης έλεγχος της διασποράς. Επιπλέον, εξετάζεται η επιβολή καραντίνας στα εισαγόµενα ζώα, καθώς και η διάθεση απολυµαντικών µέσων στους κτηνοτρόφους, µέσω των περιφερειών, ώστε να ενισχυθεί το πλαίσιο βιοασφάλειας.

Eυλογιά αιγοπροβάτων: Το µοτίβο των εξάρσεων και η επιτακτική ανάγκη οριζόντιων μέτρων

Ο διδάκτωρ Γεωπονίας Γιάννης Καϊµακάµης παρακολουθεί στενά την πορεία της νόσου, επισηµαίνοντας τον ιδιαίτερο χωρικό κατακερµατισµό των κρουσµάτων, µε βασικούς πυρήνες τη Θεσσαλία και την Ανατολική Μακεδονία-Θράκη και δορυφορικές εστίες σε άλλες περιοχές, όπως η Κεντρική Μακεδονία και η Πελοπόννησος. «Το µοτίβο των εξάρσεων είναι ξεκάθαρο», αναφέρει, τονίζοντας ότι ο χώρος δεν επιτρέπει οριζόντια µέτρα, αλλά στοχευµένες πολιτικές που λαµβάνουν υπόψη τη γεωγραφική κατανοµή των κρουσµάτων. Οπως εξηγεί ο κ. Καϊµακάµης, η εκτίµηση για το αν η επιδηµία εξοµαλύνεται βασίζεται στον ρυθµό εµφάνισης νέων εστιών, στην ταχύτητα εργαστηριακής επιβεβαίωσης και, κυρίως, στο πόσο γρήγορα κλείνουν υγειονοµικά οι εστίες µετά τη θανάτωση και την απολύµανση. «Οπου εφαρµόστηκε αυστηρό stamping out, η καµπύλη λύγισε, όπως και πέρυσι µε την πανώλη και την ευλογιά», υπογραµµίζει. Αντίθετα, καθυστερήσεις σε δήλωση κρουσµάτων και εφαρµογή µέτρων έχουν οδηγήσει σε πολλαπλάσιο κόστος και απώλειες, µε δεκάδες χιλιάδες ζώα ήδη να χάνονται. Ο ίδιος τονίζει ότι η δηµόσια συζήτηση συχνά παγιδεύεται σε ένα ψευτοδίληµµα σχετικά µε τον εµβολιασµό. «Η πραγµατική επιλογή είναι εκρίζωση µε γρήγορο και ακριβή τρόπο ή µακροχρόνια συγκατοίκηση µε τον ιό», εξηγεί. Σύµφωνα µε τον ειδικό, το ευρωπαϊκό ∆ίκαιο κατηγοριοποιεί την ευλογιά ως νόσηµα κατηγορίας Α, που σηµαίνει ότι στόχος είναι η πλήρης εκρίζωσή της. Αυτό απαιτεί αυστηρά µέτρα, όπως άµεση θανάτωση των ζώων στις εστίες, σχολαστικό καθαρισµό και απολύµανση, καθώς και αυστηρή ιχνηλασία. Οσον αφορά τον εµβολιασµό, ο κ. Καϊµακάµης ξεκαθαρίζει ότι δεν αποτελεί γενικό µέτρο, αλλά εργαλείο που χρησιµοποιείται µόνο όταν οι δυνατότητες καταστολής έχουν εξαντληθεί, και ακόµα και τότε σε συγκεκριµένες ζώνες και µε αυστηρούς κανόνες. Επισηµαίνει πως ο καθολικός εµβολιασµός παραβλέπει κανονισµούς της Ε.Ε., δυσκολεύει την επιτήρηση και επιβαρύνει την αγορά, ιδίως όσον αφορά τη διακίνηση γάλακτος και κρέατος.

Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Χρήστος Κέλλας υπογραµµίζει τη σοβαρότητα της κατάστασης και τα µέτρα που έχουν ήδη ληφθεί. «Η χώρα δοκιµάζεται από την επιζωοτία της ευλογιάς των αιγοπροβάτων, που έχει ήδη κοστίσει τη ζωή σε πάνω από 270.000 ζώα», δήλωσε, σηµειώνοντας ότι από την πρώτη στιγµή κινητοποιήθηκαν υπηρεσίες του υπουργείου σε συνεργασία µε τις περιφέρειες και τους κτηνοτρόφους. Ο κ. Κέλλας περιέγραψε τα µέτρα που εφαρµόζονται, όπως οι εντατικοί έλεγχοι στις εκτροφές, η απαγόρευση µετακινήσεων σε ζώνες προστασίας και επιτήρησης, η συνεχής παρουσία κτηνιάτρων στο πεδίο και η τήρηση µέτρων βιοασφάλειας, τα οποία αποτελούν προϋπόθεση για την ανάσχεση της διασποράς. «Στόχος µας είναι να αποφύγουµε το lockdown, µε όλες τις συνέπειες που θα είχε για την κτηνοτροφία και την αγορά», τόνισε. Για τον εµβολιασµό, ο υφυπουργός επισήµανε ότι δεν υπάρχει εγκεκριµένο εµβόλιο στην Ε.Ε. και τα διαθέσιµα σκευάσµατα τρίτων χωρών δεν θεωρούνται αποτελεσµατικά. Παράλληλα, τόνισε ότι η χρήση τους θα θέσει σε κίνδυνο το καθεστώς υγειονοµικής καθαρότητας της χώρας και θα απαγορεύσει εξαγωγές βασικών προϊόντων. Η κυβέρνηση, σύµφωνα µε τον κ. Κέλλα, στηρίζει έµπρακτα τους πληγέντες κτηνοτρόφους, έχοντας ήδη διαθέσει πάνω από 30 εκατοµµύρια ευρώ για αποζηµιώσεις και λειτουργικές δαπάνες, ενώ έχει ζητηθεί πρόσθετη χρηµατοδότηση από το υπουργείο Οικονοµικών. Επιπλέον, προγραµµατίζεται η καταβολή 63 εκατοµµυρίων ευρώ για την ενίσχυση των παραγωγών ζωοτροφών.

"Αν τις επόµενες ηµέρες δεν αλλάξει κάτι, θα κλιµακωθούν οι κινητοποιήσεις"

Από την πλευρά των κτηνοτρόφων, µιλώντας στα «Π» ο πρόεδρος της Ενωσης Κτηνοτρόφων και Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας, ∆ηµήτρης Μπαλούκας, τόνισε ότι «έχουµε αρκετούς συναδέλφους οι οποίοι έχουν χάσει τα ζώα τους, είναι παραµεληµένοι, χωρίς καµία στήριξη, καθώς η αποζηµίωση αργεί πολύ, και µένουν χωρίς εισόδηµα. Αν τις επόµενες ηµέρες και τον επόµενο καιρό δεν αλλάξει κάτι δραστικά µε την πολιτική της κυβέρνησης στην αντιµετώπιση της κρίσης, θα κλιµακώνονται τέτοιου είδους κινητοποιήσεις, θα είµαστε συνέχεια απέναντι και θα ζητάµε το δίκαιο. Οταν καταστρέφεις το ζωικό κεφάλαιο ενός επιχειρηµατία και τον αφήνεις χωρίς εισόδηµα, πρέπει να αναπληρωθεί αυτό το εισόδηµα, ώστε να µπορέσει αυτός ο κτηνοτρόφος να µείνει στα χωριά της Θεσσαλίας, να µη φύγει µετανάστης».

Σπύρος Κρήτας: "Τεράστια οικονοµικά προβλήµατα σε εκτροφείς και αγροτική οικονοµία"

ευλογιά των αιγοπροβάτων, παρόλο που δεν προσβάλλει τον άνθρωπο, δηµιουργεί σήµερα τεράστια οικονοµικά προβλήµατα στους εκτροφείς, αλλά και µελλοντικά στην εθνική αγροτική οικονοµία τόσο στο εσωτερικό, λόγω της αύξησης των τιµών των σχετικών προϊόντων, όσο και στο εξωτερικό, επηρεάζοντας αρνητικά τις εξαγωγές τους. Το πρόβληµα µε τον τόσο ανθεκτικό ιό ουσιαστικά ξεκίνησε από την ανεξέλεγκτη είσοδο και έξοδο µολυσµένων, αλλά φαινοµενικά υγιών ζώων και υλικών στις εκτροφές, τη µεταφορά αυτών µε οχήµατα κ.λπ. Και όλοι ψάχνουµε να βρούµε έναν υπεύθυνο. Ο ιός, όµως, δεν «πετάει» για να µολύνει τα ζώα από έναν νοµό της Ελλάδας σε άλλον. Μεταφέρεται από τον άνθρωπο και τις ενέργειές του. Το σηµερινό πρόβληµα αποτελεί ένα τεστ για όλους. Για το υπουργείο, µε την υποστελέχωση σε κτηνιάτρους επιφορτισµένους µε τον έλεγχο τήρησης της νοµοθεσίας και µε την επιβολή αυστηρών µέτρων ή εφαρµογής σχεδίων δράσης. Για τους εκτροφείς, που, προσπαθώντας τάχα να «εξοικονοµήσουν» χρήµατα, δεν συµβουλεύονται ιδιώτες κτηνιάτρους εκτροφής για τα µέτρα που πρέπει να εφαρµόσουν και να διασφαλίσουν την περιουσία τους, αλλά και που χρησιµοποιούν τα χρήµατα των επιδοτήσεων για ό,τι άλλο πλην της βελτίωσης της εκτροφής τους. Να µη µιλήσουµε για παράνοµες διακινήσεις ζώων ή ζωοτροφών (που πωλούνται ακόµα και στο Ιnternet). Για τους εµπόρους, που, εκµεταλλευόµενοι νοµοθετικές ελλείψεις, µεταφέρουν ή πωλούν παράνοµα ζώα που προορίζονται για σφαγή, για αναπαραγωγή µε υψηλότερη τιµή. Για τους µεταποιητές, που πιέζουν τους προµηθευτές για χαµηλότερες τιµές, ανεξάρτητα από το επίπεδο των προδιαγραφών ποιότητας που τους παρέχεται, κ.λπ. Και όταν θα αποτύχουν τα προληπτικά/αποτρεπτικά µέτρα -που φυσιολογικά θα τους υποδείκνυαν οι θεσµοθετηµένοι κτηνίατροι εκτροφής, οι οποίοι σήµερα βρίσκονται στα αζήτητα- και φτάσει ο κόµπος στο χτένι, προτείνονται πλέον εύκολες λύσεις, όπως οι εµβολιασµοί, που, παρεµπιπτόντως και µοιραία, εφαρµόζονται σε φτωχές, αναπτυσσόµενες και πυκνοκατοικηµένες χώρες, όπου δεν υπάρχει εναλλακτική λύση παραγωγής ζωικής πρωτεΐνης, ενώ δεν έχουν εµπόριο σχετικών προϊόντων µε ανεπτυγµένες χώρες (που απαιτούν συγκεκριµένες προϋποθέσεις). Ακόµα και αν γίνονταν εµβολιασµοί για να προστατευθούν οι εκτροφές αυτές που σήµερα είναι προσβεβληµένες, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το πολύ το 5% των ελληνικών εκτροφών, θα ήταν άδικο να θυσιαστεί το υπόλοιπο 95% των υγιών εκτροφών, που σε µια τέτοια περίπτωση δεν θα µπορούν να διοχετεύσουν ή να εξαγάγουν τα προϊόντα τους, λόγω µη ζήτησης ή λόγω περιορισµών που θα επιβληθούν εξαιτίας των πρώτων. Και µοιραία θα κλείσουν από µόνες τους, αφού δεν θα µπορούν να πωλήσουν τα προϊόντα τους. Αλλά µήπως, και αν γίνονταν οι εµβολιασµοί, θα απαλλασσόµασταν ποτέ από το νόσηµα, αφού, βλέποντας µια ύφεση, οι εκτροφείς και όλοι οι άλλοι θα έπλεαν σε πελάγη ευτυχίας και θα συνέχιζαν ακόµα περισσότερο τις µετακινήσεις των ζώων, κάνοντας το νόσηµα ενδηµικό πλέον στη χώρα µας, όπως στις χώρες της Μ. Ανατολής ή της Αφρικής; Ας µε συγχωρήσουν για τις αυστηρές απόψεις µου και καταλαβαίνω αυτούς που χάνεται το βιος τους (αρκετοί από τους οποίους δεν έφταιγαν σε κάτι). Οµως, αν θέλουµε µια σωστή και ανταγωνιστική, επαγγελµατική κτηνοτροφία, θα πρέπει αυστηρώς να σταµατήσει να διακινείται παρανόµως έστω και ένα ζώο, έστω και ένα κιλό ζωοτροφής, και να εισέρχονται ανεξέλεγκτα οχήµατα στις εκτροφές. ∆εν κοστίζουν όλα τα µέτρα βιοασφάλειας. Ας το φροντίσει πρώτα µόνος του ο κάθε παραγωγός, όπως κάνει για το σπίτι του, βάζοντας πόρτες, παράθυρα και κλειδαριές και µη επιτρέποντας στον οποιονδήποτε να µπαίνει µέσα. Και ας συµβουλευτεί και κάποιον ιδιώτη κτηνίατρο.

*Καθηγητής και διευθυντής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων του τμήματος Κτηνιατρικής του ΑΠΘ

Δημήτρης Τσέτσιλας: "∆εν υπάρχουν περιθώρια για χρονοτριβές"

Με δήλωσή του στα «Π» ο αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τοµέα και Αγροτικής Οικονοµίας Θεσσαλίας, ∆ηµήτρης Τσέτσιλας, χτύπησε καµπανάκι. «Η εξάπλωση της ευλογιάς στη Θεσσαλία απειλεί ευθέως την καρδιά της τοπικής µας κτηνοτροφίας και δεν αφήνει περιθώρια για χρονοτριβές. Από την πρώτη στιγµή η Περιφέρεια Θεσσαλίας και ο περιφερειάρχης, κ. Κουρέτας ανέλαβε δράση, όµως η Πολιτεία οφείλει να σταθεί πιο αποφασιστικά στο πλευρό των παραγωγών µας.

Βάσει της οδηγίας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, µετά τη συνάντηση µε τις 13 περιφέρειες στις 15 Σεπτεµβρίου, προχωρούµε στη δηµιουργία 17 σταθµών απολύµανσης τροχοφόρων, µε εξειδικευµένο προσωπικό και επαρκή απολυµαντικά υλικά, ώστε να θωρακίσουµε τη γεωγραφική και επιχειρησιακή κάλυψη. Την ίδια ώρα, εδώ και δύο µήνες εφαρµόζουµε ένα πρωτοποριακό τεστ που ανιχνεύει τον ιό στο σάλιο πριν εµφανιστούν συµπτώµατα, συµβάλλοντας στην έγκαιρη αποµόνωση και την ανάσχεση της εξάπλωσης.

Οµως αυτά δεν αρκούν. Η κυβέρνηση οφείλει να προχωρήσει άµεσα στην αποζηµίωση όσων έχασαν το ζωικό τους κεφάλαιο. ∆εν είναι δυνατόν οι κτηνοτρόφοι να περιµένουν µήνες και µήνες για να σταθούν ξανά στα πόδια τους. Χρειάζεται επίσης ειδική πρόβλεψη για τους νέους αγρότες του υποµέτρου 6.1, οι οποίοι κινδυνεύουν να χάσουν την ένταξή τους, λόγω αδυναµίας τήρησης εισοδηµατικών κριτηρίων, αλλά και για τις άµεσες και συνδεδεµένες ενισχύσεις, όσο οι σταβλικές τους εγκαταστάσεις παραµένουν κλειστές. Η Θεσσαλία δεν αντέχει άλλες καθυστερήσεις και µισές λύσεις. Η κτηνοτροφία µας πρέπει να στηριχθεί µε πράξεις, όχι µε λόγια. Η περιφέρεια θα συνεχίσει να πιέζει µέχρι να διασφαλιστεί το αυτονόητο: να αποζηµιωθούν άµεσα και ορθά οι πληγέντες κτηνοτρόφοι που θανατώθηκαν τα ζώα τους, να σωθούν οι υπόλοιποι κτηνοτρόφοι και να µπορέσει ο πρωτογενής τοµέας να σταθεί όρθιος», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Τσέτσιλας.

Σωκράτης Αλειφτήρας: "Ισοπεδωθήκαµε από τον Daniel και τώρα ΟΠΕΚΕΠΕ και ευλογιά"

Για την ευλογιά των αιγοπροβάτων και την οικονοµική ασφυξία στην οποία βρίσκονται αγρότες και κτηνοτρόφοι µίλησε στα «Π» και ο εκπρόσωπος Τύπου της Ενωτικής Οµοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Νοµού Λάρισας, Σωκράτης Αλειφτήρας.

Όπως τόνισε, η ευλογιά έχει ξεκληρίσει µεγάλες κτηνοτροφικές µονάδες, όχι µόνο στη Θεσσαλία, αλλά σε ολόκληρη τη χώρα. Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία που δίνουν η κυβέρνηση και το ΥΠΑΑΤ: από τα 260.000 ζώα που έχουν θανατωθεί, τα 100.000 είναι στη Θεσσαλία, ενώ περίπου τα 60.000 έχουν θανατωθεί τις τελευταίες 40 ηµέρες.

Υπογράµµισε ότι «ο λόγος που έγινε το µπλόκο στον Ε-65 είναι τα προβλήµατα του πρωτογενούς τοµέα, που είναι διαχρονικά και τεράστια. Εχουµε να αντιµετωπίσουµε την ευλογιά των αιγοπροβάτων, αλλά και το µεγάλο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Θέλουµε να δείξουµε ότι ο πρωτογενής τοµέας όταν έχει πρόβληµα κινητοποιείται, δεν είναι ούτε εθιµοτυπικά τα µπλόκα και τα συλλαλητήριά µας ούτε είναι πολιτικά υποκινούµενα. Το πρόβληµα είναι αυτό που µας βγάζει στον δρόµο και, επειδή τα προβλήµατα του πρωτογενούς τοµέα είναι τεράστια, κινδυνεύουν η οικονοµική ευηµερία και η συνοχή ολόκληρης της Θεσσαλίας. Μιας Θεσσαλίας που πριν από δύο χρόνια ισοπεδώθηκε από τον “Daniel” και τώρα χάνει χρήµατα και από την ευλογιά και από το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ».

Πρόσθεσε, πως «οι κτηνοτρόφοι καθολικά ζητούν από το υπουργείο να γίνει εµβολιασµός, όµως υπάρχουν αντικρουόµενες απόψεις. Η θέση του υπουργείου είναι ότι τίθεται σε αµφισβήτηση η εξαγωγή ενός προϊόντος ΠΟΠ, της φέτας, καθώς κάποια κράτη έχουν ενηµερώσει ότι, αν υπάρξει εµβολιασµός, δεν θα προµηθεύονται φέτα από τη χώρα µας. Αν συνεχίσουµε όµως έτσι, µε αυτόν τον ρυθµό, είναι µαθηµατικά βέβαιο ότι σε λίγο καιρό δεν θα έχουµε αιγοπρόβατα, άρα δεν θα έχουµε γάλα, άρα δεν θα έχουµε και φέτα να εξάγουµε».

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά