Προς την ολοκλήρωσή της, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, µέσα στους επόµενους µήνες, οδεύει η δίκη σε δεύτερο βαθµό για την υπόθεση της Χρυσής Αυγής. ∆εν αποκλείεται, µάλιστα, η ακροαµατική διαδικασία να έχει ολοκληρωθεί είτε στα τέλη του 2025 είτε, το αργότερο, στις αρχές του 2026, σηµατοδοτώντας το τέλος της ιστορικότερης δίκης που κλήθηκε να χειριστεί η ελληνική ∆ικαιοσύνη την τελευταία δεκαετία.

Η υπόθεση, που συγκλόνισε τη χώρα και προκάλεσε ευρύτατες πολιτικές και κοινωνικές αναταράξεις, οδήγησε στην ιστορική πρωτόδικη απόφαση του Τριµελούς Εφετείου Κακουργηµάτων Αθηνών τον Οκτώβριο του 2020. Τότε το δικαστήριο έκρινε ότι η Χρυσή Αυγή λειτουργούσε ως εγκληµατική οργάνωση µε απόλυτα αρχηγικό χαρακτήρα και επικεφαλής τον Νίκο Μιχαλολιάκο, ο οποίος είχε, σύµφωνα µε την απόφαση, «την απόλυτη, απεριόριστη και αδιαµφισβήτητη εξουσία και την πλήρη ευθύνη των τελικών αποφάσεων».


Χρυσή Αυγή: Πώς εξελίχθηκε η δίκη

Η πρωτόδικη απόφαση οδήγησε στη φυλακή τον ηγετικό πυρήνα της οργάνωσης και συνολικά 39 κατηγορούµενους, µεταξύ των οποίων πρώην βουλευτές και στελέχη της. «Η ιεραρχική δοµή της Χρυσής Αυγής ήταν τέτοια ώστε να εξασφαλίζει όχι µόνο ότι κάθε κατώτερο όργανο θα υπακούει στις εντολές του ανώτερου, αλλά και ότι καµία κοµµατική ενέργεια περαιτέρω δεν θα υλοποιείται χωρίς ρητή εντολή της κεντρικής διοίκησης», είχε επισηµάνει τότε το δικαστήριο, περιγράφοντας µε σαφήνεια τον τρόπο λειτουργίας της οργάνωσης.

Η δίκη σε δεύτερο βαθµό άρχισε τον Ιούνιο του 2022 ενώπιον του Πενταµελούς Εφετείου Κακουργηµάτων Αθηνών και εξέτασε από µηδενική βάση την υπόθεση της εγκληµατικής οργάνωσης, καθώς και τις επιµέρους πράξεις που συνδέονται µε αυτήν: τη δολοφονία του µουσικού Παύλου Φύσσα από τον Γιώργο Ρουπακιά, την απόπειρα δολοφονίας Αιγύπτιων αλιεργατών και την επίθεση κατά µελών του ΠΑΜΕ στο Πέραµα.

Τρία χρόνια και πλέον µετά την έναρξή της, η ακροαµατική διαδικασία βρίσκεται πια στο στάδιο των απολογιών των κατηγορουµένων. Οι απολογίες αναµένεται να
ολοκληρωθούν έως το τέλος Οκτωβρίου, ενώ έως σήµερα έχουν πραγµατοποιηθεί περισσότερες από 100 συνεδριάσεις. Το Εφετείο έχει ήδη εξετάσει εκατοντάδες µάρτυρες κατηγορίας και υπεράσπισης, καθώς και ογκώδες αποδεικτικό υλικό. Αν δεν υπάρξουν νέες καθυστερήσεις, εκτιµάται ότι η απόφαση µπορεί να εκδοθεί εντός του 2025.

Κατά τη διάρκεια των προηγούµενων συνεδριάσεων, απολογήθηκε η Ελένη Ζαρούλια, σύζυγος του Νίκου Μιχαλολιάκου και πρώην βουλευτής της οργάνωσης, η οποία σε πρώτο βαθµό είχε καταδικαστεί σε κάθειρξη έξι ετών για συµµετοχή σε εγκληµατική οργάνωση. Η ίδια αρνήθηκε κάθε συµµετοχή σε εγκληµατική δράση, υποστηρίζοντας πως «κατηγορούµαι ότι έχω ενταχθεί σε µια εγκληµατική οργάνωση που δεν µας έχει πει ποτέ κανείς από ποιους και πότε έχει συσταθεί». Υποστήριξε, ακόµα, ότι δεν βρέθηκαν όπλα ή οικονοµικές ατασθαλίες, επικαλούµενη τους ελέγχους που, όπως είπε, διενεργήθηκαν από τις Αρχές. «Εχω λευκό ποινικό µητρώο, δεν έχω προσαχθεί ποτέ για καµία πράξη βίας. Ο ρόλος µου ήταν κοινοβουλευτικός, δεν έκανα τίποτα παράνοµο και ζητώ να µε κρίνετε για τον πραγµατικό µου ρόλο, ως βουλευτή», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ποιοι παραμένουν στις φυλακές

Απολογούµενος ο Στάθης Μπούκουρας, επίσης πρώην βουλευτής, επανέλαβε ότι ουδέποτε συµµετείχε σε εγκληµατική δραστηριότητα ή υπέταξε τη βούλησή του στους σκοπούς της οργάνωσης. «Από το στάδιο της προδικασίας φωνάζω ότι είµαι αθώος. ∆ιέθετα ένα κατάστηµα στα ∆υτικά και ασχολούµουν µε τα παιδιά και τις ακαδηµίες. Είχα συνεργασία µε “Το Χαµόγελο του Παιδιού”, και µάλιστα όχι µόνο µε Ελληνόπουλα», ανέφερε, επιχειρώντας να αποτυπώσει ένα διαφορετικό προφίλ από εκείνο του «πυρηνικού µέλους» που του αποδόθηκε πρωτόδικα.

Η υπόθεση εξακολουθεί να συγκεντρώνει έντονο ενδιαφέρον, τόσο λόγω του συµβολισµού της όσο και λόγω του διακυβεύµατός της, εάν, δηλαδή, το Πενταµελές Εφετείο θα επικυρώσει ή όχι την ετυµηγορία του πρώτου δικαστηρίου ότι η Χρυσή Αυγή ήταν εγκληµατική οργάνωση µε πολιτικό µανδύα.

Από τους καταδικασθέντες σε πρώτο βαθµό, στις φυλακές παραµένουν ο Ηλίας Κασιδιάρης και ο Γιάννης Λαγός, καθώς και ο Γιώργος Ρουπακιάς, ο οποίος εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, ενώ πρόσφατα αποφυλακίστηκε για λόγους υγείας ο Νίκος Μιχαλολιάκος. Το Εφετείο αναµένεται να εξετάσει κατά περίπτωση και τα αιτήµατα για αναγνώριση ελαφρυντικών, τα οποία σε αρκετές περιπτώσεις είχαν απορριφθεί πρωτόδικα.

Με την ολοκλήρωση των απολογιών, θα ακολουθήσει η πρόταση της εισαγγελέως της έδρας και στη συνέχεια οι αγορεύσεις των συνηγόρων. Η διαδικασία θα ολοκληρωθεί µε την απόφαση του δικαστηρίου, η οποία θα κρίνει οριστικά, πλέον, το µέλλον των κατηγορουµένων και θα αποτελέσει το τελικό κεφάλαιο της πολύχρονης δικαστικής διαδροµής που άνοιξε τον Σεπτέµβριο του 2013, µετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα στο Κερατσίνι.

* Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή της Κυριακής