Κίμπερλι Γκίλφοϊλ: Είναι πρέσβης ή πρέσβειρα; - Ο Μπαμπινιώτης έχει την απάντηση
Η ανάρτηση του καθηγητή Γλωσσολογίας
Ο καθηγητής Γλωσσολογίας δίνει τη δική του απάντηση στο αν η Κίμπερλι Γκιλφόιλ πρέπει να προσφωνείται πρέσβης ή πρέσβειρα
Διαφωνίες προκάλεσε η έλευση της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ στην Ελλάδα για το αν θα πρέπει να αποκαλείται «πρέσβης» ή «πρέσβειρα». Αν και δεν πρόκειται για την πρώτη γυναίκα πρέσβη στην Ελλάδα, το ζήτημα δεν είχε τεθεί έντονα στο παρελθόν, καθώς οι προηγούμενες επικεφαλής προέρχονταν από κράτη που δεν συγκαταλέγονται στις «μεγάλες δυνάμεις», με εξαίρεση τη Γαλλίδα πρέσβειρα Λοράνς Οέρ.
Διαβάστε: Nέα έξοδος της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ στην Αθήνα: Η εντυπωσιακή εμφάνισή της σε εστιατόριο στους Αμπελόκηπους μαζί με το στυλίστα της (Εικόνες & Βίντεο)
Ο προβληματισμός προκύπτει γιατί με τον όρο «πρέσβης» αποκαλούνται οι άνδρες επικεφαλής διπλωματικής αντιπροσωπείας, ενώ ο όρος «πρέσβειρα» έχει επικρατήσει να αποδίδεται εθιμικά στη σύζυγο του πρέσβη.
Την δική του απάντηση στο ερώτημα δίνει με ανάρτησή του στο Facebook ο καθηγητής Γλωσσολογίας, Γιώργος Μπαμπινιώτης, ο οποίος προτείνει τη χρήση του όρου «πρέσβειρα».
Όπως υποστηρίζει «έτσι θα αποφεύγεται η καταχρηστική χρήση του όρου πρέσβειρα, για να δηλώνει τη σύζυγο τού πρέσβη (ο τίτλος δεν μεταβιβάζεται), καθώς και η δυσκολία να σχηματιστεί η γενική τού πρέσβης ως θηλυκού» προσθέτει ο ίδιος στην ανάρτησή του.
«Γενικά, ο όρος πρέσβειρα είναι τιμητικός (πβ. πρέσβειρα της UNESCO, πρέσβειρα καλής θελήσεως) και δηλώνει με ιδιαίτερη λέξη τη γυναίκα που ασκεί αυτά τα καθήκοντα» καταλήγει ο Γιώργος Μπαμπινιώτης.
«Πώς θα πούμε ελληνικά την γυναίκα πρέσβη με θηλυκού γραμματικού γένους όνομα που να δηλώνει το αξίωμα με εύκολο στην χρήση και στην κλίση τρόπο; Θα πούμε η πρέσβειρα (πρβλ. η πρέσβειρα καλής θελήσεως, η πρέσβειρα της UNESCO). Η ονομασία πρέσβειρα είναι τίτλος δεν είναι ανδρωνυμικό (Γιώργης – Γιώργαινα, πρόεδρος – προεδρίνα). Άρα, δεν μεταβιβάζεται στην σύζυγο τού πρέσβη.
Η σύζυγος τού πρέσβη / πρεσβευτή είναι «η σύζυγος τού πρέσβη /πρεσβευτή» ή (κατά το πρόεδρος – προεδρίνα «η σύζυγος του προέδρου») ως ανδρωνυμικό στον άτυπο οικείο λόγο μπορεί να λεχθεί «πρεσβευτίνα» όχι και «πρέσβειρα».
Και επειδή λέμε στην Κοινή Νέα Ελληνική ο πρέσβης – του πρέσβη, για την γυναίκα πρέσβη μπορούμε να πούμε η πρέσβης – της πρέσβη; Με τον όρο πρέσβειρα λύνουμε κι αυτό το πρόβλημα.
Σε σχέση με τη γυναίκα που κατέχει το αξίωμα τού πρέσβη, μπορεί μεν να χρησιμοποιηθεί ο τύπος τού αρσενικού η πρέσβης, αλλά είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείται ο όρος πρέσβειρα. Έτσι θα αποφεύγεται η καταχρηστική χρήση του όρου πρέσβειρα, για να δηλώνει τη σύζυγο τού πρέσβη (ο τίτλος δεν μεταβιβάζεται), καθώς και η δυσκολία να σχηματιστεί η γενική τού πρέσβης ως θηλυκού (όχι: τα καθήκοντα τής πρέσβη ή Τα εγκαίνια έγιναν με την παρουσία τής πρέσβη). Μπορεί να σχηματίσει μoνογενική της πρέσβεως, δηλ. υποχρεωτικά με τον τύπο τής λόγιας παράδοσης. Γενικά, ο όρος πρέσβειρα είναι τιμητικός (πβ. πρέσβειρα της UNESCO, πρέσβειρα καλής θελήσεως) και δηλώνει με ιδιαίτερη λέξη τη γυναίκα που ασκεί αυτά τα καθήκοντα».
Διαβάστε: Nέα έξοδος της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ στην Αθήνα: Η εντυπωσιακή εμφάνισή της σε εστιατόριο στους Αμπελόκηπους μαζί με το στυλίστα της (Εικόνες & Βίντεο)
Ο προβληματισμός προκύπτει γιατί με τον όρο «πρέσβης» αποκαλούνται οι άνδρες επικεφαλής διπλωματικής αντιπροσωπείας, ενώ ο όρος «πρέσβειρα» έχει επικρατήσει να αποδίδεται εθιμικά στη σύζυγο του πρέσβη.
Την δική του απάντηση στο ερώτημα δίνει με ανάρτησή του στο Facebook ο καθηγητής Γλωσσολογίας, Γιώργος Μπαμπινιώτης, ο οποίος προτείνει τη χρήση του όρου «πρέσβειρα».
Όπως υποστηρίζει «έτσι θα αποφεύγεται η καταχρηστική χρήση του όρου πρέσβειρα, για να δηλώνει τη σύζυγο τού πρέσβη (ο τίτλος δεν μεταβιβάζεται), καθώς και η δυσκολία να σχηματιστεί η γενική τού πρέσβης ως θηλυκού» προσθέτει ο ίδιος στην ανάρτησή του.
«Γενικά, ο όρος πρέσβειρα είναι τιμητικός (πβ. πρέσβειρα της UNESCO, πρέσβειρα καλής θελήσεως) και δηλώνει με ιδιαίτερη λέξη τη γυναίκα που ασκεί αυτά τα καθήκοντα» καταλήγει ο Γιώργος Μπαμπινιώτης.
H ανάρτηση του Γιώργου Μπαμπινιώτη
«Πώς θα πούμε ελληνικά την γυναίκα πρέσβη με θηλυκού γραμματικού γένους όνομα που να δηλώνει το αξίωμα με εύκολο στην χρήση και στην κλίση τρόπο; Θα πούμε η πρέσβειρα (πρβλ. η πρέσβειρα καλής θελήσεως, η πρέσβειρα της UNESCO). Η ονομασία πρέσβειρα είναι τίτλος δεν είναι ανδρωνυμικό (Γιώργης – Γιώργαινα, πρόεδρος – προεδρίνα). Άρα, δεν μεταβιβάζεται στην σύζυγο τού πρέσβη.Η σύζυγος τού πρέσβη / πρεσβευτή είναι «η σύζυγος τού πρέσβη /πρεσβευτή» ή (κατά το πρόεδρος – προεδρίνα «η σύζυγος του προέδρου») ως ανδρωνυμικό στον άτυπο οικείο λόγο μπορεί να λεχθεί «πρεσβευτίνα» όχι και «πρέσβειρα».
Και επειδή λέμε στην Κοινή Νέα Ελληνική ο πρέσβης – του πρέσβη, για την γυναίκα πρέσβη μπορούμε να πούμε η πρέσβης – της πρέσβη; Με τον όρο πρέσβειρα λύνουμε κι αυτό το πρόβλημα.
Σε σχέση με τη γυναίκα που κατέχει το αξίωμα τού πρέσβη, μπορεί μεν να χρησιμοποιηθεί ο τύπος τού αρσενικού η πρέσβης, αλλά είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείται ο όρος πρέσβειρα. Έτσι θα αποφεύγεται η καταχρηστική χρήση του όρου πρέσβειρα, για να δηλώνει τη σύζυγο τού πρέσβη (ο τίτλος δεν μεταβιβάζεται), καθώς και η δυσκολία να σχηματιστεί η γενική τού πρέσβης ως θηλυκού (όχι: τα καθήκοντα τής πρέσβη ή Τα εγκαίνια έγιναν με την παρουσία τής πρέσβη). Μπορεί να σχηματίσει μoνογενική της πρέσβεως, δηλ. υποχρεωτικά με τον τύπο τής λόγιας παράδοσης. Γενικά, ο όρος πρέσβειρα είναι τιμητικός (πβ. πρέσβειρα της UNESCO, πρέσβειρα καλής θελήσεως) και δηλώνει με ιδιαίτερη λέξη τη γυναίκα που ασκεί αυτά τα καθήκοντα».
Δημοσιεύτηκε από Γεώργιος Μπαμπινιώτης στις Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2025
En