Σοβαρά προβλήματα υποστελέχωσης, φόρτος εργασίας που φτάνει τα όρια του αδιανόητου και προβληματισμοί για τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης στην αντιμετώπιση παραβατικότητας ανηλίκων, ανέδειξε ο Γιάννης Πράνταλος, πρόεδρος του Συνδέσμου Επιμελητών Ανηλίκων Ελλάδος, μιλώντας στη Νίκη Λυμπεράκη στην εκπομπή «Στον αέρα» των Παραπολιτικών 90,1. Ο κ. Πράνταλος μίλησε για την κρίσιμη κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι επιμελητές ανηλίκων στη χώρα, με κάθε έναν από αυτούς να διαχειρίζεται περίπου 120 νέες υποθέσεις ετησίως, ενώ παράλληλα εξέφρασε έντονες επιφυλάξεις για το νέο πρόγραμμα του Υπουργείου Δικαιοσύνης που αξιοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη. 

Διαβάστε: Challenges και βία ανηλίκων: ''Οι ''δοκιμασίες'' στα social media επηρεάζουν τη ψυχοσύνθεση των παιδιών'' - Τι λέει παιδοψυχολόγος στα Παραπολιτικά 90,1 (Ηχητικό)

Γιάννης Πράνταλος για την κατάσταση στην υπηρεσία των επιμελητών ανηλίκων

Ερωτηθείς για την κατάσταση που επικρατεί στην υπηρεσία των επιμελητών ανηλίκων, ο Γιάννης Πράνταλος δήλωσε ότι «τα πράγματα είναι ακριβώς όπως τα είχαμε πει την προηγούμενη φορά», επισημαίνοντας ότι η υποστελέχωση παραμένει οξύτατο πρόβλημα. Αναφερόμενος στα μεγάλα πρωτοδικεία της χώρας, όπως της Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Πειραιά, τόνισε ότι οι επιμελητές είναι «στα 4-13», αριθμός που είναι εξαιρετικά ανεπαρκής για το φόρτο εργασίας που καλούνται να διαχειριστούν. Σχετικά με τον όγκο των υποθέσεων, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιμελητών Ανηλίκων αποκάλυψε ότι από την αρχή του δικαστικού έτους, από την πρώτη πρώτου, μέχρι στιγμής έχουν εκδοθεί περίπου 3.100 αποφάσεις μονομελούς και τριμελούς δικαστηρίου ανηλίκων. Επεσήμανε δε ότι «αυτά δεν σημαίνουν παιδιά, είναι αποφάσεις. Τα παιδιά είναι πολύ περισσότερα, γιατί είναι και συναυτουργίες». Ειδικότερα, από την αρχή του 2025 έχουν εισαχθεί στην υπηρεσία Αθηνών περίπου 1.525 νέες υποθέσεις νέων ανηλίκων.

Ερωτηθείς πόσες υποθέσεις διαχειρίζεται προσωπικά, ο Γιάννης Πράνταλος απάντησε ότι με την απλή διαίρεση προκύπτουν «γύρω στα 120 νέα παιδιά κάθε χρόνο» για κάθε επιμελητή, διευκρινίζοντας ότι αυτό αφορά μόνο τις νέες υποθέσεις και όχι εκείνες από προηγούμενες χρονιές που εξακολουθούν να είναι ανοιχτές. Αναφερόμενος στον φόρτο εργασίας, δήλωσε ότι «είναι αδιανόητος ο φόρτος» και ότι «οι συνάδελφοι βρίσκονται πανελλαδικά στα όρια της κατάρρευσης». Σχετικά με το έργο του επιμελητή ανηλίκων, εξήγησε ότι σύμφωνα με το νόμο υποχρεούνται «να βλέπουμε όσο γίνεται πιο συνολικά το παιδί». Αυτό σημαίνει ότι προσεγγίζουν το ίδιο το παιδί, τους γονείς του, όποιον ασκεί τη γονική μέριμνα, έχουν επαφές με σχολεία, και στο τέλος της διαδικασίας συντάσσουν μια έκθεση που περιλαμβάνει όλα αυτά τα στοιχεία ως πρόταση προς το δικαστήριο ανηλίκων για την ποινική αντιμετώπιση του ανηλίκου. Ερωτηθείς για το βάρος της γνώμης του επιμελητή στη δικαστική απόφαση, απάντησε ότι «είναι συμβουλευτική πάντα» και ότι οι δικαστές τη λαμβάνουν υπόψη τους αλλά «είναι ελεύθεροι να το αποτιμήσουν όπως θέλουν».

Αναφερόμενος στις συνέπειες της υποστελέχωσης, ο Γιάννης Πράνταλος παραδέχτηκε ότι «μπορεί και να αναγκάζεται κάποιος επιμελητής να συντάξει μια έκθεση με ελλείψεις ή χωρίς το χρόνο που χρειάζεται κανονικά», προσθέτοντας ότι «κυρίως το δεύτερο, το οποίο σημαίνει και το πρώτο».

Γιάννης Πράνταλος για το νέο πρόγραμμα του Υπουργείου και την τεχνητή νοημοσύνη

Στη συνέχεια, ερωτηθείς για το νέο πρόγραμμα του Υπουργείου Δικαιοσύνης που αξιοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιμελητών Ανηλίκων εξέφρασε έντονες επιφυλάξεις. Δήλωσε ότι το Υπουργείο χαρακτηρίζει το πρόγραμμα ως «πρόγραμμα ηθικής ενδυνάμωσης και πολιτισμικής ενδυνάμωσης», κάτι που κατά την άποψή του «είναι προσβλητικό και για εμάς και για τους ανήλικους, αλλά και για όλη την ελληνική κοινωνία», καθώς «προϋποθέτει ότι μια μερίδα του πληθυσμού είναι κάπως σαν ηθικά έκπτωτη». Έκανε μάλιστα ιστορική αναφορά σε «πολύ σκοτεινές εποχές» όπου συγκεκριμένοι πληθυσμοί χαρακτηρίστηκαν ως υπάνθρωποι.

Αναφερόμενος στην ουσία του προγράμματος, ο Πράνταλος τόνισε ότι «είναι ανάλογη της εισαγωγής του μαθήματος του πλεξίματος στα σχολεία» και ότι «δεν πρόκειται να συμβάλλει σε τίποτα απολύτως». Σχετικά με την πιθανή αντικατάσταση του ρόλου των επιμελητών από την τεχνητή νοημοσύνη, δήλωσε ότι «είναι τελείως αδιανόητο» να αντικατασταθεί εξ ολοκλήρου η προσωπική επαφή με τέτοιου είδους εργαλεία, επισημαίνοντας ότι «ζούμε σε μια κοινωνία η οποία έχει ΟΠΑΠ, έχει Βορίδη, έχει ΤΕΜΠΕ και ζητάμε από τους μαθητές, από τους ανήλικους και από τους γονείς τους να έχουν κάποια διαφορετική ηθική από την γενική κοινωνία».

Για τον νόμο 5172 του Φλωρίδη για την αυστηροποίηση

Ερωτηθείς για τον περίφημο νόμο 5172 του Φλωρίδη για την αυστηροποίηση που ψηφίστηκε πριν από έναν χρόνο, απάντησε ότι βρίσκονται «στα ίδια ακριβώς, για να μην το πω χειρότερα». Σχετικά με την υποχρέωση της Πολιτείας να παρέχει εργαλεία βελτίωσης στα παιδιά με παραβατικές συμπεριφορές, δήλωσε ότι συμφωνεί απόλυτα, αλλά «ας φροντίσει πρώτα να έχετε τους κατάλληλους, τις κατάλληλες δομές στελεχωμένες» και «ας φροντίσει πρώτα τι γίνεται με τον τομέα της υγείας».

Αναφερόμενος στις προσπάθειες του Συνδέσμου, ο Πράνταλος επιβεβαίωσε ότι είναι σε συνεχή επαφή με το αρμόδιο Υπουργείο, αλλά «δέσμευση καμία». Επισήμανε δε ότι ενώ η υπηρεσία των επιμελητών παραμένει υποστελεχωμένη, «η δικαστική αστυνομία στελεχώνεται συνεχώς και συνεχώς», κάτι που σημαίνει ότι «δίνεται και κάποια προτεραιότητα αλλού παρά σ' αυτούς». Έτσι, όπως τόνισε, «έμπειρα να φαίνεται τελείως υποκριτικό το να πω ότι φροντίζω την αναμόρφωση και ταυτόχρονα ενισχύω μόνο την δικαστική αστυνομία».

Τέλος, σχετικά με τον ρόλο των επιμελητών μετά τη δικαστική απόφαση, εξήγησε ότι σε ορισμένα μέτρα η ισχύς τους τελειώνει τη στιγμή που βγαίνει η απόφαση, ενώ στα περισσότερα είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθούν την εκτέλεση της απόφασης του δικαστηρίου μέσω συναντήσεων. Τόνισε δε ότι στον αριθμό των υποθέσεων που διαχειρίζονται δεν περιλαμβάνονται μόνο οι νέες υποθέσεις από την εισαγγελία, αλλά και άλλες που προστίθενται.