Της Άννας Κ.

Μαϊος 1828.

Το κάστρο Φραγκοκάστελλο των Χανίων γίνεται στόχος των Οθωμανών.  Ο Τούρκος Μουσταφά Ναϊλή Πασά αποφασίζει έχοντας στη διάθεσή του 8.000 στρατιώτες να ισοπεδώσει μέχρι τελικής εξαφάνισης τη μικρή πόλη - φρούριο. Οι Ελληνες υπερασπιστές του είναι μόλις 600 με αρχηγό τον Ηπειρώτη, Χατζή Μιχάλη Νταλιάνη. Η πολιορκία παρά την άνιση σχέση διαρκεί 7 ημέρες. Στη μάχη, 338 Ελληνες σκοτώνονται. Μαζί τους και ο Αρχηγός τους, Νταλιάνης. Αυτοί που επιζούν παραδίδουν το κάστρο στον Πασά και εγκαταλείπουν την περιοχή. Οι νικητές το ανατινάζουν και λίγα χρόνια μετά, οι συνθήκες τους οδηγούν “πίσω στο χρόνο”.  Ανακαλύπτουν τη χρησιμότητά του. Ετσι, το ανακατασκευάζουν με σκοπό να το χρησιμοποιήσουν με τη σειρά τους ως βάση και ως Κάστρο στην Κρητική Επανάσταση (1866-1869).

Το Φραγκοκάστελλο από χρόνια πολλά, ίσως από τότε, το ζώνει ο θρύλος των φαντασμάτων. “Δροσουλίτες” τα λένε. Ετσι, ντόπιοι και περαστικοί μιλάνε για την εμφάνιση ανθρωπόμορφων σκιών στο κάστρο κάθε τέλη Μαϊου, την αυγή, τις ώρες της δροσιάς. Ο θρύλος λέει πως η μάχη του 1828 άφησε πίσω της άταφους τους έλληνες ήρωες και από τότε περιφέρονται στον τόπο άκακα πλάσματα του ονείρου και της φαντασίας.

Το Franco Castello που οι ντόπιοι αρνήθηκαν να αποδεχθούν στα χρόνια της θεμελίωσής του, το 1374 είναι δεμένο με τη ζωή τους μέχρι σήμερα καθώς στέκει στο χρόνο με την ιστορία και τους θρύλους του.