Με την κατάθεση του επί έξι χρόνια προέδρου της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών και επίτιμου αντιπροέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, Χρήστου Ράμμου, συνεχίστηκε η δίκη για τις τηλεφωνικές παρακολουθήσεις με το παράνομο λογισμικό Predator. Ο Χρήστος Ράμμος, ο οποίος παραιτήθηκε από τη θέση του επικεφαλής της ανεξάρτητης αρχής το περασμένο καλοκαίρι, αναφέρθηκε, καταθέτοντας στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών, στη κρίσιμη έρευνα για το σκάνδαλο των υποκλοπών που κλήθηκε να διαχειριστεί, μετά και την καταγγελία του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη.

«Έχω διατελέσει πρόεδρος ΑΔΑΕ επί έξι χρονια, από τον Ιούνιο 2019, εώς τον Ιούνιο 2025, όταν και υπέβαλα την παραίτησή μου» είπε ο κ. Ράμμος στην έναρξη της κατάθεσης του. Ο πρώην πρόεδρος της ανεξάρτητης αρχής αναφέρθηκε στους ελέγχους που έκανε η ΑΔΑΕ για την υπόθεση, επισημαίνοντας ότι η πρώτη καταγγελία που έλαβε ήταν του δημοσιογράφου, Θανάση Κουκάκη.

«Η πρώτη καταγγελία ήταν η καταγγελία Κουκάκη, για την ΕΥΠ. Εμείς κάναμε τους ελέγχους και διαπιστώσαμε οτι υπήρχε διάταξη άρσης απορρήτου. Ίσχυε ωστόσο ο νόμος για την απαγόρευση ενημέρωσης» είπε ο μάρτυρας ενώ πρόσθεσε πως η αρχή ήταν υποστελεχωμένη. «Κάναμε τον έλεγχο και στείλαμε έγγραφο στην εισαγγελέα την κυρία Βλάχου και την ρωτήσαμε εάν διακυβευεται η εθνική ασφάλεια. Στο μεσοδιάστημα, αλλαζει ο νόμος και δεν μπορούσαμε να απαντήσουμε στον κ. Κουκάκη. Δώσαμε μία γενική απάντηση».

Ράμμος: Το φάκελο του κ. Κουκάκη δεν τον είδαμε

Ωστόσο, η ΑΔΑΕ, τόνισε ο κ. Ράμμος, «μπορεί να ελέγξει τους όρους και τις προυποθέσεις. Η δική μου η άποψη είναι ότι οι όροι και οι προυποθέσεις, δεν είναι μόνο γενικά στοιχεία, η αποψή μου εμένα είναι ότι πρέπει να ελέγχεται και η αιτιολογία. Το φάκελο του κ. Κουκάκη δεν τον είδαμε. Πήραμε και στους παρόχους και είδαμε ότι έχει παρακολουθηθεί. Μέχρι περίοδο εκείνη δεν κάναμε, δεν είχε τεθεί θέμα παρόμοιο.

Υπάρχει ένα σύστημα που όλες οι διατάξεις είναι σε χαρτί. Ο πάροχος έχει τα αρχεία και μπορούμε να ελέγξουμε ότι δεν υπάρχει αλλοίωση. Δυστυχώς δεν έχει φτιαχτεί ηλεκτρονικό αρχείο».

Πρόεδρος : Καταχωρούνται στους παρόχους και οι περιοδοι παρακολούθησης;

Μάρτυρες : Τις κρατάνε πάντα θεωρώ.

Πρόεδρος : Πως μας λέτε ότι τηρηθηκε η διαδικασία;

Μάρτυρας : Δεν σας το λέω.

Πρόεδρος : Δεύτερη κρούση; Πότε ήταν;

Μάρτυρας : Του κ. Ανδρουλάκη. Το αίτημα του ήταν για predator. Μας κοινοποίησε τη μήνυση του, στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.Υπήρχαν εισηγησεις να μην ασχοληθουνε με predator και εκεί διαπιστώσαμε ξαφνικά ότι υπάρχει διάταξη της εισαγγελέως. Πήγαμε στην ΕΥΠ διότι έγινε εξεταστική επιτροπή και αποκαλύψεις . Κάναμε έξι ελέγχους από τον Σεπτεμβριο του 2022 μέχρι τον Μάρτιο του2023.

Πρόεδρος : Όταν πήγατε είχε αλλάξει η διοικηση στην ΕΥΠ, σας δημιουργησαν προσχώματα;

Μάρτυρας : Το μόνο στο οποίο υπήρξε μη συνεργασία είναι ότι δεν μας έδειξαν το φάκελο που τέθηκε υπόψιν της εισαγγελέως για να εκδώσει διάταξη της.

Πρόεδρος : Είδατε την αίτηση;

Μάρτυρας : Τίποτα δεν είδα. Μας έδωσαν αριθμους πρωτοκόλλου . Εγώ για αυτό το λόγο εισηγήθηκα να επιβληθεί πρόστιμο.

Πρόεδρος : Σαν ΑΔΑΕ πως ενεργήσατε , τα άλλα μέλη γιατί;

Μάρτυρας : Πήγαμε και ζητησαμε να μας δώσουν πλήρεις φακέλους παρακολουθήσεων όχι μόνο Ανδρουλάκη και άλλους. Τη μία φορα μας είπαν άλλαξε η διοίκηση και δεν έχουν ακόμα ενημερωθεί , την άλλη μας είπαν ότι έχουν γίνει ολα νομίμως, πήγαμε τρεις τέσσερις φορές και ζητήσαμε τους φακέλους

Πρόεδρος : Είχε υποπέσει στα χέρια σας από wind έγγραφο και φέρονταν ως υπογράφοντες Βασιλική Βλάχου και Παναγιώτης Κοντολέων δεν θα έπρεπε να έχετε ελέγξει;

Μάρτυρς : Η κυρία Γ...φέρεται ότι βεβαίωσε την υπογραφή Βλάχου, την καλέσαμε δύο φορές και δεν ήρθε επικαλούμενη λόγους υγείας. Ενημερώσαμε τον αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου που έκανε έρευνα και στείλανε όλα τα στοιχειά.

Ο έλεγχος στο ΚΕΤΥΑΚ.

Ο κ. Ράμμος αναφέρθηκε και στον έλεγχο που έγινε στο ΚΕΤΥΑΚ. "Πήγαμε με ειδοποίηση. Πάντα στην ΕΥΠ έτσι γινεται γιατί παρίσταται διοικητής" είπε ο μάρτυρας.

Πρόεδρος: Τι διαπιστώσατε;

Μάρτυρας: Τις δραστηριότητες τους, μας ενημέρωσαν για το τι κάνουν, τις αρμοδιότητες τους, πως χρηματοδοτούνται, ότι κάνουν έρευνες. Είδαμε εξόπλισμό. Τα μηχανηματα τα είδαν οι τεχνικοί.

Πρόεδρος: Έχουν έρθει άλλα δύο άτομα και είπαν ότι δεν υπήρχαν μηχανήματα και δεν έγινε καν έλεγχος του κτιρίου.

Μάρτυρας: Τα είδαν οι τεχνικοί, εγώ είμαι εξαρτημένος από τους τεχνικούς.

Πήγαμε στο ΚΕΤΥΑΚ. Εμείς ελέγξαμε όλα αυτά που έχουν να κάνουν με διακτυακό εξόλισμό. Ζητήσαμε να μας δείξουν και μας έδειξαν. Πήγαμε στο κτίριο του ΚΕΤΥΑΚ και ζητήσαμε να δούμε όλα που το αφορούσαν.

Πρόεδρος: Προηγούμενος μάρτυρας είπε για κρυπτογραφημενη γραμμή, το ερευνήσατε;

Μάρτυρας: Νομίζω το ερεύνησαν οι τεχνικοί.

Ο μάρτυρας αναφέρθηκε και στο νομοθετικό πλαίσιο για τους ελέγχους κάνει η ΑΔΑΕ. "Την πρώτη φορά που έγινε λόγος για Predator, ελέγχθει από κάποιους τεχνικούς ότι δεν μπορεί να ελεγχεί το παράνομο λογισμικό, το είπαν κάποιοι τεχνικοί και εγώ είπα θα ελέγξουμε, όπως και έγινε" είπε ο κ. Ράμμος.

Εγκύκλιος Ντογιάκου

Ο μάρτυρας απάντησε και σε ερώρηση του προέδρου για την εγκύκλιο Ντογιάκου.

"Κάναμε έλεγχο στη Cosmote μάθαμε ότι ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου έχει αντιρρήσεις για εθνική ασφάλεια. Είναι λάθος το είπα, είναι παρέμβαση στην ανεξάρτητη αρχή. Υπήρχαν πολλοί που έλεγαν ότι πρέπει να ακολουθηθεί διαδικασία που λεει ο εισαγγελέας, ότι πρέπει δηλαδή όταν έρχεται μία καταγγελία να απευθυνθεί στο τριμελές όργανο" είπε ο μάρτυρας.

Απαντώντας σε ερώτηση του κ. προέδρου ο Ράμμος είπε επίσης ότι υπήρχαν τέτοιες καταγγελίες που απευθύνθηκαν στην τριμελή επιτροπή αλλά "σταμάτησαν στο γεγονός ότι δεν είχαν παρέλθεί τα τρία χρομια από ληξη παρακολούθησης."

Προέδρος :Εσείς διαπιστώσατε από μελη κινήσεις που κωλυσιέργησαν το έργο της αρχής;

Μάρτυρας : Υπήρχαν αντιδράσεις στην Ολομέλεια για κάποιες εισηγήσεις που έκανα. Γινόντουσαν με εντονη αντιδικία.Υπήρχαν διάφορες, αιτιολογίες τι κρυβόταν πίσω δεν το ξέρω. Μεσολάβησε η αλλαγή των μελών που έγινε χωρίς τη νόμιμη πλειοψηφία. Αναβλήθηκε αρκετες φορές και μετά εκανε μία γμωμοδότηση ο νομικός σύμβουλος το σκέπτικό δεν το θυμάμααι.

Πρόεδρος : Μπορείτε να πείτε εάν η ΕΥΠ συνεργαζόταν με παράνομο λογισμικό;

Μάρτυρας : Δεν μπορώ να το πω.

Υπήρχε μία κάρτα με 25 μηνύματα, αυτό θα είχε οδηγήσει κάπου. Δυστυχως δεν έγιναν βασικά πραγματα, δεν έγινε δισταύρωση των συνδέσεων στο πρακτικό της αρχής προστασίας, που είχαν δεχθεί μήνυματα, δεν διασταυρώθηκαν αυτοί οι αριθμοί με ευπ

Πρόεδρος : Έχει ερευνηθεί.

Μάρτυρας : Εγώ διάβασα στον τύπο ότι ήταν ένας μικρός αριθμός που ερευνήθηκε. Εφόσον βρήκατε κάποια προσχώματα δεν μπορούσατε να προβείτε σε ενέργειες με έτερες αρχές, η ανακριτικη διαδικασία δυστυχως περιορίστηκε σε κάποιες καταθέσεος και έγγραφα.Είχαμε στείλει έγγραφα στον κ. Μενουδάκο. Τη διασταύρωση μπορουσε να κάνει μόνο η αδαε.

Πρόεδρος: Είχατε τη λίστα γιατί δεν το κάνατε;

Μάρτυρας : Απορρίφθηκε δύο φορές η εισήγηση μου.

Πρόεδρος : Σας επικαλέστηκαν προσωπικά δεδομένα;

Μάρτυρας : Πρώτα είπαν ότι είχε αλλάξει ο διοικητής, δευτερη μετά από 15 μέρες, είπαν ότι έχουν γινει νόμιμα όλα και υπάρχουν ζητήματα άπορρήτου.

Πρόεδρος : Γενικά στην ευπ ζητάτε φακέλους;

Μάρτυρας : Όχι ποτε.

Πρόεδρος : πως ξέρατε ότι έχει τηρηθεί διαδικασία;

Μάρτυρας : Δεν το ξέραμε.

Πρόεδρος : Τι διακοσμητικός ήταν ό ρόλος αδαε; Mας είχε πει προηγούμενος μάρτυρας ότι ελέγχαυε και υπιγραφές.

Μάρτυρας : Ναι αυτό. εγώ θυμάμαι ότι μας είχαν δώσει αριθμους πρωτοκόλλου.

Πρόεδρος : Πως ξέρατε ότι ισχύουν;

Μάρτυρας : Υπάρχει και μία καλοπιστία.

Πρόεδρος : Φάκελο δεν είχατε δει ποτέ;

Μάρτυρας : Είχαμε δει.

Πρόέδρος: Στον κ. Ανδρουλάκη και Κουκάκη κάνατε τυπικό έλεγχο;

Μάρτυρας : είδαμε τη διαταξη, είδαμε τις υπογραφές.

Αυτή η αρχικά αίτηση είναι κομμάτι του φακέλου.

Πρόεδρος : Εαν δεν υπήρχε αυτό;

Μάρτυρας Ελέγχαμε αυτά που μας δειχναμε.

Πρόεδρος : γιατί αρκούσασταν;

Μάρτυρας : Ποιος σας είπε ότι αρκούσασταν σε αυτό.

Εισαγγελέας : Πόσες φορές πήγατε;

Μάρτυρας : 5-6 φορές. Για Κουκάκη-Ανδρουλάκη και μετά για υπόλοιπους.

Ερωτήσεις εισαγγελέα

Ο μάρτυρας απάντησε και σε ερωτήσεις του εισαγγελέα της έδρας σχετικά με την έρευνα στα γραφεία του ΚΕΤΥΑΚ.

Εισαγγελέας : Δεν σας κίνησε την περιέργεια αυτό; Εδώ, θα μπούμε σε κάθε γραφείο και έχει έναν υπολογιστή, εκεί δεν υπήρχαν.

Μάρτυρας : Δε θυμάμαι τώρα. Ό, τι είδαμε το ελέγξαμε.

Εισαγγελέας : Ο φάκελος για εθνική ασφάλεια ξέρετε τι έχει;

Μάρτυρας : Όχι δεν μας έχει επιδειχθεί ποτέ.

Ο νόμος προβλέπει ότι υποβάλλεται εαίτηση από αρμόδια διεύθυνσης στον εισαγγελέα ο οποίος εκδίδει τη διάταξη Τώρα τι στοχεία δίνονται στον εισαγγελέα, φαντάζομαι ότι είναι κάποιες μαρτυρίες, κ.ά. Μας είχαν πει ότι για λόγους επείγονται μπορει να γίνει και προφορικά. Πηγαίνουν πρώτα στο διοικητή.

Εισαγγελέας : Η διάταξη έχει μόνο υπογραφή εισαγγελέα;

Μάρτυρας : Ναι, αριθμό πρωτοκόλλου; διάρκεια παρακολούθησης. Η τυποποιήμενη αιτιολογία ήταν διατάσσουμε την άρση του απορρήτου του αριθμού τάδε για λόγους εθνικής ασφάλειας.

Για μένα εάν πρέπει να ελέγξουμε έπρεπε να έχουμε και αίτηση.

Εισαγγελέας : Για κουκάκη ανδρουλάκη υπήρχαν διατάξεις και παράταση;

Μάρτυρας : Ναι.

Delivery Boy

Ζ. Κεσσές: Έχετε μιλήσει για δολοφονία χαρακτήρα γιατί το είπατε; Γιατί θεωρείται ότι κατά την άσκηση των καθηκοντων σας αντιμετωπίστηκατε έτσι;

Μάρτυρας : Όταν ακούς εκφράσεις όπως delivery boy συριζα, προδότης, δεν ήταν δολοφονία χαρακτήρα; Είπα στην εξεταστική επιτροπή διαφορα πραγματα, έγινε η ιστορια με τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και μετά έγινε η ενημερωση του αρχηγου της αξιωματικής αντίπολίτευσης και εκεί υπήρξε η έκρηξη. Ενοχλήθηκαν κάποιοι από αυτά που αποκαλύφθηκαν.

Φωτογραφία ντοκουμέντο

Στο δικαστήριο παρουσιάστηκε και μία φωτογραφία ντοκουμέντο από τον συνήγορο υποστήριξης της κατηγορίας, Ζαχαρια Κεσσε, του Ιουνίου του 2022, στο πάρκινγκ στο ΚΕΤΥΑΚ όπου φαίνονται δύο οχήματα, το ένα όχημα ανήκει στην εμπλεκόμενη εταιρία Krikel και το οδήγουσε ο τεχνικός διευθυντής. Το άλλο όχημα με τον κόκκινο κύκλο είναι του διευθυντή του ΚΕΤΥΑΚ ( κέντρο τεχνολογικής υποστήριξης, ανάπτυξης και καινοτομίας της ΕΥΠ).