Στην ελληνική επικράτεια λίγες περιοχές έχουν συνδέσει το όνομά τους τόσο στενά με τον βαρύ χειμώνα όσο το Κάτω Νευροκόπι. Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα σπάνια βιώνει ακραία καιρικά φαινόμενα βόρειου τύπου, το συγκεκριμένο ορεινό οροπέδιο στη Δράμα έχει κατακτήσει επάξια τον τίτλο «Σιβηρία της Ελλάδας». Δεν πρόκειται για υπερβολή, αλλά για χαρακτηρισμό που έχει χρησιμοποιηθεί ακόμη και θεσμικά το 2021, όταν ο δήμαρχος τον συμπεριέλαβε σε επίσημο έγγραφο προς το Υπουργείο Οικονομικών.

Διαβάστε: Μαγικές εικόνες από τα πρώτα χιόνια στον Παρνασσό - Το χιονοδρομικό ετοιμάζεται για τον χειμώνα

Το πιο κρύο χωριό της Ελλάδας: Θερμοκρασίες που σπάνια συναντώνται στη χώρα

Το Νευροκόπι δεν έλαβε τυχαία αυτή τη φήμη. Τα Χριστούγεννα του 2021 σημειώθηκε θερμοκρασία -11°C, ενώ την Πρωτοχρονιά του 2019 το θερμόμετρο άγγιξε τους -21°C. Παρόμοιες τιμές είχαν καταγραφεί και τον Ιανουάριο του 2017, με -18°C, καθώς και τον Δεκέμβριο του 2005 με -21°C. Αν και συχνά κυκλοφορεί η αναφορά για -28°C, οι επιστήμονες υπενθυμίζουν ότι η χαμηλότερη επίσημα καταγεγραμμένη θερμοκρασία στην Ελλάδα παραμένει το -27,8°C της Πτολεμαΐδας το 1963.

Στο Νευροκόπι δεν είναι μόνο το ψύχος που εντυπωσιάζει, αλλά η διάρκειά του. Ο χειμώνας μπορεί να κρατήσει έως και επτά μήνες, με χιονοπτώσεις που δεν περιορίζονται τους συνηθισμένους μήνες. Το 1996 σημειώθηκε χιόνι στα τέλη Ιουνίου, γεγονός που είχε γίνει ακόμη και τηλεπαιχνιδική ερώτηση, περνώντας στη λαϊκή μνήμη ως μοναδική κλιματική ιδιομορφία. Οι μετεωρολόγοι εξηγούν ότι η γεωμορφολογία παίζει καθοριστικό ρόλο. Το οροπέδιο βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 560 μέτρων και περιβάλλεται από ορεινούς όγκους, οι οποίοι εμποδίζουν την είσοδο θερμότερων αερίων μαζών. Το αποτέλεσμα είναι ένα μικροκλίμα που εγκλωβίζει το ψύχος και δημιουργεί παρατεταμένη χειμερινή περίοδο.

Για τους 2.000 και πλέον κατοίκους, το κρύο δεν συνιστά έκτακτο φαινόμενο αλλά καθημερινότητα. Οι θερμοκρασίες υποχωρούν ήδη από τον Οκτώβριο και παραμένουν χαμηλές μέχρι τον Απρίλιο, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις και τον Μάιο. Το χιόνι μπορεί να φτάσει και τα δύο μέτρα, με το κόστος θέρμανσης να αποτελεί την πιο εμφανή συνέπεια στη ζωή των κατοίκων. Παρά τις ιδιαίτερες συνθήκες, το Νευροκόπι έχει αποκτήσει μια μοναδική παγκόσμια «υπογραφή». Η πατάτα Νευροκοπίου, αναγνωρισμένη ως προϊόν Π.Γ.Ε. από το 2002, οφείλει τη φήμη της ακριβώς στο ψυχρό κλίμα που καθυστερεί τη σοδειά και ενισχύει τα φυσικά της χαρακτηριστικά. Οι ποικιλίες Spunta, Agria και Lizeta θεωρούνται από τις πιο ποιοτικές στην ευρωπαϊκή αγορά και αποτελούν, πλέον, βασικό εξαγώγιμο προϊόν της περιοχής.