Η ώρα της διεκδίκησης των Γλυπτών του Παρθενώνα έχει έρθει, η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει νομικά στο προσεχές μέλλον, αλλιώς η ευκαιρία μπορεί να χαθεί.

Αυτό είναι το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν οι τρεις δικηγόροι, Αμάλ Αλαμουντίν Κλούνεϊ, Τζέφρι Ρόμπερτσον και Νόρμαν Πάλμερ, στο απόρρητο νομικό σημείωμα που συνέταξαν για το συγκεκριμένο ζήτημα.

Στην επίσκεψή τους στην Αθήνα τον περασμένο Οκτώβριο, είχαν δεσμευθεί ότι θα στείλουν στο υπουργείο Πολιτισμού μία αναλυτική και ολοκληρωμένη νομική πρόταση πάνω από 150 σελίδες και ένα ενημερωτικό σημείωμα.

Η μελέτη αναμένεται τις επόμενες ημέρες στο υπουργείο, ενώ η «Καθημερινή» παρουσίασε το ενημερωτικό σημείωμα, στο οποίο απαντώνται τρία βασικά ερωτήματα για την ενδεχόμενη προσφυγή. Δηλαδή σε ποιο δικαστήριο πρέπει να απευθυνθεί η ελληνική πλευρά, ποιο θα είναι το κόστος της κίνησης αυτή και κυρίως ποιες είναι οι προοπτικές επιτυχούς κατάληξης.

Στο σημείωμα αναλύονται ουσιαστικά πέντε διαφορετικές προσεγγίσεις: η προσφυγή σε δικαστήριο στην Ελλάδα, στη Βρετανία, στις ΗΠΑ, στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο. Από αυτές, η προσφυγή στις ΗΠΑ δεν θεωρείται πλέον πιθανή.

Κάθε μία από τις επιλογές έχει τα υπέρ και τα κατά. Ετσι, οι τρεις νομικοί σημειώνουν ότι η προσφυγή σε ελληνικό δικαστήριο και μία θετική απόφαση από αυτό, δεν θα είχε αποτέλεσμα αφού η βρετανική πλευρά δεν έχει υποχρέωση να την εφαρμόσει, αλλά θα μπορούσε να αποτελεί κίνηση στρατηγικής που θα γινόταν παράλληλα με άλλα δικαστήρια.

Σε ό,τι αφορά την Αγγλία, υπάρχει ένας περιορισμός. Πρόκειται για κανονισμό του 1963 που απαγορεύει στους εφόρους του μουσείου να αποφασίζουν για την τύχη των εκθεμάτων και να τα δίνουν αλλού. Όμως, σημειώνουν οι τρεις νομικοί, έχει υπάρξει άλλη υπόθεση με αντίδικο το Βρετανικό Μουσείο, το 2005, και οι δικηγόροι θεωρούν ότι υπάρχει νομικό προηγούμενο και μπορεί να παρακαμφθεί η απαγόρευση, αρκεί να πειστεί το δικαστήριο ότι τα Γλυπτά δεν αρμόζουν ηθικά στη συλλογή του Μουσείου, εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο πέρασαν στην κατοχή του.

Κάτι τέτοιο όμως προειδοποιούν θα είχε μικρή πιθανότητα επιτυχίας (15%) και τεράστιο κόστος, το οποίο θα επωμιστεί η πλευρά που θα χάσει.

Ακόμη, στο σημείωμα που παρουσιάζει η «Καθημερινή», οι τρεις νομικοί τονίζουν ότι η Αγγλία και η Ελλάδα σέβονται τις αποφάσεις του Διεθνούς δικαστηρίου της Χάγης, το οποίο έχει ασχοληθεί με ανάλογες υποθέσεις και υπάρχει δικαστικό προηγούμενο. Μάλιστα σημειώνουν ότι το δικαστήριο αυτό μπορεί να ζητήσει συμβουλευτική αρωγή από τη γενική συνέλευση της UNESCΟ, που διάκειται φιλικά προς το ελληνικό αίτημα. Τέλος τονίζουν ότι και σε ό,τι αφορά το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο, οι δικαστές είναι πιθανό να επηρεαστούν από διεθνείς συμβάσεις και να δουν με «καλό μάτι» το ελληνικό αίτημα.