Σε τεντωμένο σχοινί βαδίζει η παγκόσμια ορθόδοξη κοινότητα ενόψει της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, η οποία ξεκινά την επόμενη εβδομάδα με τεράστια εμπόδια, που μπαίνουν μέχρι και την ύστατη ώρα από διαφορετικές πλευρές και με διαφορετικούς στόχους. Φιλοδοξία ήταν η εν λόγω Σύνοδος να αποτελέσει ουσιαστικά την πρώτη Οικουμενική μετά από σχεδόν 1.300 χρόνια.

Ωστόσο, οι σχέσεις των 14 Αυτοκέφαλων Ορθόδοξων Εκκλησιών βρίσκονται σε εξαιρετικά ταραγμένη περίοδο και πολλοί είναι εκείνοι που σπεύδουν να προεξοφλήσουν τη ματαίωση της ιστορικής συνάντησης -στις διαστάσεις που αναμενόταν-, ειδικά μετά την ανακοίνωση της Βουλγαρίας ότι δεν θα συμμετάσχει, αλλά και τις επιφυλακτικές ανακοινώσεις των Πατριαρχείων Μόσχας και Αντιόχειας. Στο παρασκήνιο, πάντως, βρίσκεται σε εξέλιξη ένας διπλωματικός πυρετός και ένα παιχνίδι στρατηγικής με δυνατούς «παίκτες», που δεν είναι γνωστοί στο ευρύ κοινό.

Καθένας έχει την αποστολή του, την οποία αποκαλύπτουν τα «Π» λίγα εικοσιτετράωρα πριν ξεκινήσει η άφιξη εκατοντάδων ιεραρχών από όλο τον κόσμο στην Κρήτη. Ο πιο σημαντικός ίσως από τους παράγοντες, που διαπραγματεύεται όλα τα τελευταία 24ωρα με κάθε πλευρά, είναι ο Μητροπολίτης Γαλλίας Εμμανουήλ, μαζί με τους στενούς του συνεργάτες. Οι Προκαθήμενοι βασίζονται σε αυτούς για να βρουν λύσεις σε επιμέρους πτυχές των διαφωνιών που υπάρχουν ή, αν χρειαστεί, και να επιβάλουν τις θέσεις τους στους υπόλοιπους. Είναι οι άνθρωποι που καλούνται να σώσουν την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο. Οι Προκαθήμενοι των Ορθοδόξων Εκκλησιών και τα μέλη της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου αναμένονται στα μέσα της επόμενης εβδομάδας στα Χανιά, στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Κισάμου, όπου θα τελεσθεί Πατριαρχική Θεία Λειτουργία.

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ

Πρωτεργάτης και ισορροπιστής

Ο Μητροπολίτης Γαλλίας κ. Εμμανουήλ είναι σίγουρα το κεντρικό πρόσωπο στον δρόμο προς την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο. Ο άνθρωπος των δύσκολων αποστολών. Μακράν ο πιο έμπιστος ιεράρχης του Οικουμενικού Πατριάρχη, Βαρθολομαίου, σηκώνει στις πλάτες του το βάρος της διατήρησης ισορροπιών μεταξύ των Εκκλησιών. Διαθέτει οργανωτική εμπειρία που θα ζήλευαν πολλοί, αφού έφερε σε πέρας με επιτυχία τον συντονισμό της επίσκεψης του Πάπα στην Κωνσταντινούπολη το 2014 και την κοινή επίσκεψη Πάπα - Οικουμενικού Πατριάρχη στα Ιεροσόλυμα, τον ίδιο χρόνο. Η επιλογή του για τον ρόλο του executive director για την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο ήταν μονόδρομος. Δεν κοιμάται ποτέ, περνάει ατέλειωτες ώρες στα αεροπλάνα, αφού ταξιδεύει από το Φανάρι στην Κρήτη, στη Μόσχα, στη Γενεύη και όπου αλλού παραστεί ανάγκη, προκειμένου να «σβήνει φωτιές». Συνομιλεί με ιεράρχες από όλο τον κόσμο και απολαμβάνει της εμπιστοσύνης των συνομιλητών του.

ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

Κατά διχασμού και αμφισβήτησης

Ο εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Ελλάδος, Μητροπολίτης Μεσσηνίας, Χρυσόστομος, έχει τον δικό του ρόλο στο διαπραγματευτικό παιχνίδι των Εκκλησιών. Θεωρείται προοδευτικός για τα εκκλησιαστικά δεδομένα και απολαμβάνει του σεβασμού των συνομιλητών του, που πάντοτε υπογραμμίζουν την εντιμότητα και τον ορθολογισμό του. Λέει τα πράγματα με το όνομά τους κι έχει μιλήσει καθαρά για παιχνίδια εξουσίας σε πρόσφατη συνέντευξή του. Είναι υπέρμαχος του ξεκάθαρου συντονιστικού ρόλου του Οικουμενικού Πατριαρχείου και απορρίπτει εν τη γενέσει τους σκέψεις και συζητήσεις για αμφισβήτηση και διχασμό.

FR. ΑΛ. ΚΑΡΛΟΥΤΣΟΣ

Ο «Οικουμενικός» που δίνει λύσεις

Ο Αλέξανδρος Καρλούτσος είναι ο «υπουργός Εξωτερικών» του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Από τον πρόεδρο των ΗΠΑ έως τον εστιάτορα της γειτονιάς του όλοι τον γνωρίζουν ως Fr. Alex. Λίγοι χρησιμοποιούν το επώνυμό του, γιατί το μικρό του όνομα είναι ευρύτατα γνωστό. Εν ολίγοις, όταν λες Fr. Alex στην Αμερική, στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, όλοι ξέρουν για ποιον μιλάς. Δεν θα ήταν υπερβολή να του αποδοθεί ο τίτλος του «Οικουμενικού». Τον συνδέει βαθιά φιλία με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ο οποίος έχει μεγάλη αδυναμία στην πρεσβυτέρα Ξανθή. Οι σχέσεις του με τους ισχυρούς της Γης έβγαλαν τις Εκκλησίες από το οικονομικό αδιέξοδο για τη διοργάνωση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου. Συντονίζεται σε καθημερινή βάση με τον Μητροπολίτη Γαλλίας, ώστε να «σβήνουν φωτιές» με τις σχέσεις που διατηρούν ανά τον κόσμο. Είναι «πρωτοπαλλήκαρο» του Οικουμενικού Πατριάρχη, κοσμοπολίτης και από εκείνους που λύνουν σοβαρά προβλήματα με ένα μόνο τηλεφώνημα.

π. ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ ΞΕΝΑΚΗΣ

Προσεκτικός και οργανωτικός

Ο εργατικός Αρχιμανδρίτης, πατέρας Πρόδρομος Ξενάκης προέρχεται από την Εκκλησία της Κρήτης. Είναι το πρόσωπο που φροντίζει σαν «γιος» τον Αρχιεπίσκοπο Ειρηναίο και του πιστώνεται η αποτελεσματικότητα της τοπικής Εκκλησίας στα ζητήματα που έχουν σχέση με την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο. Εξαιρετικά φιλικός με όλους και συμπαθής τόσο στους εκκλησιαστικούς κύκλους όσο και στους λαϊκούς. Διαθέτει εξαιρετικές οργανωτικές ικανότητες. Είναι σχολαστικός και πολύ προσεκτικός. Ο ρόλος του είναι να κάνει πράξη όσα γράφονται στο χαρτί.

π. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

Κρατάει τα κλειδιά του Πατριαρχείου

Ο π. Βαρθολομαίος Σαμαράς είναι αρχιγραμματέας του Φαναρίου. Είναι στενός συνεργάτης του Οικουμενικού Πατριάρχη και διεκπεραιώνει την αλληλογραφία με τις άλλες Εκκλησίες όλο αυτό το διάστημα που βρίσκεται σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση των Εκκλησιών. Εχει τον ρόλο του αγγελιαφόρου, «φιλτράρει» το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και ενημερώνει προσωπικά τον κ.κ. Βαρθολομαίο για όσα φτάνουν στο Φανάρι μέσω του Διαδικτύου. Οι Εκκλησίες που διαφωνούν με κείμενα ή διαδικαστικά ζητήματα στέλνουν πρώτα σε εκείνον e-mail για να εκθέσουν τις απόψεις τους. Κινείται στο παρασκήνιο, δεν του αρέσει να εκτίθεται δημοσίως και, ως εκ τούτου, αναλαμβάνει ανάλογες αποστολές. Για να φτάσει κάποιος στον Οικουμενικό Πατριάρχη, θα πρέπει να είναι συμπαθής στον π. Βαρθολομαίο. Με λίγα λόγια, κρατάει τα κλειδιά του Οικουμενικού Πατριαρχείου και δεν επιτρέπει σε κανέναν την πρόσβαση, παρά μόνον εφόσον συντρέχει σοβαρός λόγος.

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΤΕΛΜΗΣΣΟΥ

Με πυγμή και σταθερότητα

Με έδρα τη Γενεύη και ουκρανική καταγωγή, ο γεννημένος στον Καναδά ιεράρχης, Αρχιεπίσκοπος Τελμησσού Ιώβ (Getcha) εκπροσωπεί το Οικουμενικό Πατριαρχείο στην Πανορθόδοξη Γραμματεία που συστήθηκε για την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο. Είναι αθόρυβος, πολυταξιδεμένος, έχει διεθνή κουλτούρα και είναι συμπαθής στους εκκλησιαστικούς κύκλους. Οι γνώσεις του σε εκκλησιαστικά και θεολογικά ζητήματα είναι υψηλοτάτου επιπέδου και συχνά ζητείται η γνώμη του όταν υπάρχουν διαφωνίες σε κείμενα. Ο ρόλος που του έχει ανατεθεί από τον Οικουμενικό Πατριάρχη είναι αυτός του ιεράρχη που θα μεταφέρει στην Πανορθόδοξο το μήνυμα του Φαναρίου. Με λίγα λόγια, είναι δίαυλος επικοινωνίας με τις Εκκλησίες και πολλές φορές διαπραγματεύεται με τους ομολόγους του όταν πρόκειται να γίνουν αλλαγές ή προσθαφαιρέσεις. Παρ’ όλο που διακρίνεται για την ήρεμη φύση του, όταν χρειαστεί να υπερασπιστεί τις θέσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου, συμπεριφέρεται με πυγμή και σταθερότητα.

ΚΙΣΑΜΟΥ ΚΑΙ ΣΕΛΙΝΟΥ

Ενας ισχυρός οικοδεσπότης

Ο Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου, Αμφιλόχιος, είναι από τους οικοδεσπότες της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου και πρόεδρος της Ορθόδοξης Ακαδημίας της Κρήτης, η οποία θα φιλοξενήσει την ιστορική εκκλησιαστική συνάντηση. Ευφυής, με διαπεραστικό βλέμμα και αθόρυβο δυναμισμό. Εκπροσώπησε την Εκκλησία της Κρήτης στην επιτροπή που συστήθηκε στο ΥΠ.ΕΞ., υπό την προεδρία του υφυπουργού Γιάννη Αμανατίδη. Ενδεικτικό της ισχύος του είναι το ότι κατά τη διάρκεια της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου είναι ο μόνος μητροπολίτης που θα προσφέρει δείπνο στους Προκαθημένους.

ΙΛΑΡΙΩΝ ΤΟΥ ΒΟΛΟΚΟΛΑΜΣΚ

Δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί του

Το δεξί χέρι του Πατριάρχη Μόσχας Κυρίλλου, Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίων, έχει στρατηγικό ρόλο στη σκακιέρα των Εκκλησιών για την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο. Εχει αναλάβει εκτελεστικά καθήκοντα στον διάλογο με τις υπόλοιπες Εκκλησίες και φέρει εις πέρας ό,τι του ανατίθεται από τον Ρώσο Προκαθήμενο. Ασκεί πιέσεις στους ομολόγους του και ανήκει στους σκληροπυρηνικούς του Πατριαρχείου της Μόσχας. Οταν διαπραγματεύεται, δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί του, γεγονός που έχει οδηγήσει πολλές φορές τη συζήτηση σε οριακό σημείο. Παρ’ όλα αυτά, διατηρεί εξαιρετική σχέση με τον Μητροπολίτη Γαλλίας, Εμμανουήλ, και τον επιλέγει ως συνομιλητή του όταν έρχεται η ώρα της εκκλησιαστικής διπλωματίας. Ο έντονος χαρακτήρας του γίνεται αντιληπτός από την πρώτη στιγμή και αυτό έχει προκαλέσει συγκρούσεις σε αρκετές περιπτώσεις. Πάντως, όλοι αναγνωρίζουν ότι χωρίς εκείνον οι σχέσεις των υπόλοιπων Εκκλησιών με το Πατριαρχείο της Μόσχας θα ήταν πιο δύσκολες.

ΛΑϊΚΟΣ

Ο μόνος λαϊκός με υψηλά καθήκοντα στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο είναι ο Μιχάλης Καρλούτσος. Γιος του Fr. Alex, έχει αναλάβει το εκτελεστικό κομμάτι της διοργάνωσης και ρυθμίζει ζητήματα που έχουν σχέση με τη φιλοξενία Προκαθημένων, ιεραρχών, αντιπροσωπιών και παρατηρητών. Εχει γαλουχηθεί μέσα στους εκκλησιαστικούς κύκλους και ως παπαδοπαίδι γνωρίζει πολύ καλά τις ισορροπίες που πρέπει να κρατά με τους συνομιλητές του. Παρ’ όλο που βρίσκεται στο στενό περιβάλλον του Οικουμενικού Πατριάρχη, διατηρεί εξαιρετικές σχέσεις με όλες τις Εκκλησίες και ιδιαίτερα με την Εκκλησία της Ελλάδος, όπου έχει αναπτύξει δεσμούς φιλίας με συγκεκριμένους ιεράρχες. Εκανε τον γάμο του με τη σύζυγό του, Αναστασία, στο Φανάρι και έλαβε την ευλογία του κ.κ. Βαρθολομαίου, που τον ξέρει από μικρό παιδί. Βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τα αρμόδια υπουργεία, τις τοπικές Αρχές, καθώς και τις Αρχές ασφαλείας. Οι συνομιλητές του τον σέβονται, γιατί εργάζεται νυχθημερόν. Τον διακρίνει υποδειγματική ψυχραιμία και γι’ αυτό, όταν προκύπτει έλλειψη ή πρόβλημα, είναι ο άνθρωπος που δίνει τη λύση.

Του Νικόλα Ψαρρά | Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά