Στη ΣΑΣΑ ΣΤΑΜΑΤΗ-Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ


Την ώρα που στην Αθήνα η θερμοκρασία έφτανε τους 40 βαθμούς Κελσίου, ο πρόεδρος της Βουλής, Νίκος Βούτσης, μας υποδεχόταν στο γραφείο του για μια ζεστή, ειλικρινή και ανθρώπινη συνέντευξη, με την επικεφαλής του γραφείου Τύπου του, Αδαμαντία Καρυοφύλλη, να μας καλωσορίζει με ένα αληθινό χαμόγελο. Χωρίς να διστάζει να απαντήσει σε κάποια ερώτηση, ο κ. Βούτσης μίλησε για τα παιδικά του χρόνια, τη διαφορά ηλικίας που έχει με τη σύζυγό του, τη δίαιτα που ξεκίνησε, αλλά και τα δύο εμφράγματα από τα οποία γλύτωσε. 
Γιατί επανέρχονται τα σενάρια εκλογών; 
Ισως γιατί την προηγούμενη χρονιά είχαν γίνει τρεις εκλογικές διαδικασίες μέσα σε εννιά μήνες.
Ισως επίσης και γιατί μια ορισμένη πλευρά της αντιπολίτευσης θα ήθελε πραγματικά να υπάρξει μια σύντομη παρένθεση στην κυβέρνηση της Αριστεράς. Πάντως, βεβαιώνω ότι είναι έξω από κάθε πρόθεση της κυβέρνησης κάτι τέτοιο για τα προσεχή τρία χρόνια.


 Πώς είστε τόσο σίγουρος; Τα προβλήματα είναι μεγάλα και τα μέτωπα πολλά.
 Εκτιμώ, μετά την αξιολόγηση μάλιστα και τις γενικότερες διεθνείς εξελίξεις, που αναδεικνύουν τη χώρα μας ως υπόδειγμα σταθερότητας, ότι η Αριστερά ήρθε για να μείνει. Τώρα είμαι πολύ πιο αισιόδοξος. Η παρουσία του Αλέξη Τσίπρα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο γίνεται όλο και πιο σημαντική μέρα με τη μέρα, παρ’ ότι πέρυσι πολλοί θεωρήσανε ότι είχε κλείσει τον κύκλο του με τον συμβιβασμό που έκανε. 


Ενόψει των κρίσιμων θεμάτων της νέας κοινοβουλευτικής περιόδου, τι περιθώρια έχει η κυβέρνηση να επιτύχει συναινέσεις; 
Καθώς πλέον μετά την αξιολόγηση έχουμε μπει σε μια φάση όπου είναι ορατές η βούληση και η ετοιμότητα της κυβέρνησης να κυβερνήσει πραγματικά και όχι απλώς να διεκπεραιώνει τα προαπαιτούμενα της συμφωνίας του περυσινού καλοκαιριού, είναι σαφές ότι έρχονται στην επιφάνεια και μπαίνουν στο τραπέζι μεγάλα θέματα πολιτικής, για την Παιδεία, την Υγεία, τους θεσμούς και το κοινωνικό κράτος. Είναι θέματα στα οποία πρέπει να επιτευχθούν οι μεγαλύτερες δυνατές συναινέσεις, διότι αναφέρονται σε ικανοποίηση αναγκών των πολιτών που έχουν προκύψει μέσα από την κρίση. Υπάρχει το έδαφος, κατά τη γνώμη μου, να επιτυγχάνονται ευρείες συναινέσεις στο πολιτικό επίπεδο. Είμαι αισιόδοξος ότι σε επιμέρους ζητήματα, άρθρα ή και σε ολόκληρα νομοσχέδια μπορεί να επιτυγχάνονται συμπτώσεις, χωρίς αυτό να προοιωνίζεται γενικότερες κυβερνητικές συμπράξεις. 
Πώς κρίνετε την περίοδο της προεδρίας της Βουλής από την προκάτοχό σας, Ζωή Κωνσταντοπούλου; 
Ηταν μια μικρή περίοδος χρονικά και είμαι σίγουρος ότι θα είχε και θα ήθελε να κάνει πολύ περισσότερα πράγματα μέσα στη Βουλή, διότι οι εκκρεμότητες τις οποίες και εμείς βρήκαμε στη συνέχεια ήταν πάρα πολύ μεγάλες. Δεν βοηθάει σε τίποτα να ρίχνουμε λάδι στη φωτιά. Αλλωστε η Ζ. Κωνσταντοπούλου προΐσταται ενός αντίπαλου κόμματος, που πολιτεύεται με άξονα την εχθρότητα προς την κυβέρνηση και τους πολιτειακούς παράγοντες. 
Ονειρευόσασταν πολιτική καριέρα; 
Οχι. Ασχολούμαι ενεργά με τους κοινωνικούς αγώνες από πάρα πολύ μικρός. Θυμάμαι τον εαυτό μου ως μαθητή του Πειραματικού να μας κυνηγάνε στις κηδείες του Παπανδρέου και του Σεφέρη μέσα στη δικτατορία. Και ύστερα, στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, να συμμετέχω στο αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα, όπου για πρώτη φορά συνήθισα να προεδρεύω σε γενικές συνελεύσεις. Δεν είχα ποτέ προσωπικές φιλοδοξίες σε επίπεδο κυβέρνησης ή διακυβέρνησης. Σε αυτή τη φάση της ζωής μου, το μόνο αίσθημα που με συγκροτεί και με συνέχει είναι μια τεράστια ευθύνη, καθώς ο λαός έδωσε εντολή να αναμετρηθούμε στην Ελλάδα και την Ευρώπη με τα «θηρία» του νεοφιλελευθερισμού και της διαπλοκής, για να βγει η χώρα από την κρίση με ανόρθωση της κοινωνίας. 


Μιλήστε μας για δύο πολύ δυνατές σας στιγμές. 
Από το οκτάμηνο στο υπουργείο Εσωτερικών ήταν η πρώτη - με θετικό πρόσημο για μένα. Τότε μπορέσαμε μέσα σε 5,5 μέρες να κάνουμε δημοψήφισμα, διαδικασία για την οποία από καμία πλευρά δεν υπήρξαν ενστάσεις, και ήμουν αυτός που ανακοίνωσε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος από το υπουργείο. Η δεύτερη, πολύ προβληματική στιγμή, στα όρια της δοκιμασίας, ήταν όταν πλέον είχαν εφαρμοστεί τα capital controls και έκανα βόλτα στη μία και στις δύο τη νύχτα για να δω ουρές έξω από τις τράπεζες - μια εξέλιξη η οποία κυριολεκτικά συνιστούσε αυτό που λέμε «αχαρτογράφητα νερά». Δεν ξέραμε τι θα προκύψει, πώς θα αντιδράσει ο κόσμος. Μια δοκιμασία δραματική. Ο λαός αντέδρασε με παροιμιώδη ψυχραιμία και ευθύνη, όπως άλλωστε και στο προσφυγικό ζήτημα.
Γραβάτα δεν έχετε φορέσει ποτέ;
 Στον πρώτο μου γάμο μόνο. Από εκεί και ύστερα έχει μείνει στην πολιτική ηθογραφία η έκφραση που είχα πει όταν συγκροτήθηκε ο Συνασπισμός το ’88 -στον οποίο δεν ήμουν τότε. Μπήκα όταν έμεινε εκτός Βουλής, το ’92- ότι «έγινε η Αριστερά της γραβάτας». Δεν θα ξαναβάλω ποτέ γραβάτα, ανεξαρτήτως της επίλυσης του χρέους, όπως λέει ο πρωθυπουργός (γέλια). 
Κάνετε κάποια δίαιτα;
 Κάνω δίαιτα τον τελευταίο χρόνο για λόγους υγείας. Θα έπρεπε αρκετά χρόνια πιο πριν να έχω προσέξει πολύ περισσότερο την υγεία μου, άρα και τη σωματοδομή μου. Προσπαθώ να κάνω δίαιτα, αλλά δεν είναι εύκολο, γιατί έχω δύο μικρά παιδιά και το ψυγείο πρέπει να είναι πάντοτε γεμάτο. Μία από τις αδυναμίες μου σε όλη μου τη ζωή ήταν ότι δεν έδινα ιδιαίτερη σημασία ούτε στον εαυτό μου για θέματα υγείας, ούτε στην εμφάνισή μου διαχρονικά. 
Θα κάνατε επέμβαση για να χάσετε κιλά;
 Οχι, σε καμία περίπτωση. Εχω βάλει τρία στεντ στην καρδιά μου. Δύο φορές έχω γλυτώσει από εμφράγματα. Αρα δεν είμαστε για τέτοια. Εχω χάσει μερικά κιλά, αλλά πρέπει να χάσω πολλά ακόμα για να αποκτήσω ευεξία. 
Θα ξυρίζατε το μουστάκι σας; 
Αυτό συνέβη μόνο στον Στρατό. Το είχα ως επιλογή - όταν ήμουν βέβαια πολύ πιο αδύνατος. Το 1978 ήμουν ήδη διπλωματούχος πολιτικός μηχανικός και, επειδή τότε υπήρχαν ακόμα χαρακτηρισμοί, ήμουν «Γ», που ήταν ο ανώτερος χαρακτηρισμός για αριστερή επικινδυνότητα στο πλαίσιο του «δημοκρατικού καθεστώτος» τότε, και ήμουν σκαπανέας-αμμοκονιαστής, σοβατζής δηλαδή. Την ίδια περίοδο που κάναμε σχέδια στην Αλεξανδρούπολη για τα φυλάκια στον Εβρο δουλεύαμε και κομπρεσέρ τις υπόλοιπες ώρες. Δεν το λέω ως παράπονο. Το λέω ως παρακαταθήκη, για να ξέρουμε πως δεν έγιναν όλα αυτόματα, ότι δεν φτάσαμε αυτόματα στην ύπαρξη μιας δημοκρατικής κουλτούρας και δικαιωμάτων για τους νέους στρατεύσιμους, τους ένστολους πολίτες.
 Τα μαλλιά σας τα χάσατε σχετικά νέος;
 Από μικρός είχα πρόβλημα με τα μαλλιά μου και ολοκληρώθηκε αυτή η κατάσταση -και είμαι όπως με βλέπετε τώρα- επίσης από πολύ νεαρή ηλικία, μετά τον Στρατό, αρχές της δεκαετίας του ’80.
Μουσική ακούτε; Χορεύετε; 
Δεν είμαι του χορού. Μου αρέσει να ακούω κλασική και έντεχνη μουσική. Πηγαίνω θέατρο και σινεμά, αλλά όχι σε νυχτερινά κέντρα. Σε κάποιες παραστάσεις του Μικρούτσικου, του Θεοδωράκη και σε νέα παιδιά που έχουν τέτοιες παρακαταθήκες μουσικής. Γενικά δεν είμαι καθόλου του χορού, σε αντίθεση με τον Δημήτρη Κουτσούμπα. Δεν μπορώ να πω ότι έχω μια λαϊκότητα. Ούτε δημοτικούς χορούς ούτε λαϊκούς χορούς χορεύω. Η προέλευση και η διαδρομή μου δεν συνηγορούσαν σε κάτι τέτοιο. Αθλητικά ενδιαφέροντα, διάβασμα πολύ και συλλογές-αρχεία ήταν οι επιλογές μου. 
Με τη γυναίκα σας έχετε διαφορά ηλικίας;
 Η γυναίκα μου είναι 22 χρόνια νεότερή μου. Η Αγγελική Παπάζογλου είναι της γενιάς του Αλέξη Τσίπρα. Γνωριστήκαμε όταν ήμουν υπεύθυνος από την Πολιτική Γραμματεία για τη Νεολαία του Συνασπισμού. Ηταν μόλις 22 ετών και εγώ 44. Εχουμε πολύ καλή σχέση και έχουμε δύο μικρά παιδιά, 8 και 14 ετών. Από τον πρώτο μου γάμο έχω και τον μεγάλο μου γιο, που είναι 30 χρονών. Η Αγγελική εδώ και 18 χρόνια είναι στέλεχος του υπουργείου Εσωτερικών, στη Γενική Γραμματεία Ισότητας Φύλων. Ηταν εξέχον στέλεχος της Νεολαίας του Συνασπισμού, φίλη με τον Αλέξη, τη Δούρου, τον Παππά και άλλα γνωστά σήμερα πρόσωπα. Τελικά, οι γάμοι αυτοί είναι εύκολοι;
Είναι εντελώς ιδιαίτεροι. Είναι εύκολοι όταν υπάρχει νοιάξιμο και έλξη ταυτόχρονα, αν υπάρχουν επίσης κοινά ενδιαφέροντα, κοινές στοχεύσεις και κοινές κουλτούρες. Παρ’ ότι η Αγγελική είναι πολύ πιο νέα, είχε ανησυχίες που αναφερόντουσαν και στη δικιά μου γενιά. Γεννήθηκε όταν εγώ ήμουν μέσα στην κατάληψη του Πολυτεχνείου. 

Η διαφορά ηλικίας δεν παίζει ρόλο; 
Κατά τη γνώμη μου, δεν παίζει τον καθοριστικό ρόλο. Εάν υπάρχουν άλλα στοιχεία, είτε στο προσωπικό, συναισθηματικό πεδίο, είτε στο πεδίο των ενδιαφερόντων και της κλίμακας των αξιών του καθένα, υπάρχει μια πραγματικά κοινή ζωή και όχι μόνο συνύπαρξη.
 Με τα παιδιά σας τι σας αρέσει να κάνετε; 
Από την πρώτη στιγμή που γεννήθηκαν συμμετείχα στην καθημερινή τους φροντίδα και αφ’ ότου μπήκαν στα σχολεία είμαι αυτός που τα πηγαίνει κάθε μέρα στο σχολείο και μόνος μου. Η συνοδεία έρχεται μετά για τη Βουλή. Οπως επίσης μόνος μου κυκλοφορώ σε όλα τα σούπερ μάρκετ και τις αγορές της Ερυθραίας. Δεν έχω αλλάξει τίποτα απολύτως. Και τα τρία μου παιδιά τα οδήγησα σε αθλητικούς συλλόγους και στο σκάκι. 
Εσείς κάνατε κάποιο άθλημα; 
Και όταν ήμουν στο σχολείο και αργότερα, στο Πολυτεχνείο, έπαιζα κυρίως μπάσκετ, παρ’ ότι από πλευράς ύψους δεν ήμουν για κάτι τέτοιο. Ημουν playmaker στην ομάδα των πολιτικών μηχανικών, με την οποία είχαμε πάρει και κύπελλα. Το σταμάτησα γιατί είχα έναν τραυματισμό από την πρώτη είσοδο των δυνάμεων ασφαλείας στο Πολυτεχνείο τον Φλεβάρη του 1973. Επαθα εξάρθρωση ώμου. Με χτύπησαν στο δεξί χέρι μου και από τότε μου έχει βγει επανειλημμένα. 
Τι ομάδα είστε; 
Ημουν Ολυμπιακός από τότε που γεννήθηκα. Συνεχίζω να είμαι Ολυμπιακός σε όλα τα αθλήματα, αλλά εδώ και μια εικοσαετία στο ποδόσφαιρο έχω παγώσει κυριολεκτικά, με αποτέλεσμα να έχω πλήρη αδιαφορία για το τι συμβαίνει στον Ολυμπιακό στο ποδόσφαιρο. Οταν το άθλημα έγινε τόσο επαγγελματικό πια και μπήκε στη διελκυστίνδα διαφόρων τεράστιων συμφερόντων περί τον χώρο,σταμάτησε να με αφορά. Γενικά όμως είμαι φίλαθλος και όχι οπαδός.

Υποθηκευμένο το σπίτι μου

Κατά καιρούς έχουν πει για εσάς ότι έχετε πολλά ακίνητα, τρώτε αστακούς και διάφορα τέτοια… Τίποτα απ’ όλα αυτά δεν συμβαίνει. Αυτοί που τα έχουν γράψει αυτά το ξέρουν άριστα. Δεν έχω πολλά ακίνητα. Και αυτό στο οποίο μένουμε και ένα διαμέρισμα που έχει η γυναίκα μου είναι υποθηκευμένα και σε καθεστώς δανείων. Αυτή είναι η αλήθεια, γιατί μπήκαμε στην κρίση με μεγάλα ανοίγματα, και έχοντας και τρία παιδιά δεν είναι εύκολο να επιβιώσεις.
 Διακοπές πού θα πάτε;
 Θα πάμε λίγες μέρες σε διαφορετικούς τόπους στη Λευκάδα. Πάντοτε πηγαίνουμε. Προσπαθούμε σαν οικογένεια να επισκεπτόμαστε μερικά μέρη. 
Είστε από τους πολιτικούς που κυκλοφορούν στον δρόμο χωρίς ασφάλεια.
 Περπατάω πάρα πολύ και μιλάω με πάρα πολύ κόσμο - όχι παντού, το λέω ευθέως. Οδηγό ο ίδιος δεν έχω ποτέ ή συνοδευτικό της Ασφάλειας, πέρα από όταν έρχομαι ή φεύγω από τη Βουλή. Εχω κάνει αρκετές συγκεντρώσεις χωρίς να υπάρξουν αντιδράσεις και «κραξίματα». Είναι λάθος η εικόνα ότι δεν μπορούν να κυκλοφορούν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ.
 Σας ενόχλησαν στο παρελθόν οι φωτογραφίες σας με μαγιό στην παραλία; 
Με ενόχλησε το ότι είχε στηθεί μια κατάσταση η οποία είναι από αυτές που με οδήγησαν να μιλήσω στην τελευταία συνεδρίαση της Βουλής περί μερικής «δημοσιογραφικής αλητείας». Είχαμε πάει για δύο μέρες σε ένα ξενοδοχείο στο Σούνιο. Επειδή τα παιδιά μας πηγαίνουν στην κατασκήνωση στο Λαύριο, πηγαίνουμε ένα Σαββατοκύριακο για να τα πλύνουμε και να τα δούμε. Ενα συγκεκριμένο Σαββατοκύριακο λοιπόν ήταν εκεί κάποιοι συνάδελφοί σας, που τράβηξαν μερικές φωτογραφίες καθώς ήμασταν στην παραλία. Μέχρι εκεί όλα καλά. Από εκεί και πέρα -ήμουν υπουργός τότε-, μας πήραν έξαλλοι από τη διεύθυνση του ξενοδοχείου και μας είπαν ότι τους πίεζαν από μια εφημερίδα, που δημοσίευσε και τις φωτογραφίες, για να τους πουν αν τον λογαριασμό μου τον πλήρωσε το υπουργείο Εσωτερικών. Μάλιστα, πήραν λέγοντας ότι τηλεφωνούν, δήθεν, από το γραφείο μου για να τους δώσουν τα στοιχεία του τιμολογίου προκειμένου να τα πληρώσει το υπουργείο! Εμείς είχαμε πληρώσει, είχαμε φύγει. Είχε στηθεί μια ολόκληρη ιστορία για να βγει ότι το υπουργείο πληρώνει τα διήμερά μου. Εχει ξεφύγει η κατάσταση…