Η πολιτεία οφείλει να υπερασπίζεται την Πανεπιστημιακή κοινότητα, να ενισχύει το έργο της και να στέκει δίπλα της σε κάθε προσανατολισμό της, μέσω του οποίου αποδεικνύεται ο σεβασμός στον άνθρωπο… Όπως το Πανεπιστήμιο Κρήτης, υπόδειγμα του τι μπορούμε να επιτύχουμε, ως Έλληνες, όταν, επιστρατεύοντας όλη την δημιουργικότητα και επινοητικότητά μας, και χωρίς ίχνος αλαζονείας αλλά, αντιθέτως, με αυτοπεποίθηση και ακλόνητη πίστη στην αρχή της Αριστείας, επιχειρούμε ν' ανταγωνισθούμε τους καλύτερους στον διεθνή στίβο είτε της Επιστήμης, είτε της Οικονομίας και της Πολιτικής, είτε του Πολιτισμού εν γένει.

Αυτό το μήνυμα έστειλε ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος από το Ρέθυμνο όπου παραβρέθηκε για τον εορτασμό των 40 χρόνων λειτουργίας του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Θέατρο «Ερωφίλη» στη Φορτέτζα.

Στον κ. Παυλόπουλο απενεμήθη το χρυσό μετάλλιο του Ιδρύματος για την εν γένει προσφορά του και στήριξη στην Πανεπιστημιακή Κοινότητα, στο ίδιο το Πανεπιστήμιο Κρήτης αλλά και για την πολύχρονη παρουσία του στα Γράμματα.

Στην ομιλία του ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης Ιωάννης Οδυσσέας Ζώρας αναφέρθηκε στις επιδόσεις του πανεπιστημίου το οποίο βρίσκεται στην 144η θέση με βάση της δημοσιευμένες εργασίες του επιστημονικού του προσωπικού καταλαμβάνοντας όπως είπε τη θέση αυτή ευρισκόμενο μέσα σε αντίξοες συνθήκες ακόμη και οικονομικές. Αναφέρθηκε επίσης στο πάγιο αίτημα του πανεπιστημίου για δημιουργία σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων και Τουριστικών Σπουδών αλλά και στο παράπονο της πανεπιστημιακής κοινότητας Κρήτης που παρακολουθούν να: «Αναπτύσσονται πανεπιστημιακά τμήματα σε όλη τη χώρα πλην της Κρήτης». Αναρωτήθηκε μάλιστα αν στην περίοδο της κρίσης που βρίσκεται η χώρα, ο δρόμος είναι μακρύς ή απλά βρισκόμαστε σε αδιέξοδο λέγοντας πως : «Η Κρήτη είναι αυτή που πρώτη, με το μίτο της Αριάδνης και το λαβύρινθο του Μινώταυρου δίδαξε ότι δεν υπάρχουν αδιέξοδα… Η κρίση δεν είναι μόνο εκτροχιασμός οικονομικών μεγεθών αλλά είναι βαθιά κρίση κυρίως της αξιακής ιεράρχισης». Μνημονεύοντας τα λόγια του Γκάντι είπε απευθυνόμενος στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας: «Αλίμονο στην χώρα που έχει πλούτο χωρίς μόχθο, εμπόριο χωρίς ήθος… παιδεία χωρίς χαρακτήρα, επιστήμη χωρίς ανθρωπιά, πολιτική χωρίς αρχές».

Ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας που βρέθηκε στην Κρήτη για δεύτερη φορά μέσα σε μία εβδομάδα μιλώντας στην εκδήλωση, αφού αναφέρθηκε σε ιστορικά στοιχεία αλλά και στους πρωτεργάτες του Πανεπιστημίου, το οποίο χαρακτήρισε ως πρωτοποριακό Πανεπιστήμιο της Χώρας μας, που συνεχίζει την σπουδαία παράδοση παραγωγής Γνώσης και Πολιτισμού στην Ελλάδα. Παράδοση, η οποία ξεκίνησε χιλιάδες χρόνια πριν, με τον μοναδικής σπουδαιότητας Μινωικό Πολιτισμό, και συνεχίζεται αδιαλείπτως έως τις μέρες μας, μίλησε για το πανεπιστήμιο που είναι: «Εξωστρεφές, καθώς είναι στους προσανατολισμούς του, βεβαίως σέβεται και υπηρετεί την παράδοση του Τόπου μας. πλην όμως αισθάνεται ότι συνδέεται αμέσως και βαθύτατα με την Ευρώπη και την υπερεθνική θεσμική της έκφραση, την Ευρωπαϊκή Ένωση, της οποίας η Ελλάδα αποτελεί μόνιμο και αναπόσπαστο μέλος καθώς και θεμελιώδης αντηρίδα του Πολιτισμού της. Αυτό αποτυπώνεται και στο έμβλημα του Πανεπιστημίου Κρήτης, το οποίο βασίζεται σε ελληνιστικό νόμισμα της Γόρτυνας (430-300 π.Χ.) και παριστάνει την Ευρώπη σε στάση στοχασμού, καθισμένη σε κλάδους ελαίας....Η Ευρώπη στην Κρήτη και από εκεί η αρχή του πολιτισμού στην Ευρώπη. Η ζωή του πολιτισμού του ανθρώπου ξεκινάει από εκείνην και συμβολικά αναπτύσσεται σπείρα από τον ομφαλό της, που περιέρχεται όλου του χώρου και την λέξη ΕΥΡΩΠΗ και επιστρέφει στην πίσω πλευρά του νομίσματος και αγκαλιάζει µε στεφάνι το ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ και την Κρητική Θάλασσα».

Αναφερόμενος στο σύστημα που κυριαρχεί στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αλλά και στη δυνατότητα δημιουργίας ανώτατης μη κρατικής εκπαίδευσης τόνισε ότι: «Η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση… Η αντίληψη ότι τα Ελληνικά Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα συνιστούν περισσότερο νομικά πρόσωπα ιδρυματικού χαρακτήρα, παραγνωρίζει, σε μεγάλο βαθμό, τη νομική τους φύση και την αποστολή τους… Τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα μόνον ως νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου μπορούν να θεσμοθετηθούν. Τούτο δεν σημαίνει όμως, επ' ουδενί, ότι αντιτίθενται στην ιδέα της λειτουργίας ανώτατης μη κρατικής εκπαίδευσης στην Χώρα μας, ύστερα από αναθεώρηση του Συντάγματός μας. Θεωρώ όμως, ακόμη και για λόγους σεβασμού της διαχρονικής πανεπιστημιακής μας παράδοσης, ότι η ίδρυσή τους θα πρέπει να συντελείται τουλάχιστον υπό τους όρους ότι: Πρώτον, αυτά θα αποτελούν νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και, δεύτερον, θα ιδρύονται με άδεια του Ελληνικού Δημοσίου και θα τελούν υπό εποπτεία, η οποία προσιδιάζει προς εκείνη που θεσπίζεται, κατά το Σύνταγμα, για τα δημόσια Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα».

Αποτίοντας τον οφειλόμενο φόρο τιμής όπως είπε ο κ. Παυλόπουλος, στην λαμπρή πορεία των 40 χρόνων λειτουργίας του Πανεπιστημίου: «Έχω χρέος να επισημάνω ότι το Πανεπιστήμιο Κρήτης στάθηκε, καθ' όλη την εμβληματική διαδρομή του, φάρος πραγματικού πνεύματος. Υπήρξε, επίσης, ένα λαμπρό παράδειγμα και, συνάμα, υπόδειγμα του τι μπορούμε να επιτύχουμε, ως Έλληνες, όταν, επιστρατεύοντας όλη την δημιουργικότητα και επινοητικότητά μας, και χωρίς ίχνος αλαζονείας -αλλά, αντιθέτως, με αυτοπεποίθηση και ακλόνητη πίστη στην αρχή της Αριστείας- επιχειρούμε ν' ανταγωνισθούμε τους καλύτερους στον διεθνή στίβο είτε της Επιστήμης, είτε της Οικονομίας και της Πολιτικής, είτε του Πολιτισμού εν γένει. Όπως πρόσφατα υποστήριξε ο νεαρός συμπατριώτης σας, Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, Καθηγητής στο ΜΙΤ και από τους κορυφαίους ειδικούς στην Θεωρητική Πληροφορική και την Τεχνητή Νοημοσύνη, κάθε ικανός Έλληνας επιστήμονας οφείλει να έχει ως φιλοδοξία το να δουλέψει σκληρά, ώστε γίνει ο καλύτερος στον κλάδο του, όχι απλώς και μόνο στην Ελλάδα αλλά σε ολόκληρο τον Κόσμο. Αυτό επιβάλλουν οι ανάγκες αλλά και επιτρέπουν οι δομές και τα μέσα που υπάρχουν σήμερα στην διάθεσή του. Και μόνον έτσι η Ελλάδα θα καταστεί έτοιμη ν' αντιμετωπίσει την Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση. Αυτή την κρίσιμη αποστολή της προετοιμασίας της Νεολαίας μας ν' αντιμετωπίσει επιτυχώς ένα μέλλον που ταχέως έρχεται, καλείται, ως δημιουργός και θεματοφύλακας της λαμπρής του παράδοσης, να επιτελέσει το Πανεπιστήμιο Κρήτης, και μάλιστα στο πλαίσιο της σημερινής κρίσιμης συγκυρίας για την Χώρα μας και τον Λαό μας. Και είμαι απολύτως βέβαιος ότι θ' ανταποκριθεί πλήρως και σε αυτό το, κυριολεκτικώς, Εθνικό προσκλητήριο».

Τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας καλωσόρισε και ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργης Μαρινάκης λέγοντας ότι η πόλη του Ρεθύμνου, πόλη των Γραμμάτων, η πολιτεία του Χορτάτζη και του Πρεβελάκη με ανθρώπους ανοιχτόκαρδους, σεμνούς, γραμματιζούμενους, ευπρεπείς και δίκαιους, διεκδίκησε και κατέκτησε το όνειρό της. «Κι έτσι σήμερα, η Πανεπιστημιούπολη, το campus, αποτελεί τη δική μας Ακρόπολη που δεσπόζει αγέρωχη, αγκαλιάζει την πόλη και τα μνημεία της κι εκπέμπει ζωογόνο φως, γονιμοποιώντας θετικά τη σκέψη των ανθρώπων… Διερμηνεύοντας τα αισθήματα όλων των Ρεθυμνιωτών κι εκείνων που δεν πρόλαβαν να δουν την εξέλιξη του Πανεπιστημίου, τις διακρίσεις του, τις κατακτήσεις του, την αξιέπαινη θέση που κατέχει στη διεθνή κατάταξη με τα καλύτερα Πανεπιστημιακά ιδρύματα, καταθέτω την υπερηφάνεια μας αλλά και τις ολόθερμες ευχαριστίες μας, στους καθηγητές που το υποστηρίζουν στους φοιτητές που το εμπιστεύονται, το επιλέγουν και σε όλους όσοι αναβαθμίζουν καθημερινά τις υπηρεσίες του και τη λειτουργία του, με το μόχθο τους, τη συνέπεια τους, την ανιδιοτέλεια τους».

Μίλησε μάλιστα ο δήμαρχος της πόλης για τη σχέση της πανεπιστημιακής κοινότητας με την τοπική κοινωνία, η οποία όπως ανέφερε: «Διαπνέεται από αισθήματα εκτίμησης και σεβασμού. Είναι μια σχέση διαχρονικά ενεργή και αταλάντευτα ισχυρή. Η αλληλεπίδραση, η αλληλοτροφοδότηση, η συνεργασία είναι διαρκής. Απορρέει από την κοινό μας ενδιαφέρον, τη σταθερή μας πίστη και τον στόχο που από κοινού συμμεριζόμαστε για το παρόν και το μέλλον : της υγιούς εξέλιξης σε όλα τα επίπεδα, πνευματικό, κοινωνικό, τεχνολογικό, οικονομικό. Ενδυναμώνουμε αυτή τη σχέση στο πλαίσιο των θεσμικών μας αρμοδιοτήτων, συνθέτοντας τα δικά μας οράματα, ως εκφραστές κι εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με τον αναπτυξιακό προσανατολισμό της πανεπιστημιακής κοινότητας, για το παρόν και το μέλλον της… Προσπαθούμε, ως θεσμικοί φορείς, είτε μέσω ιδίων πόρων είτε μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων να εμπλουτίζουμε την διασύνδεση της κοινωνίας μας με το Πανεπιστήμιο όχι μόνον σε πνευματικό επίπεδο αλλά και σε υλικοτεχνικό, όπως για παράδειγμα ένα εμπνευσμένο έργο, το οποίο προσεχώς θα εξασφαλίσει τη διασύνδεση της Πανεπιστημιούπολης με την πόλη, ή την εγκατάσταση, πέρυσι, του Κέντρου Ερευνών και Μελετών σ' ένα σύγχρονο κτίριο, προϊόν της αρμονικής συνεργασίας του Πανεπιστημίου, με την Περιφέρεια Κρήτης και το Δήμο Ρεθύμνης κ.α».

Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν η πολιτική, πνευματική, εκκλησιαστική, αυτοδιοικητική και στρατιωτική ηγεσία της Κρήτης πλήθος κόσμου αλλά και φοιτητές με τις οικογένειες τους. Όπως δήλωσε ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης: «Το Πανεπιστήμιο είναι αναγνωρισμένο διεθνώς κέντρο παιδείας και επιστημονικής αριστείας αλλά και πηγή πνευματικού πλούτου για την Κρήτη και την χώρα. Την επιστημονική του ταυτότητα προσδιορίζουν οι πέντε του Σχολές και τα δεκαέξι Τμήματά του, τα οποία καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις στις προτιμήσεις των υποψηφίων φοιτητών, τα δημοφιλή Μεταπτυχιακά του Προγράμματα Πλήρους και Μερικής Φοίτησης, καθώς και τα Διδακτορικά του Προγράμματα, που συντελούν στο να κατατάσσεται μεταξύ των κορυφαίων Ιδρυμάτων διεθνώς και στις πρώτες θέσεις της χώρας. Για την Περιφέρεια Κρήτης η λειτουργία του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπως και των υπολοίπων Ακαδημαϊκών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων, αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία αλλά και μια μεγάλη πρόκληση, που μας καλεί να συνενώνουμε δυνάμεις, να οραματιζόμαστε μαζί, να σχεδιάζουμε το αύριο. Ένα αύριο στο οποίο η Κρήτη θα είναι ένα από τα μεγαλύτερα ερευνητικά κέντρα στην Ευρώπη και τη Μεσόγειο».

Στον πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας ο πρύτανης του Πανεπιστημίου παρέδωσε τον επετειακό τόμο «Πανεπιστήμιο Κρήτης, η Γέννηση και η Πορεία» από τον συγγραφέα, ομότιμο καθηγητή του Ιδρύματος, Ιωάννη Πυργιωτάκη. Όπως τόνισε μεταξύ άλλων ο καθηγητής κατά την παρουσίαση του επετειακού τόμου και την ιστορική του διαδρομή: «Θα αναφέρω μία ημερομηνία που ίσως δεν είναι τόσο γνωστή αλλά ιστορικής σημασίας για την Ελλάδα. 4 Ιουλίου 1984. Είναι η μέρα που από το Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Κρήτης και το συστεγαζόμενο τότε ΙΤΕ πραγματοποιήθηκε η πρώτη επικοινωνία της Ελλάδας με E MAIL. Σήμερα κάθε στιγμή φεύγουν εκατομμύρια και δισεκατομμύρια E MAILS από την Ελλάδα τότε όμως και η λέξη ήταν άγνωστη. Αυτή τη λέξη κατέστησε για την Ελλάδα καθημερινή πραγματικότητα το Πανεπιστήμιο Κρήτης». Αναφερόμενος στις δυσκολίες που πέρασε το πανεπιστήμιο, στις σχολές που δημιούργησε, στις διεθνείς αναγνωρίσεις του αλλά και στα προβλήματα που υπάρχουν σήμερα λόγο των συνθηκών ο καθηγητής Πυργιωτάκης είπε πως παρά ταύτα το πανεπιστήμιο πρωτοπόρησε δημιουργώντας τις συνθήκες για να αλλάξει το πλαίσιο λειτουργίας των σχολών με το νόμο 1268 του 1982 και ως εκ τούτου: «όπως είχε αναφέρει και ο τότε υπεύθυνος του Μαθηματικού Τμήματος Νίκος Πετρίδης, το Πανεπιστήμιο Κρήτης έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην ανάπτυξη όλων των πανεπιστημίων της χώρας…» Δεν θα ήταν λοιπόν υπερβολή, είπε απευθυνόμενος στον πρόεδρο της Δημοκρατίας: «Εάν προσαρμόζοντας τη φράση του Νίκου Πετρίδη στα σημερινά δεδομένα λέγαμε ότι η επέτειος των 40χρόνων από τη λειτουργία του Πανεπιστημίου Κρήτης αποτελεί ταυτόχρονα και επέτειο των 40χρόνων για την αναγέννηση των ελληνικών πανεπιστημίων».

Τέλος ζήτησε τη συμπαράσταση του προέδρου της Δημοκρατίας λέγοντας του ότι το πανεπιστήμιο είναι κομμάτι της Ελληνικής Πολιτείας, τμήμα της Ελλάδας που μαστίζεται από την κρίση και μαστιγώνεται καθημερινά από εχθρούς και φίλους, γηγενείς και αλλότριους. «Ζούμε και εμείς στον κόσμο της αβεβαιότητας, της παρακμής, της ρευστότητας και της διακινδύνευσης. Το πανεπιστήμιο όμως οφείλει να αποτελεί πυλώνα σταθερότητας, εχέγγυο αξιοκρατίας, σταθερής και βιώσιμης ανάπτυξης. Το Πανεπιστήμιο οφείλει να διδάξει για μία ακόμη φορά πως η Ελλάδα ξέρει να πέφτει και να σηκώνεται».

Στην εκδήλωση, η πρυτανική αρχή του Πανεπιστημίου θέλοντας να εκφράσει τις ευχαριστίες της προς όλους που έχουν προσφέρει για τη δημιουργία αλλά και τη λειτουργία του πανεπιστημίου ως δωρητές, επέλεξε συμβολικά να απονήμει τιμητικές πλακέτες: Στον εκπρόσωπο ιερά του χωριού Πρινές Ρεθύμνου διότι το 1973 οι μαθητές του δημοτικού σχολείου Πρινέ έστειλαν ως ενίσχυση για τις ανάγκες οικοδόμησης 1.300 δραχμές. Στις οικογένειες Μανασάκη και Πρεντάκη για δωρεές και την οικονομική τους ενίσχυση, καθώς και στον Πρόεδρο του Ομίλου ΟΤΕ Μιχάλη Τσαμάζ για την ενίσχυση του Ομίλου στο Πανεπιστήμιο». Στο πλαίσιο του εορτασμού αλλά και με την ευκαιρία βράβευσης του Ομίλου ως ευγενή δωρητή του πανεπιστημίου, ο κ. Τζαμάζ, παρέδωσε σε τέσσερεις φοιτητές πρωτεύσαντες των τμημάτων τους, χορηγίες ύψους 20.000 ευρώ για να τους βοηθήσει στην πρόοδο των σπουδών τους. Πρόκειται για τους φοιτητές Ιωάννα Χατζάκη, Γεώργιο Καϊση, Νικόλαο Ζερβό, Γεωργία Καστρινάκη. Όπως ανέφερε ο πρόεδρος του ΟΤΕ: «Ο όμιλος στηρίζει μεταξύ άλλων και τα πανεπιστημιακά ιδρύματα…Είμαστε δίπλα στους νέους και στους φοιτητές που θέλουν να σπουδάσουν, να προοδεύσουν αλλά και δίπλα σε φοιτητές με οικονομικές δυσκολίες και για αυτό το τελευταία δεκαέξι χρόνια έχουμε στηρίξει πάνω από 600 φοιτητές. Πιστεύουμε στους νέους, στη δύναμη της γνώσης αλλά και στην επιβράβευση της αξίας».

Συγκινητική η στιγμή που ο Πρύτανης κ. Ζώρας απένειμε στον καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου κ. Περσίδη Πλακέτα Τιμής και αναγνώρισης στη Μνήμη των καθηγητών Στέφανου Πνευματικού και Βασίλη Ξανθόπουλου που έχασαν τη ζωή τους μέσα στο πανεπιστήμιο στις 27 Νοεμβρίου 1990 από σφαίρες ενός διαταραγμένου ανθρώπου όπως είπε ο κ. Πρύτανης. Ο Καθηγητής Περσίδης έσωσε μαθητές και καθηγητές από βέβαιο θάνατο με την ηρωική του παρέμβαση που όμως ως αποτέλεσμα είχε να χτυπηθεί στο χέρι και να αντιμετωπίζει μέχρι σήμερα πρόβλημα.