Αυτό το Σάββατο με τα Παραπολιτικά επιλέξτε έναν πολύτιμο οδηγό για τα σημαντικότερα προσκυνήματα και μοναστήρια της Ορθοδοξίας: «ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ της Αθήνας», «ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ το περιβόλι της Παναγίας», «ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ & ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ της Κωνσταντινούπολης.

«ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ»

 

Η Αθήνα η πόλη με τις μνήμες της αρχαιότητας, η γενέτειρα του δημοκρατικού πολιτεύματος και του κλασικού πολιτισμού, μετά τις αλλεπάλληλες βαρβαρικές επιδρομές και καταστροφές του 3ου και 4ου αιώνα, πέρασε σε μια εποχή παρακμής, καθώς το κέντρο του ελληνισμού είχε πλέον μετατοπιστεί βορειότερα προς τη Μακεδονία και ανατολικότερα προς την Κωνσταντινούπολη και τη Μικρά Ασία. Εξάλλου, ο ελληνισμός είχε υιοθετήσει στη συντριπτική του πλειοψηφία τον Χριστιανισμό, πράγμα που οδήγησε όχι στην αλλαγή χρήσης αλλά στη μετατροπή των ναών της Ακρόπολης και των γύρω ιερών σε εκκλησίες. Η ραγδαία ανάπτυξη της πόλης θα αρχίσει από τον 9ο αιώνα και μετά, με την άνοδο στον θρόνο της δυναστείας των Μακεδόνων (867-1056). Το 869 ο Πατριάρχης Φώτιος «ανυψώνει» την Εκκλησία της Αθήνας σε Μητρόπολη και την εποχή αυτή αναπτύσσεται μια έντονη οικοδομική δραστηριότητα, που επεκτείνεται και στους επόμενους αιώνες, καθόσον επικρατεί ένα κλίμα γενικής ασφάλειας. Μάλιστα, ο 11ος και ο 12ος αιώνας θεωρούνται ως η χρυσή εποχή της αθηναϊκής βυζαντινής τέχνης. Όλες σχεδόν οι γνωστές και οι πιο σημαντικές βυζαντινές εκκλησίες της πόλης κτίστηκαν στη διάρκεια των δύο αυτών αιώνων και οφείλουν την ύπαρξή τους στη χριστιανική αναστήλωση, που ακολούθησε τις νικηφόρες εκστρατείες του αυτοκράτορα Βασίλειου Β’ στα Βαλκάνια.

Στο λυκόφως αυτής της περιόδου επιχειρεί μια μυσταγωγική περιπλάνηση το παρόν βιβλίο, στις εκκλησιές και τα μοναστήρια που χτίστηκαν σ’ αυτή την «αθηναϊκή αναγέννηση», στους κομψούς ναούς που σώζονται μέχρι σήμερα και είναι σε λειτουργία. Ύστερα, το 1205 το φως θα σβήσει. Θα έρθουν οι Φράγκοι, ύστερα οι Καταλανοί (1311-1388), οι Φλωρεντίνοι Ατσαϊόλι και μετά οι Οθωμανοί (1456). Η πόλη που κάποτε γέννησε τον πολιτισμό θ’ απομείνει μια ημιέρημη και μισοκατεστραμμένη πόλη ως το 1833 που έγινε πρωτεύουσα του νέου Βασιλείου της Ελλάδας.

 

«ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ το περιβόλι της Παναγίας»

Άγιο Όρος. Γη προσευχής και δοξολογίας του Τριαδικού Θεού και της Κυρίας Θεοτόκου. Τόπος ανάπαυσης της χοϊκής ύπαρξης. Τόπος αγρυπνίας, μετάνοιας και ταπείνωσης. Στο μαγευτικό τοπίο του, στην πιο ανατολική χερσόνησο της Χαλκιδικής, στην οποία δεσπόζει ο ορεινός όγκος του Άθω, που υψώνεται 2.033 μ. μες στο Αιγαίο, εδώ όπου στην αρχαιότητα πατούσαν μόνο οι θεοί ταξιδεύοντας από τόπο σε τόπο, απλώνεται μια μοναδική στον κόσμο αυτόνομη μοναστική πολιτεία, παγκόσμιο κέντρο του ορθόδοξου χριστιανικού μοναχισμού. Άβατο για γυναίκες, κλήρος και περιβόλι της Αγίας Θεοτόκου, κιβωτός των βαθύτερων αισθημάτων, ζωντανό μνημείο του υπερχιλιόχρονου βυζαντινού πολιτισμού, το Άγιον Όρος διατηρεί ακμαίο το ασκητικό και ησυχαστικό πνεύμα με τη ζωή της λατρείας και της προσευχής και μυστικά συνεχίζει να προσφέρει στους διψασμένους αναζητητές την αλήθεια. Το παρόν βιβλίο αποτελεί ένα σεπτό, νοερό προσκύνημα στα είκοσι μοναστήρια του Άθω, περιλαμβάνοντας μια σύντομη επισκόπηση της ιστορίας κάθε μονής, αρχαιολογικές, αρχιτεκτονικές και θεολογικές πληροφορίες, ενώ το επιλεγμένο φωτογραφικό υλικό, οι λεζάντες και τα πλαίσια που το συνοδεύουν, στοχεύουν να οδηγήσουν τον αναγνώστη στη μυστηριακή γοητεία και το ιερό δέος της ελληνορθόδοξης παράδοσης. Η αφήγηση ακολουθεί τη σειρά ιεραρχίας, όπως αυτή οριστικοποιήθηκε τον 18ο αιώνα, ως εξής: Μεγίστη Λαύρα, Βατοπεδίου, Ιβήρων, Χελανδαρίου (Σέρβικη), Διονυσίου, Κουτλουμουσίου, Παντοκράτορος, Ξηροποτάμου, Ζωγράφου (Βουλγάρικη), Δοχειαρίου, Καρακάλλου, Φιλοθέου, Σίμωνος Πέτρας, Αγίου Παύλου, Σταυρονικήτα, Ξενοφώντος, Γρηγορίου, Εσφιγμένου, Αγίου Παντελεήμονος (Ρωσικό), Κωνσταμονίτου.

 

«ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ & ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ της Κωνσταντινούπολης

Κωνσταντινούπολη. Πόλη του μύθου και της Ιστορίας. Της δόξας της αλλοτινής. Πόλη του ονείρου των εθνικών ελπίδων. Πανέμορφη, ονειρική, φιλάει ράθυμα μα αρχοντικά τα χείλη της Ευρώπης και της Ασίας. Σε κάθε βήμα, απομεινάρια του ένδοξου Βυζαντίου. Εκκλησιές που γίνανε τζαμιά ή μουσεία, εκκλησιές που μείνανε εκκλησίες, εκκλησίες που αφέθηκαν να ρημάξουν… Στο βιβλίο «Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κωνσταντινούπολης» περιλαμβάνονται μια σύντομη επισκόπηση της ιστορίας κάθε προσκυνήματος (γιατί για μας είναι και θα μείνει παντοτινά προσκύνημα, ακόμα κι αν έχει μετατραπεί πια σε αλλόθρησκο θρησκευτικό χώρο), αρχαιολογικές, αρχιτεκτονικές και θεολογικές πληροφορίες, ενώ το επιλεγμένο φωτογραφικό υλικό, οι λεζάντες και τα πλαίσια που το συνοδεύουν, στοχεύουν να οδηγήσουν τον αναγνώστη στη μυστηριακή γοητεία και το ιερό δέος της βυζαντινής μας παράδοσης. Στο βιβλίο περιλαμβάνονται: Αγία Σοφία - Το σύμβολο της Ορθοδοξίας, Αγία Ειρήνη, η εκκλησία των Αγίων Σεργίου και Βάκχου, η Μονή του Στουδίου (Ιμραχόρ Τζαμί), η Μονή του Μυρελαίου (Μπόντρουμ ή Μεσίχ Πασά Τζαμί), ο Άγιος Θεόδωρος (Μολά Γκιουρανί ή Βεφά Κιλισέ Τζαμί), η Μονή του Χριστού Παντοκράτορα (Μολλά Ζεϋρέκ Τζαμί), η Μονή του Χριστού Παντεπόπτη (Εσκί Ιμαρέτ Τζαμί), η Μονή του Χριστού Ακατάληπτου (Καλεντέρχανε Τζαμί), ο Πατριαρχικός Ναός του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι, η Παναγία η Μουχλιώτισσα, η Παναγία Παμμακάριστος (Φετιγέ Τζαμί), η Αγία Θεοδοσία (Γκιουλ Τζαμί), η Παναγία των Βλαχερνών, η Μονή της Χώρας (Μουσείο Καριγέ), η Μονή της Παναγίας Ζωοδόχου Πηγής (Μπαλουκλί), ο Ιερός Ναός της Αγίας Τριάδας Σταυροδρομίου και ο Ιερός Ναός των Παμμεγίστων Ταξιαρχών στο Μέγα Ρεύμα.