Τουρισμός και COVID-19: Υπάρχει επόμενη μέρα;
Η απρόσμενη αυτή πανδημία που βιώνει η ανθρωπότητα και μαζί της και η χώρα μας (ευτυχώς προς το παρόν σε περιορισμένη έκταση) ταρακούνησε, μεταξύ πολλών, συθέμελα τον Τουρισμό. Δεν έπληξε απλά τη βαριά Βιομηχανία της Ελλάδας και δεκάδων άλλων αντίστοιχων χωρών υποδοχής, αλλά και κυριότερα "ξεγύμνωσε" όλο το οικοδόμημα του μοντέλου Τουριστικής Ανάπτυξης "Ήλιος, Θάλασσα, Φαγητό" και απέδειξε αναντίρρητα πως αφήνοντας στην τύχη της τη λειτουργία του τουρισμού, τότε και δυστυχώς, αυτός καταρρέει πλήρως και ανεπανόρθωτα μπροστά σε τέτοια απρόσμενα γεγονότα.
Τα κυριότερα πλήγματα στο χώρο του Τουρισμού, όπως διαφαίνονται έως τώρα και με την προϋπόθεση ότι θα ξεπεραστεί το πρόβλημα στους επόμενους δύο μήνες μπορούν να συνοψιστούν στη μείωση έως και ανυπαρξία των αφίξεων, των κρατήσεων, του αριθμού των επισκεπτών και των εισπράξεων γενικά αν αναλογιστεί κανείς πως θα είναι η επόμενη μέρα όσον αφορά σε ομαδικές εκδρομές, εκθέσεις και συνέδρια, πολιτιστικές εκδηλώσεις, συναυλίες και θεάματα, αθλητικές διοργανώσεις, θρησκευτικές παραδόσεις και εκδηλώσεις, ιατρικές και ιαματικές επισκέψεις κοκ. Οι κλάδοι που επηρεάζονται άμεσα είναι η φιλοξενία και η εστίαση, η κρουαζιέρα, οι μεταφορές (οδικές, αεροπορικές και θαλάσσιες), η διασκέδαση και η αναψυχή, ο πολιτισμός, η παραγωγή και διάθεση τοπικών προϊόντων, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις κατοικιών, η παροχή τουριστικών υπηρεσιών και βέβαια μέσω αλληλεπίδρασης όλος ο κύκλος λειτουργίας των τοπικών κοινωνιών (παραγωγοί, εργατοτεχνίτες, καταστηματάρχες κτλ)
Από μια πιο αισιόδοξη ματιά θα μπορούσε κανείς να βρει και πληθώρα τουριστικών υπηρεσιών και κλάδων που, κατά τη γνώμη μου, θα παρουσιάσουν αυξητικές τάσεις στην μετά-covid19 εποχή ξεκινώντας από την ενίσχυση του μοντέλου οικογενειακών διακοπών τύπου all inclusive σε προσεκτικά επιλεγμένους προορισμούς, οι ακριβές αγορές πολυτελών ειδών (κοσμήματα, έργα τέχνης κτλ), οι πολύ υψηλού επιπέδου υπηρεσίες διαμονής, φύλαξης-ασφάλειας και μεταφορών, γενικότερα η εξατομικευμένη ενοικίαση οχημάτων, οι παραγγελίες σίτισης, η υψηλή γαστρονομία εντός των καταλυμάτων, οι πρόσθετες ταξιδιωτικές ασφάλειες και ιατροφαρμακευτικές υπηρεσίες, καθώς και η προσωποποιημένη και εξειδικευμένη παροχή τουριστικών υπηρεσιών, συμβουλών, οδηγιών κοκ.
Συμπερασματικά θα πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς και κυρίως οι υπεύθυνοι για τη χάραξη της στρατηγικής της Τουριστικής Ανάπτυξης να εντοπίσουν την ολική διαφοροποίηση στις περισσότερες εκ των εκφάνσεων του Τουρισμού όπως στη διάρκεια των διακοπών, στις περιόδους ταξιδιού, στην επιλογή μεταφορικών μέσων, στον τρόπο και το χρόνο επιλογής των κρατήσεων, στην τουριστική δαπάνη και στον καταμερισμό αυτής, στον ίδιο τον προορισμό, στην προέλευση των υποψηφίων επισκεπτών και τέλος στο κίνητρο/λόγο παρακίνησης αυτών ώστε να σχεδιαστεί και να υλοποιηθεί άμεσα η επόμενη μέρα.
Δε γίνεται λόγος για μία επόμενη ημέρα που απλά θα παρατείνει την προϋπάρχουσα κατάσταση κατά λίγους μήνες, αναφέρομαι στο πως θα καταφέρουμε να ενσωματώσουμε την εμπειρία αυτή, με όλα της τα καταστροφικά αποτελέσματα, με σκοπό την μετάβαση στη νέα διαφορετική εποχή που έρχεται στον Τουρισμό. Καλούμαστε, λοιπόν, όλοι οι φορείς κρατικοί και ιδιωτικοί καθώς και όλοι οι εμπλεκόμενοι από κάθε πόστο να απαντήσουμε σε δύο θεμελιώδη ερωτήματα:
1. Θα διατηρήσουμε τη θέση της Χώρας στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη διατηρώντας ταυτόχρονα την πλειοψηφία των θέσεων εργασίας με αντανακλαστικά προσαρμοστικότητας, με κινητικότητα και ευελιξία;
2. Η ίδια η εξέλιξη της τεχνολογίας σε όλους τους τομείς θα αποτελέσει εργαλείο επιβίωσης και περαιτέρω ανάπτυξης του Τουρισμού ή θα προκαλέσει από μόνη της μεγαλύτερο πρόβλημα οδηγώντας τελικώς αντικατάσταση του ίδιου του ταξιδιού;
* Ο Γιώργος Νέδος είναι Διεθνολόγος - Τουριστικός Επιστήμονας & Επιχειρηματίας
Τα κυριότερα πλήγματα στο χώρο του Τουρισμού, όπως διαφαίνονται έως τώρα και με την προϋπόθεση ότι θα ξεπεραστεί το πρόβλημα στους επόμενους δύο μήνες μπορούν να συνοψιστούν στη μείωση έως και ανυπαρξία των αφίξεων, των κρατήσεων, του αριθμού των επισκεπτών και των εισπράξεων γενικά αν αναλογιστεί κανείς πως θα είναι η επόμενη μέρα όσον αφορά σε ομαδικές εκδρομές, εκθέσεις και συνέδρια, πολιτιστικές εκδηλώσεις, συναυλίες και θεάματα, αθλητικές διοργανώσεις, θρησκευτικές παραδόσεις και εκδηλώσεις, ιατρικές και ιαματικές επισκέψεις κοκ. Οι κλάδοι που επηρεάζονται άμεσα είναι η φιλοξενία και η εστίαση, η κρουαζιέρα, οι μεταφορές (οδικές, αεροπορικές και θαλάσσιες), η διασκέδαση και η αναψυχή, ο πολιτισμός, η παραγωγή και διάθεση τοπικών προϊόντων, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις κατοικιών, η παροχή τουριστικών υπηρεσιών και βέβαια μέσω αλληλεπίδρασης όλος ο κύκλος λειτουργίας των τοπικών κοινωνιών (παραγωγοί, εργατοτεχνίτες, καταστηματάρχες κτλ)
Από μια πιο αισιόδοξη ματιά θα μπορούσε κανείς να βρει και πληθώρα τουριστικών υπηρεσιών και κλάδων που, κατά τη γνώμη μου, θα παρουσιάσουν αυξητικές τάσεις στην μετά-covid19 εποχή ξεκινώντας από την ενίσχυση του μοντέλου οικογενειακών διακοπών τύπου all inclusive σε προσεκτικά επιλεγμένους προορισμούς, οι ακριβές αγορές πολυτελών ειδών (κοσμήματα, έργα τέχνης κτλ), οι πολύ υψηλού επιπέδου υπηρεσίες διαμονής, φύλαξης-ασφάλειας και μεταφορών, γενικότερα η εξατομικευμένη ενοικίαση οχημάτων, οι παραγγελίες σίτισης, η υψηλή γαστρονομία εντός των καταλυμάτων, οι πρόσθετες ταξιδιωτικές ασφάλειες και ιατροφαρμακευτικές υπηρεσίες, καθώς και η προσωποποιημένη και εξειδικευμένη παροχή τουριστικών υπηρεσιών, συμβουλών, οδηγιών κοκ.
Συμπερασματικά θα πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς και κυρίως οι υπεύθυνοι για τη χάραξη της στρατηγικής της Τουριστικής Ανάπτυξης να εντοπίσουν την ολική διαφοροποίηση στις περισσότερες εκ των εκφάνσεων του Τουρισμού όπως στη διάρκεια των διακοπών, στις περιόδους ταξιδιού, στην επιλογή μεταφορικών μέσων, στον τρόπο και το χρόνο επιλογής των κρατήσεων, στην τουριστική δαπάνη και στον καταμερισμό αυτής, στον ίδιο τον προορισμό, στην προέλευση των υποψηφίων επισκεπτών και τέλος στο κίνητρο/λόγο παρακίνησης αυτών ώστε να σχεδιαστεί και να υλοποιηθεί άμεσα η επόμενη μέρα.
Δε γίνεται λόγος για μία επόμενη ημέρα που απλά θα παρατείνει την προϋπάρχουσα κατάσταση κατά λίγους μήνες, αναφέρομαι στο πως θα καταφέρουμε να ενσωματώσουμε την εμπειρία αυτή, με όλα της τα καταστροφικά αποτελέσματα, με σκοπό την μετάβαση στη νέα διαφορετική εποχή που έρχεται στον Τουρισμό. Καλούμαστε, λοιπόν, όλοι οι φορείς κρατικοί και ιδιωτικοί καθώς και όλοι οι εμπλεκόμενοι από κάθε πόστο να απαντήσουμε σε δύο θεμελιώδη ερωτήματα:
1. Θα διατηρήσουμε τη θέση της Χώρας στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη διατηρώντας ταυτόχρονα την πλειοψηφία των θέσεων εργασίας με αντανακλαστικά προσαρμοστικότητας, με κινητικότητα και ευελιξία;
2. Η ίδια η εξέλιξη της τεχνολογίας σε όλους τους τομείς θα αποτελέσει εργαλείο επιβίωσης και περαιτέρω ανάπτυξης του Τουρισμού ή θα προκαλέσει από μόνη της μεγαλύτερο πρόβλημα οδηγώντας τελικώς αντικατάσταση του ίδιου του ταξιδιού;
* Ο Γιώργος Νέδος είναι Διεθνολόγος - Τουριστικός Επιστήμονας & Επιχειρηματίας