Τσακίρης: 15.000 επιχειρήσεις εστίασης θα λάβουν 150 εκατ.
Περίπου 15.000 επιχειρήσεις εστίασης έχουν υποβάλει οριστική αίτηση και θα λάβουν 150 εκατ. ευρώ, δηλαδή κατά μέσο όρο 10.000 ευρώ η κάθε μια. Σύμφωνα με τον υφυπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννη Τσακίρη, οι αιτήσεις ξεπερνούν τις 16.000 και ο αριθμός τους εκτιμάται ότι θα ανέβει.
Παράλληλα, σύμφωνα με τον κ. Τσακίρη, η Ελλάδα πραγματοποιεί μεγάλα βήματα στην προσέλκυση εγχώριων και διεθνών επενδυτικών κεφαλαίων. Έτσι, σήμερα πάνω από 15 ομάδες επενδύουν συστηματικά στη χώρα μας και το κύμα αυτό ενδυναμώνεται, καθώς οι ελληνικές επιχειρήσεις γίνονται στόχος μεγάλων διεθνών επιχειρήσεων. Όπως αναφέρει ο υφυπουργός Ανάπτυξης, η πρόσφατη πώληση της Instashop, απέφερε στο ελληνικό Δημόσιο 14 φορές τα χρήματά της, μόλις μέσα σε δύο χρόνια.
Ακολουθεί η συνέντευξη του κ. Τσακίρη στο powergame.gr:
Πρόσφατα υπήρξε μια αναδιάρθρωση των αρμοδιοτήτων σας σχετικά με διεθνείς οικονομικές κι επενδυτικές σχέσεις της χώρας. Τι ακριβώς έχει συμβεί και που αποσκοπεί αυτή μεταβολή;
Οι αρμοδιότητες που αναφέρεστε δεν αφορούν τις διεθνείς οικονομικές και επενδυτικές σχέσεις της χώρας, αλλά αφορούν τις σχέσεις με τα Διεθνή Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα που συμμετέχει το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Και για την ακρίβεια για τις σχέσεις του υπουργείου με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, την EBRD δηλαδή, την Παγκόσμια Τράπεζα, την Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης, την Παρευξείνια κ.λπ. Ο λόγος που συνέβη αυτό είναι απλός -πρέπει να υπάρχει ένας συντονισμός και μια προτεραιοποίηση σε ό,τι αφορά στις επενδυτικές χρηματοδοτήσεις από τους οργανισμούς αυτούς προς τη χώρα μας.
Εν γένει πώς θα χαρακτηρίζατε τις σχέσεις της χώρας με τους διεθνείς χρηματο-οικονομικούς οργανισμούς;
Τα τελευταία δύο χρόνια, οι σχέσεις μας με αυτούς τους οργανισμούς έχουν αναβαθμιστεί σημαντικά και βασίζονται πλέον σε θεμέλια αμοιβαίας εμπιστοσύνης και εκτίμησης. Αναφέρω μόνο ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων το 2020 είχε ρεκόρ χρηματοδοτήσεων στην χώρα ύψους 2,8 δισ. ευρώ και αλλά 4,8 δισ. ευρώ εγκρίσεων, πολλά από τα όποια θα συμβασιοποιηθούν σύντομα. Άρα οι σχέσεις μας με αυτούς τους οργανισμούς είναι πλέον σε άριστο επίπεδο και, μην ξεχνάτε ότι, ο βασικός λόγος είναι η αναπτυξιακή και οικονομική προοπτική που έχει πλέον η χώρα μας.
Ήσασταν από τους βασικούς συντελεστές τόσο στο πρόγραμμα Jeremie στο παρελθόν, όσο και στο EquiFund. Πιστεύετε ότι το ελληνικό οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων (startups) έχει δείξει τις δυνατότητες του ή υπάρχει ακόμη δρόμος να διανυθεί;
Οι ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις και ειδικά αυτές του κλάδου της τεχνολογίας, πιστεύω ότι είναι ένα από τα βασικά μας όπλα ανάπτυξης. Παρόλο που έχει μικρή συμμετοχή τώρα που μιλάμε στην οικονομία, μπορεί σύντομα -και πιστεύω ότι θα το επιτύχει- να έχει σημαντικά πολλαπλασιαστικά οφέλη. Για παράδειγμα η πρωτοβουλία του JEREMIE που υλοποιήθηκε στην Ελλάδα την Προγραμματική Περίοδο (2007 – 2013) σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων, είχε συνολικό προϋπολογισμό περίπου 198 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ και συνολικά υποστηρίχθηκαν πάνω από 2.800 επιχειρήσεις.
Πέντε χρόνια μετά το τέλος της επενδυτικής περιόδου, έχουν ήδη επιστραφεί στο Ελληνικό κράτος 102 εκατ. ευρώ – και οι επιστροφές δεν έχουν ολοκληρωθεί. Μέρος αυτών των χρημάτων έχει ήδη επαναδρομολογηθεί για την υποστήριξη του πρώτου Ταμείου Συν-επενδύσεων με Επιχειρηματικούς Αγγέλους. Η σχετική πρόσκληση έκλεισε το Δεκέμβριο του 2020 και το ταμείο αναμένεται να είναι ενεργό μέσα στο β’ εξάμηνο του 2021.
Υφίστανται όμως και πιο πρόσφατα θετικά παραδείγματα, όπως εταιρείες που υποστηρίχθηκαν από την πρωτοβουλία EquiFund. Μάλιστα κατάφεραν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον ξένων εταιρειών, με ηγετικό ρόλο στον τομέα δραστηριότητάς τους σε παγκόσμιο επίπεδο, και να επιτύχουν την αποεπένδυσή τους μέσω εξαγοράς. Και όλα αυτά μόλις στο τρίτο έτος πλήρους επενδυτικής δραστηριότητας του EquiFund και εν μέσω μίας παγκόσμιας υγειονομικής και οικονομικής κρίσης.
Η εξαγορά της Instashop τον Αύγουστο το 2020 για το ποσό ρεκόρ (για τα ελληνικά δεδομένα) των 360 εκατ. δολαρίων απέφερε στο ελληνικό κράτος μέσα σε λιγότερο από 2 χρόνια, 14 φορές το ποσό της αρχικής επένδυσης! Και αυτό από μία επιχείρηση που εξακολουθεί να διατηρεί μέρος της λειτουργίας της και να απασχολεί ανθρώπινο δυναμικό στην Ελλάδα, συνεχίζοντας να συνεισφέρει φορολογικά και ασφαλιστικά.
Από την άλλη μας δίνει και διαφοροποίηση και αντικυκλικότητα σε ότι αφορά τους κλάδους που ενισχύουν την οικονομία. Να σας θυμίσω ότι εν μέσω πανδημίας, ενώ ο τουριστικός κλάδος κατέρρευσε, ο τεχνολογικός έδειξε ένα σημαντικό άλμα.
Ποια είναι η αξιοποίηση των πόρων της ΕΑΤΕ (πρώην ΤΑΝΕΟ) μέχρι σήμερα και κατά όσο είστε ικανοποιημένος από την αξιοποίηση αυτή; Έχω την αίσθηση ότι οι διαθέσιμοι πόροι είναι δυσανάλογα μεγάλοι με την ζήτηση που υπάρχει.
Το πρόγραμμα Jeremie και το πρόγραμμα Equifund, προσέφεραν σημαντική χρηματοδότηση προς νεοφυείς επιχειρήσεις και ακόμα σημαντικότερα έβαλαν σε αυτό το χώρο και ιδιώτες επενδυτές. Στο κομμάτι αυτό, της χρηματοδότησης του μετοχικού κεφάλαιο καινοτόμων και γρήγορα αναπτυσσόμενων εταιρειών, η ΕΑΤΕ συνεχίζει σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό να συν-επενδύει σε σχήματα venture capital και να σχεδιάζει καινούργια προϊόντα επιχειρηματικού ρίσκου. Για παράδειγμα πρόσφατα βγάλαμε στην αγορά πρόσκληση προς τέτοιου είδους επενδυτικά σχήματα στο χώρο της μεταφοράς τεχνολογίας (technology transfer). Επίσης, η ΕΑΤΕ συμβάλλει στο να εγκαθιδρυθεί πλήρως αυτό το οικοσύστημα επενδύσεων, υιοθετώντας βέλτιστες διεθνείς πρακτικές.
Εν γένει παρά την αύξηση των επενδύσεων στη χώρα μας κατά το τελευταίο διάστημα, απουσιάζουν τα εγχώρια ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια και πιθανώς ακόμη και τα VC funds που πιθανώς να μην υπήρχαν χωρίς τα χρήματα του ΕΣΠΑ (EquiFund). Γιατί συμβαίνει αυτό και γιατί οι Έλληνες επιχειρηματίες δεν επενδύουν σε τέτοιου είδους σχήματα;
Εδώ, θα μου επιτρέψετε να επισημάνω ότι η παρουσία ιδιωτικών κεφαλαίων και VC funds κρίνεται ικανοποιητική, καθώς έχουμε ήδη περισσότερες από δεκαπέντε ενεργές ομάδες επενδύσεων. Και ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί σημαντικά όπως για παράδειγμα με το πρόγραμμα συν-επενδύσεων με επιχειρηματικούς αγγέλους που ξεκίνησε να υλοποιεί το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων. Θα συμφωνήσω όμως μαζί σας ότι εάν δεν υπήρχε το ΕΣΠΑ που χρηματοδότησε το πρόγραμμα Jeremie και το πρόγραμμα Equifund θα ήμασταν όντως πολύ πίσω. Όμως αυτός είναι και ο ρόλος του ΕΣΠΑ, να κινητοποιεί δηλαδή και ιδιωτικά κεφάλαια και να τα μοχλεύει.
Όσο για το τελευταίο, διαπιστώνω σημαντική αλλαγή στην κουλτούρα των Ελλήνων επιχειρηματιών, οι οποίοι πλέον επενδύουν σε τέτοια σχήματα γιατί καταλαβαίνουν, όχι μόνο τη δυναμική τους, αλλά και σημασία του κανόνα να «μη βάζεις όλα τα αυγά στο ίδιο καλάθι» όπως λέγεται.
Από τη μια πλευρά, η Έκθεση Πισσαρίδη και το Ταμείο Ανάκαμψης κάνουν λόγο για την αναγκαιότητα συγκέντρωσης των επιχειρήσεων προκειμένου να αποκτήσουν το εκτόπισμα που απαιτεί να γίνουν ανταγωνιστικές σε διεθνές επίπεδο και από την άλλη πλευρά εσείς τρέχετε για να ενισχύσετε μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Δεν είναι λίγο αντιφατικές αυτές οι πολιτικές;
Καταρχήν η έκθεση Πισσαρίδη αναδεικνύει τη στρέβλωση της δομής της ελληνικής αγοράς. Έχουμε περίπου 800 χιλιάδες πολύ μικρές επιχειρήσεις έως 10 εργαζομένους, και μόνο 25 χιλιάδες μικρές και μεσαίες δηλαδή από 10 έως 250 εργαζομένους. Η απάντηση στην ερώτηση σας είναι ότι, από την μια πλευρά η κυβέρνηση με συντονισμένα μετρά -και ειδικά μέσω του ΕΣΠΑ- ενισχύει τις μικρές επιχειρήσεις, και από την άλλη πλευρά, θεσπίζει κίνητρα προκειμένου αυτές να μεγαλώσουν και να γίνουν όπως σωστά είπατε περισσότερο ανταγωνιστικές.
Πού βρισκόμαστε σε σχέση με την υποβολή του νέου ΕΣΠΑ και κατά πόσο έχουν ξεπεραστεί τα αγκάθια που είχαν δημιουργηθεί στην διαπραγμάτευση σχετικά με την χρηματοδότηση μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων, σιδηροδρομικών αξόνων κ.λπ.;
Έχουμε σχεδόν τελειώσει τις διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και πιστεύω θα είμαστε από τις πρώτες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση που θα υπογράψει τη συμφωνία για το νέο ΕΣΠΑ. Να φανταστείτε ότι ακόμη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει εγκρίνει τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό του νέου ΕΣΠΑ, αλλά εμείς έχουμε σχεδόν τελειώσει τη δουλειά μας. Μέσα στον Ιούλιο θα έχουμε την υπογραφή, με τα Επιχειρησιακά Προγράμματα και τις νέες δράσεις αμέσως μετά το καλοκαίρι.
Στο νέο ΕΣΠΑ ποια κατά τη γνώμη σας είναι η πιο σημαντική αλλαγή στην διαδικασία ένταξης και υλοποίησης έργων και γιατί;
Το ζητούμενο είναι τα χρήματα του ΕΣΠΑ να περνούν όσο το δυνατό γρηγορότερα στην πραγματική οικονομία, δηλαδή να δίνεται το κομμάτι που αναλογεί στην κάθε επένδυση άμεσα. Γι’ αυτό το λόγο αναδιαρθρώνουμε ριζικά τον τρόπο και τις διαδικασίες των προσκλήσεων, αποφεύγοντας όσο περισσότερο μπορούμε τη χρονοβόρα συγκριτική αξιολόγηση και απλοποιώντας διαδικασίες, μειώνοντας τα απαιτούμενά δικαιολογητικά κ.λπ. Το νέο ΕΣΠΑ θα είναι απλούστερο σε ότι αφορά τουλάχιστον τις εγχώριες διαδικασίες.
Πρωταρχικό μας μέλημα αποτελεί η αναστροφή του «παραδοσιακού» μοντέλου της μη αποτελεσματικής διάχυσης των κοινοτικών πόρων, λόγω καθυστερήσεων στις διαδικασίες παραγωγής έργων, μη έγκαιρης ωρίμανσης έργων, βεβιασμένων δράσεων και προγραμμάτων, επιπρόσθετης ελληνικής γραφειοκρατίας στην ήδη υπάρχουσα της Ευρώπης, αλλά και απουσίας ενδεχομένως μιας συνεκτικής και μακροχρόνιας πολιτικής.
Τα έργα/δράσεις που προσανατολιζόμαστε να χρηματοδοτήσουμε από το ΕΣΠΑ απαντούν στις διαρθρωτικές υστερήσεις της ελληνικής οικονομίας, ακολουθούν τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα και βέβαια το Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης.
Πού βρισκόμαστε από άποψη αιτήσεων ενίσχυσης επιχειρηματιών της εστίασης και πότε θα ανοίξει η πλατφόρμα για τις επιχειρήσεις τουρισμού;
Για την εστίαση πάνω από 16.000 επιχειρήσεις έχουν υποβάλει το σχέδιο τους, από τις οποίες περίπου 15.000 έχουν καταθέσει οριστικά την αίτηση τους για προϋπολογισμό μέχρι στιγμής ύψους 150 εκατ. ευρώ και σύντομα θα έχουμε τις πρώτες πληρωμές. Επίσης από τις 16 Ιουνίου οι ενδιαφερόμενοι επιχειρηματίες του τουριστικού κλάδου υποβάλουν τις αιτήσεις τους για την επιδότηση κεφαλαίου κίνησης με έως 400.000 ευρώ.
Σύμφωνα με την πρόσκληση για συμμετοχή, η δράση στοχεύει στη στήριξη της λειτουργίας των επιχειρήσεων του τουριστικού κλάδου μετά την επανεκκίνηση της λειτουργίας τους και ενόψει της επίσημης έναρξης της τουριστικής δραστηριότητας για το 2021 υπό το καθεστώς της πανδημίας. Η στήριξη των επιχειρήσεων θα πραγματοποιηθεί με την παροχή επαρκούς ρευστότητας για την επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητάς τους, μέσω της μη επιστρεπτέας ενίσχυσης μέρους του κεφαλαίου κίνησης.
Όπως προανέφερα, έχουμε ήδη απλοποιήσει τις διαδικασίες του ΕΣΠΑ και η υποβολή των αιτήσεων γίνεται πλήρως ηλεκτρονικά και τα ελάχιστα δικαιολογητικά.
Παράλληλα, σύμφωνα με τον κ. Τσακίρη, η Ελλάδα πραγματοποιεί μεγάλα βήματα στην προσέλκυση εγχώριων και διεθνών επενδυτικών κεφαλαίων. Έτσι, σήμερα πάνω από 15 ομάδες επενδύουν συστηματικά στη χώρα μας και το κύμα αυτό ενδυναμώνεται, καθώς οι ελληνικές επιχειρήσεις γίνονται στόχος μεγάλων διεθνών επιχειρήσεων. Όπως αναφέρει ο υφυπουργός Ανάπτυξης, η πρόσφατη πώληση της Instashop, απέφερε στο ελληνικό Δημόσιο 14 φορές τα χρήματά της, μόλις μέσα σε δύο χρόνια.
Ακολουθεί η συνέντευξη του κ. Τσακίρη στο powergame.gr:
Πρόσφατα υπήρξε μια αναδιάρθρωση των αρμοδιοτήτων σας σχετικά με διεθνείς οικονομικές κι επενδυτικές σχέσεις της χώρας. Τι ακριβώς έχει συμβεί και που αποσκοπεί αυτή μεταβολή;
Οι αρμοδιότητες που αναφέρεστε δεν αφορούν τις διεθνείς οικονομικές και επενδυτικές σχέσεις της χώρας, αλλά αφορούν τις σχέσεις με τα Διεθνή Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα που συμμετέχει το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Και για την ακρίβεια για τις σχέσεις του υπουργείου με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, την EBRD δηλαδή, την Παγκόσμια Τράπεζα, την Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης, την Παρευξείνια κ.λπ. Ο λόγος που συνέβη αυτό είναι απλός -πρέπει να υπάρχει ένας συντονισμός και μια προτεραιοποίηση σε ό,τι αφορά στις επενδυτικές χρηματοδοτήσεις από τους οργανισμούς αυτούς προς τη χώρα μας.
Εν γένει πώς θα χαρακτηρίζατε τις σχέσεις της χώρας με τους διεθνείς χρηματο-οικονομικούς οργανισμούς;
Τα τελευταία δύο χρόνια, οι σχέσεις μας με αυτούς τους οργανισμούς έχουν αναβαθμιστεί σημαντικά και βασίζονται πλέον σε θεμέλια αμοιβαίας εμπιστοσύνης και εκτίμησης. Αναφέρω μόνο ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων το 2020 είχε ρεκόρ χρηματοδοτήσεων στην χώρα ύψους 2,8 δισ. ευρώ και αλλά 4,8 δισ. ευρώ εγκρίσεων, πολλά από τα όποια θα συμβασιοποιηθούν σύντομα. Άρα οι σχέσεις μας με αυτούς τους οργανισμούς είναι πλέον σε άριστο επίπεδο και, μην ξεχνάτε ότι, ο βασικός λόγος είναι η αναπτυξιακή και οικονομική προοπτική που έχει πλέον η χώρα μας.
Ήσασταν από τους βασικούς συντελεστές τόσο στο πρόγραμμα Jeremie στο παρελθόν, όσο και στο EquiFund. Πιστεύετε ότι το ελληνικό οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων (startups) έχει δείξει τις δυνατότητες του ή υπάρχει ακόμη δρόμος να διανυθεί;
Οι ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις και ειδικά αυτές του κλάδου της τεχνολογίας, πιστεύω ότι είναι ένα από τα βασικά μας όπλα ανάπτυξης. Παρόλο που έχει μικρή συμμετοχή τώρα που μιλάμε στην οικονομία, μπορεί σύντομα -και πιστεύω ότι θα το επιτύχει- να έχει σημαντικά πολλαπλασιαστικά οφέλη. Για παράδειγμα η πρωτοβουλία του JEREMIE που υλοποιήθηκε στην Ελλάδα την Προγραμματική Περίοδο (2007 – 2013) σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων, είχε συνολικό προϋπολογισμό περίπου 198 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ και συνολικά υποστηρίχθηκαν πάνω από 2.800 επιχειρήσεις.
Πέντε χρόνια μετά το τέλος της επενδυτικής περιόδου, έχουν ήδη επιστραφεί στο Ελληνικό κράτος 102 εκατ. ευρώ – και οι επιστροφές δεν έχουν ολοκληρωθεί. Μέρος αυτών των χρημάτων έχει ήδη επαναδρομολογηθεί για την υποστήριξη του πρώτου Ταμείου Συν-επενδύσεων με Επιχειρηματικούς Αγγέλους. Η σχετική πρόσκληση έκλεισε το Δεκέμβριο του 2020 και το ταμείο αναμένεται να είναι ενεργό μέσα στο β’ εξάμηνο του 2021.
Υφίστανται όμως και πιο πρόσφατα θετικά παραδείγματα, όπως εταιρείες που υποστηρίχθηκαν από την πρωτοβουλία EquiFund. Μάλιστα κατάφεραν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον ξένων εταιρειών, με ηγετικό ρόλο στον τομέα δραστηριότητάς τους σε παγκόσμιο επίπεδο, και να επιτύχουν την αποεπένδυσή τους μέσω εξαγοράς. Και όλα αυτά μόλις στο τρίτο έτος πλήρους επενδυτικής δραστηριότητας του EquiFund και εν μέσω μίας παγκόσμιας υγειονομικής και οικονομικής κρίσης.
Η εξαγορά της Instashop τον Αύγουστο το 2020 για το ποσό ρεκόρ (για τα ελληνικά δεδομένα) των 360 εκατ. δολαρίων απέφερε στο ελληνικό κράτος μέσα σε λιγότερο από 2 χρόνια, 14 φορές το ποσό της αρχικής επένδυσης! Και αυτό από μία επιχείρηση που εξακολουθεί να διατηρεί μέρος της λειτουργίας της και να απασχολεί ανθρώπινο δυναμικό στην Ελλάδα, συνεχίζοντας να συνεισφέρει φορολογικά και ασφαλιστικά.
Από την άλλη μας δίνει και διαφοροποίηση και αντικυκλικότητα σε ότι αφορά τους κλάδους που ενισχύουν την οικονομία. Να σας θυμίσω ότι εν μέσω πανδημίας, ενώ ο τουριστικός κλάδος κατέρρευσε, ο τεχνολογικός έδειξε ένα σημαντικό άλμα.
Ποια είναι η αξιοποίηση των πόρων της ΕΑΤΕ (πρώην ΤΑΝΕΟ) μέχρι σήμερα και κατά όσο είστε ικανοποιημένος από την αξιοποίηση αυτή; Έχω την αίσθηση ότι οι διαθέσιμοι πόροι είναι δυσανάλογα μεγάλοι με την ζήτηση που υπάρχει.
Το πρόγραμμα Jeremie και το πρόγραμμα Equifund, προσέφεραν σημαντική χρηματοδότηση προς νεοφυείς επιχειρήσεις και ακόμα σημαντικότερα έβαλαν σε αυτό το χώρο και ιδιώτες επενδυτές. Στο κομμάτι αυτό, της χρηματοδότησης του μετοχικού κεφάλαιο καινοτόμων και γρήγορα αναπτυσσόμενων εταιρειών, η ΕΑΤΕ συνεχίζει σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό να συν-επενδύει σε σχήματα venture capital και να σχεδιάζει καινούργια προϊόντα επιχειρηματικού ρίσκου. Για παράδειγμα πρόσφατα βγάλαμε στην αγορά πρόσκληση προς τέτοιου είδους επενδυτικά σχήματα στο χώρο της μεταφοράς τεχνολογίας (technology transfer). Επίσης, η ΕΑΤΕ συμβάλλει στο να εγκαθιδρυθεί πλήρως αυτό το οικοσύστημα επενδύσεων, υιοθετώντας βέλτιστες διεθνείς πρακτικές.
Εν γένει παρά την αύξηση των επενδύσεων στη χώρα μας κατά το τελευταίο διάστημα, απουσιάζουν τα εγχώρια ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια και πιθανώς ακόμη και τα VC funds που πιθανώς να μην υπήρχαν χωρίς τα χρήματα του ΕΣΠΑ (EquiFund). Γιατί συμβαίνει αυτό και γιατί οι Έλληνες επιχειρηματίες δεν επενδύουν σε τέτοιου είδους σχήματα;
Εδώ, θα μου επιτρέψετε να επισημάνω ότι η παρουσία ιδιωτικών κεφαλαίων και VC funds κρίνεται ικανοποιητική, καθώς έχουμε ήδη περισσότερες από δεκαπέντε ενεργές ομάδες επενδύσεων. Και ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί σημαντικά όπως για παράδειγμα με το πρόγραμμα συν-επενδύσεων με επιχειρηματικούς αγγέλους που ξεκίνησε να υλοποιεί το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων. Θα συμφωνήσω όμως μαζί σας ότι εάν δεν υπήρχε το ΕΣΠΑ που χρηματοδότησε το πρόγραμμα Jeremie και το πρόγραμμα Equifund θα ήμασταν όντως πολύ πίσω. Όμως αυτός είναι και ο ρόλος του ΕΣΠΑ, να κινητοποιεί δηλαδή και ιδιωτικά κεφάλαια και να τα μοχλεύει.
Όσο για το τελευταίο, διαπιστώνω σημαντική αλλαγή στην κουλτούρα των Ελλήνων επιχειρηματιών, οι οποίοι πλέον επενδύουν σε τέτοια σχήματα γιατί καταλαβαίνουν, όχι μόνο τη δυναμική τους, αλλά και σημασία του κανόνα να «μη βάζεις όλα τα αυγά στο ίδιο καλάθι» όπως λέγεται.
Από τη μια πλευρά, η Έκθεση Πισσαρίδη και το Ταμείο Ανάκαμψης κάνουν λόγο για την αναγκαιότητα συγκέντρωσης των επιχειρήσεων προκειμένου να αποκτήσουν το εκτόπισμα που απαιτεί να γίνουν ανταγωνιστικές σε διεθνές επίπεδο και από την άλλη πλευρά εσείς τρέχετε για να ενισχύσετε μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Δεν είναι λίγο αντιφατικές αυτές οι πολιτικές;
Καταρχήν η έκθεση Πισσαρίδη αναδεικνύει τη στρέβλωση της δομής της ελληνικής αγοράς. Έχουμε περίπου 800 χιλιάδες πολύ μικρές επιχειρήσεις έως 10 εργαζομένους, και μόνο 25 χιλιάδες μικρές και μεσαίες δηλαδή από 10 έως 250 εργαζομένους. Η απάντηση στην ερώτηση σας είναι ότι, από την μια πλευρά η κυβέρνηση με συντονισμένα μετρά -και ειδικά μέσω του ΕΣΠΑ- ενισχύει τις μικρές επιχειρήσεις, και από την άλλη πλευρά, θεσπίζει κίνητρα προκειμένου αυτές να μεγαλώσουν και να γίνουν όπως σωστά είπατε περισσότερο ανταγωνιστικές.
Πού βρισκόμαστε σε σχέση με την υποβολή του νέου ΕΣΠΑ και κατά πόσο έχουν ξεπεραστεί τα αγκάθια που είχαν δημιουργηθεί στην διαπραγμάτευση σχετικά με την χρηματοδότηση μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων, σιδηροδρομικών αξόνων κ.λπ.;
Έχουμε σχεδόν τελειώσει τις διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και πιστεύω θα είμαστε από τις πρώτες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση που θα υπογράψει τη συμφωνία για το νέο ΕΣΠΑ. Να φανταστείτε ότι ακόμη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει εγκρίνει τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό του νέου ΕΣΠΑ, αλλά εμείς έχουμε σχεδόν τελειώσει τη δουλειά μας. Μέσα στον Ιούλιο θα έχουμε την υπογραφή, με τα Επιχειρησιακά Προγράμματα και τις νέες δράσεις αμέσως μετά το καλοκαίρι.
Στο νέο ΕΣΠΑ ποια κατά τη γνώμη σας είναι η πιο σημαντική αλλαγή στην διαδικασία ένταξης και υλοποίησης έργων και γιατί;
Το ζητούμενο είναι τα χρήματα του ΕΣΠΑ να περνούν όσο το δυνατό γρηγορότερα στην πραγματική οικονομία, δηλαδή να δίνεται το κομμάτι που αναλογεί στην κάθε επένδυση άμεσα. Γι’ αυτό το λόγο αναδιαρθρώνουμε ριζικά τον τρόπο και τις διαδικασίες των προσκλήσεων, αποφεύγοντας όσο περισσότερο μπορούμε τη χρονοβόρα συγκριτική αξιολόγηση και απλοποιώντας διαδικασίες, μειώνοντας τα απαιτούμενά δικαιολογητικά κ.λπ. Το νέο ΕΣΠΑ θα είναι απλούστερο σε ότι αφορά τουλάχιστον τις εγχώριες διαδικασίες.
Πρωταρχικό μας μέλημα αποτελεί η αναστροφή του «παραδοσιακού» μοντέλου της μη αποτελεσματικής διάχυσης των κοινοτικών πόρων, λόγω καθυστερήσεων στις διαδικασίες παραγωγής έργων, μη έγκαιρης ωρίμανσης έργων, βεβιασμένων δράσεων και προγραμμάτων, επιπρόσθετης ελληνικής γραφειοκρατίας στην ήδη υπάρχουσα της Ευρώπης, αλλά και απουσίας ενδεχομένως μιας συνεκτικής και μακροχρόνιας πολιτικής.
Τα έργα/δράσεις που προσανατολιζόμαστε να χρηματοδοτήσουμε από το ΕΣΠΑ απαντούν στις διαρθρωτικές υστερήσεις της ελληνικής οικονομίας, ακολουθούν τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα και βέβαια το Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης.
Πού βρισκόμαστε από άποψη αιτήσεων ενίσχυσης επιχειρηματιών της εστίασης και πότε θα ανοίξει η πλατφόρμα για τις επιχειρήσεις τουρισμού;
Για την εστίαση πάνω από 16.000 επιχειρήσεις έχουν υποβάλει το σχέδιο τους, από τις οποίες περίπου 15.000 έχουν καταθέσει οριστικά την αίτηση τους για προϋπολογισμό μέχρι στιγμής ύψους 150 εκατ. ευρώ και σύντομα θα έχουμε τις πρώτες πληρωμές. Επίσης από τις 16 Ιουνίου οι ενδιαφερόμενοι επιχειρηματίες του τουριστικού κλάδου υποβάλουν τις αιτήσεις τους για την επιδότηση κεφαλαίου κίνησης με έως 400.000 ευρώ.
Σύμφωνα με την πρόσκληση για συμμετοχή, η δράση στοχεύει στη στήριξη της λειτουργίας των επιχειρήσεων του τουριστικού κλάδου μετά την επανεκκίνηση της λειτουργίας τους και ενόψει της επίσημης έναρξης της τουριστικής δραστηριότητας για το 2021 υπό το καθεστώς της πανδημίας. Η στήριξη των επιχειρήσεων θα πραγματοποιηθεί με την παροχή επαρκούς ρευστότητας για την επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητάς τους, μέσω της μη επιστρεπτέας ενίσχυσης μέρους του κεφαλαίου κίνησης.
Όπως προανέφερα, έχουμε ήδη απλοποιήσει τις διαδικασίες του ΕΣΠΑ και η υποβολή των αιτήσεων γίνεται πλήρως ηλεκτρονικά και τα ελάχιστα δικαιολογητικά.