Δάνεια 12,7 δισ: Χαμηλό επιτόκιο και αυστηρά κριτήρια
Ως όαση στη… διψασμένη για επενδύσεις ελληνική οικονομία προβάλλουν τα δάνεια ύψους 12,7 δισ. ευρώ που φέρνει το Ταμείο Ανάκαμψης και τα οποία πρόκειται να χρηματοδοτήσουν επενδυτικά σχέδια συνολικού ύψους 31,9 δισ. ευρώ μέσω αφ’ ενός της μόχλευσης με ισόποσα τραπεζικά κεφάλαια και αφ’ ετέρου της προσέλκυσης ιδιωτικών κεφαλαίων, ύψους 6,5 δισ ευρώ.
Τα δάνεια πρόκειται να εκταμιευθούν με αυστηρά τραπεζικά κριτήρια μεν αλλά και με ευνοϊκούς όρους δε.
Το επιτόκιο, σύμφωνα με υπολογισμούς που έχουν γίνει στο υπουργείο Οικονομικών θα είναι σχεδόν μηδενικό (0,2-0,3%), οι διαδικασίες εκταμίευσης θα είναι γρήγορες και θα προβλέπεται περίοδος χάριτος, 2-3 ετών κατά μέσο όρο.
Παράλληλα, θα αφορούν μακροπρόθεσμες παραγωγικές επενδύσεις μόνο σε συγκεκριμένους τομείς, στο πλαίσιο των πέντε βασικών στόχων πολιτικής του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης: πράσινη μετάβαση, ψηφιακή μετάβαση, ενίσχυση της εξωστρέφειας, ενίσχυση της έρευνας και καινοτομίας (Ε & Α) και επίτευξη οικονομιών κλίμακας μέσω συγχωνεύσεων και εξαγορών.
Για παράδειγμα, το 37% των δανείων, ήτοι 4,7 δισ. ευρώ από τα δάνεια του Ταμείου κι άλλα τόσα από τα τραπεζικά κεφάλαια (οι τράπεζες θα αναλαμβάνουν σχετική δέσμευση όταν θα υπογράφουν τις συμβάσεις για την αξιοποίηση των κεφαλαίων του Ταμείου) θα διατεθούν σε επενδύσεις που στηρίζουν την πράσινη μετάβαση, όπως για παράδειγμα, στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος (εξοικονόμηση ενέργειας, χρήση ΑΠΕ).
Επιπρόσθετα, δάνεια με εξαιρετικά ευνοϊκά όρους θα διατεθούν σε μικρές και μικρομεσαίες ομοειδείς επιχειρήσεις που θα συγχωνευτούν.
Γενικότερα, τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης θα έχουν τα εξής τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά:
-Άμεση διεκπεραίωση χωρίς περιττές γραφειοκρατικές παρεμβάσεις στην επιλογή και χρηματοδότηση των έργων.
-Χορήγηση αποκλειστικά με κριτήρια της αγοράς, μέσω της αξιολόγησης από τα συνεργαζόμενα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και πιστοποίησης της πλήρωσης των κριτηρίων επιλεξιμότητας και από ανεξάρτητους φορείς που λειτουργούν για λογαριασμό του δημοσίου.
-Μέγιστη κρατική χρηματοδότηση στο 50% της αξίας της κάθε επένδυσης, μειώνοντας σημαντικά το κεφαλαιακό κόστος των επενδυτών
-Χρηματοδοτική συμμετοχή τραπεζών και επενδυτών κατά τουλάχιστον 30% και 20% αντίστοιχα.
Τα βασικά χρηματοδοτικά κανάλια θα είναι τα εξής τρία (θα υπάρχει κι ένα τέταρτο μέσω του επενδυτικού προγράμματος InvestEU):
1 Δάνεια μέσω των Ευρωπαϊκών Χρηματοπιστωτικών Θεσμών (ΕΤΕπ, ΕΤΑΑ)
Πρόκειται να συγχρηματοδοτηθούν σημαντικές ιδιωτικές επενδύσεις με κεφάλαια των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών θεσμών (ΕΤΕπ, ΕΤΑΑ) και με δανειακά κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης. Ο εν λόγω μηχανισμός αποσκοπεί στη χρηματοδότηση σημαντικών επενδύσεων κυρίως μεσαίων και μεγάλων εταιριών, και προβλέπεται ότι θα καλύπτει κατά μέγιστο βαθμό το 50% του επενδυτικού κόστους.
2 Δάνεια μέσω Εμπορικών Τραπεζών
Πρόκειται να συγχρηματοδοτηθούν ιδιωτικές επενδύσεις με κεφάλαια εμπορικών τραπεζών και με δανειακά κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας. Ο εν λόγω μηχανισμός αποσκοπεί στη χρηματοδότηση σημαντικών επενδύσεων εταιρειών κάθε μεγέθους, και θα καλύπτει κατά μέγιστο βαθμό το 50% του επενδυτικού κόστους, ενώ η ιδιωτική συμμετοχή θα καλύψει τουλάχιστον το 20% των ιδίων κεφαλαίων και το υπόλοιπο ποσό θα καλύπτεται από την εμπορική τράπεζα. Για την υλοποίηση του μηχανισμού, το Υπουργείο Οικονομικών θα συμβληθεί με εμπορικές τράπεζες οι οποίες θα προκύψουν μέσα από ανοικτή διαδικασία πρόσκλησης συμμετοχής τους. Οι τράπεζες θα κρίνουν με δικά τους κριτήρια την αξιοπιστία του εκάστοτε επενδυτή και τη βιωσιμότητα της επένδυσης, χωρίς παρέμβαση του κρατικού μηχανισμού, ενώ πιστοποιημένοι ανεξάρτητοι ελεγκτές θα αξιολογούν την επιλεξιμότητα των επενδύσεων ως προς τις κατευθυντήριες γραμμές του Εθνικού Σχεδίου και θα ελέγχουν τη συμμόρφωση με τους κατά περίπτωση κανόνες κρατικών ενισχύσεων (ΓΑΚ, DeMinimis, κλπ).
3 Επενδύσεις μέσω νέου Ταμείου Επιχειρηματικών Συμμετοχών (Fund-of-Funds)
Το συγκεκριμένο κανάλι αποσκοπεί στη χρηματοδότηση επενδύσεων από ταχέως αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις σε δυναμικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας, μέσω συμμετοχικών κεφαλαίων. Από το Ταμείο θα χρηματοδοτηθούν κεφάλαια (equityfinancing) εταιρειών διαχείρισης επενδυτικών
κεφαλαίων για την παροχή χρηματοδότησης σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) μέσω κεφαλαίων τύπου MezzanineFinancing (MezzanineFoF) και κεφαλαίων συμμετοχών (InnovateNow). Ο μηχανισμός MezzanineFoF θα χρηματοδοτήσει με 400 εκατ. ευρώ τις εταιρείες διαχείρισης επενδυτικών κεφαλαίων και θα καλύπτει έως το 70% των κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση επενδύσεων από ΜΜΕ, οι οποίες τυπικά δεν χρηματοδοτούνται από το τραπεζικό σύστημα ή από επενδυτικά κεφάλαια. Ο μηχανισμός InnovateNow θα χρηματοδοτήσει με 100 εκατ. ευρώ τις εταιρείες διαχείρισης επενδυτικών κεφαλαίων και θα καλύπτει έως το 70% των κεφαλαίων συμμετοχής τους σε επενδύσεις ΜΜΕ οι οποίες δραστηριοποιούνται σε καινοτόμους ψηφιακούς τομείς. Το Ταμείο θα λειτουργεί υπό την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΑΤΕ).
Τα δάνεια πρόκειται να εκταμιευθούν με αυστηρά τραπεζικά κριτήρια μεν αλλά και με ευνοϊκούς όρους δε.
Το επιτόκιο, σύμφωνα με υπολογισμούς που έχουν γίνει στο υπουργείο Οικονομικών θα είναι σχεδόν μηδενικό (0,2-0,3%), οι διαδικασίες εκταμίευσης θα είναι γρήγορες και θα προβλέπεται περίοδος χάριτος, 2-3 ετών κατά μέσο όρο.
Παράλληλα, θα αφορούν μακροπρόθεσμες παραγωγικές επενδύσεις μόνο σε συγκεκριμένους τομείς, στο πλαίσιο των πέντε βασικών στόχων πολιτικής του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης: πράσινη μετάβαση, ψηφιακή μετάβαση, ενίσχυση της εξωστρέφειας, ενίσχυση της έρευνας και καινοτομίας (Ε & Α) και επίτευξη οικονομιών κλίμακας μέσω συγχωνεύσεων και εξαγορών.
Για παράδειγμα, το 37% των δανείων, ήτοι 4,7 δισ. ευρώ από τα δάνεια του Ταμείου κι άλλα τόσα από τα τραπεζικά κεφάλαια (οι τράπεζες θα αναλαμβάνουν σχετική δέσμευση όταν θα υπογράφουν τις συμβάσεις για την αξιοποίηση των κεφαλαίων του Ταμείου) θα διατεθούν σε επενδύσεις που στηρίζουν την πράσινη μετάβαση, όπως για παράδειγμα, στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος (εξοικονόμηση ενέργειας, χρήση ΑΠΕ).
Επιπρόσθετα, δάνεια με εξαιρετικά ευνοϊκά όρους θα διατεθούν σε μικρές και μικρομεσαίες ομοειδείς επιχειρήσεις που θα συγχωνευτούν.
Γενικότερα, τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης θα έχουν τα εξής τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά:
-Άμεση διεκπεραίωση χωρίς περιττές γραφειοκρατικές παρεμβάσεις στην επιλογή και χρηματοδότηση των έργων.
-Χορήγηση αποκλειστικά με κριτήρια της αγοράς, μέσω της αξιολόγησης από τα συνεργαζόμενα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και πιστοποίησης της πλήρωσης των κριτηρίων επιλεξιμότητας και από ανεξάρτητους φορείς που λειτουργούν για λογαριασμό του δημοσίου.
-Μέγιστη κρατική χρηματοδότηση στο 50% της αξίας της κάθε επένδυσης, μειώνοντας σημαντικά το κεφαλαιακό κόστος των επενδυτών
-Χρηματοδοτική συμμετοχή τραπεζών και επενδυτών κατά τουλάχιστον 30% και 20% αντίστοιχα.
Τα βασικά χρηματοδοτικά κανάλια θα είναι τα εξής τρία (θα υπάρχει κι ένα τέταρτο μέσω του επενδυτικού προγράμματος InvestEU):
1 Δάνεια μέσω των Ευρωπαϊκών Χρηματοπιστωτικών Θεσμών (ΕΤΕπ, ΕΤΑΑ)
Πρόκειται να συγχρηματοδοτηθούν σημαντικές ιδιωτικές επενδύσεις με κεφάλαια των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών θεσμών (ΕΤΕπ, ΕΤΑΑ) και με δανειακά κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης. Ο εν λόγω μηχανισμός αποσκοπεί στη χρηματοδότηση σημαντικών επενδύσεων κυρίως μεσαίων και μεγάλων εταιριών, και προβλέπεται ότι θα καλύπτει κατά μέγιστο βαθμό το 50% του επενδυτικού κόστους.
2 Δάνεια μέσω Εμπορικών Τραπεζών
Πρόκειται να συγχρηματοδοτηθούν ιδιωτικές επενδύσεις με κεφάλαια εμπορικών τραπεζών και με δανειακά κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας. Ο εν λόγω μηχανισμός αποσκοπεί στη χρηματοδότηση σημαντικών επενδύσεων εταιρειών κάθε μεγέθους, και θα καλύπτει κατά μέγιστο βαθμό το 50% του επενδυτικού κόστους, ενώ η ιδιωτική συμμετοχή θα καλύψει τουλάχιστον το 20% των ιδίων κεφαλαίων και το υπόλοιπο ποσό θα καλύπτεται από την εμπορική τράπεζα. Για την υλοποίηση του μηχανισμού, το Υπουργείο Οικονομικών θα συμβληθεί με εμπορικές τράπεζες οι οποίες θα προκύψουν μέσα από ανοικτή διαδικασία πρόσκλησης συμμετοχής τους. Οι τράπεζες θα κρίνουν με δικά τους κριτήρια την αξιοπιστία του εκάστοτε επενδυτή και τη βιωσιμότητα της επένδυσης, χωρίς παρέμβαση του κρατικού μηχανισμού, ενώ πιστοποιημένοι ανεξάρτητοι ελεγκτές θα αξιολογούν την επιλεξιμότητα των επενδύσεων ως προς τις κατευθυντήριες γραμμές του Εθνικού Σχεδίου και θα ελέγχουν τη συμμόρφωση με τους κατά περίπτωση κανόνες κρατικών ενισχύσεων (ΓΑΚ, DeMinimis, κλπ).
3 Επενδύσεις μέσω νέου Ταμείου Επιχειρηματικών Συμμετοχών (Fund-of-Funds)
Το συγκεκριμένο κανάλι αποσκοπεί στη χρηματοδότηση επενδύσεων από ταχέως αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις σε δυναμικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας, μέσω συμμετοχικών κεφαλαίων. Από το Ταμείο θα χρηματοδοτηθούν κεφάλαια (equityfinancing) εταιρειών διαχείρισης επενδυτικών
κεφαλαίων για την παροχή χρηματοδότησης σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) μέσω κεφαλαίων τύπου MezzanineFinancing (MezzanineFoF) και κεφαλαίων συμμετοχών (InnovateNow). Ο μηχανισμός MezzanineFoF θα χρηματοδοτήσει με 400 εκατ. ευρώ τις εταιρείες διαχείρισης επενδυτικών κεφαλαίων και θα καλύπτει έως το 70% των κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση επενδύσεων από ΜΜΕ, οι οποίες τυπικά δεν χρηματοδοτούνται από το τραπεζικό σύστημα ή από επενδυτικά κεφάλαια. Ο μηχανισμός InnovateNow θα χρηματοδοτήσει με 100 εκατ. ευρώ τις εταιρείες διαχείρισης επενδυτικών κεφαλαίων και θα καλύπτει έως το 70% των κεφαλαίων συμμετοχής τους σε επενδύσεις ΜΜΕ οι οποίες δραστηριοποιούνται σε καινοτόμους ψηφιακούς τομείς. Το Ταμείο θα λειτουργεί υπό την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΑΤΕ).
