Σκληρή κόντρα προμηθευτών – ΡΑΕ για τις αλλαγές στα τιμολόγια ρεύματος
Σχεδόν με όλες τις προτάσεις που έχει καταθέσει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) για τις αλλαγές στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος διαφωνούν οι προμηθευτές, όπως προκύπτει από τις προτάσεις που κατέθεσαν στο πλαίσιο της διαβούλευσης. Η ΡΑΕ προτείνει, μεταξύ άλλων,
κατάργηση του μηνιαίου παγίου,
εφαρμογή της ρήτρας πρόωρης αποχώρησης για τα συμβόλαια σταθερού τιμολογίου και
εφαρμογή πλαφόν στη ρήτρα αναπροσαρμογής ανεξάρτητα από την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρεμπορική αγορά.
Ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ), που εκπροσωπεί και τους μικρότερους παίκτες του κλάδου, διαφωνεί με τα περισσότερα μέτρα που προωθεί η ΡΑΕ. Θεωρεί πως «οι προτεινόμενες ρυθμίσεις θα έχουν δυσμενείς επιπτώσεις για τον ανταγωνισμό και την καινοτομία, καθώς αποσκοπούν στον κανονιστικό καθορισμό των χαρακτηριστικών των προσφερόμενων προϊόντων και συνιστούν άμεση παρέμβαση στο κατ’ εξοχήν αντικείμενο της εμπορικής πολιτικής των εταιρειών προμήθειας, ακυρώνοντας ουσιαστικά τη δυνατότητα τους να προσφέρουν προϊόντα με διαφοροποιημένα χαρακτηριστικά».
Η διοίκηση της ΔΕΗ συμφωνεί με τη διατήρηση της ρήτρας πρόωρης αποχώρησης στα συμβόλαια με σταθερή τιμή ηλεκτρικής ενέργειας αλλά διαφωνεί με τη ρύθμιση για διαμόρφωση της ρήτρας από τη ΡΑΕ μέσω συγκεκριμένης μεθοδολογίας. Διαφωνεί, επίσης, με το πλαφόν στη διαμόρφωση της ρήτρας αναπροσαρμογής. Όπως αναφέρει, η πρόταση της ΡΑΕ «για δύο βασικές κατηγορίες τιμολογίων, ένα σταθερό και ένα κυμαινόμενο με ανώτατο όριο (πλαφόν), δεν φαίνεται να είναι συμβατή με την οικονομική ελευθερία των προμηθευτών λαμβάνοντας υπόψη και πρόσφατη αντίδραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην προσθήκη ανώτατων ορίων τιμολόγησης επ’ ευκαιρίας της Ισπανίας (σ.σ. τον Αύγουστο)».
Η εφαρμογή πλαφόν, κατά τη ΔΕΗ, «δύναται να πλήξει καίρια την βιωσιμότητα ορισμένων εξ αυτών, δεδομένου ότι οι προμηθευτές θα εξαναγκάζονται να απορροφήσουν την οιαδήποτε (άνω του πλαφόν) αύξηση τιμής». Έτσι, «η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς ενέργειας ενδέχεται να δεχθεί ισχυρά πλήγματα, ήτοι μείωση του αριθμού των προμηθευτών εξασθένιση κινήτρων εισόδου νέων προμηθευτών, αύξηση του κόστους βιωσιμότητας των επιχειρήσεων και κατά επέκταση μείωση μελλοντικών επενδύσεων, και συνεπώς και περιορισμό στις καταναλωτικές επιλογές». Η ΔΕΗ διαφωνεί και με την κατάργηση του μηνιαίου παγίου.
Τη διαφωνία με την επιβολή ορίου εκφράζουν και στη Μυτιληναίος (στη λιανικής δραστηριοποιείται μέσω της Protergia) υποστηρίζοντας πως «η θέση ορίων προσαύξησης στις ρήτρες αναπροσαρμογής ουδόλως σχετίζεται με την ενίσχυση της διαφάνειας των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας, που προσφέρονται από τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας. Η θέση ενός ανώτατου ορίου οικονομικού κόστους είναι άσχετη με την επιβεβλημένη υποχρέωση των προμηθευτών να επεξηγούν με λεπτομερή αλλά απλό τρόπο την τιμολογιακή πολιτική που προσφέρουν».
Διαφωνεί, επίσης, με την κατάργηση του μηνιαίου παγίου. Όπως αναφέρει, «τα λειτουργικά κόστη που καλύπτονται με το πάγιο είναι πολλά, όπως κόστη απόκτησης και διατήρησης πελάτη, κόστη διαχείρισης συμβατικής σχέσης, κόστη έκδοσης και αποστολής λογαριασμών. Τούτο σημαίνει ότι το πάγιο δεν μπορεί να ισχύσει κατ’ εξαίρεση μόνο για τις περιπτώσεις «αχρησιμοποίητων»/χωρίς κατανάλωση εγκαταστάσεων, αφού τα εν λόγω κόστη είναι παρόντα και δεδομένα σε όλες τις περιπτώσεις καταναλωτών».
Στην ΗΡΩΝ υποστηρίζουν πως το πλαφόν στη διαμόρφωση της ρήτρας αναπροσαρμογής θα μπορούσε να συμβάλλει στη διαφάνεια των τιμολογίων αλλά με την προϋπόθεση πως η διακύμανση (το συγκεκριμένο ποσοστό π.χ. +30% ή -30%) θα εξαρτάται από την εμπορική πολιτική κάθε προμηθευτή. Στην επιστολή αναφέρεται πως «θεωρούμε αυτονόητη στο πλαίσιο της ελεύθερης αγοράς, τη διατήρηση του δικαιώματος του Προμηθευτή να μην υιοθετήσει την προτεινόμενη πρόταση της Αρχής υπό την προϋπόθεση όμως ότι η εν λόγω εμπορική του απόφαση -στο πλαίσιο της τήρησης των αρχών της διαφάνειας- αποτυπώνεται ξεκάθαρα στους όρους του σχετικού εμπορικού προγράμματος και επικοινωνείται με σαφήνεια σε όλες τις προωθητικές ενέργειες που υλοποιούνται για αυτό με μία διατύπωση όπως η ακόλουθη «το όριο της Χρέωσης Προμήθειας για το εν λόγω πρόγραμμα είναι απεριόριστο και προσφέρεται χωρίς δεσμεύσεις από τον Προμηθευτή»
Και στην ΗΡΩΝ διαφωνούν με την κατάργηση του μηνιαίου παγίου, αλλά και με την κατάργηση της ρήτρας πρόωρης αποχώρησης στα συμβόλαια με κυμαινόμενες τιμές. Στην Elpedison είναι, επίσης, διπλωματικοί και υποστηρίζουν πως η επιβολή ρήτρας πρόωρης αποχώρησης «δεν πρέπει να συνδέεται με την ελεύθερη αλλαγή προμηθευτή και συνεπώς δε θα πρέπει να επιτρέπονται ρήτρες εξαναγκαστικής πιστότητας. Αντίθετα, η ρήτρα πρέπει να συνδέεται με το κόστος που επιφέρει στον προμηθευτή είτε αυτό αφορά συμβόλαια εγγυημένης σταθερής τιμής είτε συμβόλαια κυμαινόμενης τιμής που όμως περιλαμβάνουν πρόσθετες παροχές» (δώρο, έκπτωση, κ.α.).
Κάθετα αντίθετη είναι και η Elpedison στον καθορισμό πλαφόν για τις ρήτρες αναπροσαρμογής υποστηρίζοντας πως «πιθανή οριοθέτηση θα περιόριζε τις διαθέσιμες στον καταναλωτή επιλογές γεγονός ευθέως αντίθετο με τις επιδιώξεις του Ρυθμιστή». Διαφωνεί και με την κατάργηση του μηνιαίου παγίου υποστηρίζοντας πως «η εισήγηση της Αρχής για κατάργηση των παγίων «στα πλαίσια της απλότητας και σαφήνειας των λογαριασμών» είναι κατά τη γνώμη μας εσφαλμένη. Προκαλεί δε έκπληξη, δεδομένου ότι οι καταναλωτές είναι εξοικειωμένοι με την ύπαρξή παγίου στην πλειοψηφία των υπηρεσιών (π.χ. τηλεπικοινωνίες, ύδρευση). Η ύπαρξη παγίων εξασφαλίζει την ανάκτηση των βασικών, ανελαστικών εξόδων ανά παροχή του προμηθευτή. Επιπλέον, αποτελούν σημαντικό εργαλείο προσαρμογής του προϊόντος στις πραγματικές ανάγκες του καταναλωτή».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι προτάσεις της Volterra. Όπως υποστηρίζει, «η επιβολή ορίου προσαυξησης της Χρεωσης Προμήθειας κατα την ενεργοποίηση της Ρήτρας Αναπροσαρμογής χωρίς την παροχή των απαραίτητων αντισταθμιστικών εργαλείων από το Χρηματιστήριο Ενέργειας (όχι μόνο για την Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς αλλά για το σύνολο του κόστους) για την διασφάλιση συγκεκριμένου τελικού Κόστους Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας περιορίζει κατά πολύ την διασφάλιση της βιωσιμότητας των Προμηθευτών Ηλεκτρικής Ενέργειας, ειδικά σε μια αγορά που υπάρχει σαφής διαχωρισμός του συνόλου των Προμηθευτών σε δύο μεγάλες κατηγορίες, ήτοι Εταιρειών με διττή ιδιότητα Παραγωγού και Προμηθευτή Ηλεκτρικής Ενέργειας και Εταιρειών που δραστηριοποιούνται μόνο ως Προμηθευτές Ηλεκτρικής Ενέργειας».
Οι άλλες προτάσεις
Ο κ. Αθ. Γκίκας, ιδρυτής και κύριος μέτοχος της «Clarus Εταιρεία Ενεργειακών Υπηρεσιών» που λειτουργεί το δικτυακό τόπο σύγκρισης τιμών allazorevma.gr, προτείνει, μεταξύ άλλων, να συμφωνηθεί μια κοινή ονομασία της ρήτρας – προτείνουμε το «Ρήτρα Μεταβολών Κόστους Χονδρικής», να συμφωνηθεί ότι η χρέωση θα παρουσιάζεται στο σημείο του λογαριασμού που αναφέρονται οι ανταγωνιστικές χρεώσεις. Επιπλέον, να συμφωνηθεί ότι τα όρια της ζώνης τιμών θα είναι κοινά για όλους και θα αναθεωρούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα αλλά και να συμφωνηθεί και να εφαρμόζεται από όλους μια από τις δύο εναλλακτικές
η εφαρμογή των ρητρών από την ημέρα αλλαγής εκπροσώπησης ή
μετά από πάροδο 6 μηνών από αυτήν.
Να συμφωνηθεί ότι η ρήτρα θα εφαρμόζεται σε κάθε λογαριασμό είτε αυτός είναι έναντι είτε εκκαθαριστικός. Τέλος, να συμφωνηθεί ότι στα τιμολόγια με ρήτρα δεν θα περιλαμβάνεται ποινή για πρόωρη αποχώρηση.
κατάργηση του μηνιαίου παγίου,
εφαρμογή της ρήτρας πρόωρης αποχώρησης για τα συμβόλαια σταθερού τιμολογίου και
εφαρμογή πλαφόν στη ρήτρα αναπροσαρμογής ανεξάρτητα από την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρεμπορική αγορά.
Ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ), που εκπροσωπεί και τους μικρότερους παίκτες του κλάδου, διαφωνεί με τα περισσότερα μέτρα που προωθεί η ΡΑΕ. Θεωρεί πως «οι προτεινόμενες ρυθμίσεις θα έχουν δυσμενείς επιπτώσεις για τον ανταγωνισμό και την καινοτομία, καθώς αποσκοπούν στον κανονιστικό καθορισμό των χαρακτηριστικών των προσφερόμενων προϊόντων και συνιστούν άμεση παρέμβαση στο κατ’ εξοχήν αντικείμενο της εμπορικής πολιτικής των εταιρειών προμήθειας, ακυρώνοντας ουσιαστικά τη δυνατότητα τους να προσφέρουν προϊόντα με διαφοροποιημένα χαρακτηριστικά».
Η διοίκηση της ΔΕΗ συμφωνεί με τη διατήρηση της ρήτρας πρόωρης αποχώρησης στα συμβόλαια με σταθερή τιμή ηλεκτρικής ενέργειας αλλά διαφωνεί με τη ρύθμιση για διαμόρφωση της ρήτρας από τη ΡΑΕ μέσω συγκεκριμένης μεθοδολογίας. Διαφωνεί, επίσης, με το πλαφόν στη διαμόρφωση της ρήτρας αναπροσαρμογής. Όπως αναφέρει, η πρόταση της ΡΑΕ «για δύο βασικές κατηγορίες τιμολογίων, ένα σταθερό και ένα κυμαινόμενο με ανώτατο όριο (πλαφόν), δεν φαίνεται να είναι συμβατή με την οικονομική ελευθερία των προμηθευτών λαμβάνοντας υπόψη και πρόσφατη αντίδραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην προσθήκη ανώτατων ορίων τιμολόγησης επ’ ευκαιρίας της Ισπανίας (σ.σ. τον Αύγουστο)».
Η εφαρμογή πλαφόν, κατά τη ΔΕΗ, «δύναται να πλήξει καίρια την βιωσιμότητα ορισμένων εξ αυτών, δεδομένου ότι οι προμηθευτές θα εξαναγκάζονται να απορροφήσουν την οιαδήποτε (άνω του πλαφόν) αύξηση τιμής». Έτσι, «η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς ενέργειας ενδέχεται να δεχθεί ισχυρά πλήγματα, ήτοι μείωση του αριθμού των προμηθευτών εξασθένιση κινήτρων εισόδου νέων προμηθευτών, αύξηση του κόστους βιωσιμότητας των επιχειρήσεων και κατά επέκταση μείωση μελλοντικών επενδύσεων, και συνεπώς και περιορισμό στις καταναλωτικές επιλογές». Η ΔΕΗ διαφωνεί και με την κατάργηση του μηνιαίου παγίου.
Τη διαφωνία με την επιβολή ορίου εκφράζουν και στη Μυτιληναίος (στη λιανικής δραστηριοποιείται μέσω της Protergia) υποστηρίζοντας πως «η θέση ορίων προσαύξησης στις ρήτρες αναπροσαρμογής ουδόλως σχετίζεται με την ενίσχυση της διαφάνειας των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας, που προσφέρονται από τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας. Η θέση ενός ανώτατου ορίου οικονομικού κόστους είναι άσχετη με την επιβεβλημένη υποχρέωση των προμηθευτών να επεξηγούν με λεπτομερή αλλά απλό τρόπο την τιμολογιακή πολιτική που προσφέρουν».
Διαφωνεί, επίσης, με την κατάργηση του μηνιαίου παγίου. Όπως αναφέρει, «τα λειτουργικά κόστη που καλύπτονται με το πάγιο είναι πολλά, όπως κόστη απόκτησης και διατήρησης πελάτη, κόστη διαχείρισης συμβατικής σχέσης, κόστη έκδοσης και αποστολής λογαριασμών. Τούτο σημαίνει ότι το πάγιο δεν μπορεί να ισχύσει κατ’ εξαίρεση μόνο για τις περιπτώσεις «αχρησιμοποίητων»/χωρίς κατανάλωση εγκαταστάσεων, αφού τα εν λόγω κόστη είναι παρόντα και δεδομένα σε όλες τις περιπτώσεις καταναλωτών».
Στην ΗΡΩΝ υποστηρίζουν πως το πλαφόν στη διαμόρφωση της ρήτρας αναπροσαρμογής θα μπορούσε να συμβάλλει στη διαφάνεια των τιμολογίων αλλά με την προϋπόθεση πως η διακύμανση (το συγκεκριμένο ποσοστό π.χ. +30% ή -30%) θα εξαρτάται από την εμπορική πολιτική κάθε προμηθευτή. Στην επιστολή αναφέρεται πως «θεωρούμε αυτονόητη στο πλαίσιο της ελεύθερης αγοράς, τη διατήρηση του δικαιώματος του Προμηθευτή να μην υιοθετήσει την προτεινόμενη πρόταση της Αρχής υπό την προϋπόθεση όμως ότι η εν λόγω εμπορική του απόφαση -στο πλαίσιο της τήρησης των αρχών της διαφάνειας- αποτυπώνεται ξεκάθαρα στους όρους του σχετικού εμπορικού προγράμματος και επικοινωνείται με σαφήνεια σε όλες τις προωθητικές ενέργειες που υλοποιούνται για αυτό με μία διατύπωση όπως η ακόλουθη «το όριο της Χρέωσης Προμήθειας για το εν λόγω πρόγραμμα είναι απεριόριστο και προσφέρεται χωρίς δεσμεύσεις από τον Προμηθευτή»
Και στην ΗΡΩΝ διαφωνούν με την κατάργηση του μηνιαίου παγίου, αλλά και με την κατάργηση της ρήτρας πρόωρης αποχώρησης στα συμβόλαια με κυμαινόμενες τιμές. Στην Elpedison είναι, επίσης, διπλωματικοί και υποστηρίζουν πως η επιβολή ρήτρας πρόωρης αποχώρησης «δεν πρέπει να συνδέεται με την ελεύθερη αλλαγή προμηθευτή και συνεπώς δε θα πρέπει να επιτρέπονται ρήτρες εξαναγκαστικής πιστότητας. Αντίθετα, η ρήτρα πρέπει να συνδέεται με το κόστος που επιφέρει στον προμηθευτή είτε αυτό αφορά συμβόλαια εγγυημένης σταθερής τιμής είτε συμβόλαια κυμαινόμενης τιμής που όμως περιλαμβάνουν πρόσθετες παροχές» (δώρο, έκπτωση, κ.α.).
Κάθετα αντίθετη είναι και η Elpedison στον καθορισμό πλαφόν για τις ρήτρες αναπροσαρμογής υποστηρίζοντας πως «πιθανή οριοθέτηση θα περιόριζε τις διαθέσιμες στον καταναλωτή επιλογές γεγονός ευθέως αντίθετο με τις επιδιώξεις του Ρυθμιστή». Διαφωνεί και με την κατάργηση του μηνιαίου παγίου υποστηρίζοντας πως «η εισήγηση της Αρχής για κατάργηση των παγίων «στα πλαίσια της απλότητας και σαφήνειας των λογαριασμών» είναι κατά τη γνώμη μας εσφαλμένη. Προκαλεί δε έκπληξη, δεδομένου ότι οι καταναλωτές είναι εξοικειωμένοι με την ύπαρξή παγίου στην πλειοψηφία των υπηρεσιών (π.χ. τηλεπικοινωνίες, ύδρευση). Η ύπαρξη παγίων εξασφαλίζει την ανάκτηση των βασικών, ανελαστικών εξόδων ανά παροχή του προμηθευτή. Επιπλέον, αποτελούν σημαντικό εργαλείο προσαρμογής του προϊόντος στις πραγματικές ανάγκες του καταναλωτή».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι προτάσεις της Volterra. Όπως υποστηρίζει, «η επιβολή ορίου προσαυξησης της Χρεωσης Προμήθειας κατα την ενεργοποίηση της Ρήτρας Αναπροσαρμογής χωρίς την παροχή των απαραίτητων αντισταθμιστικών εργαλείων από το Χρηματιστήριο Ενέργειας (όχι μόνο για την Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς αλλά για το σύνολο του κόστους) για την διασφάλιση συγκεκριμένου τελικού Κόστους Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας περιορίζει κατά πολύ την διασφάλιση της βιωσιμότητας των Προμηθευτών Ηλεκτρικής Ενέργειας, ειδικά σε μια αγορά που υπάρχει σαφής διαχωρισμός του συνόλου των Προμηθευτών σε δύο μεγάλες κατηγορίες, ήτοι Εταιρειών με διττή ιδιότητα Παραγωγού και Προμηθευτή Ηλεκτρικής Ενέργειας και Εταιρειών που δραστηριοποιούνται μόνο ως Προμηθευτές Ηλεκτρικής Ενέργειας».
Οι άλλες προτάσεις
Ο κ. Αθ. Γκίκας, ιδρυτής και κύριος μέτοχος της «Clarus Εταιρεία Ενεργειακών Υπηρεσιών» που λειτουργεί το δικτυακό τόπο σύγκρισης τιμών allazorevma.gr, προτείνει, μεταξύ άλλων, να συμφωνηθεί μια κοινή ονομασία της ρήτρας – προτείνουμε το «Ρήτρα Μεταβολών Κόστους Χονδρικής», να συμφωνηθεί ότι η χρέωση θα παρουσιάζεται στο σημείο του λογαριασμού που αναφέρονται οι ανταγωνιστικές χρεώσεις. Επιπλέον, να συμφωνηθεί ότι τα όρια της ζώνης τιμών θα είναι κοινά για όλους και θα αναθεωρούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα αλλά και να συμφωνηθεί και να εφαρμόζεται από όλους μια από τις δύο εναλλακτικές
η εφαρμογή των ρητρών από την ημέρα αλλαγής εκπροσώπησης ή
μετά από πάροδο 6 μηνών από αυτήν.
Να συμφωνηθεί ότι η ρήτρα θα εφαρμόζεται σε κάθε λογαριασμό είτε αυτός είναι έναντι είτε εκκαθαριστικός. Τέλος, να συμφωνηθεί ότι στα τιμολόγια με ρήτρα δεν θα περιλαμβάνεται ποινή για πρόωρη αποχώρηση.
