Στην τόνωση της πραγματικής οικονομίας με μαζική είσοδο στην αγορά ρευστού και παράλλληλα στην αντιμετώπιση του αποπληθωρισμού στοχεύει η δέσμη μέτρων που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με την μείωση του βασικού της επιτοκίου.

Η κίνηση αυτή αποσκοπεί στο να διοχετευθεί στην ευρωζώνη φθηνότερο και περισσότερο χρήμα κάτι που θα έχει άμεσο και σημαντικό αντίκτυπο τόσο για τις επιχειρήσεις, όσο και για τους δανειολήπτες με κυμαινόμενο επιτόκιο που είναι συνδεδεμένο με το βασικό της ΕΚΤ.

Ο διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι το μεσημέρι της Παρασκευής ανακοίνωσε την ιστορική απόφαση να μειωθεί στο 0,15% το βασικό της επιτόκιο και να υιοθετήσει αρνητικό πρόσημο στο επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων.

Επισημαίνοντας τους κινδύνους που συνεχίζουν να υφίστανται για την οικονομία, ο Μάριο Ντράγκι ανακοίνωσε επίσης ότι η Κεντρική Τράπεζα θα προσφέρει φθηνά δάνεια στις εμπορικές τράπεζες για τα επόμενα τέσσερα χρόνια προκειμένου να ενισχύσουν την πραγματική οικονομία, ενώ θα διαθέσει άλλα 175 δισεκατομμύρια ευρώ, για δανεισμό μεταξύ των τραπεζών, με την ελπίδα τα πιστωτικά ιδρύματα να τα ρίξουν στην αγορά.

Συγκεκριμένα, το πακέτο αυτό περιλαμβάνει μαζί με τις μειώσεις των επιτοκίων:

• Στοχευμένες μακροπρόθεσμες πράξεις αναχρηματοδότησης (TLTROs) με ορίζοντα ωρίμανσης το Σεπτέμβριο του 2018.

• Την αναστολή της αποστείρωσης στο πρόγραμμα για τις αγορές τίτλων (Securities Market Program – SMP).

• Την εντατικοποίηση των προπαρασκευαστικών εργασιών για αγορές στοιχείων τίτλων με κάλυψη περιουσιακών στοιχείων (asset-backed securities, ABS).

• Ταυτόχρονα, η ΕΚΤ αποφάσισε να συνεχίσει να διεξάγει τις πράξεις κύριας αναχρηματοδότησης (MROs) μέσω διαδικασιών σταθερού επιτοκίου και με πλήρη κατανομή για όσο χρειαστεί και τουλάχιστον μέχρι τον Δεκέμβριο του 2016.

Αρνητικό επιτόκιο καταθέσεων

Για πρώτη φορά στην ιστορία της η ΕΚΤ υιοθέτησε αρνητικό πρόσημο στο επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων.

Ειδικότερα, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ αποφάσισε ότι:

• Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος θα μειωθεί κατά 10 μονάδες βάσης στο 0,15%. Το νέο επιτόκιο θα τεθεί σε ισχύ με την πράξη που πρόκειται να διακανονιστεί στις 11 Ιουνίου 2014.

• Το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα μειωθεί κατά 10 μονάδες βάσης στο ?0,10%. Το νέο επιτόκιο θα τεθεί σε ισχύ στις 11 Ιουνίου 2014.

• Το επιτόκιο της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης θα μειωθεί κατά 35 μονάδες βάσης στο 0,40%. Το νέο επιτόκιο θα τεθεί σε ισχύ στις 11 Ιουνίου 2014.

Με την υιοθέτηση αρνητικού επιτοκίου στη διευκόλυνση αποδοχής καταθέσεων η ΕΚΤ ουσιαστικά θα χρεώνει τις τράπεζες που τοποθετούν τα κεφάλαια τους σε αυτήν με στόχο να ενισχύσει τον δανεισμό μεταξύ των τραπεζών και τελικά προς τον ιδιωτικό τομέα.

Οφέλη για δανειολήπτες

Η απόφαση της ΕΚΤ για τη μείωση του βασικού επιτοκίου θα έχει άμεση θετική επίπτωση στις τσέπες δανειοληπτών και κατόχων πιστωτικών καρτών.

Χαμηλότερες δόσεις θα πληρώνουν από τον επόμενο κιόλας μήνα, επιχειρήσεις και νοικοκυριά, μετά την κίνηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να μειώσει εκ νέου το βασικό ευρωπαϊκό επιτόκιο στο 0,15% από 0,25%.

Στους άμεσα κερδισμένους περιλαμβάνονται:

• Όσοι έχουν επιχειρηματικά δάνεια συνδεδεμένα με το επιτόκιο της ΕΚΤ

• Οι δανειολήπτες με στεγαστικά δάνεια σε επιτόκιο ΕΚΤ

• Όσοι έχουν στεγαστικά ή επιχειρηματικά δάνεια συνδεδεμένα με το επιτόκιο Euribor, που ακολουθεί την πτωτική τάση του επιτοκίου της ΕΚΤ

Σε σύντομο χρονικό διάστημα η μείωση αναμένεται να περάσει και στα επιτόκια καταναλωτικών δανείων και πιστωτικών καρτών.

Γράφοντας ιστορία, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έγινε η πρώτη Κεντρική Τράπεζα στον κόσμο, που υιοθέτησε αρνητικά επιτόκια καταθέσεων με στόχο την ενίσχυση της ασθμαίνουσας οικονομίας της ευρωζώνης και την αποφυγή αποπληθωρισμού.

Συγκεκριμένα, το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων μειώνεται στο -0,10% από το 0%. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι εμπορικές τράπεζες θα πληρώνουν όταν τοποθετούν τα κεφάλαιά τους στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, άρα θα έχουν μεγαλύτερο κίνητρο, να τα διοχετεύσουν σε δάνεια σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά.