Γιατί αποκλείονται οι ΜμΕ από τον τραπεζικό δανεισμό – Οι 6 λόγοι
Τα στατιστικά στοιχεία ΕΕ και ΟΟΣΑ για τις ελληνικές ΜμΕ
Ένας μεγάλος αριθμός από τις 719.000 ελληνικές επιχειρήσεις αποκλείεται από τον τραπεζικό δανεισμό, κυρίως λόγω του μεγέθους τους. Οι μικρές επιχειρήσεις της χώρας είναι πολύ μικρές και αυτό εξ ορισμού τις αποκλείει από τη χρηματοδότηση των τραπεζών, ειδικά όταν στο πρόβλημα του μεγέθου προστίθενται και άλλες παράμετροι.
Αρκεί να σημειωθεί ότι το 94% του συνόλου των επιχειρήσεων, δηλαδή ένας αριθμός 680.000 εταιρειών, απασχολούν έως εννέα εργαζομένους, ενώ την ίδια στιγμή η χώρα έχει το υψηλότερο ποσοστό αυτοαπασχολούμενων στην Ευρώπη δηλαδή, αφορά σε εταιρίες που δεν απασχολούν ούτε ένα άτομο!
Φωτίζοντας τη διάσταση αυτή ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, κ. Βασίλης Ράπανος, κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, παραδέχτηκε ότι παρά την προσπάθεια των τραπεζών για το αντίθετο, πράγματι πολλές μικρές επιχειρήσεις είναι αποκλεισμένες από τον τραπεζικό δανεισμό, λόγω των πιστωτικών κριτηρίων και σε συνδυασμό με το μέγεθος.
«Γνωρίζουμε τα παράπονα» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ράπανος, υπογραμμίζοντας ότι «οι βασικοί λόγοι που αποκλείονται πάρα πολλές μικρές επιχειρήσεις από τραπεζικές χρηματοδοτήσεις είναι η χαμηλή πιστοληπτική ικανότητα των περισσοτέρων». «Επιδιώκουμε να αυξήσουμε την πελατεία μας και να δώσουμε από την αυξημένη ρευστότητα στο σύστημα, αλλά δεν μπορούμε να παραβούμε τα πιστωτικά κριτήρια που μας έχουν υποβάλλει όλες οι Εποπτικές Αρχές, μεταξύ των οποίων η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ομοσπονδία κ.α.» σημείωσε ο πρόεδρος της Ένωσης.
Από τα στοιχεία που προσκόμισε στη Βουλή ο κ. Ράπανος προκύπτουν τα ακόλουθα: Στους πρώτους οκτώ μήνες του έτους, με τους δύο κατεξοχήν τύπους πιστοδοτικών συμβάσεων, δηλαδή δάνεια τακτής λήξης, και μέσω αλληλόχρεων λογαριασμών δόθηκαν σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις συνολικά 5.243.854.700 ευρώ.
Με βάση αυτά τα στοιχεία, οι μικρές επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών μέχρι 5 εκατ. έλαβαν νέες χορηγήσεις ποσού, 2,06 δισ, και οι επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών μεγαλύτερο των 5 εκατ. έλαβαν δάνεια ύψους 3,2 δισ.
Για ποιους λόγους αποκλείονται από τα δάνεια οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Έξι, είναι οι βασικοί λόγοι για τους οποίους οι μικρές ή οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις βρίσκονται εκτός τραπεζικού δανεισμού, με ότι προβλήματα αυτό συνεπάγεται για τις ανάγκες τους σε ρευστότητα και την εύρυθμη λειτουργίας τους.
-Χαμηλή πιστοληπτική ικανότητα: Από την αξιολόγηση του πελάτη, προκύπτει δυσμενής διαβάθμιση πιστοληπτικής ικανότητας (SMEs Rating) ή / και σε συνδυασμό με ληξιπροθεσμίες στην αποπληρωμή των εν γένει υποχρεώσεων, ή εντοπίστηκαν σημαντικά δυσμενή στοιχεία ή διαπιστώθηκε η ύπαρξη οφειλών (60,5%).
-Μη σκόπιμη επένδυση :Η προτεινόμενη επένδυση δεν κρίνεται σκόπιμη, βάσει της επιχειρηματικής δραστηριότητας του υποψήφιου δανειολήπτη (16,1%).
-Μη διαφαινόμενη δυνατότητα αποπληρωμής των αιτουμένων: Ο πελάτης παρουσιάζει συνεχόμενες ζημιογόνες οικονομικές χρήσεις σε συνδυασμό με απουσία άλλων πηγών εισοδήματος (πέραν της επιχειρηματικής δραστηριότητας) ή είναι υπερδανεισμένος, ή ο κύκλος εργασιών του είναι περιορισμένος και απαγορευτικός για χρηματοδότηση ή υπάρχει πληροφόρηση από το Κατάστημα ως προς αντενδείξεις για την επιχείρηση που δεν προκύπτουν με άλλο τρόπο (14,1%)
-Μη προσφορά των απαιτούμενων εξασφαλίσεων
Ο πελάτης δεν προσφέρει τις απαιτούμενες ενοχικές ή εμπράγματες εξασφαλίσεις. (2,0%)
–Ανεπαρκής Ίδια Συμμετοχή: Ο πελάτης δεν προσφέρει το απαιτούμενο ύψος της ίδιας συμμετοχής στο επενδυτικό σχήμα (0,4%)
–Άλλοι λόγοι απόρριψης: Π.χ. μη επιλεξιμότητα σε εγγυοδοτικά προγράμματα, μη ανταπόκριση σε απαίτηση για διευκρινίσεις / δικαιολογητικά, ύπαρξη αφανών φορέων με αντενδείξεις κ.α. (7,0%)
Επιπρόσθετα, απαγορεύεται να δοθεί ένα τραπεζικό δάνειο σε επιχειρήσεις που :
α) δεν έχουν οικονομικά στοιχεία,
β) βαρύνονται με μη εξυπηρετούμενο δάνειο,
γ) δεν διαθέτουν φορολογική ή ασφαλιστική ενημερότητα, δ) έχουν αρνητικά ή ανεπαρκή κεφάλαια,
ε) παρουσιάζουν υπερβολική δανειακή επιβάρυνση
Αυτοί οι λόγοι, που στοιχειοθετούν την απουσία πιστοληπτικής ικανότητας, κάνουν απαγορευτική την πρόσβαση σε τραπεζική ρευστότητα. Ακόμη και αν το βασικότερο αίτιο στο οποίο δημιουργήθηκε αυτή η κατάσταση οφείλεται στην δεκαετή ύφεση και κρίση.
Για τους τραπεζίτες, «φως στο τούνελ» θα μπορεί να υπάρξει με τη βελτίωση των συνθηκών στην οικονομία, που θα στηρίξει βιώσιμα σχήματα και θα ενθαρρύνει υγιείς συγχωνεύσεις , αλλά κυρίως με διαρθρωτικές παρεμβάσεις σε όλο το εύρος της οικονομικής δραστηριότητας.
Τα στατιστικά στοιχεία ΕΕ και ΟΟΣΑ για τις ελληνικές ΜμΕ
Στη σύγκριση των εταιρειών με κύκλο εργασιών ανά απασχολούμενο, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση. Σύμφωνα με εκθέσεις της ΕΕ αλλά και του ΟΟΣΑ, στις πολύ μικρές επιχειρήσεις (έως εννέα υπαλλήλους) ο κύκλος εργασιών ανά απασχολούμενο είναι ο μικρότερος στην ΕΕ. Είναι μόλις 56.000 ευρώ, όταν στην Ιρλανδία είναι 312.000 ευρώ , στην Ισπανία 90.000 ευρώ, στην Ιταλία 105.000 ευρώ και στην Κύπρο, 84.500 ευρώ.
Επίσης, η παραγωγικότητα εργασίας είναι σχεδόν η μικρότερη στην ΕΕ και η Ελλάδα είναι πίσω από χώρες όπως η Ρουμανία, η Ουγγαρία, η Πολωνία , η Λιθουανία.
Παράλληλα, η χώρα έχει το υψηλότερο στην ΕΕ ποσοστό αυτοαπασχολούμενων , με ανά φύλο προσδιορισμό, ποσοστό 24% σε άνδρες και 16,4% σε γυναίκες. Δεν χρειάζεται να διευκρινισθεί ότι αυτοαπασχολούμενος σημαίνει ότι η εταιρία δεν απασχολεί ούτε ένα άτομο, άρα ούτε μία θέση εργασίας πέραν του ενός προσώπου!
Αρκεί να σημειωθεί ότι το 94% του συνόλου των επιχειρήσεων, δηλαδή ένας αριθμός 680.000 εταιρειών, απασχολούν έως εννέα εργαζομένους, ενώ την ίδια στιγμή η χώρα έχει το υψηλότερο ποσοστό αυτοαπασχολούμενων στην Ευρώπη δηλαδή, αφορά σε εταιρίες που δεν απασχολούν ούτε ένα άτομο!
Φωτίζοντας τη διάσταση αυτή ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, κ. Βασίλης Ράπανος, κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, παραδέχτηκε ότι παρά την προσπάθεια των τραπεζών για το αντίθετο, πράγματι πολλές μικρές επιχειρήσεις είναι αποκλεισμένες από τον τραπεζικό δανεισμό, λόγω των πιστωτικών κριτηρίων και σε συνδυασμό με το μέγεθος.
«Γνωρίζουμε τα παράπονα» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ράπανος, υπογραμμίζοντας ότι «οι βασικοί λόγοι που αποκλείονται πάρα πολλές μικρές επιχειρήσεις από τραπεζικές χρηματοδοτήσεις είναι η χαμηλή πιστοληπτική ικανότητα των περισσοτέρων». «Επιδιώκουμε να αυξήσουμε την πελατεία μας και να δώσουμε από την αυξημένη ρευστότητα στο σύστημα, αλλά δεν μπορούμε να παραβούμε τα πιστωτικά κριτήρια που μας έχουν υποβάλλει όλες οι Εποπτικές Αρχές, μεταξύ των οποίων η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ομοσπονδία κ.α.» σημείωσε ο πρόεδρος της Ένωσης.
Από τα στοιχεία που προσκόμισε στη Βουλή ο κ. Ράπανος προκύπτουν τα ακόλουθα: Στους πρώτους οκτώ μήνες του έτους, με τους δύο κατεξοχήν τύπους πιστοδοτικών συμβάσεων, δηλαδή δάνεια τακτής λήξης, και μέσω αλληλόχρεων λογαριασμών δόθηκαν σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις συνολικά 5.243.854.700 ευρώ.
Με βάση αυτά τα στοιχεία, οι μικρές επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών μέχρι 5 εκατ. έλαβαν νέες χορηγήσεις ποσού, 2,06 δισ, και οι επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών μεγαλύτερο των 5 εκατ. έλαβαν δάνεια ύψους 3,2 δισ.
Για ποιους λόγους αποκλείονται από τα δάνεια οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Έξι, είναι οι βασικοί λόγοι για τους οποίους οι μικρές ή οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις βρίσκονται εκτός τραπεζικού δανεισμού, με ότι προβλήματα αυτό συνεπάγεται για τις ανάγκες τους σε ρευστότητα και την εύρυθμη λειτουργίας τους.
-Χαμηλή πιστοληπτική ικανότητα: Από την αξιολόγηση του πελάτη, προκύπτει δυσμενής διαβάθμιση πιστοληπτικής ικανότητας (SMEs Rating) ή / και σε συνδυασμό με ληξιπροθεσμίες στην αποπληρωμή των εν γένει υποχρεώσεων, ή εντοπίστηκαν σημαντικά δυσμενή στοιχεία ή διαπιστώθηκε η ύπαρξη οφειλών (60,5%).
-Μη σκόπιμη επένδυση :Η προτεινόμενη επένδυση δεν κρίνεται σκόπιμη, βάσει της επιχειρηματικής δραστηριότητας του υποψήφιου δανειολήπτη (16,1%).
-Μη διαφαινόμενη δυνατότητα αποπληρωμής των αιτουμένων: Ο πελάτης παρουσιάζει συνεχόμενες ζημιογόνες οικονομικές χρήσεις σε συνδυασμό με απουσία άλλων πηγών εισοδήματος (πέραν της επιχειρηματικής δραστηριότητας) ή είναι υπερδανεισμένος, ή ο κύκλος εργασιών του είναι περιορισμένος και απαγορευτικός για χρηματοδότηση ή υπάρχει πληροφόρηση από το Κατάστημα ως προς αντενδείξεις για την επιχείρηση που δεν προκύπτουν με άλλο τρόπο (14,1%)
-Μη προσφορά των απαιτούμενων εξασφαλίσεων
Ο πελάτης δεν προσφέρει τις απαιτούμενες ενοχικές ή εμπράγματες εξασφαλίσεις. (2,0%)
–Ανεπαρκής Ίδια Συμμετοχή: Ο πελάτης δεν προσφέρει το απαιτούμενο ύψος της ίδιας συμμετοχής στο επενδυτικό σχήμα (0,4%)
–Άλλοι λόγοι απόρριψης: Π.χ. μη επιλεξιμότητα σε εγγυοδοτικά προγράμματα, μη ανταπόκριση σε απαίτηση για διευκρινίσεις / δικαιολογητικά, ύπαρξη αφανών φορέων με αντενδείξεις κ.α. (7,0%)
Επιπρόσθετα, απαγορεύεται να δοθεί ένα τραπεζικό δάνειο σε επιχειρήσεις που :
α) δεν έχουν οικονομικά στοιχεία,
β) βαρύνονται με μη εξυπηρετούμενο δάνειο,
γ) δεν διαθέτουν φορολογική ή ασφαλιστική ενημερότητα, δ) έχουν αρνητικά ή ανεπαρκή κεφάλαια,
ε) παρουσιάζουν υπερβολική δανειακή επιβάρυνση
Αυτοί οι λόγοι, που στοιχειοθετούν την απουσία πιστοληπτικής ικανότητας, κάνουν απαγορευτική την πρόσβαση σε τραπεζική ρευστότητα. Ακόμη και αν το βασικότερο αίτιο στο οποίο δημιουργήθηκε αυτή η κατάσταση οφείλεται στην δεκαετή ύφεση και κρίση.
Για τους τραπεζίτες, «φως στο τούνελ» θα μπορεί να υπάρξει με τη βελτίωση των συνθηκών στην οικονομία, που θα στηρίξει βιώσιμα σχήματα και θα ενθαρρύνει υγιείς συγχωνεύσεις , αλλά κυρίως με διαρθρωτικές παρεμβάσεις σε όλο το εύρος της οικονομικής δραστηριότητας.
Τα στατιστικά στοιχεία ΕΕ και ΟΟΣΑ για τις ελληνικές ΜμΕ
Στη σύγκριση των εταιρειών με κύκλο εργασιών ανά απασχολούμενο, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση. Σύμφωνα με εκθέσεις της ΕΕ αλλά και του ΟΟΣΑ, στις πολύ μικρές επιχειρήσεις (έως εννέα υπαλλήλους) ο κύκλος εργασιών ανά απασχολούμενο είναι ο μικρότερος στην ΕΕ. Είναι μόλις 56.000 ευρώ, όταν στην Ιρλανδία είναι 312.000 ευρώ , στην Ισπανία 90.000 ευρώ, στην Ιταλία 105.000 ευρώ και στην Κύπρο, 84.500 ευρώ.
Επίσης, η παραγωγικότητα εργασίας είναι σχεδόν η μικρότερη στην ΕΕ και η Ελλάδα είναι πίσω από χώρες όπως η Ρουμανία, η Ουγγαρία, η Πολωνία , η Λιθουανία.
Παράλληλα, η χώρα έχει το υψηλότερο στην ΕΕ ποσοστό αυτοαπασχολούμενων , με ανά φύλο προσδιορισμό, ποσοστό 24% σε άνδρες και 16,4% σε γυναίκες. Δεν χρειάζεται να διευκρινισθεί ότι αυτοαπασχολούμενος σημαίνει ότι η εταιρία δεν απασχολεί ούτε ένα άτομο, άρα ούτε μία θέση εργασίας πέραν του ενός προσώπου!
