Την υπογραφή εννέα συμβάσεων με ισάριθμες τράπεζες προωθεί το υπουργείο Οικονομικών με στόχο την αξιοποίηση των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης. Παράλληλα, ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης, υπέγραψε την Υπουργική Απόφαση που καθορίζει τους όρους και τους κανόνες διάθεσης δανειακών κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης στα τραπεζικά ιδρύματα. Με την υπουργική απόφαση ορίζονται οι επενδυτικές επιτροπές που θα παρακολουθούν τις συμβάσεις των τραπεζών με το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και το μητρώο αξιολογητών των επενδυτικών σχεδίων που θα εγκρίνουν οι τράπεζες.

Αναφορικά με τις συμβάσεις διάθεσης δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης στις τράπεζες, όλα δείχνουν ότι το ΥΠΟΙΚ και η Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης (ΕΥΣΤΑ) θα υπογράψουν επτά νέες συμβάσεις. Υπενθυμίζεται ότι ήδη έχουν υπογράψει δύο και μένουν άλλες επτά που έχουν συμφωνηθεί.


Οι δύο συμβάσεις που έχουν ήδη υπογραφεί, είναι εκείνες με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ) και με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανάπτυξης & Ανασυγκρότησης (EBRD). H πρώτη αφορά στη διάθεση ποσού 500 εκατ. ευρώ και η δεύτερη ύψους 100 εκατ. ευρώ από τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης. Σύμφωνα με τον κ. Σκυλακάκη, έρχονται τέσσερις νέες συμβάσεις με τις συστημικές τράπεζες, Alpha, ETE, Eurobank και Τράπεζας Πειραιώς, συνολικού ύψους 800 εκατ. ευρώ.

Επίσης, άλλα 100 εκατ. ευρώ θα δοθούν στις τράπεζες Optima, Παγκρήτια και Συνεταιριστική Τράπεζα Κεντρικής Μακεδονίας. Ωστόσο, όπως άφησε να εννοηθεί ο κ. Σκυλακάκης, για τις μικρότερες τράπεζες θα υπάρξει μια επέκταση της χρηματοδότησης. Μέχρι σήμερα, καμία τράπεζα δεν έχει λάβει χρήματα, δεδομένου ότι δεν είχε υπογραφεί η σχετική Υπουργική Απόφαση του κ. Σκυλακάκη. Αυτή υπογράφηκε στις 15.12.2021 και όπως ανέφερε ο αν. υπουργός, είναι θέμα ημερών η εκταμίευση των πρώτων κεφαλαίων για τις υπογεγραμμένες συμβάσεις, δηλαδή της EIB και της EBRD.


Συνολικά, σε αυτή τη πρώτη φάση θα διοχετευθούν 1,5 δισ. ευρώ από τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, σε σύνολο 12,7 δισ. ευρώ. Θεωρητικά αυτά τα κεφάλαια θα πρέπει να μοχλεύσουν αντίστοιχα τουλάχιστον κεφάλαια ιδιωτών επενδυτών και τραπεζών. Έτσι, θα αρχίσει η αξιοποίηση των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης, με μια «μαγιά» έργων τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ.

Αναφορικά με την Υπουργική Απόφαση, σε αυτή ορίζονται όλοι όροι εκχώρησης των δανείων προς τις τράπεζες. Το Ταμείο Ανάκαμψης τοποθετεί σε ένα επενδυτικό σχέδιο δάνεια μέχρι το 50% του συνολικού ύψους της επιλέξιμης χρηματοδότησης, ενώ ο ιδιώτης επενδυτής τοποθετεί τουλάχιστον το 20%. Το υπόλοιπο 30% διαθέτει η τράπεζα. Ωστόσο, στην απόφαση ορίζεται ότι η τοποθέτηση αυτή από την πλευρά του ιδιώτη επενδυτή, δεν αφορά μόνον σε κεφάλαια, αλλά και σε είδος, το οποίο ωστόσο δεν μπορεί να ξεπερνά το 10% του επιλέξιμου επενδυτικού κόστους.


Επίσης, με την ίδια απόφαση Σκυλακάκη ορίζεται ο μηχανισμός των επενδυτικών επιτροπών που θα παρακολουθούν την πορεία των συμβάσεων των τραπεζών και του ΥΠΟΙΚ αναφορικά με τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης. Σε κάθε επενδυτικό συμβούλιο θα συμμετέχουν πέντε άτομα από την πλευρά του ΥΠΟΙΚ και του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ θα μπορούν να συμμετέχουν και δύο μέλη από την πλευρά της αντισυμβαλλόμενης τράπεζας. Βασικό έργο των μελών του συμβουλίου, σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση, είναι «η παρακολούθηση της υλοποίησης των σκοπών των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και ιδίως των υποχρεώσεων των πιστωτικών ιδρυμάτων και των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών θεσμών καθώς και της επίτευξης των σχετικών οροσήμων και στόχων».

Από την άλλη πλευρά, το μητρώο αξιολογητών βασικό στόχο έχει την αξιολόγηση της επιλεξιμότητας κάθε επενδυτικού σχεδίου που φέρνει μια τράπεζα. Ειδικότερα οι αξιολογητές (ορκωτοί ελεγκτές, μηχανικοί περιβάλλοντος κ.λπ.) που θα επιλέγονται μέσα από ένα μητρώο θα αποφαίνονται για:

την επιλεξιμότητα της επένδυσης
το ποσοστό του δανείου που δύναται να λάβει από το ΤΑΑ (μέχρι το 50%), σύμφωνα με τα κριτήρια επιλεξιμότητας,
την επιβεβαίωση περί μη ύπαρξης κρατικής ενίσχυσης ή εφόσον υφίσταται κρατική ενίσχυση, η συμβατότητα με το πλαίσιο των κρατικών ενισχύσεων,
τη συνεισφορά του επενδυτικού σχεδίου στους στόχους του ΕΣΑΑ (green tagging, digital tagging),
τη συμμόρφωση και τήρηση της αρχής μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης,
τη κατηγοριοποίηση των δαπανών του επενδυτικού σχεδίου στους (5) άξονες επιλέξιμων δράσεων, όπου αρμόζει, εξασφαλίζοντας ότι η ανωτέρω κατηγοριοποίηση αντανακλάται στους σχετικούς ισολογισμούς,
τη καταγραφή των δαπανών εξωστρέφειας με βάση τις παρελθούσες οικονομικές καταστάσεις,
τη λογιστική κατηγοριοποίηση των επενδυτικών δαπανών με βάση τις οικονομικές καταστάσεις σε περίπτωση διενέργειας εκ των υστέρων ελέγχου, και
τη βεβαίωση της μη διπλής χρηματοδότησης, ήτοι της παράλληλης χρηματοδότησης των ίδιων δαπανών της επένδυσης από τον μηχανισμό του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και από άλλα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όλες οι θέσεις είναι αμειβόμενες, τόσο στα επενδυτικά συμβούλια, όσο και στο μητρώο αξιολογητών. Στη περίπτωση των μελών του μητρώου αξιολογητών, το κόστος θα βαρύνει τον ενδιαφερόμενο επενδυτή, δηλαδή τη τράπεζα και τον ιδιώτη επενδυτή.