Αττική Οδός: Χωρίς πρόσθετα έργα η νέα σύμβαση – Τα σενάρια για τις επεκτάσεις
Χωρίς πρόσθετο κατασκευαστικό αντικείμενο, αλλά μόνο με τις προβλέψεις για την βαριά συντήρηση, προκηρύσσεται ακόμα και εντός του επόμενου μήνα από το ΤΑΙΠΕΔ ο διαγωνισμός για τη νέα, 25ετούς διάρκειας, σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού. Εκτός και αν υπάρξουν ανατροπές της τελευταίας στιγμής καθώς αυτές τις ημέρες έχουν γίνει αρκετές συναντήσεις και συζητήσεις, εντός και εκτός του Μεγάρου Μαξίμου. Η υφιστάμενη σύμβαση της Αττικής Οδού λήγει τον Οκτώβριο του 2024 και αυτές τις ημέρες αναμένεται έκθεση για τις εκκρεμότητες / διαφωνίες που πρέπει να επιλυθούν με τον σημερινό παραχωρησιούχο.
Είναι ενδεικτικό πως οι τελικές αποφάσεις για τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού, που αναμένονταν για τις αρχές της φετινής χρονιάς πάνε λίγο προς τα πίσω, για το πρώτο εξάμηνο και θα ληφθούν σε ανώτερο κυβερνητικό επίπεδο. Ένα από τα μοντέλα που εξετάζονται είναι οι Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), αλλά και η ένταξή τους σε ένα νέο πακέτο, την «Αττική Οδό Νο 2», δηλαδή σε μια ξεχωριστή σύμβαση παραχώρησης.
Αυτή την εβδομάδα έχουν πυκνώσει οι επαφές μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και κυβέρνησης καθώς ο σχεδιασμός για τη νέα σύμβαση παραχώρησης αναμένεται να συζητηθεί στο διοικητικό συμβούλιο του ταμείου την προσεχή Πέμπτη. Στο ΤΑΙΠΕΔ περιμένουν εξαιρετικά υψηλό τίμημα για τη σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού καθώς αποτελεί τον πλέον κερδοφόρο οδικό άξονα της χώρας. Το γεγονός πως βγαίνει χωρίς πρόσθετα έργα, με βάση τις μέχρι τώρα πληροφορίες, αυξάνει και τα περιθώρια για υψηλότερο τίμημα το οποίο θα κινηθεί αρκετά πιο πάνω από το 1,5 δισ. ευρώ που προσέφερε η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis Projects για την Εγνατία Οδό.
Η εκκίνηση του διαγωνισμού μόνο για τον υφιστάμενο οδικό άξονα δείχνει πάντως πως δεν εισακούστηκαν εισηγήσεις στελεχών της κατασκευαστικής αγοράς οι οποίοι υποστήριζαν πως η νέα σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού πρέπει να περιλαμβάνει και τις επεκτάσεις. Ούτε και εισηγήσεις σύμφωνα με τις οποίες υπάρχει ανάγκη αναβάθμισης /επέκτασης ακόμα και του υφιστάμενου οδικού άξονα της Αττικής Οδού, για παράδειγμα στο τμήμα από τον κόμβο της Λεωφόρου Κηφισίας μέχρι τον κόμβο Μεταμόρφωσης.
Τα σενάρια για τις επεκτάσεις
Μέχρι στιγμής δεν έχει αποφασιστεί σε ποιες από τις επεκτάσεις θα δοθεί προτεραιότητα. Όπως είναι γνωστό, η επέκταση της Λεωφόρου Κύμης προωθείται ήδη ως παραδοσιακό δημόσιο έργο με το διαγωνισμό να βρίσκεται στην εκκίνηση. Μεταξύ των άλλων επεκτάσεων οι ευκολότερες τεχνικά είναι αυτές προς τη Ραφήνα και το Λαύριο, ενώ περισσότερο σύνθετη λύση είναι η σύνδεση του Καρέα με την Λεωφόρο Βουλιαγμένης με υπόγεια αστική σήραγγα. Το συγκεκριμένο έργο φαίνεται πως είναι και το πιο καθυστερημένο σε σχέση με την ωρίμανση των μελετών. Υπενθυμίζεται πως στο παρελθόν ο υπουργός Υποδομών Κ. Καραμανλής και ο υφυπουργός Γ. Καραγιάννης είχαν μιλήσει και για σενάριο μετατροπής της Βουλιαγμένης σε ελεύθερη λεωφόρο (δηλαδή χωρίς φανάρια αλλά με κόμβους).
Στην κυβέρνηση καλούνται πάντως να επιλέξουν τις επεκτάσεις που θα προχωρήσουν κατά προτεραιότητα με το σενάριο των ΣΔΙΤ να βρίσκεται στο τραπέζι. Δεν είναι γνωστό προς το παρόν αν στις επεκτάσεις της Αττικής Οδού θα πληρώνουν διόδια οι χρήστες ή αν θα εφαρμοστεί το μοντέλο των πληρωμών διαθεσιμότητας που χρησιμοποιείται σε άλλα οδικά έργα με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα όπως στον άξονα Καλαμάτα – Πύλος – Μεθώνη, στο τμήμα Χερσόνησος – Νεάπολη του ΒΟΑΚ, κ.α. Το σενάριο των πρόσθετων διοδίων (δηλαδή να πληρώνουν οι οδηγοί άλλο αντίτιμο διοδίου στην Αττική Οδό και πρόσθετο αντίτιμο στις επεκτάσεις) είναι που κάνει δύσκολη την άσκηση για τα νέα οδικά έργα του Λεκανοπεδίου.
Κυβερνητικά στελέχη ξεκαθαρίζουν πως το μοντέλο δεν έχει κλειδώσει καθώς παραμένει ακόμα στο τραπέζι η υλοποίηση κάποιων επεκτάσεων ως παραδοσιακά δημόσια έργα όπως συμβαίνει με την Λεωφόρο Κύμης ή η ένταξή τους σε ένα ενιαίο πακέτο σύμβασης παραχώρησης. Η καθημερινή κυκλοφοριακή συμφόρηση σε πολλούς δρόμους του Λεκανοπεδίου δείχνει πως απαιτούνται νέα οδικά έργα στην Αττική. Για παράδειγμα, περισσότερες από δύο δεκαετίες μετά το κλείσιμο του αεροδρομίου στο Ελληνικό, σχεδόν δέκα χρόνια μετά την εκκίνηση του διαγωνισμού αξιοποίησης της έκτασης και περισσότερα από πέντε χρόνια από την επικράτηση της Lamda Development περιμένουμε τα έργα αναβάθμισης της οδικής πρόσβασης.
Είναι ενδεικτικό πως οι τελικές αποφάσεις για τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού, που αναμένονταν για τις αρχές της φετινής χρονιάς πάνε λίγο προς τα πίσω, για το πρώτο εξάμηνο και θα ληφθούν σε ανώτερο κυβερνητικό επίπεδο. Ένα από τα μοντέλα που εξετάζονται είναι οι Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), αλλά και η ένταξή τους σε ένα νέο πακέτο, την «Αττική Οδό Νο 2», δηλαδή σε μια ξεχωριστή σύμβαση παραχώρησης.
Αυτή την εβδομάδα έχουν πυκνώσει οι επαφές μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και κυβέρνησης καθώς ο σχεδιασμός για τη νέα σύμβαση παραχώρησης αναμένεται να συζητηθεί στο διοικητικό συμβούλιο του ταμείου την προσεχή Πέμπτη. Στο ΤΑΙΠΕΔ περιμένουν εξαιρετικά υψηλό τίμημα για τη σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού καθώς αποτελεί τον πλέον κερδοφόρο οδικό άξονα της χώρας. Το γεγονός πως βγαίνει χωρίς πρόσθετα έργα, με βάση τις μέχρι τώρα πληροφορίες, αυξάνει και τα περιθώρια για υψηλότερο τίμημα το οποίο θα κινηθεί αρκετά πιο πάνω από το 1,5 δισ. ευρώ που προσέφερε η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis Projects για την Εγνατία Οδό.
Η εκκίνηση του διαγωνισμού μόνο για τον υφιστάμενο οδικό άξονα δείχνει πάντως πως δεν εισακούστηκαν εισηγήσεις στελεχών της κατασκευαστικής αγοράς οι οποίοι υποστήριζαν πως η νέα σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού πρέπει να περιλαμβάνει και τις επεκτάσεις. Ούτε και εισηγήσεις σύμφωνα με τις οποίες υπάρχει ανάγκη αναβάθμισης /επέκτασης ακόμα και του υφιστάμενου οδικού άξονα της Αττικής Οδού, για παράδειγμα στο τμήμα από τον κόμβο της Λεωφόρου Κηφισίας μέχρι τον κόμβο Μεταμόρφωσης.
Τα σενάρια για τις επεκτάσεις
Μέχρι στιγμής δεν έχει αποφασιστεί σε ποιες από τις επεκτάσεις θα δοθεί προτεραιότητα. Όπως είναι γνωστό, η επέκταση της Λεωφόρου Κύμης προωθείται ήδη ως παραδοσιακό δημόσιο έργο με το διαγωνισμό να βρίσκεται στην εκκίνηση. Μεταξύ των άλλων επεκτάσεων οι ευκολότερες τεχνικά είναι αυτές προς τη Ραφήνα και το Λαύριο, ενώ περισσότερο σύνθετη λύση είναι η σύνδεση του Καρέα με την Λεωφόρο Βουλιαγμένης με υπόγεια αστική σήραγγα. Το συγκεκριμένο έργο φαίνεται πως είναι και το πιο καθυστερημένο σε σχέση με την ωρίμανση των μελετών. Υπενθυμίζεται πως στο παρελθόν ο υπουργός Υποδομών Κ. Καραμανλής και ο υφυπουργός Γ. Καραγιάννης είχαν μιλήσει και για σενάριο μετατροπής της Βουλιαγμένης σε ελεύθερη λεωφόρο (δηλαδή χωρίς φανάρια αλλά με κόμβους).
Στην κυβέρνηση καλούνται πάντως να επιλέξουν τις επεκτάσεις που θα προχωρήσουν κατά προτεραιότητα με το σενάριο των ΣΔΙΤ να βρίσκεται στο τραπέζι. Δεν είναι γνωστό προς το παρόν αν στις επεκτάσεις της Αττικής Οδού θα πληρώνουν διόδια οι χρήστες ή αν θα εφαρμοστεί το μοντέλο των πληρωμών διαθεσιμότητας που χρησιμοποιείται σε άλλα οδικά έργα με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα όπως στον άξονα Καλαμάτα – Πύλος – Μεθώνη, στο τμήμα Χερσόνησος – Νεάπολη του ΒΟΑΚ, κ.α. Το σενάριο των πρόσθετων διοδίων (δηλαδή να πληρώνουν οι οδηγοί άλλο αντίτιμο διοδίου στην Αττική Οδό και πρόσθετο αντίτιμο στις επεκτάσεις) είναι που κάνει δύσκολη την άσκηση για τα νέα οδικά έργα του Λεκανοπεδίου.
Κυβερνητικά στελέχη ξεκαθαρίζουν πως το μοντέλο δεν έχει κλειδώσει καθώς παραμένει ακόμα στο τραπέζι η υλοποίηση κάποιων επεκτάσεων ως παραδοσιακά δημόσια έργα όπως συμβαίνει με την Λεωφόρο Κύμης ή η ένταξή τους σε ένα ενιαίο πακέτο σύμβασης παραχώρησης. Η καθημερινή κυκλοφοριακή συμφόρηση σε πολλούς δρόμους του Λεκανοπεδίου δείχνει πως απαιτούνται νέα οδικά έργα στην Αττική. Για παράδειγμα, περισσότερες από δύο δεκαετίες μετά το κλείσιμο του αεροδρομίου στο Ελληνικό, σχεδόν δέκα χρόνια μετά την εκκίνηση του διαγωνισμού αξιοποίησης της έκτασης και περισσότερα από πέντε χρόνια από την επικράτηση της Lamda Development περιμένουμε τα έργα αναβάθμισης της οδικής πρόσβασης.
