ΡΑΕ: Άνω των 95 GW οι άδειες για ΑΠΕ – Διαγωνισμός για Αστυπάλαια
Περίπου 5.600 αιτήσεις για την κατασκευή μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) συνολικής ισχύος 95.342,5 MW έχουν λάβει άδεια παραγωγής / βεβαίωση παραγωγού από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) σύμφωνα με το υπόμνημα που κατέθεσε η Αρχή στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Η ΡΑΕ έχει, επίσης, χορηγήσει και 205 άδειες για μονάδες αποθήκευσης συνολικής ισχύος 15,82 GW.
Μόνο για το 14% των 5.600 αιτήσεων για μονάδες ΑΠΕ έχει εκδοθεί άδεια λειτουργίας, ενώ το 4% βρίσκεται στο στάδιο της άδειας εγκατάστασης και άλλο 14% στο στάδιο έκδοσης περιβαλλοντικών όρων. Ο πληθωρισμός των αδειών, που παραμένουν για χρόνια στον αέρα χωρίς να υλοποιούνται ή να ακυρώνονται, θεωρείται από στελέχη της αγοράς μία από τις αιτίες αρνητικής αντιμετώπισης των ΑΠΕ από φορείς και τις τοπικές κοινωνίες.
Τόσο η διοίκηση της ΡΑΕ, όσο και οι άνθρωποι της αγοράς επισημαίνουν πως πολύ μικρός αριθμός αυτών των αιτήσεων θα υλοποιηθεί προκειμένου να καλυφθούν οι στόχοι της χώρας στην πράσινη ενέργεια.
Για παράδειγμα στη ΡΑΕ έχουν κατατεθεί 2.039 αιτήσεις για αιολικά πάρκα (!), συνολικής ισχύος 33,22 GW, που καλύπτουν σχεδόν κάθε βουνό και λόφο της χώρας. Όμως, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) μόλις το 3,14% των αδειών για αιολικά πάρκα υλοποιούνται στη χώρα μας.
Ελπίδες από τον αναβαθμισμένο χάρτη
Η διοίκηση της ΡΑΕ υποστηρίζει στο υπόμνημα πως με την ανάρτηση στον γεωπληροφοριακό χάρτη της ρυθμιστικής αρχής των περιοχών αποκλεισμού και ασυμβατότητας για τις αιολικές και φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις, «θα δύναται να ασκεί την αδειοδοτική της αρμοδιότητα, λαμβάνοντας υπόψη δεδομένα τα οποία έως τώρα αξιολογούνταν σε μεταγενέστερο στάδιο κατά την περιβαλλοντική αδειοδότηση».
Έτσι, «θα ενισχυθεί το κύρος της αδειοδότησης των ΑΠΕ, καθώς οι ιδιαιτερότητες των περιοχών θα λαμβάνονται υπόψη εξαρχής, αποφεύγοντας την πρόκληση εντάσεων σε τοπικό επίπεδο, την άσκοπη δέσμευση ενεργειακού χώρου και την αλυσιτελή δαπάνη ανθρώπινων και οικονομικών πόρων τόσο από επενδυτές όσο και από δημόσιες αρχές».
Η ρυθμιστική αρχή έχει χορηγήσει και 2.672 άδειες για φωτοβολταϊκά πάρκα συνολικής ισχύος 59,22 GW, χωρίς να περιλαμβάνονται τα φωτοβολταϊκά ισχύος μικρότερης του ενός MW για τα οποία δεν απαιτείται η έκδοση άδειας παραγωγής. Σήμερα η ισχύς των ΑΠΕ σε λειτουργία ανέρχεται σε 9 GW, ο κατειλημμένος χώρος για νέα έργα σε 10 GW ενώ από τις αρχές του 2021 έχουν υποβληθεί στον ΑΔΜΗΕ αιτήματα για ακόμη 19 GW.
Διαγωνισμός για τις ΑΠΕ σε Αστυπάλαια
Μέσα στον Μάιο θα προκηρυχθεί από την ΡΑΕ η ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών για την επιλογή αναδόχου που θα αναλάβει την υλοποίηση του Ειδικού Πιλοτικού Έργου της Αστυπάλαιας στο πλαίσιο του σχεδίου για τα «Πράσινα Νησιά».
Τα Ειδικά Πιλοτικά Έργα αποτελούνται από νέες μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ σε συνδυασμό με διατάξεις αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας και μπορούν να εφαρμόζουν μέτρα διαχείρισης της ζήτησης του ηλεκτρικού συστήματος σε Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά.
Στην Αστυπάλαια θα υλοποιηθεί το πρώτο από τα τρία Ειδικά Πιλοτικά Έργα που προβλέπονται με στόχο να «επιτευχθεί διείσδυση ΑΠΕ κατ’ ελάχιστον ίση με το 80% της ετήσιας ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας του ηλεκτρικού συστήματος της νήσου».
Στο υπόμνημα της ΡΑΕ αναφέρονται αναλυτικά και οι διαγωνισμοί που θα πραγματοποιηθούν μέχρι το 2025 με βάση το νέο καθεστώς στήριξης των ΑΠΕ μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών που εγκρίθηκε στα τέλη του 2021 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Προβλέπεται πως θα διεξαχθούν τουλάχιστον μία κοινή ανταγωνιστική διαδικασία με συμμετοχή αιολικών και φωτοβολταϊκών σταθμών ανά έτος, τουλάχιστον δύο ειδικές κατά τεχνολογία ανταγωνιστικές διαδικασίες ανά έτος, τουλάχιστον μία κοινή ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών ειδικής κατά περιοχή έως το έτος 2025, τουλάχιστον μία κοινή ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών σταθμών ΑΠΕ με αποθήκευση έως το έτος 2025.
Τέλος, προβλέπεται και μία κοινή ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών για σταθμούς ΑΠΕ. που εγκαθίστανται σε χώρες εντός Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ε.Ο.Χ.), έως το έτος 2023, υπό την προϋπόθεση ενεργού Διασυνοριακού Εμπορίου ενέργειας των χωρών αυτών με την Ελλάδα.
Μόνο για το 14% των 5.600 αιτήσεων για μονάδες ΑΠΕ έχει εκδοθεί άδεια λειτουργίας, ενώ το 4% βρίσκεται στο στάδιο της άδειας εγκατάστασης και άλλο 14% στο στάδιο έκδοσης περιβαλλοντικών όρων. Ο πληθωρισμός των αδειών, που παραμένουν για χρόνια στον αέρα χωρίς να υλοποιούνται ή να ακυρώνονται, θεωρείται από στελέχη της αγοράς μία από τις αιτίες αρνητικής αντιμετώπισης των ΑΠΕ από φορείς και τις τοπικές κοινωνίες.
Τόσο η διοίκηση της ΡΑΕ, όσο και οι άνθρωποι της αγοράς επισημαίνουν πως πολύ μικρός αριθμός αυτών των αιτήσεων θα υλοποιηθεί προκειμένου να καλυφθούν οι στόχοι της χώρας στην πράσινη ενέργεια.
Για παράδειγμα στη ΡΑΕ έχουν κατατεθεί 2.039 αιτήσεις για αιολικά πάρκα (!), συνολικής ισχύος 33,22 GW, που καλύπτουν σχεδόν κάθε βουνό και λόφο της χώρας. Όμως, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) μόλις το 3,14% των αδειών για αιολικά πάρκα υλοποιούνται στη χώρα μας.
Ελπίδες από τον αναβαθμισμένο χάρτη
Η διοίκηση της ΡΑΕ υποστηρίζει στο υπόμνημα πως με την ανάρτηση στον γεωπληροφοριακό χάρτη της ρυθμιστικής αρχής των περιοχών αποκλεισμού και ασυμβατότητας για τις αιολικές και φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις, «θα δύναται να ασκεί την αδειοδοτική της αρμοδιότητα, λαμβάνοντας υπόψη δεδομένα τα οποία έως τώρα αξιολογούνταν σε μεταγενέστερο στάδιο κατά την περιβαλλοντική αδειοδότηση».
Έτσι, «θα ενισχυθεί το κύρος της αδειοδότησης των ΑΠΕ, καθώς οι ιδιαιτερότητες των περιοχών θα λαμβάνονται υπόψη εξαρχής, αποφεύγοντας την πρόκληση εντάσεων σε τοπικό επίπεδο, την άσκοπη δέσμευση ενεργειακού χώρου και την αλυσιτελή δαπάνη ανθρώπινων και οικονομικών πόρων τόσο από επενδυτές όσο και από δημόσιες αρχές».
Η ρυθμιστική αρχή έχει χορηγήσει και 2.672 άδειες για φωτοβολταϊκά πάρκα συνολικής ισχύος 59,22 GW, χωρίς να περιλαμβάνονται τα φωτοβολταϊκά ισχύος μικρότερης του ενός MW για τα οποία δεν απαιτείται η έκδοση άδειας παραγωγής. Σήμερα η ισχύς των ΑΠΕ σε λειτουργία ανέρχεται σε 9 GW, ο κατειλημμένος χώρος για νέα έργα σε 10 GW ενώ από τις αρχές του 2021 έχουν υποβληθεί στον ΑΔΜΗΕ αιτήματα για ακόμη 19 GW.
Διαγωνισμός για τις ΑΠΕ σε Αστυπάλαια
Μέσα στον Μάιο θα προκηρυχθεί από την ΡΑΕ η ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών για την επιλογή αναδόχου που θα αναλάβει την υλοποίηση του Ειδικού Πιλοτικού Έργου της Αστυπάλαιας στο πλαίσιο του σχεδίου για τα «Πράσινα Νησιά».
Τα Ειδικά Πιλοτικά Έργα αποτελούνται από νέες μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ σε συνδυασμό με διατάξεις αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας και μπορούν να εφαρμόζουν μέτρα διαχείρισης της ζήτησης του ηλεκτρικού συστήματος σε Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά.
Στην Αστυπάλαια θα υλοποιηθεί το πρώτο από τα τρία Ειδικά Πιλοτικά Έργα που προβλέπονται με στόχο να «επιτευχθεί διείσδυση ΑΠΕ κατ’ ελάχιστον ίση με το 80% της ετήσιας ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας του ηλεκτρικού συστήματος της νήσου».
Στο υπόμνημα της ΡΑΕ αναφέρονται αναλυτικά και οι διαγωνισμοί που θα πραγματοποιηθούν μέχρι το 2025 με βάση το νέο καθεστώς στήριξης των ΑΠΕ μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών που εγκρίθηκε στα τέλη του 2021 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Προβλέπεται πως θα διεξαχθούν τουλάχιστον μία κοινή ανταγωνιστική διαδικασία με συμμετοχή αιολικών και φωτοβολταϊκών σταθμών ανά έτος, τουλάχιστον δύο ειδικές κατά τεχνολογία ανταγωνιστικές διαδικασίες ανά έτος, τουλάχιστον μία κοινή ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών ειδικής κατά περιοχή έως το έτος 2025, τουλάχιστον μία κοινή ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών σταθμών ΑΠΕ με αποθήκευση έως το έτος 2025.
Τέλος, προβλέπεται και μία κοινή ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών για σταθμούς ΑΠΕ. που εγκαθίστανται σε χώρες εντός Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ε.Ο.Χ.), έως το έτος 2023, υπό την προϋπόθεση ενεργού Διασυνοριακού Εμπορίου ενέργειας των χωρών αυτών με την Ελλάδα.