Οκτώ ερωτήσεις – απαντήσεις για να αντιμετωπίσετε τα λάθη της Εφορίας
Οι δεκάδες υποθέσεις που χειρίζονται σε καθημερινή βάση οι εφορίες και τα ελεγκτικά κέντρα οδηγούν αναπόφευκτα και σε σειρά λαθών. Πότε τα λάθη είναι σοβαρά και πότε μικρά, αλλά και στις δύο περιπτώσεις η ταλαιπωρία των φορολογούμενων τεράστια. Σε αρκετές περιπτώσεις τα λάθη των ελεγκτών ζημιώνουν και το ελληνικό Δημόσιο, καθώς τόσο η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών όσο και τα Δικαστήρια απορρίπτουν τις εκθέσεις ελέγχου λόγω τυπικών λαθών. Είναι ενδεικτικό ότι σε μεγάλη υπόθεση που χειρίστηκε Εφορία των Νοτίων Προαστίων διαπίστωσε μεγάλη φοροδιαφυγή στη μεγαλύτερη επιχείρηση λιανικής πώλησης των προηγούμενων χρόνων. Το εντυπωσιακό είναι ότι ο έλεγχος (εξωλογιστικός) δεν αναγνώρισε ούτε μια δαπάνη στον ελεγχόμενο, οπότε του καταλογιστήκαν φόροι και πρόστιμα στο σύνολο του ποσού. Προφανώς, ο έλεγχος θα βρεθεί ελλιπής. Είτε από τη ΔΕΔ, είτε από τα Δικαστήρια. Καθώς δεν είναι δυνατόν σε μία τόσο μεγάλη εταιρείας με τζίρους εκατοντάδων εκατομμυρίων να μην αναγνωρίζεται έστω μία δαπάνη ενός ευρώ.
Δεν είναι όμως η μοναδική περίπτωση, η πίεση αλλά και οι στόχοι που έχουν τα ελεγκτικά κέντρα, οδηγεί σε τέτοιες προχειρότητες. Καλύτερα είναι να παραγραφεί μία υπόθεση αναφέρουν υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών παρά να ταλαιπωρείται ένας φορολογούμενος για χρόνια εξαιτίας λανθασμένων χειρισμών των ελεγκτών.
Το σημαντικό όμως, είναι ότι οι φορολογούμενοι έχουν το δικό τους «φορολογικό δικαστήριο». Πρόκειται για τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών που λειτουργεί ως δικαστήριο. Η πίεση της τρόικας απέφερε καρπούς και πλέον οι φορολογούμενοι δεν χρειάζονται να φθάσουν μέχρι τα διοικητικά δικαστήρια απαραίτητα, καθώς τη λύση στο πρόβλημα τους, εφόσον έχουν δίκιο θα τη δώσει η ΔΕΔ. Ποιοι όμως μπορούν να αμφισβητήσουν πράξεις και πρόστιμα της Εφορίας; Παρακάτω παρατίθενται ερωτήσεις και απαντήσεις για όσους θέλουν να προσφύγουν στη ΔΕΔ προκειμένου να βρουν το δίκιο τους.
Γιατί υποβάλλονται οι ενδικοφανείς προσφυγές;
Οι ενδικοφανείς προσφυγές υποβάλλονται για την επανεξέταση των πράξεων της φορολογικής διοίκησης στο πλαίσιο της διοικητικής διαδικασίας. Στόχος είναι η επίλυση των φορολογικών διαφορών σε σύντομες προθεσμίες, ώστε να επιτυγχάνεται η συντομότερη είσπραξη δημόσιων εσόδων και η αποσυμφόρηση των διοικητικών δικαστηρίων από υποθέσεις που μπορούν να επιλυθούν σε επίπεδο φορολογικής διοίκησης.
Ποια υπηρεσία είναι αρμόδια για την εξέταση των ενδικοφανών προσφυγών;
Η ενδικοφανής προσφυγή ασκείται, μέσω της αρμόδιας φορολογικής αρχής (Δ.Ο.Υ. και Ελεγκτικά Κέντρα), ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών
Σε ποιες περιπτώσεις και πώς μπορώ να υποβάλω ενδικοφανή προσφυγή ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών;
Ο υπόχρεος, εφόσον αμφισβητεί πράξεις, ρητές ή σιωπηρές, που εκδίδονται ή συντελούνται από 1/1/2014 και εφεξής σε βάρος του από τη Φορολογική Αρχή οφείλει, πριν από την προσφυγή του στη Διοικητική Δικαιοσύνη, να ασκήσει ενδικοφανή προσφυγή ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων με αίτημα επανεξέτασης στο πλαίσιο διοικητικής διαδικασίας. Η ενδικοφανής προσφυγή κατατίθεται στην αρμόδια φορολογική αρχή που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη. Σημειώνεται ότι για την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών δεν απαιτείται παράβολο.
Μπορώ να υποβάλω άλλου είδους διοικητική προσφυγή κατά των πράξεων που προσβάλλονται με την ενδικοφανή προσφυγή;
Όχι. Η άσκηση οποιασδήποτε άλλης διοικητικής προσφυγής κατά των υποκειμένων στην ενδικοφανή προσφυγή πράξεων των φορολογικών αρχών είναι απαράδεκτη.
Μπορώ να ασκήσω προσφυγή απευθείας στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια κατά των πράξεων που υπόκεινται σε ενδικοφανή προσφυγή;
Όχι. Η άσκηση προσφυγής απευθείας στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια κατά των υποκειμένων στην ενδικοφανή προσφυγή πράξεων των φορολογικών αρχών είναι απαράδεκτη. Αντιθέτως, υποχρέωση άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής δεν ισχύει από 22.12.2016 στις περιπτώσεις των διαφορών που υπάγονται στην αρμοδιότητα του προέδρου πρωτοδικών του διοικητικού πρωτοδικείου.
Μέσα σε ποια προθεσμία μπορώ να ασκήσω ενδικοφανή προσφυγή;
Η ενδικοφανής προσφυγή ασκείται κατά πράξεων των φορολογικών αρχών, εντός ανατρεπτικής προθεσμίας τριάντα ημερών που αρχίζει από τη συντέλεση της κοινοποίησης της πράξης ή τη συντέλεση της παράλειψης. Ειδικά για τους κατοίκους εξωτερικού η σχετική προθεσμία ορίζεται σε εξήντα (60) ημέρες.
Ποιος μπορεί να ασκήσει ενδικοφανή προσφυγή;
Η ενδικοφανής προσφυγή υποβάλλεται από τον υπόχρεο, καθώς και από όλα τα ευθυνόμενα φυσικά πρόσωπα για την καταβολή του φόρου εκ μέρους του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας,. Ειδικότερα, η ενδικοφανής προσφυγή ασκείται:
για σχολάζουσα κληρονομιά από τον κηδεμόνα,
για επιδικία από τον προσωρινό διαχειριστή,
για μεσεγγύηση από τον μεσεγγυούχο,
για πτωχεύσαντα από τον σύνδικο,
για ανήλικο από τον ασκούντα τη γονική μέριμνα ή τον επίτροπο και επί πλειόνων από τον έναν από αυτούς,
για πρόσωπο που τελεί σε δικαστική συμπαράσταση από τον δικαστικό συμπαραστάτη,
για θανόντα φορολογούμενο από τους κληρονόμους του,
για νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες σε εκκαθάριση από τους εκκαθαριστές.
Για τις όλες τις ως άνω περιπτώσεις, υποχρεωτικώς με την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής συνυποβάλλονται και τα νομιμοποιητικά έγγραφα από τα οποία προκύπτουν οι παραπάνω ιδιότητες.
Προβλέπεται εναλλακτικός τρόπος υποβολής ενδικοφανούς προσφυγής;
Από 9/5/2018 είναι δυνατή η ηλεκτρονική υποβολή ενδικοφανούς προσφυγής μέσω διαδικτύου εντός της προθεσμίας που ορίζουν οι οικείες διατάξεις. Η σχετική δυνατότητα παρέχεται εναλλακτικά στον φορολογούμενο, ο οποίος εξακολουθεί να μπορεί να καταθέτει χειρόγραφα την ενδικοφανή προσφυγή του στην αρχή που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη
Δεν είναι όμως η μοναδική περίπτωση, η πίεση αλλά και οι στόχοι που έχουν τα ελεγκτικά κέντρα, οδηγεί σε τέτοιες προχειρότητες. Καλύτερα είναι να παραγραφεί μία υπόθεση αναφέρουν υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών παρά να ταλαιπωρείται ένας φορολογούμενος για χρόνια εξαιτίας λανθασμένων χειρισμών των ελεγκτών.
Το σημαντικό όμως, είναι ότι οι φορολογούμενοι έχουν το δικό τους «φορολογικό δικαστήριο». Πρόκειται για τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών που λειτουργεί ως δικαστήριο. Η πίεση της τρόικας απέφερε καρπούς και πλέον οι φορολογούμενοι δεν χρειάζονται να φθάσουν μέχρι τα διοικητικά δικαστήρια απαραίτητα, καθώς τη λύση στο πρόβλημα τους, εφόσον έχουν δίκιο θα τη δώσει η ΔΕΔ. Ποιοι όμως μπορούν να αμφισβητήσουν πράξεις και πρόστιμα της Εφορίας; Παρακάτω παρατίθενται ερωτήσεις και απαντήσεις για όσους θέλουν να προσφύγουν στη ΔΕΔ προκειμένου να βρουν το δίκιο τους.
Γιατί υποβάλλονται οι ενδικοφανείς προσφυγές;
Οι ενδικοφανείς προσφυγές υποβάλλονται για την επανεξέταση των πράξεων της φορολογικής διοίκησης στο πλαίσιο της διοικητικής διαδικασίας. Στόχος είναι η επίλυση των φορολογικών διαφορών σε σύντομες προθεσμίες, ώστε να επιτυγχάνεται η συντομότερη είσπραξη δημόσιων εσόδων και η αποσυμφόρηση των διοικητικών δικαστηρίων από υποθέσεις που μπορούν να επιλυθούν σε επίπεδο φορολογικής διοίκησης.
Ποια υπηρεσία είναι αρμόδια για την εξέταση των ενδικοφανών προσφυγών;
Η ενδικοφανής προσφυγή ασκείται, μέσω της αρμόδιας φορολογικής αρχής (Δ.Ο.Υ. και Ελεγκτικά Κέντρα), ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών
Σε ποιες περιπτώσεις και πώς μπορώ να υποβάλω ενδικοφανή προσφυγή ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών;
Ο υπόχρεος, εφόσον αμφισβητεί πράξεις, ρητές ή σιωπηρές, που εκδίδονται ή συντελούνται από 1/1/2014 και εφεξής σε βάρος του από τη Φορολογική Αρχή οφείλει, πριν από την προσφυγή του στη Διοικητική Δικαιοσύνη, να ασκήσει ενδικοφανή προσφυγή ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων με αίτημα επανεξέτασης στο πλαίσιο διοικητικής διαδικασίας. Η ενδικοφανής προσφυγή κατατίθεται στην αρμόδια φορολογική αρχή που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη. Σημειώνεται ότι για την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών δεν απαιτείται παράβολο.
Μπορώ να υποβάλω άλλου είδους διοικητική προσφυγή κατά των πράξεων που προσβάλλονται με την ενδικοφανή προσφυγή;
Όχι. Η άσκηση οποιασδήποτε άλλης διοικητικής προσφυγής κατά των υποκειμένων στην ενδικοφανή προσφυγή πράξεων των φορολογικών αρχών είναι απαράδεκτη.
Μπορώ να ασκήσω προσφυγή απευθείας στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια κατά των πράξεων που υπόκεινται σε ενδικοφανή προσφυγή;
Όχι. Η άσκηση προσφυγής απευθείας στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια κατά των υποκειμένων στην ενδικοφανή προσφυγή πράξεων των φορολογικών αρχών είναι απαράδεκτη. Αντιθέτως, υποχρέωση άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής δεν ισχύει από 22.12.2016 στις περιπτώσεις των διαφορών που υπάγονται στην αρμοδιότητα του προέδρου πρωτοδικών του διοικητικού πρωτοδικείου.
Μέσα σε ποια προθεσμία μπορώ να ασκήσω ενδικοφανή προσφυγή;
Η ενδικοφανής προσφυγή ασκείται κατά πράξεων των φορολογικών αρχών, εντός ανατρεπτικής προθεσμίας τριάντα ημερών που αρχίζει από τη συντέλεση της κοινοποίησης της πράξης ή τη συντέλεση της παράλειψης. Ειδικά για τους κατοίκους εξωτερικού η σχετική προθεσμία ορίζεται σε εξήντα (60) ημέρες.
Ποιος μπορεί να ασκήσει ενδικοφανή προσφυγή;
Η ενδικοφανής προσφυγή υποβάλλεται από τον υπόχρεο, καθώς και από όλα τα ευθυνόμενα φυσικά πρόσωπα για την καταβολή του φόρου εκ μέρους του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας,. Ειδικότερα, η ενδικοφανής προσφυγή ασκείται:
για σχολάζουσα κληρονομιά από τον κηδεμόνα,
για επιδικία από τον προσωρινό διαχειριστή,
για μεσεγγύηση από τον μεσεγγυούχο,
για πτωχεύσαντα από τον σύνδικο,
για ανήλικο από τον ασκούντα τη γονική μέριμνα ή τον επίτροπο και επί πλειόνων από τον έναν από αυτούς,
για πρόσωπο που τελεί σε δικαστική συμπαράσταση από τον δικαστικό συμπαραστάτη,
για θανόντα φορολογούμενο από τους κληρονόμους του,
για νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες σε εκκαθάριση από τους εκκαθαριστές.
Για τις όλες τις ως άνω περιπτώσεις, υποχρεωτικώς με την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής συνυποβάλλονται και τα νομιμοποιητικά έγγραφα από τα οποία προκύπτουν οι παραπάνω ιδιότητες.
Προβλέπεται εναλλακτικός τρόπος υποβολής ενδικοφανούς προσφυγής;
Από 9/5/2018 είναι δυνατή η ηλεκτρονική υποβολή ενδικοφανούς προσφυγής μέσω διαδικτύου εντός της προθεσμίας που ορίζουν οι οικείες διατάξεις. Η σχετική δυνατότητα παρέχεται εναλλακτικά στον φορολογούμενο, ο οποίος εξακολουθεί να μπορεί να καταθέτει χειρόγραφα την ενδικοφανή προσφυγή του στην αρχή που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη
