Οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις και ο πληθωρισμός είναι οι κύριοι παράγοντες για τη στροφή των επενδυτών προς την πράσινη ενέργεια και τις υποδομές όπως προκύπτει και από τη μεγάλη κινητικότητα που καταγράφεται και στη χώρα μας. Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία του έγκυρου Infrastructure Investor, στο πρώτο εξάμηνο του 2022 οι διεθνείς κολοσσοί που ειδικεύονται σε επενδύσεις στις υποδομές «σήκωσαν» τα περισσότερα κεφάλαια στην ιστορία τους. Άντλησαν περίπου 112,7 δισ. δολάρια από μόλις 69 δισ. στο πρώτο εξάμηνο του 2021 με ισχυρούς επενδυτικούς ομίλους να δημιουργούν mega-funds στον τομέα των υποδομών.

Μεταξύ των νέων funds που άντλησαν κεφάλαια μέσα στο εξάμηνο περιλαμβάνεται το Global lInfrastucture Investors IV της αμερικανικής KKR ύψους 17 δισ. δολαρίων, το Brookfield Global Transition Fund ύψους 15 δισ. δολαρίων, το τρίτο fund του κολοσσού I Square Capital στις υποδομές που είναι επίσης ύψους 15 δισ. δολαρίων, το Infravia European Fund V ύψους πέντε δισ. δολαρίων και το τελευταίο fund της αυστραλιανής Macquarie ύψους 4,2 δισ. δολαρίων. Πρόκειται για μεγέθη που δεν έχουν επαναληφθεί τα τελευταία χρόνια, ειδικά ως προς το μέγεθος των νέων fund.


Εταιρείες όπως η KKR και η Macquarieείναι κινητικές και στη χώρα μας. Οι δύο όμιλοι διεκδίκησαν το 49% του ΔΕΔΔΗΕ με επικράτηση των Αυστραλών. Η KKR συμμετείχε στο διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ για την πώληση του 30% της «Διεθνής Αερολιμήν Αθηνών» που διαχειρίζεται το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος». Η Macquarie διεκδικεί, σε κοινοπραξία με τον όμιλο Κοπελούζου, τη νέα σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού. Πρόσφατα παρουσίασε και τα φιλόδοξα σχέδιά της για την ελληνική αγορά Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).

Το 73% των νέων κεφαλαίων που αντλήθηκαν στο εξάμηνο από τα εξειδικευμένα fund των υποδομών, προορίζονται για επενδύσεις στις ΑΠΕ, το 13% στις τηλεπικοινωνίες, το 11% σε άλλες μορφές παραγωγής ενέργειας και το 3% στις μεταφορές. Ενδεικτικό του κλίματος είναι πως στο πρώτο εξάμηνο του έτους αντλήθηκαν νέα κεφάλαια για επενδύσεις στις υποδομές που αντιστοιχούν στο 75% των κεφαλαίων που «σήκωσαν» οι επενδυτές ολόκληρο το 2021.


Η στροφή των επενδυτών προς τις υποδομές θεωρείται από κάποιους και καταφύγιο σε μια περίοδο υψηλού πληθωρισμού. Για παράδειγμα, πολλές συμβάσεις παραχώρησης οδικών αξόνων συνδέουν την τιμή των διοδίων με το ύψος του πληθωρισμού. Αντίστοιχη σύνδεση με τον πληθωρισμό υπάρχει και σε άλλες συμβάσεις παραχώρησης στον τομέα των υποδομών. Επιπλέον στην Ευρώπη επιχειρείται επιτάχυνση των επενδύσεων στην πράσινη ενέργεια με βάση το σχέδιο απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο. Τέλος, οι επενδύσεις στα δημόσια έργα θεωρούνται ισχυρό αντίδοτο για την αντιμετώπιση της κρίσης στην ευρωπαϊκή οικονομία.

Η κατακερματισμένη αγορά ΑΠΕ της Ευρώπης
Εκτός από τις γεωπολιτικές εξελίξεις, η μεγάλη κινητικότητα στις ΑΠΕ αποδίδεται και σε έναν ακόμα λόγο, όπως επισημαίνεται και σε πρόσφατη παρουσίαση του γερμανικού ομίλου πράσινης ενέργειας Blue Elephant. H διοίκηση της Blue Elephant, που λειτουργεί δύο φωτοβολταϊκά πάρκα στην Ελλάδα και προ ημερών εξαγοράστηκε από την γαλλική επενδυτική εταιρεία Antin Infastructure Partners, υποστηρίζει πως η ευρωπαϊκή αγορά ΑΠΕ είναι κατακερματισμένη.


Το 2020 η συνολική ισχύς των μονάδων ΑΠΕ στην Ευρώπη ήταν περίπου 609 GW αλλά μόλις το 5% ελέγχονταν από ανεξάρτητους εισηγμένους ομίλους όπως η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, η Encavis, η Verbund, κ.α. Άλλο ένα 9% της δυναμικότητας των μονάδων ΑΠΕ στην Ευρώπη ελέγχονταν από τα πρώην μονοπώλια στην ενέργεια όπως η γαλλική EDF και η γερμανική RWE. Το υπόλοιπο 86% ήταν στα χέρια επενδυτικών εταιρειών, ιδιωτών, κ.α. Συνεπώς υπάρχουν τεράστια περιθώρια συγκέντρωσης και γι’ αυτό το λόγο βλέπουμε κινήσεις και στην Ελλάδα όπως οι συζητήσεις για την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, κ.α.