Ο ενεργειακός «εφιάλτης» έχει «ρίξει» τη σκιά του στην Ευρώπη, ενόψει του δύσκολου χειμώνα. Το Ιούλιο οι Ευρωπαίοι, είχαν δείξει γρήγορα αντανακλαστικά, όταν χρειάστηκε να συμφωνήσουν για τη μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου.

Ωστόσο, από τον Ιούλιο μέχρι και σήμερα τα χρονοδιαγράμματα των «27» έχουν ξεφύγει και τώρα φαίνεται απίθανο να τεθούν σε ισχύ νέα μέτρα για το φυσικό αέριο μέχρι τον χειμώνα, τονίζει σε ανάλυση του το Bloomberg.

Συγκεκριμένα, οι υπουργοί Ενέργειας έθεσαν άλλη μία νέα προθεσμία κατά την συνάντηση τους την Τρίτη και τώρα στοχεύουν να καταλήξουν σε συμφωνία στις 24 Νοεμβρίου, για την τελευταία δέσμη προτάσεων, ώστε να περιορίσουν τις τιμές του φυσικού αερίου.

Ακόμη και αν τα καταφέρουν όμως, βασικά μέτρα, όπως ένα νέο σημείο αναφοράς της αγοράς, δεν θα τεθούν σε εφαρμογή πριν από την άνοιξη. Τα σχέδια για τα ανώτατα όρια τιμών παραμένουν βυθισμένα σε τεχνικές λεπτομέρειες και πολιτικές διαμάχες.

Η αγορά δίνει στους υπεύθυνους χάραξης της πολιτικής μία ανάσα. Αφενός υπάρχει πλεόνασμα φυσικού αερίου στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή, καθώς οι προσπάθειες για την εισαγωγή φορτίων υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) συνέπεσαν με τον ασυνήθιστα ζεστό καιρό στην «Γηραιά Ήπειρο». Αφετέρου καθώς όμως υποχωρεί ο κίνδυνος μίας ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη, υποχωρεί και η διάθεση για δράση.

Ανάγκη για σχέδιο έκτακτης ανάγκης για το φυσικό αέριο

Ο υπουργός Βιομηχανίας της Τσεχίας Τζόζεφ Σικέλα, σημείωσε, ότι «η Κομισιόν θα πρέπει να παραδώσει τα υπόλοιπα κομμάτια του παζλ και ότι το παιχνίδι δεν έχει τελειώσει, καθώς πρέπει να έχουμε ένα μέτρο έκτακτης ανάγκης, ανεξάρτητα από το που βρισκόμαστε σήμερα».

Σημειώνεται πως το μπλοκ των «27» συμφώνησε σε έναν εθελοντικό στόχο 15% για τη μείωση της ζήτησης του φυσικού αερίου, με δυνατότητα να τον καταστήσει υποχρεωτικό, όταν χρειαστεί, την ώρα που η Ρωσία τον Ιούλιο, συμπίεζε τις προμήθειες. Επίσης η ΕΕ, επέτρεψε στις κυβερνήσεις να περιορίσουν τα κέρδη και τα έσοδα των ενεργειακών εταιρειών και να διοχετεύσουν τα έσοδα στους καταναλωτές.

Σύμφωνα με το Bloomberg, τα παραπάνω μέτρα ήταν τα ευκόλως εφαρμόσιμα. Τα πιο δύσκολα -με τον μεγαλύτερο δυνητικό αντίκτυπο- έχουν ακόμη κολλήσει σε διπλωματικές συζητήσεις, καθώς τα κράτη μέλη κατηγορούν την Επιτροπή για κωλυσιεργία.

Το βασικό ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι, αν το μπλοκ των «27», μπορεί να καταλήξει σε ένα πλαφόν για τις τιμές του φυσικού αερίου. Μία ιδέα που κερδίζει έδαφος είναι ένας δυναμικός διάδρομος τιμών στο κομβικό Ολλανδικό χρηματιστήριο τιμών για το φυσικό αέριο, αλλά και σε άλλα χρηματιστήρια. Η επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον, έδωσε το μήνυμα ότι μπορεί να είναι δυνατή η υποβολή πρότασης για το μέτρο αυτό πριν από τη σημαντική συνεδρίαση της 24ης Νοεμβρίου. Βέβαια αυτό θα ήταν μόνο η αρχή μίας διαδικασίας εβδομάδων. «Η Κομισιόν θα επεξεργαστεί γρήγορα τις λεπτομέρειες», δήλωσε η ίδια σε συνέντευξη Τύπου, την Τρίτη.

Δεν μπορούν να εφαρμοστούν ταυτόχρονα και οι δύο τύποι πλαφόν

Από την πλευρά της, μία άλλη ομάδα κρατών μελών υποστηρίζει ότι το ανώτατο όριο στο μείγμα, είναι αυτό που θα περιορίσει την τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται στην παραγωγή ηλεκτρική ενέργειας. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε ένα έγγραφο την παραμονή της συνεδρίασης της Τρίτης, στο οποίο επισημαίνονται ορισμένες προκλήσεις που θα θέσει το σχέδιο, όπως το πώς θα σταματήσει η τόνωση της ζήτησης φυσικού αερίου και το ζήτημα της ροής ηλεκτρικής ενέργειας προς χώρες εκτός της ΕΕ.

Μια άλλη πρόκληση είναι ότι ορισμένοι διπλωμάτες πιστεύουν ότι δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστούν ταυτόχρονα και οι δύο τύποι ανώτατων τιμών. Σε αρκετές συνεδριάσεις της ΕΕ, ακόμη και ο ορισμός του ανώτατου ορίου τιμών έχει παραμείνει σκόπιμα ασαφής και ορισμένες χώρες εξακολουθούν να μην μπορούν να συμφωνήσουν για το τι θα πρέπει να σημαίνει.

«Υπάρχουν περίπου 15 κράτη μέλη που πριν από λίγο καιρό υποστήριξαν από κοινού ότι πρέπει να παρέμβουν πιο έντονα στην αγορά, αν και τα 15 έχουν διαφορετικές ιδέες όταν εξετάζουν πώς ακριβώς θα το κάνουν αυτό. Πρέπει να αποφύγουμε τις βιαστικές αποφάσεις», δήλωσε ο Ολλανδός υπουργός Ενέργειας Ρομπ Τζέτεν.