Στην αναµόρφωση του συστήµατος ελέγχου των περιουσιακών στοιχείων όσων είναι υπόχρεοι να υποβάλλουν δηλώσεις «πόθεν έσχες» προχωρά η κυβέρνηση µε νοµοσχέδιο, για το οποίο θα αναζητήσει συναίνεση από τα κόµµατα της αντιπολίτευσης και εντός του ∆εκεµβρίου θα το καταθέσει προς δηµόσια διαβούλευση.

Η αλλαγή του πλαισίου για το «πόθεν έσχες» είναι κάτι για το οποίο έχει δεσµευθεί ο πρωθυπουργός και πρόκειται για µεταρρύθµιση που «τρέχει» τους τελευταίους µήνες ο υπουργός ∆ικαιοσύνης, Κώστας Τσιάρας, σε συνεργασία µε το Μέγαρο Μαξίµου.

Στην πορεία, βέβαια, ενέσκηψε η υπόθεση Ανδρέα Πάτση, µε τον ανεξάρτητο πλέον βουλευτή Γρεβενών να βρίσκεται προ της άρσης της βουλευτικής του ασυλίας, για να του ασκηθεί ποινική δίωξη για παραβάσεις του νόµου περί «πόθεν έσχες», έπειτα από σχετικό αίτηµα του αρµόδιου εισαγγελέα Εφετών, που διαβιβάστηκε στη Βουλή την περασµένη Τρίτη.

«Θεωρώ ότι το σύστηµα αυτό µπορεί και πρέπει να εκσυγχρονιστεί. Θεωρώ ότι έχει αδυναµίες», τόνισε πρόσφατα ο Κυριάκος Μητσοτάκης. «Θεωρώ ότι στο παρελθόν έχουν υπάρξει πολιτικές σκοπιµότητες και εκµετάλλευση του συστήµατος “πόθεν έσχες” για στοχοποίηση πολιτικών αντιπάλων. Έχω υπάρξει προσωπικά θύµα αυτής της προσπάθειας. Και θα πρέπει να περάσουµε σε ένα σύστηµα το οποίο να µπορεί µε ταχύτητα και µε απόλυτη διαφάνεια να ελέγχει αυστηρά αυτούς οι οποίοι πρέπει να ελέγχονται. Γιατί γνωρίζετε ότι υπόχρεοι “πόθεν έσχες” στη χώρα είναι εκατοµµύρια συµπολίτες µας, µε αποτέλεσµα τελικά ουσιαστικός έλεγχος συχνά να µη γίνεται», συµπλήρωσε.

Αντικείµενο, λοιπόν, του νοµοσχεδίου για τον εκσυγχρονισµό του νοµοθετικού πλαισίου για την υποβολή δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης και οικονοµικών συµφερόντων είναι ο εξορθολογισµός και εκσυγχρονισµός του ισχύοντος νοµικού πλαισίου. Αποτελεί, όπως τονίζουν από το υπουργείο ∆ικαιοσύνης, µια από τις συστάσεις της έκθεσης της επιτροπής για το κράτος ∆ικαίου στη χώρα µας και έχει, µάλιστα, τεθεί ως ορόσηµο για την εκταµίευση ποσών από το Ταµείο Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Το νοµοσχέδιο, που βρίσκεται σε τελική φάση επεξεργασίας, φιλοδοξεί µε τις ρυθµίσεις που φέρνει να επιλύσει τα ακόλουθα προβλήµατα:

  • Να αποκαταστήσει και να «τακτοποιήσει» νοµοθετικά το υφιστάµενο, άτακτο, αποσπασµατικό και δυσνόητο νοµοθετικό πλαίσιο για την υποβολή των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης και οικονοµικών συµφερόντων. Οι σηµερινές 49 περιπτώσεις υπόχρεων εντάσσονται σε 13 εύληπτες κατηγορίες υποχρέων, διευκολύνοντας τη σχετική αναζήτηση και οριοθετώντας σαφέστερα την οικεία υποχρέωση.
  • Να απαλλάξει τους υποχρέους από την περιττή ταλαιπωρία συλλογής των απαιτούµενων στοιχείων της δήλωσης (π.χ., βεβαιώσεις από κάθε τράπεζα για το υπόλοιπο των λογαριασµών, πιστωτικών καρτών κ.λπ.), δεδοµένου ότι πλέον όλα τα αναγκαία στοιχεία της δήλωσης θα αποτυπώνονται αυτόµατα σε αυτή µέσω των οικείων ηλεκτρονικών συστηµάτων, µε αποτέλεσµα ο υπόχρεος να αρκεί απλώς να συναινέσει για την υποβολή της.
  • Να συµβάλει στην αύξηση του αριθµού των κατ’ έτος ελεγχόµενων δηλώσεων µέσω εισαγωγής κριτηρίων που θέτει η Επιτροπή Ελέγχου και οριζόµενου ελάχιστου ποσοστού, πλαφόν δηλαδή, ελεγχόµενων υποθέσεων.
  • Να αποφευχθεί η πολυδιάσπαση του ελεγκτικού έργου µέσω της αποκλειστικής αρµδιότητας πλέον ενός µόνο οργάνου (της σηµερινής Επιτροπής Ελέγχου του Αρθρου 3Α). Είχε συζητηθεί η αλλαγή της σύνθεσης της 11µελούς αυτής επιτροπής, ωστόσο η πρόταση αυτή δεν φαίνεται να κερδίζει έδαφος και η επιτροπή θα παραµείνει ως έχει.
  • Προς υποβοήθηση του έργου της επιτροπής, προβλέπεται ο ορισµός από αυτήν ενός συντονιστή, ο οποίος θα προβαίνει στον καθορισµό ελεγκτικών πράξεων και θα µπορεί να τις αναθέτει σε ορκωτούς ελεγκτές και ειδικούς επιστήµονες ελεγκτικών πράξεων.
  • Να αντιµετωπίσει µε ορθολογικό τρόπο τις ποινικές παραβάσεις της οικείας νοµοθεσίας, ανάλογα µε τη βαρύτητα και τη σηµασία τους, σε αντίθεση µε το υφιστάµενο καθεστώς, όπου για ήσσονος σηµασίας παραβάσεις προβλέπονται δυσβάσταχτες ποινές.

«Αντιμετώπιση»

Με το προτεινόµενο νοµοσχέδιο, όπως υπογραµµίζουν αρµόδιες πηγές, θα αντιµετωπιστούν όλα τα παραπάνω προβλήµατα, µε στόχο την ενίσχυση της αποτελεσµατικότητας και της διαφάνειας της διαδικασίας υποβολής δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης και οικονοµικών συµφερόντων, µε παράλληλη διευκόλυνση των υποχρέων.

Συγκεκριµένα, όπως επισηµαίνουν, θα πρόκειται για ένα σύγχρονο και εύληπτο νοµοθέτηµα, µε το οποίο θα εκσυγχρονιστεί και θα προσαρµοστεί στα δεδοµένα της εποχής ο τρόπος υποβολής των δηλώσεων, µε προφανές όφελος τόσο για τους ελεγκτές όσο και για τους ελεγχοµένους, θα εξαλειφθούν τα σηµερινά φαινόµενα διαφορετικής αντιµετώπισης υποχρέων επί παρόµοιων υποθέσεων µέσω της οριοθέτησης και της εποπτείας του ελεγκτικού πλαισίου από ένα µόνο όργανο και θα αυξηθεί ο αριθµός των ελεγκτικών αποτελεσµάτων, συµβάλλοντας µε τον τρόπο αυτόν στην ενίσχυση της διαφάνειας.

Κατά συνέπεια, θα πρόκειται πλέον για µια διαδικασία αφενός µεν χωρίς κόπο και απώλεια χρόνου για τους υποχρέους, αφετέρου δε µε σαφή κατεύθυνση, εποπτεία και ενισχυµένη αποτελεσµατικότητα για το ελεγκτικό όργανο.

Δημοσιεύτηκε στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» στις 26/11