Στ. Καμπουρίδου – ΔΙΑΣ: Δεκαπλάσιες οι συναλλαγές IRIS μέσα σε μία διετία
«Βασιλιάς» παραμένουν τα μετρητά στην Ελλάδα, παρά τα 2,5 εκατομμύρια χρηστών mobile banking. Η εκτίναξη της εγγραφής νέων χρηστών IRIS τον Ιανουάριο και ο δεκαπλασιασμός των συναλλαγών, σε 922.000 σε αριθμό, μέσα σε μια διετία. Η κουλτούρα του Έλληνα καταναλωτή, η πληρωμή με QR code, η κεντρική υπηρεσία anti-fraud και η νέα τάση στο e-commerce. Όλες αυτές οι παράμετροι, υπό το βλέμμα της κυρίας Σταυρούλας Καμπουρίδου, CEO της ΔΙΑΣ ΑΕ στη συνέντευξη που ακολουθεί:
Κυρία Καμπουρίδου, προφανώς το φάσμα των παρεχόμενων υπηρεσιών από μέρους της ΔΙΑΣ ΑΕ είναι ευρύ, ωστόσο θα μου επιτρέψετε να σταθώ ιδιαίτερα στο πιο “hot” κομμάτι, το οποίο και βρέθηκε στο προσκήνιο της επικαιρότητας εδώ και ενάμιση μήνα. Για την ακρίβεια, στις 15 Δεκεμβρίου 2022, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες αναφέρθηκαν σε κοινή τους ανακοίνωση στις δωρεάν συναλλαγές μέσω IRIS. Αλήθεια, τι απήχηση είχε αυτό έκτοτε και πώς αποτυπώθηκε στην εγγραφή νέων χρηστών ή στην αύξηση των συναλλαγών μέσω IRIS;
«Πράγματι, στα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου υπήρξε η κοινή ανακοίνωση από την πλευρά των τεσσάρων συστημικών τραπεζών σχετικά με το γεγονός πως το κοινό μπορεί να πραγματοποιεί δωρεάν συναλλαγές μέσω IRIS. Κίνηση, απολύτως θετική, η οποία ακολουθεί τις τάσεις της εποχής, διεθνώς. Μάλιστα, στην χώρα μας, τον φετινό Ιανουάριο ενεγράφησαν στην υπηρεσία 55.000 χρήστες, όταν τον περασμένο Δεκέμβριο ο συγκεκριμένος αριθμός ήταν 59.000 νέοι χρήστες, έναντι 49.000 χρηστών έναν μήνα νωρίτερα και 27.000 χρηστών τον Δεκέμβριο του 2021. Παράλληλα, τον Ιανουάριο του 2023 κατεγράφη δεκαπλασιασμός των συναλλαγών IRIS P2P σε 922.000, σε σχέση με μια διετία νωρίτερα όπου τον Ιανουάριο του 2021 ήταν 92.000. Μπορεί η παράθεση στατιστικών μεγεθών και ποσοστών ενίοτε να «ζαλίζει», εντούτοις όμως αποτυπώνει ξεκάθαρα μια δυναμική τάση των συναλλαγών μέσω IRIS, ενώ δίχως άλλο οι προοπτικές ανάπτυξης είναι πολλές, όσο και εξαιρετικές».
Άρα, εκτιμάτε ότι υπάρχουν ακόμη μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης του IRIS; Πιστεύετε ότι θα πρέπει να γίνουν βήματα ενδυνάμωσης της ενημέρωσης προς το ευρύ κοινό; Αν εξαιρέσουμε τους Millennials και τη Generation Z που είναι fans, πώς θα μπορούσε να γίνει ευρύτερα γνωστό; Με διαφημιστική καμπάνια ή προβολές από τις ίδιες τις τράπεζες;
«Αναμφισβήτητα μπορεί να υπάρξει ακόμα μεγαλύτερος βαθμός διείσδυσης και κατ’ επέκταση χρήσης του IRIS. Να σημειώσω πως προ ημερών, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γιάννης Στουρνάρας, αναφέρθηκε αρκετές φορές στο IRIS κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε σε γνωστό ραδιοφωνικό σταθμό, με αποτέλεσμα την επόμενη ημέρα να εγγραφούν περί τους 5.000 νέους χρήστες στην υπηρεσία, όταν ο μέσος όρος εγγραφής νέων χρηστών ανά ημέρα για όλο το 2022 ήταν 1.350. Αν μη τι άλλο, η ισχύς του influencing είναι αδιαμφισβήτητη. Ωστόσο, πράγματι, μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει κάποια δομημένη προσπάθεια προβολής, μεμονωμένη είτε συλλογική, σε συνεργασία με ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Αντιθέτως, τα όποια θετικά αποτελέσματα έχουν προκύψει κυρίως μέσω της από στόμα-σε-στόμα επικοινωνίας. Οπότε, προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα πως εάν υπάρξει μια περισσότερο οργανωμένη διαχείριση του ζητήματος, μέσω της υιοθέτησης μιας εξωστρεφούς στρατηγικής, είναι βέβαιο πως τα οφέλη που θα προκύψουν θα είναι σημαντικά μεγαλύτερα για όλους. Πόσο, μάλλον, από τη στιγμή κατά την οποία στην χώρα μας υπάρχουν κάτι παραπάνω από 2,5 εκατομμύρια ενεργοί χρήστες mobile banking, που μπορούν να αξιοποιήσουν την υπηρεσία, προσφέροντας σημαντική περαιτέρω ώθηση. Μάλιστα, το 2022 η μέση αξία συναλλαγής στο IRIS P2P ανερχόταν στα 43 ευρώ, ενώ σε ότι αφορά στο άμεσο διατραπεζικό έμβασμα σε ΙΒΑΝ είχε μέση αξία της τάξεως των 1.530 ευρώ και 4.210 ευρώ στο απλό διατραπεζικό έμβασμα. Κατ’ επέκταση, τα προϊόντα IRIS ήδη συμβάλουν στην διευκόλυνση της πραγματοποίησης συναλλαγών και εν γένει πληρωμών, με ευελιξία, ταχύτητα και ασφάλεια, αντί της χρήσης μετρητών που είναι το πιο ακριβό μέσο πληρωμής για τις τράπεζες. Παράλληλα, θα ήταν χρήσιμο να έχουμε κατά νου πως ο χρόνος δεν λειτουργεί πάντοτε ως μια αφηρημένη έννοια υπέρ μας, καθώς όσο τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αφήνουν το σχετικό πεδίο ανεκμετάλλευτο, τόσο και ελλοχεύει η πιθανότητα ψηφιακές τράπεζες, ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος, άλλου είδους εταιρείες τεχνολογίας κ.ά. να το καλύψουν με τη δική τους παρουσία. Θα μου επιτρέψετε μια επισήμανση: To IRIS δεν εξαντλείται, ούτε απευθύνεται αποκλειστικά στους Millennials και τη Generation Z. Αντιθέτως, αφορά και χρησιμοποιείται απ’ όλους όσοι έχουν την ανάγκη να πραγματοποιήσουν μια συναλλαγή εύκολα, γρήγορα, με απόλυτη ασφάλεια και δίχως να χρειάζεται να έχουν μεριμνήσει κάθε φορά να διαθέτουν μετρητά».
Σε ό,τι αφορά στην υπηρεσία P2B (Person to Business) που δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες του IRIS να πληρώνουν έναν ελεύθερο επαγγελματία άμεσα, από το κινητό τους και χωρίς IBAN, πως εξελίσσεται σήμερα;
«Η συγκεκριμένη υπηρεσία δεν έχει αξιοποιηθεί από μέρους των ελευθέρων επαγγελματιών στο εύρος και τη δυναμική που βλέπουμε σε παρόμοιες υπηρεσίες σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Για παράδειγμα, οι 1,43 εκατομμύρια χρήστες της υπηρεσίας IRIS P2P έχουν τη δυνατότητα πληρωμής σε πραγματικό χρόνο προς κάθε επαγγελματία, εύκολα, και με ασφάλεια, από την άνεση που τους προσφέρει το κινητό τους τηλέφωνο, 24 x7x365. Δίχως να χρειάζεται να ανησυχούν μονίμως να έχουν μεριμνήσει για την ανεύρεση και διάθεση μετρητών. O ελεύθερος επαγγελματίας το μόνο που χρειάζεται να κάνει είναι να έχει στο κινητό του το mobile banking app του και να έχει δηλώσει το ΑΦΜ του σε κάποιο κατάστημα της τράπεζας του. Μάλιστα, εάν επιθυμεί να κάνει ακόμη πιο εύκολη τη διαδικασία είσπραξης σε φυσικό σημείο, δεν έχει παρά να επιδεικνύει το IRIS QR Code του, το οποίο ο πελάτης με τη σειρά του το σκανάρει και σε δευτερόλεπτα πραγματοποιεί τη σχετική πληρωμή. Σήμερα, αριθμούμε σε αυτή την υπηρεσία 89.000 χρήστες, μέγεθος που εμφανίζεται ενισχυμένο κατά 45% σε ετήσια βάση, οι συναλλαγές όμως που πραγματοποίησαν αυτοί όλο το 2022 ήταν περίπου 20.000».
Μόλις πριν από λίγες ημέρες ανακοινώσατε μία ακόμη καινοτόμο υπηρεσία, την πραγματοποίηση πληρωμών με QR Code στο ηλεκτρονικό κατάστημα. Ποιο είναι το επόμενο βήμα που θα κάνει ακόμη πιο εύκολη την εμπειρία του on line shopping;
«Έχοντας κατά νου έννοιες όπως είναι η καινοτομία, ταχύτητα, ευελιξία, ασφάλεια και χρηστικότητα, η ΔΙΑΣ σε συνεργασία με τις εγχώριες τράπεζες παρέχει -πλέον- στους καταναλωτές τη δυνατότητα να πληρώνουν απευθείας από τον τραπεζικό τους λογαριασμό για τις ηλεκτρονικές αγορές τους, με δυνατότητα σάρωσης ενός QR Code στο desktop/laptop τους μέσω της διατραπεζικής υπηρεσίας IRIS Payments. Συγκεκριμένα, η υπηρεσία προσφέρει τη δυνατότητα πληρωμής των αγορών που πραγματοποιούνται σε e-κατάστημα, με χρέωση λογαριασμού πληρωμών μέσω mobile banking. Μέσω της νέας λειτουργικότητας σάρωσης QR Code της υπηρεσίας IRIS Payments, η συναλλαγή ξεκινά και ολοκληρώνεται στο ηλεκτρονικό περιβάλλον του εμπόρου, ενώ από την πλευρά του ο πελάτης έχει τον απόλυτο έλεγχο της πληρωμής στο mobile banking της τράπεζας του, όπου και γίνεται η χρέωση του λογαριασμού του. Όσο για τις εισπράξεις, αυτές καταλήγουν ως πίστωση στον ΙΒΑΝ που τηρεί ο έμπορος στη συνεργαζόμενη τράπεζα, ενώ η ενημέρωση για την είσπραξη γίνεται άμεσα.
Πρόκειται για μια υπηρεσία που ικανοποιεί τα κελεύσματα των καιρών, καθώς σε διεθνές επίπεδο το ηλεκτρονικό εμπόριο γνωρίζει εντυπωσιακή άνθηση, ενώ το 2022 η αξία των e-commerce συναλλαγών στις ΗΠΑ ξεπέρασε για πρώτη φορά το σημείο-ορόσημο του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων, όπως προκύπτει με βάση πρόσφατη έκθεση της Comscore. Συγκεκριμένα και από την ίδια έκθεση, η σημαντική αύξηση 18% του ηλεκτρονικού εμπορίου που προέκυψε το τέταρτο τρίμηνο του 2022 οδηγήθηκε κυρίως από την αύξηση του εμπορίου από το κινητό.
Όσο για το επόμενο βήμα είναι η πραγματοποίηση eCommerce αγορών και της πληρωμής τους μέσω αποκλειστικά της χρήσης κινητού τηλεφώνου. Το ζητούμενο από πλευράς μας είναι να προσφέρουμε μια απλή, γρήγορη και πάνω από όλα ασφαλή εμπειρία πληρωμής που σχηματοποιείται ως εξής: Σερφάρω στο κινητό, επιλέγω, ψωνίζω, πληρώνω από το κινητό πατώντας το IRIS Payments κουμπί και επιλέγοντας την τράπεζα μου, αυτόματα ανακατευθύνομαι στο ασφαλές περιβάλλον του mobile banking app μου, δίχως να απαιτείται να συμπληρώσω στοιχεία του λογαριασμού μου στο site του εμπόρου, ενώ αυτόματα λαμβάνω ενημέρωση από τον έμπορο για την αγορά στο κινητό μου. Ήδη μια συστημική τράπεζα δίνει αυτή τη δυνατότητα. Οπότε, σε αυτό το πλαίσιο, οι εγχώριες τράπεζες θα έχουν να πουν, αλλά κυρίως να προσφέρουν πολλά στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα».
Με αφορμή αυτά, προκύπτει αβίαστα το ερώτημα σχετικά με την ασφάλεια, που τόσο πολύ απασχολεί τους καταναλωτές. Μέσω της εφαρμογής που λέτε, δεν είναι μόνο η ευελιξία και η αμεσότητα, μέσω της πληρωμής με QR Code, είναι και η ασφάλεια λόγω μέτρησης βιομετρικών στοιχείων, σωστά;
«Πράγματι, η πληρωμή με την χρήση QR Code παρέχει αυξημένα επίπεδα ασφάλειας, καθώς η πληρωμή διενεργείται από το ασφαλές περιβάλλον του mobile banking των τραπεζών, όπου γίνεται χρήση βιομετρικών στοιχείων για την είσοδο στο λογαριασμό. Μάλιστα, αμφότερα τα προϊόντα IRIS (P2P και P2B) προσφέρουν ακόμη μεγαλύτερη ασφάλεια στον χρήστη, καθώς δεν μεταφέρεται κάποιος αριθμός λογαριασμού, με αποτέλεσμα το επίπεδο της ασφάλειας να ισχυροποιείται περαιτέρω. Στην ΔΙΑΣ δίνουμε ξεχωριστή βαρύτητα στο ζήτημα της ασφάλειας, προσπαθώντας να λειτουργούμε pro-active, επενδύοντας σημαντικά σε καινοτόμες τεχνολογίες που με τη σειρά τους εξασφαλίζουν την απρόσκοπτη λειτουργία των συστημάτων μας, προκειμένου να υποστηρίζουμε με ασφάλεια, ταχύτητα και αποτελεσματικότητα τα νέα μέσα πληρωμών. Σημαντικό ρόλο σε αυτή την στρατηγική παίζει και το υψηλής ποιοτικής στάθμης, έμπειρο και πλήρως κατηρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό της ΔΙΑΣ, το οποίο μεριμνά σχετικά και εφαρμόζει τις αναγκαίες πρακτικές ασφάλειας».
Σχετικά με τη συζήτηση που έχει προκύψει πέριξ του νομοσχεδίου για την καταπολέμηση της απάτης από το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, που θέτει ένα νέο πλαίσιο για τα τραπεζικά ιδρύματα αναφορικά με τις αποζημιώσεις σε περίπτωση fraud, τι πιστεύετε ότι θα μπορούσε να γίνει προς την κατεύθυνση αυτή αλλά από τεχνολογικής σκοπιάς;
«Επισημαίνοντας αρχικά πως η ΔΙΑΣ αποτελεί μια κατά βάση τεχνολογική εταιρεία, πράγματι, υπάρχουν ορισμένες κινήσεις που θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν, αξιοποιώντας την διαρκή εξέλιξη της τεχνολογίας. Συγκεκριμένα, σε σύντομο χρονικό διάστημα θα είμαστε έτοιμοι να προωθήσουμε την διαδικασία Επαλήθευσης (verification) IBAN. Πως λειτουργεί; Στο περιβάλλον της τράπεζας και πριν την ολοκλήρωση της συναλλαγής αποστολής χρημάτων, εμφανίζεται το ονοματεπώνυμο των δικαιούχων του IBAN, όπου και έχει γίνει αντικατάσταση χαρακτήρων με * σύμφωνα με τα πρότυπα κάθε τράπεζας, προκειμένου να επιβεβαιώσει ο πελάτης τον δικαιούχο. Πρόκειται για μια σημαντική δικλείδα ασφαλείας, η οποία προσθέτει ένα ακόμη εμπόδιο στην δράση κάθε κακόβουλου κυβερνοεγκληματία. Την ίδια στιγμή, η ΔΙΑΣ σε συνεργασία πάντα με τις τράπεζες διερευνά την δυνατότητα για την ανάπτυξη και λειτουργία κεντρικής υπηρεσίας anti-fraud, όπως εξάλλου συμβαίνει με τους αντίστοιχους Εθνικούς Φορείς Εκκαθάρισης Διατραπεζικών Πληρωμών στην Πορτογαλία και τη Γαλλία. Η δε τελευταία εξυπηρετεί και το Βέλγιο. Στόχος είναι να αναπτυχθεί ένα «ευφυές» σύστημα, το οποίο θα βασίζεται σε καινοτόμες τεχνολογίες ανάλυσης δεδομένων, machine learning και τεχνητής νοημοσύνης (AI), ενώ εκμεταλλευόμενο την επαυξημένη οπτική της ΔΙΑΣ θα είναι σε θέση να αναλύει και να συνδυάζει πληθώρα δεδομένων και διαθέσιμων πληροφοριών. Αποτέλεσμα; Να είναι σε θέση να εντοπίζει απάτες, να αξιολογεί τον κίνδυνο και να γνωστοποιεί το ρίσκο πριν από την εκτέλεση κάποιας συναλλαγής προς τις συνεργαζόμενες τράπεζες».
Ένα από τα θέματα που θίγονται συχνά είναι το αν ο Έλληνας έχει κουλτούρα ηλεκτρονικών πληρωμών και πόσο απέχει από τον μέσο Ευρωπαίο συναλλασσόμενο. Παρά τη χρήση πιστωτικών καρτών, την εξοικείωση με το e-banking και τελευταία το mobile banking, τα μετρητά κρατούν ακόμη;
«Δυστυχώς, δεν θα πρωτοτυπήσω εάν ισχυριστώ πως στην χώρα μας ισχύει σε μεγάλο βαθμό η ρήση: “cash is king!”. Κάτι που καταδεικνύεται από σειρά σχετικών ερευνών, όπως για παράδειγμα πρόσφατη μελέτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σύμφωνα με την οποία στην Ελλάδα το 62% των πληρωμών στα φυσικά σημεία πραγματοποίησης αγορών (POS) γίνεται με την χρήση μετρητών, τη στιγμή κατά την οποία ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη διαμορφώνεται στο 59%. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, το 85% των P2P (Person to Person) συναλλαγών στην χώρα μας, πραγματοποιούνται με την χρήση μετρητών, την στιγμή κατά την οποία ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη κινείται στο 73%, εμφανίζοντας σημαντική κάμψη σε σχέση με το 2019, όταν ήταν 86%. Μάλιστα, αισθητή είναι και η πτώση της αξίας των P2P συναλλαγών μέσω μετρητών στην Ευρωζώνη, καθώς από 65% το 2019, διαμορφώνεται πλέον σε 59%. Αντιθέτως, οι P2P πληρωμές μέσω της χρήσης mobile phone apps γίνονται ολοένα πιο συχνές στην Ευρωζώνη, δείχνοντας και το μέλλον, ουσιαστικά. Από την πλευρά μας, παρατηρούμε σημαντική αύξηση (+214%) στις άμεσες μεταφορές χρημάτων σε φίλους μέσω IRIS Payments, με την μέση αξία συναλλαγής να κινείται στα 43 ευρώ. Εάν σε αυτή την αναδυόμενη τάση, συνυπολογιστεί και το γεγονός πώς τα μετρητά αποτελούν το ακριβότερο μέσο πληρωμής, τότε αναμφίβολα υπάρχει σημαντικό έδαφος για περαιτέρω ανάπτυξη των cashless συναλλαγών.
Τέλος, προς αυτή την κατεύθυνση λ.χ. θεωρώ ακατανόητο το γεγονός πως οι Έλληνες δεν επιλέγουμε πιο συχνά την αυτόματη εξόφληση σειράς λογαριασμών (λ.χ. ενέργειας, τηλεφωνίας, ιδιωτικές ασφάλειες κλπ.) με την χρήση πάγιας εντολής στον τραπεζικό μας λογαριασμό, εξοικονομώντας χρόνο και γλιτώνοντας κόπο».
Κυρία Καμπουρίδου, προφανώς το φάσμα των παρεχόμενων υπηρεσιών από μέρους της ΔΙΑΣ ΑΕ είναι ευρύ, ωστόσο θα μου επιτρέψετε να σταθώ ιδιαίτερα στο πιο “hot” κομμάτι, το οποίο και βρέθηκε στο προσκήνιο της επικαιρότητας εδώ και ενάμιση μήνα. Για την ακρίβεια, στις 15 Δεκεμβρίου 2022, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες αναφέρθηκαν σε κοινή τους ανακοίνωση στις δωρεάν συναλλαγές μέσω IRIS. Αλήθεια, τι απήχηση είχε αυτό έκτοτε και πώς αποτυπώθηκε στην εγγραφή νέων χρηστών ή στην αύξηση των συναλλαγών μέσω IRIS;
«Πράγματι, στα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου υπήρξε η κοινή ανακοίνωση από την πλευρά των τεσσάρων συστημικών τραπεζών σχετικά με το γεγονός πως το κοινό μπορεί να πραγματοποιεί δωρεάν συναλλαγές μέσω IRIS. Κίνηση, απολύτως θετική, η οποία ακολουθεί τις τάσεις της εποχής, διεθνώς. Μάλιστα, στην χώρα μας, τον φετινό Ιανουάριο ενεγράφησαν στην υπηρεσία 55.000 χρήστες, όταν τον περασμένο Δεκέμβριο ο συγκεκριμένος αριθμός ήταν 59.000 νέοι χρήστες, έναντι 49.000 χρηστών έναν μήνα νωρίτερα και 27.000 χρηστών τον Δεκέμβριο του 2021. Παράλληλα, τον Ιανουάριο του 2023 κατεγράφη δεκαπλασιασμός των συναλλαγών IRIS P2P σε 922.000, σε σχέση με μια διετία νωρίτερα όπου τον Ιανουάριο του 2021 ήταν 92.000. Μπορεί η παράθεση στατιστικών μεγεθών και ποσοστών ενίοτε να «ζαλίζει», εντούτοις όμως αποτυπώνει ξεκάθαρα μια δυναμική τάση των συναλλαγών μέσω IRIS, ενώ δίχως άλλο οι προοπτικές ανάπτυξης είναι πολλές, όσο και εξαιρετικές».
Άρα, εκτιμάτε ότι υπάρχουν ακόμη μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης του IRIS; Πιστεύετε ότι θα πρέπει να γίνουν βήματα ενδυνάμωσης της ενημέρωσης προς το ευρύ κοινό; Αν εξαιρέσουμε τους Millennials και τη Generation Z που είναι fans, πώς θα μπορούσε να γίνει ευρύτερα γνωστό; Με διαφημιστική καμπάνια ή προβολές από τις ίδιες τις τράπεζες;
«Αναμφισβήτητα μπορεί να υπάρξει ακόμα μεγαλύτερος βαθμός διείσδυσης και κατ’ επέκταση χρήσης του IRIS. Να σημειώσω πως προ ημερών, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γιάννης Στουρνάρας, αναφέρθηκε αρκετές φορές στο IRIS κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε σε γνωστό ραδιοφωνικό σταθμό, με αποτέλεσμα την επόμενη ημέρα να εγγραφούν περί τους 5.000 νέους χρήστες στην υπηρεσία, όταν ο μέσος όρος εγγραφής νέων χρηστών ανά ημέρα για όλο το 2022 ήταν 1.350. Αν μη τι άλλο, η ισχύς του influencing είναι αδιαμφισβήτητη. Ωστόσο, πράγματι, μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει κάποια δομημένη προσπάθεια προβολής, μεμονωμένη είτε συλλογική, σε συνεργασία με ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Αντιθέτως, τα όποια θετικά αποτελέσματα έχουν προκύψει κυρίως μέσω της από στόμα-σε-στόμα επικοινωνίας. Οπότε, προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα πως εάν υπάρξει μια περισσότερο οργανωμένη διαχείριση του ζητήματος, μέσω της υιοθέτησης μιας εξωστρεφούς στρατηγικής, είναι βέβαιο πως τα οφέλη που θα προκύψουν θα είναι σημαντικά μεγαλύτερα για όλους. Πόσο, μάλλον, από τη στιγμή κατά την οποία στην χώρα μας υπάρχουν κάτι παραπάνω από 2,5 εκατομμύρια ενεργοί χρήστες mobile banking, που μπορούν να αξιοποιήσουν την υπηρεσία, προσφέροντας σημαντική περαιτέρω ώθηση. Μάλιστα, το 2022 η μέση αξία συναλλαγής στο IRIS P2P ανερχόταν στα 43 ευρώ, ενώ σε ότι αφορά στο άμεσο διατραπεζικό έμβασμα σε ΙΒΑΝ είχε μέση αξία της τάξεως των 1.530 ευρώ και 4.210 ευρώ στο απλό διατραπεζικό έμβασμα. Κατ’ επέκταση, τα προϊόντα IRIS ήδη συμβάλουν στην διευκόλυνση της πραγματοποίησης συναλλαγών και εν γένει πληρωμών, με ευελιξία, ταχύτητα και ασφάλεια, αντί της χρήσης μετρητών που είναι το πιο ακριβό μέσο πληρωμής για τις τράπεζες. Παράλληλα, θα ήταν χρήσιμο να έχουμε κατά νου πως ο χρόνος δεν λειτουργεί πάντοτε ως μια αφηρημένη έννοια υπέρ μας, καθώς όσο τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αφήνουν το σχετικό πεδίο ανεκμετάλλευτο, τόσο και ελλοχεύει η πιθανότητα ψηφιακές τράπεζες, ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος, άλλου είδους εταιρείες τεχνολογίας κ.ά. να το καλύψουν με τη δική τους παρουσία. Θα μου επιτρέψετε μια επισήμανση: To IRIS δεν εξαντλείται, ούτε απευθύνεται αποκλειστικά στους Millennials και τη Generation Z. Αντιθέτως, αφορά και χρησιμοποιείται απ’ όλους όσοι έχουν την ανάγκη να πραγματοποιήσουν μια συναλλαγή εύκολα, γρήγορα, με απόλυτη ασφάλεια και δίχως να χρειάζεται να έχουν μεριμνήσει κάθε φορά να διαθέτουν μετρητά».
Σε ό,τι αφορά στην υπηρεσία P2B (Person to Business) που δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες του IRIS να πληρώνουν έναν ελεύθερο επαγγελματία άμεσα, από το κινητό τους και χωρίς IBAN, πως εξελίσσεται σήμερα;
«Η συγκεκριμένη υπηρεσία δεν έχει αξιοποιηθεί από μέρους των ελευθέρων επαγγελματιών στο εύρος και τη δυναμική που βλέπουμε σε παρόμοιες υπηρεσίες σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Για παράδειγμα, οι 1,43 εκατομμύρια χρήστες της υπηρεσίας IRIS P2P έχουν τη δυνατότητα πληρωμής σε πραγματικό χρόνο προς κάθε επαγγελματία, εύκολα, και με ασφάλεια, από την άνεση που τους προσφέρει το κινητό τους τηλέφωνο, 24 x7x365. Δίχως να χρειάζεται να ανησυχούν μονίμως να έχουν μεριμνήσει για την ανεύρεση και διάθεση μετρητών. O ελεύθερος επαγγελματίας το μόνο που χρειάζεται να κάνει είναι να έχει στο κινητό του το mobile banking app του και να έχει δηλώσει το ΑΦΜ του σε κάποιο κατάστημα της τράπεζας του. Μάλιστα, εάν επιθυμεί να κάνει ακόμη πιο εύκολη τη διαδικασία είσπραξης σε φυσικό σημείο, δεν έχει παρά να επιδεικνύει το IRIS QR Code του, το οποίο ο πελάτης με τη σειρά του το σκανάρει και σε δευτερόλεπτα πραγματοποιεί τη σχετική πληρωμή. Σήμερα, αριθμούμε σε αυτή την υπηρεσία 89.000 χρήστες, μέγεθος που εμφανίζεται ενισχυμένο κατά 45% σε ετήσια βάση, οι συναλλαγές όμως που πραγματοποίησαν αυτοί όλο το 2022 ήταν περίπου 20.000».
Μόλις πριν από λίγες ημέρες ανακοινώσατε μία ακόμη καινοτόμο υπηρεσία, την πραγματοποίηση πληρωμών με QR Code στο ηλεκτρονικό κατάστημα. Ποιο είναι το επόμενο βήμα που θα κάνει ακόμη πιο εύκολη την εμπειρία του on line shopping;
«Έχοντας κατά νου έννοιες όπως είναι η καινοτομία, ταχύτητα, ευελιξία, ασφάλεια και χρηστικότητα, η ΔΙΑΣ σε συνεργασία με τις εγχώριες τράπεζες παρέχει -πλέον- στους καταναλωτές τη δυνατότητα να πληρώνουν απευθείας από τον τραπεζικό τους λογαριασμό για τις ηλεκτρονικές αγορές τους, με δυνατότητα σάρωσης ενός QR Code στο desktop/laptop τους μέσω της διατραπεζικής υπηρεσίας IRIS Payments. Συγκεκριμένα, η υπηρεσία προσφέρει τη δυνατότητα πληρωμής των αγορών που πραγματοποιούνται σε e-κατάστημα, με χρέωση λογαριασμού πληρωμών μέσω mobile banking. Μέσω της νέας λειτουργικότητας σάρωσης QR Code της υπηρεσίας IRIS Payments, η συναλλαγή ξεκινά και ολοκληρώνεται στο ηλεκτρονικό περιβάλλον του εμπόρου, ενώ από την πλευρά του ο πελάτης έχει τον απόλυτο έλεγχο της πληρωμής στο mobile banking της τράπεζας του, όπου και γίνεται η χρέωση του λογαριασμού του. Όσο για τις εισπράξεις, αυτές καταλήγουν ως πίστωση στον ΙΒΑΝ που τηρεί ο έμπορος στη συνεργαζόμενη τράπεζα, ενώ η ενημέρωση για την είσπραξη γίνεται άμεσα.
Πρόκειται για μια υπηρεσία που ικανοποιεί τα κελεύσματα των καιρών, καθώς σε διεθνές επίπεδο το ηλεκτρονικό εμπόριο γνωρίζει εντυπωσιακή άνθηση, ενώ το 2022 η αξία των e-commerce συναλλαγών στις ΗΠΑ ξεπέρασε για πρώτη φορά το σημείο-ορόσημο του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων, όπως προκύπτει με βάση πρόσφατη έκθεση της Comscore. Συγκεκριμένα και από την ίδια έκθεση, η σημαντική αύξηση 18% του ηλεκτρονικού εμπορίου που προέκυψε το τέταρτο τρίμηνο του 2022 οδηγήθηκε κυρίως από την αύξηση του εμπορίου από το κινητό.
Όσο για το επόμενο βήμα είναι η πραγματοποίηση eCommerce αγορών και της πληρωμής τους μέσω αποκλειστικά της χρήσης κινητού τηλεφώνου. Το ζητούμενο από πλευράς μας είναι να προσφέρουμε μια απλή, γρήγορη και πάνω από όλα ασφαλή εμπειρία πληρωμής που σχηματοποιείται ως εξής: Σερφάρω στο κινητό, επιλέγω, ψωνίζω, πληρώνω από το κινητό πατώντας το IRIS Payments κουμπί και επιλέγοντας την τράπεζα μου, αυτόματα ανακατευθύνομαι στο ασφαλές περιβάλλον του mobile banking app μου, δίχως να απαιτείται να συμπληρώσω στοιχεία του λογαριασμού μου στο site του εμπόρου, ενώ αυτόματα λαμβάνω ενημέρωση από τον έμπορο για την αγορά στο κινητό μου. Ήδη μια συστημική τράπεζα δίνει αυτή τη δυνατότητα. Οπότε, σε αυτό το πλαίσιο, οι εγχώριες τράπεζες θα έχουν να πουν, αλλά κυρίως να προσφέρουν πολλά στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα».
Με αφορμή αυτά, προκύπτει αβίαστα το ερώτημα σχετικά με την ασφάλεια, που τόσο πολύ απασχολεί τους καταναλωτές. Μέσω της εφαρμογής που λέτε, δεν είναι μόνο η ευελιξία και η αμεσότητα, μέσω της πληρωμής με QR Code, είναι και η ασφάλεια λόγω μέτρησης βιομετρικών στοιχείων, σωστά;
«Πράγματι, η πληρωμή με την χρήση QR Code παρέχει αυξημένα επίπεδα ασφάλειας, καθώς η πληρωμή διενεργείται από το ασφαλές περιβάλλον του mobile banking των τραπεζών, όπου γίνεται χρήση βιομετρικών στοιχείων για την είσοδο στο λογαριασμό. Μάλιστα, αμφότερα τα προϊόντα IRIS (P2P και P2B) προσφέρουν ακόμη μεγαλύτερη ασφάλεια στον χρήστη, καθώς δεν μεταφέρεται κάποιος αριθμός λογαριασμού, με αποτέλεσμα το επίπεδο της ασφάλειας να ισχυροποιείται περαιτέρω. Στην ΔΙΑΣ δίνουμε ξεχωριστή βαρύτητα στο ζήτημα της ασφάλειας, προσπαθώντας να λειτουργούμε pro-active, επενδύοντας σημαντικά σε καινοτόμες τεχνολογίες που με τη σειρά τους εξασφαλίζουν την απρόσκοπτη λειτουργία των συστημάτων μας, προκειμένου να υποστηρίζουμε με ασφάλεια, ταχύτητα και αποτελεσματικότητα τα νέα μέσα πληρωμών. Σημαντικό ρόλο σε αυτή την στρατηγική παίζει και το υψηλής ποιοτικής στάθμης, έμπειρο και πλήρως κατηρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό της ΔΙΑΣ, το οποίο μεριμνά σχετικά και εφαρμόζει τις αναγκαίες πρακτικές ασφάλειας».
Σχετικά με τη συζήτηση που έχει προκύψει πέριξ του νομοσχεδίου για την καταπολέμηση της απάτης από το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, που θέτει ένα νέο πλαίσιο για τα τραπεζικά ιδρύματα αναφορικά με τις αποζημιώσεις σε περίπτωση fraud, τι πιστεύετε ότι θα μπορούσε να γίνει προς την κατεύθυνση αυτή αλλά από τεχνολογικής σκοπιάς;
«Επισημαίνοντας αρχικά πως η ΔΙΑΣ αποτελεί μια κατά βάση τεχνολογική εταιρεία, πράγματι, υπάρχουν ορισμένες κινήσεις που θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν, αξιοποιώντας την διαρκή εξέλιξη της τεχνολογίας. Συγκεκριμένα, σε σύντομο χρονικό διάστημα θα είμαστε έτοιμοι να προωθήσουμε την διαδικασία Επαλήθευσης (verification) IBAN. Πως λειτουργεί; Στο περιβάλλον της τράπεζας και πριν την ολοκλήρωση της συναλλαγής αποστολής χρημάτων, εμφανίζεται το ονοματεπώνυμο των δικαιούχων του IBAN, όπου και έχει γίνει αντικατάσταση χαρακτήρων με * σύμφωνα με τα πρότυπα κάθε τράπεζας, προκειμένου να επιβεβαιώσει ο πελάτης τον δικαιούχο. Πρόκειται για μια σημαντική δικλείδα ασφαλείας, η οποία προσθέτει ένα ακόμη εμπόδιο στην δράση κάθε κακόβουλου κυβερνοεγκληματία. Την ίδια στιγμή, η ΔΙΑΣ σε συνεργασία πάντα με τις τράπεζες διερευνά την δυνατότητα για την ανάπτυξη και λειτουργία κεντρικής υπηρεσίας anti-fraud, όπως εξάλλου συμβαίνει με τους αντίστοιχους Εθνικούς Φορείς Εκκαθάρισης Διατραπεζικών Πληρωμών στην Πορτογαλία και τη Γαλλία. Η δε τελευταία εξυπηρετεί και το Βέλγιο. Στόχος είναι να αναπτυχθεί ένα «ευφυές» σύστημα, το οποίο θα βασίζεται σε καινοτόμες τεχνολογίες ανάλυσης δεδομένων, machine learning και τεχνητής νοημοσύνης (AI), ενώ εκμεταλλευόμενο την επαυξημένη οπτική της ΔΙΑΣ θα είναι σε θέση να αναλύει και να συνδυάζει πληθώρα δεδομένων και διαθέσιμων πληροφοριών. Αποτέλεσμα; Να είναι σε θέση να εντοπίζει απάτες, να αξιολογεί τον κίνδυνο και να γνωστοποιεί το ρίσκο πριν από την εκτέλεση κάποιας συναλλαγής προς τις συνεργαζόμενες τράπεζες».
Ένα από τα θέματα που θίγονται συχνά είναι το αν ο Έλληνας έχει κουλτούρα ηλεκτρονικών πληρωμών και πόσο απέχει από τον μέσο Ευρωπαίο συναλλασσόμενο. Παρά τη χρήση πιστωτικών καρτών, την εξοικείωση με το e-banking και τελευταία το mobile banking, τα μετρητά κρατούν ακόμη;
«Δυστυχώς, δεν θα πρωτοτυπήσω εάν ισχυριστώ πως στην χώρα μας ισχύει σε μεγάλο βαθμό η ρήση: “cash is king!”. Κάτι που καταδεικνύεται από σειρά σχετικών ερευνών, όπως για παράδειγμα πρόσφατη μελέτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σύμφωνα με την οποία στην Ελλάδα το 62% των πληρωμών στα φυσικά σημεία πραγματοποίησης αγορών (POS) γίνεται με την χρήση μετρητών, τη στιγμή κατά την οποία ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη διαμορφώνεται στο 59%. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, το 85% των P2P (Person to Person) συναλλαγών στην χώρα μας, πραγματοποιούνται με την χρήση μετρητών, την στιγμή κατά την οποία ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη κινείται στο 73%, εμφανίζοντας σημαντική κάμψη σε σχέση με το 2019, όταν ήταν 86%. Μάλιστα, αισθητή είναι και η πτώση της αξίας των P2P συναλλαγών μέσω μετρητών στην Ευρωζώνη, καθώς από 65% το 2019, διαμορφώνεται πλέον σε 59%. Αντιθέτως, οι P2P πληρωμές μέσω της χρήσης mobile phone apps γίνονται ολοένα πιο συχνές στην Ευρωζώνη, δείχνοντας και το μέλλον, ουσιαστικά. Από την πλευρά μας, παρατηρούμε σημαντική αύξηση (+214%) στις άμεσες μεταφορές χρημάτων σε φίλους μέσω IRIS Payments, με την μέση αξία συναλλαγής να κινείται στα 43 ευρώ. Εάν σε αυτή την αναδυόμενη τάση, συνυπολογιστεί και το γεγονός πώς τα μετρητά αποτελούν το ακριβότερο μέσο πληρωμής, τότε αναμφίβολα υπάρχει σημαντικό έδαφος για περαιτέρω ανάπτυξη των cashless συναλλαγών.
Τέλος, προς αυτή την κατεύθυνση λ.χ. θεωρώ ακατανόητο το γεγονός πως οι Έλληνες δεν επιλέγουμε πιο συχνά την αυτόματη εξόφληση σειράς λογαριασμών (λ.χ. ενέργειας, τηλεφωνίας, ιδιωτικές ασφάλειες κλπ.) με την χρήση πάγιας εντολής στον τραπεζικό μας λογαριασμό, εξοικονομώντας χρόνο και γλιτώνοντας κόπο».
