Chris Messina: Το hashtag απογειώθηκε μέσα από μια φυσική καταστροφή
Τιμώμενο πρόσωπο στην εκδήλωση για την καινοτομία του Economist και του powergame.gr, στις 3 Μαρτίου στο Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος, ο Chris Messina, δημιουργός του πασίγνωστου hashtag, μιλά στο powergame.gr για το πώς καθιερώθηκε το πασίγνωστο σύμβολο στα social media, για το μέλλον των καινοτόμων ιδεών στο χώρο της τεχνολογίας, για την Google και τα φιλόδοξα σχέδια του Musk για το Twitter.
Chris Messina, είναι μεγάλη μας χαρά που μας δίνετε αυτή τη συνέντευξη. Έχετε πει στο παρελθόν ότι η ερώτηση «παρακαλώ περιγράψτε μας τι ακριβώς κάνετε» σας αγχώνει, οπότε θα την αναδιατυπώσω: Έχετε σχεδιάσει προϊόντα για την Google, την Uber και τη Republic, έχετε ιδρύσει νεοφυείς επιχειρήσεις και έχετε επινοήσει το hashtag, μεταξύ πολλών άλλων. Πώς ένας σχεδιαστής ιστοσελίδων γίνεται κυνηγός προϊόντων και «product therapist»; Τι σημαίνει καν αυτό;
Αν κάποια στιγμή στο παρελθόν ένοιωσα λίγο άβολα να ορίσω επακριβώς αυτό που κάνω είναι ίσως επειδή δεν μου αρέσει να αισθάνομαι περιορισμένος. Διαπιστώνω ότι είμαι καλός στο να συνθέτω μοτίβα και πληροφορίες και ένα από τα μεγάλα μου χαρίσματα είναι να οραματίζομαι μελλοντικές καταστάσεις και να χτίζω λεκτικές γέφυρες που τις συνδέουν με το παρόν ή το οικείο.
Από τα πρώτα μου χρόνια θεωρούσα τον εαυτό μου καλλιτέχνη και μου άρεσε να ζωγραφίζω. Παράλληλα, μου άρεσε η τάξη και η λογική των υπολογιστών. Έτσι, με την έλευση του διαδικτύου όταν πήγαινα στο λύκειο, μπόρεσα να συνδυάσω τα πάθη μου σε ένα εφαρμοσμένο επάγγελμα: τον σχεδιασμό ιστοσελίδων.
Βέβαια, ο «σχεδιασμός ιστοσελίδων» είναι απλώς ο συνδυασμός ενός μέσου και μιας δραστηριότητας, και, υπό αυτή την έννοια, υπάρχουν και άλλα μέσα που βρίσκω ενδιαφέροντα, και άλλες δραστηριότητες που ασκώ μέσα σε αυτά τα μέσα.
Το «Tweeting», για παράδειγμα, είναι η πράξη της συγγραφής περιεκτικής μεταμοντέρνας ποίησης σε μια μορφή που προηγουμένως ήταν περιορισμένη σε χαρακτήρες. Και σε αυτό το σποραδικό τοπίο, το hashtag προέκυψε από ανάγκη λόγω των περιορισμών της φόρμας και της επιτακτικής ανάγκης για έκφραση.
Μεγαλώνοντας στην κοινότητα του ανοιχτού κώδικα, έμαθα να μοιράζομαι τη δουλειά μου ανοιχτά και ελεύθερα, χωρίς να περιμένω κάποια βραχυπρόθεσμη ανταπόδοση, και υποθέτω ότι σχεδιάζοντας μια αντιπολιτισμική πορεία προς την αυτοπροσδιοριζόμενη επιτυχία, απέκτησα επίσης επιρροή.
Χρησιμοποίησα αυτή την επιρροή για να βοηθήσω στην καθοδήγηση διαφόρων πρωτοβουλιών στην Google και την Uber και αλλού, συμπεριλαμβανομένης της δικής μου startup, και αφού άφησα όλα αυτά τα πράγματα πίσω μου, ξεκίνησα μια αποστολή να γίνω χρήσιμος, συχνά σε ανθρώπους που μπορεί να ήταν μερικά σκαλιά πιο κάτω στη σκάλα που εγώ είχα ήδη ανέβει. Και αυτό μοιάζει με ένα μείγμα «προϊόντος» (η δραστηριότητα) και «θεραπείας» (το μέσο), μέσα από το οποίο βοηθάω ιδρυτές και δημιουργούς να ξεκαθαρίσουν τα γιατί τους, προκειμένου να επαναπροσδιορίσουν το τι τους. Αυτό συνεπάγεται ότι πρέπει να σκάψω βαθύτερα από το να καταλάβω απλώς τι έχουν σχεδιάσει – να καταλάβω τι τους παρακινεί, εξ’ αρχής, ώστε να μπορέσω να εφαρμόσω το όραμά μου για να τους βοηθήσω να δουν τον εαυτό τους όπως εγώ, και να χαράξουν την πορεία τους έτσι ώστε μέχρι τη στιγμή που θα γνωρίσουν την επιτυχία, όπως εγώ, να φτάσουν πιο κοντά στο επιδιωκόμενο αποτέλεσμα από ό,τι θα μπορούσαν να έχουν φτάσει διαφορετικά.
Έχετε υπάρξει «επενδυτικός άγγελος» σε πολλές καινοτόμες εταιρείες. Τι χρειάζεται για να αξίζει να επενδύσει κάποιος σε μια τεχνολογική startup;
Οι πρακτική των «επενδυτικών αγγέλων» αποδείχθηκε ένας χρήσιμος τρόπος για να εστιάσω την προσοχή μου – καθώς σημαίνει ότι έχω συμμετοχή στο παιχνίδι και πρέπει να μαθαίνω περισσότερα για κάθε επένδυση και για το τι μπορεί να συμβάλει στην επιτυχία ή την αποτυχία της. Συχνά επενδύω σε εταιρείες που παράγουν προϊόντα που θεωρώ ότι πρέπει να υπάρχουν στον κόσμο ή που προσωπικά βρίσκω ότι έχουν μεγάλη αξία. Αρκετές φορές, αυτά που θεωρώ πολύτιμα αποδεικνύονται δυσκολότερα (ή πρόωρα) να πείσω τους άλλους για την σημαντικότητα και την αξία τους. Για παράδειγμα, επένδυσα σε μια εταιρεία που έκανε εύκολη και διασκεδαστική τη δημιουργία οπτικοηχητικών αποσπασμάτων από τα καλύτερα μέρη των podcasts και την κοινοποίησή τους σε κοινωνικές πλατφόρμες, στη δική της ροή τύπου TikTok ή σε φίλους. Σαν κάποιος που ακούει έναν τεράστιο αριθμό podcasts και λατρεύει να στέλνει τα καλύτερα κομμάτια σε φίλους και συνεργάτες, αυτό μου φάνηκε σαν μια ουσιαστική βελτίωση που θα βοηθούσε να μοιραστεί η ιδιοφυΐα που βρίσκεται παγιδευμένη σε μακροσκελή επεισόδια podcasts! Δυστυχώς, ο ήχος είναι μια μορφή που συμπεριφέρεται και καταναλώνεται πολύ διαφορετικά από το κείμενο και την εικόνα έτσι η νεοφυής εταιρεία αναδιπλώθηκε, κι εγώ πήρα το μάθημά μου!
Έτσι – πολλές από τις επενδύσεις μου έχουν βασιστεί στο να μαθαίνω από και να βοηθάω ιδρυτές στους οποίους πιστεύω, είτε με την τρέχουσα πρωτοβουλία τους, είτε ίσως με μεταγενέστερες προσπάθειες.
Αν έχω μάθει κάτι για τις νεοφυείς επιχειρήσεις και τον κόσμο της τεχνολογίας, είναι ότι ο συγχρονισμός των λαμπρών ιδεών είναι εξαιρετικά δύσκολος, αν όχι σχεδόν αδύνατος. Το μείγμα ενός ιδρυτή με βαθιά γνώση, μιας έξυπνης ιδέας, της έξυπνης υλοποίησης και της έγκαιρης εκκίνησης και παράδοσης είναι μερικά μόνο από τα αλχημικά συστατικά που σχηματίζουν ένα μεθυστικό παρασκεύασμα το οποίο, με δυνατά μηνύματα, επίμονη υποστήριξη και υπερφυσικό συγχρονισμό, μπορεί να οδηγήσει σε μια μικρή επιτυχία.
Έτσι – ενώ το να επενδύεις για να βγάλεις χρήματα είναι το ζητούμενο – θεωρώ ότι το να επενδύεις για να μάθεις, να μελετήσεις τη δυναμική της αγοράς, να έχεις πρόσβαση, να εστιάσεις και να προωθήσεις τα οράματα του μέλλοντος είναι πιο ικανοποιητικές προσεγγίσεις για την επένδυση, ειδικά στα στάδια της εκκίνησης.
Αλλά μόλις ξεκίνησα και ελπίζω να επενδύσω περισσότερο από τον χρόνο, την ενέργεια, την προσοχή, τις ιδέες και το κεφάλαιό μου τα επόμενα χρόνια!
Μπορείτε να μοιραστείτε την ιστορία της επινόησης του hashtag; Ποια ήταν η πρώτη εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης που το υιοθέτησε; Ήταν το #sandiegofire (hashtag για την πυρκαγιά στο Σαν Ντιέγκο το 2007) το πρώτο hashtag που υλοποιήθηκε στο Twitter;
Το Twitter ξεκίνησε το 2006 και το iPhone κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 2007. Τον Μάρτιο, πολλοί από εμάς στην τεχνολογική κοινότητα του Σαν Φρανσίσκο πήγαμε στο Όστιν του Τέξας για να παρακολουθήσουμε το SXSW, ένα φεστιβάλ μουσικής, ψυχαγωγίας και τεχνολογίας. Όσοι έμειναν πίσω, κατακλύζονταν με γραπτά μηνύματα όλες τις ώρες από όσους από εμάς συμμετείχαν στην εκδήλωση – επειδή μεταδίδαμε τις εμπειρίες μας στο Twitter και το Twitter δεν είχε τρόπο να στοχεύσει τα tweets σε συγκεκριμένο κοινό.
Καθώς ήμουν ενεργός στην κοινότητα ανοιχτού κώδικα και συχνά περιδίαβαινα σε κανάλια IRC, σκέφτηκα ότι θα μπορούσα να προσαρμόσω την ιδέα στο Twitter δημιουργώντας ειδικές λέξεις που είχαν ως πρόθεμα το σύμβολο της λίρας ή του hash (#).
Το iPhone δεν είχε ακόμα υιοθετηθεί ευρέως και πολλοί χρησιμοποιούσαν τηλέφωνα με πλαστικά αλφαριθμητικά πληκτρολόγια – με ειδικά κουμπιά για * και #. Συνειδητοποίησα ότι αυτό θα καθιστούσε τη δημιουργία «tag channels» πολύ εύκολη και έτσι έγραψα μια ανάρτηση 2500 λέξεων στο ιστολόγιο που περιέγραφε την ιδέα μου και άρχισα να την πλασάρω – μεταξύ άλλων και στο ίδιο το Twitter. Ο συνιδρυτής του Twitter, ο Biz Stone δεν εντυπωσιάστηκε – ήταν πεπεισμένος ότι το Twitter θα έβρισκε έναν πιο φιλικό προς το χρήστη και λιγότερο «σπασικλίστικο» τρόπο κατηγοριοποίησης των tweets.
Δεν πτοήθηκα. Αντιθέτως, ενθάρρυνα τους φίλους μου προγραμματιστές να υποστηρίξουν το hashtag στις ανεξάρτητες εφαρμογές τους, ενώ αύξησα τον αριθμό των hashtags στα δικά μου tweets. Λίγους μήνες αργότερα, ξέσπασαν πυρκαγιές στη Νότια Καλιφόρνια και ένας φίλος μου – ο Nate Ritter – μπήκε στο Twitter ως ένας από τους πρώτους πολίτες σε ρόλο δημοσιογράφου που έκαναν ρεπορτάζ για μια φυσική καταστροφή. Σκέφτηκα ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το Twitter αποτελεσματικότερα με τα hashtags και έτσι του πρότεινα να τα υιοθετήσει – και το έκανε. Η χρήση του Twitter και των hashtags κατέληξε να καλυφθεί από το περιοδικό Wired Magazine και βοήθησε να συνειδητοποιηθεί η δύναμη αυτής της νέας επινόησης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Υπήρξατε από νωρίς υπέρμαχος του ανοικτού κώδικα, από τότε που ασχοληθήκατε με το Mozilla. Το λογισμικό ανοικτού κώδικα έχει συμβάλει καθοριστικά στη διαμόρφωση της κατεύθυνσης του διαδικτύου. Παραμένει σημαντικό;
Ο ανοικτός κώδικας συνεχίζει να παραμένει αναπόσπαστο στοιχείο τόσο για τη συνεχή λειτουργία του διαδικτύου όσο και για τη συνεχή εξέλιξη και καινοτομία. Για την ακρίβεια, η πλειονότητα των εξελίξεων στην τεχνητή νοημοσύνη τους τελευταίους μήνες σημειώθηκε με τόσο γρήγορο ρυθμό χάρη στο λογισμικό ανοικτού κώδικα, τη διανομή ακαδημαϊκών εργασιών και την ανταλλαγή αλγορίθμων ανοικτού κώδικα.
Κάποτε, το ιδιόκτητο λογισμικό ήταν συνηθισμένο να θεωρείται στρατηγικά επωφελές για το επιχειρηματικό μοντέλο μιας εταιρείας, αλλά όλο και περισσότερο η εφαρμογή, η ανάπτυξη και η προσαρμογή του λογισμικού σε ειδικές περιπτώσεις χρήσης καθορίζει την επιτυχία στην αγορά.
Επιπλέον, το λογισμικό ανοικτού κώδικα εξυπηρετεί τόσο λειτουργίες αναζήτησης όσο και μάρκετινγκ για την προσέλκυση κορυφαίων τεχνικών ταλέντων και μηχανικών. Ο πηγαίος κώδικας που συντηρείται καλά, υποστηρίζεται και τεκμηριώνεται συνήθως υποδηλώνει μια ώριμη οργάνωση προγραμματιστών και διευκολύνει την αλληλεπίδραση μεταξύ διαφορετικών ομάδων σε διάφορες εταιρείες.
Το γεγονός ότι ο ανοιχτός κώδικας είναι πολύ λιγότερο αμφιλεγόμενος από ό,τι ήταν κάποτε – αν αναλογιστεί κανείς ότι η Microsoft, κάποτε το αντίπαλο δέος του ανοιχτού κώδικα, τώρα κατέχει το μεγαλύτερο αποθετήριο λογισμικού ανοικτού κώδικα στο διαδίκτυο (δηλαδή το GitHub) δείχνει πόσο μακριά έχει φτάσει ο ανοικτός κώδικας – και η κουλτούρα του – από τότε που ξεκίνησα την καριέρα μου στην εταιρεία κατασκευής προγραμμάτων περιήγησης Mozilla το 2004.
Συγκρίνατε την εμπειρία της εργασίας στη Google (ως υποστηρικτής προγραμματιστών και σχεδιαστής UX) με την εμπειρία της NASA. Γιατί η Google είναι τόσο επιτυχημένη;
Δεν θυμάμαι να έχω κάνει αυτή τη σύγκριση (δεν εργάστηκα ποτέ στη NASA!), αλλά μπορώ να σας πω ότι ένα πράγμα που με εντυπωσίασε στη Google, και το οποίο δεν είχα καταλάβει ή εκτιμήσει πριν εργαστώ εκεί, ήταν ο βαθμός στον οποίο η Google δεν ήταν συναισθηματική απέναντι στο παρελθόν, ειδικά όταν επρόκειτο να γράψει κώδικα ή να λανσάρει προϊόντα.
Αποτέλεσμα της υπεροχής της Google στη μηχανική ήταν ότι οι μηχανικοί της ήταν πολύ γρήγοροι και μπορούσαν να κατασκευάσουν, να στείλουν και να επαναλάβουν νέες ιδέες απίστευτα γρήγορα, ενώ διέθεταν εξελιγμένα εργαλεία και όργανα για τη μέτρηση της απόδοσης ακόμα και των πιο μικρών αλλαγών. Ως αποτέλεσμα της λειτουργίας σε κλίμακα, μπορούσαν να εκτελούν πειράματα σε μικρούς πληθυσμούς χωρίς να επεκτείνουν τις αλλαγές ευρύτερα, και ουσιαστικά να εφαρμόζουν την επιστημονική μέθοδο στην ανάπτυξη λογισμικού.
Φυσικά, αυτό το μοντέλο έχει γίνει από τότε de rigueur (μεθοδικότερο) – αλλά το 2010, εξηγούσε πολλά για την επιτυχία της Google.
Υπήρξατε πρωτοπόρος στο μοντέλο των BarCamps και επινοήσατε τους χώρους συνεργασίας (co-working spaces) (νομίζω ότι ξεκινήσατε τον πρώτο χώρο συνεργασίας στο Σαν Φρανσίσκο). Είναι ακόμα καλή εποχή για την κοινωνική καινοτομία;
Το BarCamp[1] και το co-working προέκυψαν από προσωπικές ανάγκες – και από την επιθυμία να φέρω τους ανθρώπους κοντά με γρήγορους και οικονομικά αποδοτικούς τρόπους, αξιοποιώντας την αναδυόμενη κοινωνική τεχνολογία. Στην περίπτωση του πρώτου, δεν είχα οργανώσει ποτέ πριν εκδηλώσεις, αλλά εφάρμοσα το μοντέλο της μη-συνδιάσκεψης (unconference) στην ίδια την εκδήλωση και στη συνέχεια οργάνωσα τη συμμετοχή χρησιμοποιώντας νέα αναδυόμενα διαδικτυακά εργαλεία όπως τα ιστολόγια και τα wikis.
Στο δεύτερο, θέλαμε, προοδευτικά, να διατηρήσουμε το ανοιχτό, συμπεριληπτικό και συμμετοχικό πνεύμα του BarCamp – και αυτό σήμαινε τη δημιουργία ενός τρίτου χώρου με συγκεκριμένο στυλ, στον οποίο οι άνθρωποι θα μπορούσαν να έρχονται, να αράζουν, να μοιράζονται ιδέες και να εργάζονται. Επειδή θέλαμε το μοντέλο να διαδοθεί ευρέως, αλλά δεν θέλαμε να είμαστε υπεύθυνοι για την οργάνωσή του (ή τα franchises), λειτουργήσαμε το μοντέλο ως ανοιχτό κώδικα και καλέσαμε άλλους να εμπνευστούν και να συνεισφέρουν στην κοινότητα.
Υπάρχουν ακόμα υπολείμματα αυτών των κοινωνικών καινοτομιών στην αγορά και όπως πάντα, καθώς οι νέες τεχνολογίες διαδίδονται όλο και περισσότερο, το ίδιο συμβαίνει και με τις παραδοχές ενεργοποιούν.
Μπορείτε να περιγράψετε την ιδέα πίσω από τη Molly, την κοινωνική startup τεχνητής νοημοσύνης που συν-επινοήσατε;
Η Molly ήταν μια ιδέα μπροστά από την εποχή της. Για να τοποθετήσουμε τη Molly σε ένα σύγχρονο πλαίσιο, ήταν σαν το ChatGPT για τους φίλους σας και τους ανθρώπους για τους οποίους νοιάζεστε. Σκοπός μου ήταν η Molly να γίνει ο σύγχρονος τηλεφωνητής – μια τεχνητή επαυξημένη κοινωνική νοημοσύνη που θα περιηγείται στον αχανή κοινωνικό ιστό για να μαθαίνει πληροφορίες για τους φίλους σας και τις δράσεις τους, ώστε να είναι ευκολότερο, με μια ματιά, να καταλαβαίνετε τι έκαναν, ώστε να διευκολύνεται η σύνδεση και η κατανόηση του ευρύτερου περιβάλλοντος στο οποίο βρισκόμαστε.
Η εντύπωσή μου ήταν ότι, καθώς όλο και περισσότερο βρίσκουμε τρόπους να αποτυπώνουμε και να μοιραζόμαστε τις στιγμές της καθημερινότητάς μας, καθώς το δίκτυό μας μεγαλώνει, γίνεται όλο και πιο δύσκολο να παρακολουθούμε κάθε ενημέρωση και κάθε status message. Ως επανεφεύρεση του user agent, η Molly θα ενεργούσε για λογαριασμό σας για να καταναλώσει όλες αυτές τις ενημερώσεις – με την ίδια πρόσβαση που μπορεί να έχετε εσείς – και θα σας βοηθούσε να κατανοήσετε και να ανακαλύψετε τα κρυμμένα δράματα και τα χαρούμενα γεγονότα που συμβαίνουν στο εκτεταμένο δίκτυό σας.
Σε τι μπορεί να διαφέρει αυτό από την ροή ειδήσεων του Facebook ή τα κοινωνικά μέσα που ήδη γνωρίζουμε; Με τον ίδιο τρόπο που το ChatGPT παρέχει μια διαισθητική μέθοδο για να ξεδιπλώνονται κοινωνικές πληροφορίες μέσα από ένα πρίσμα συνομιλίας που καθοδηγείται από τον θεατή. Με άλλα λόγια, αντί να με αναγκάζει να καταναλώνω το περιεχόμενο όπως παρουσιάζεται από τους φίλους στο δίκτυό μου, η Molly θα επεξεργαζόταν και θα συνέθετε τις πιο ενδιαφέρουσες για εμένα πληροφορίες, ώστε να είμαι πάντα ενημερωμένος και να γνωρίζω τα πιο σημαντικά τεκταινόμενα στη ζωή των φίλων μου.
Έχετε άποψη για την κατεύθυνση που οδηγεί ο Elon Musk το Twitter ή είναι πολύ νωρίς για κάτι τέτοιο; Καταλαβαίνω ότι έχετε επίσης έναν λογαριασμό Mastodon.
Χα! Προσωπικά πιστεύω ότι ο Elon Musk χρειάζεται τουλάχιστον έξι μήνες για να εγκαινιάσει την εποχή του Twitter 2.0 – έτσι ώστε να μπορέσουμε να έχουμε μια πλήρη αίσθηση για το περίγραμμα του τι σκοπεύει να κάνει με την κοινωνική πλατφόρμα. Αυτό σημαίνει ότι έως τον Απρίλιο θα πρέπει να έχουμε μια πιο σαφή αίσθηση των ελπίδων, των ονείρων και των προσδοκιών του για την πλατφόρμα ελεύθερης έκφρασης του διαδικτύου.
[1] Το BarCamp είναι ένα διεθνές δίκτυο συνεδρίων που δημιουργούνται από χρήστες που επικεντρώνονται κυρίως στην τεχνολογία και τον Ιστό. Είναι ανοιχτά, χωρίς συγκεκριμένη ατζέντα, ενώ οι συμμετέχοντες καθορίζουν το περιεχόμενο των παρουσιάσεων, χωρίς να ακολουθείται κανενός είδους ιεραρχία.
Chris Messina, είναι μεγάλη μας χαρά που μας δίνετε αυτή τη συνέντευξη. Έχετε πει στο παρελθόν ότι η ερώτηση «παρακαλώ περιγράψτε μας τι ακριβώς κάνετε» σας αγχώνει, οπότε θα την αναδιατυπώσω: Έχετε σχεδιάσει προϊόντα για την Google, την Uber και τη Republic, έχετε ιδρύσει νεοφυείς επιχειρήσεις και έχετε επινοήσει το hashtag, μεταξύ πολλών άλλων. Πώς ένας σχεδιαστής ιστοσελίδων γίνεται κυνηγός προϊόντων και «product therapist»; Τι σημαίνει καν αυτό;
Αν κάποια στιγμή στο παρελθόν ένοιωσα λίγο άβολα να ορίσω επακριβώς αυτό που κάνω είναι ίσως επειδή δεν μου αρέσει να αισθάνομαι περιορισμένος. Διαπιστώνω ότι είμαι καλός στο να συνθέτω μοτίβα και πληροφορίες και ένα από τα μεγάλα μου χαρίσματα είναι να οραματίζομαι μελλοντικές καταστάσεις και να χτίζω λεκτικές γέφυρες που τις συνδέουν με το παρόν ή το οικείο.
Από τα πρώτα μου χρόνια θεωρούσα τον εαυτό μου καλλιτέχνη και μου άρεσε να ζωγραφίζω. Παράλληλα, μου άρεσε η τάξη και η λογική των υπολογιστών. Έτσι, με την έλευση του διαδικτύου όταν πήγαινα στο λύκειο, μπόρεσα να συνδυάσω τα πάθη μου σε ένα εφαρμοσμένο επάγγελμα: τον σχεδιασμό ιστοσελίδων.
Βέβαια, ο «σχεδιασμός ιστοσελίδων» είναι απλώς ο συνδυασμός ενός μέσου και μιας δραστηριότητας, και, υπό αυτή την έννοια, υπάρχουν και άλλα μέσα που βρίσκω ενδιαφέροντα, και άλλες δραστηριότητες που ασκώ μέσα σε αυτά τα μέσα.
Το «Tweeting», για παράδειγμα, είναι η πράξη της συγγραφής περιεκτικής μεταμοντέρνας ποίησης σε μια μορφή που προηγουμένως ήταν περιορισμένη σε χαρακτήρες. Και σε αυτό το σποραδικό τοπίο, το hashtag προέκυψε από ανάγκη λόγω των περιορισμών της φόρμας και της επιτακτικής ανάγκης για έκφραση.
Μεγαλώνοντας στην κοινότητα του ανοιχτού κώδικα, έμαθα να μοιράζομαι τη δουλειά μου ανοιχτά και ελεύθερα, χωρίς να περιμένω κάποια βραχυπρόθεσμη ανταπόδοση, και υποθέτω ότι σχεδιάζοντας μια αντιπολιτισμική πορεία προς την αυτοπροσδιοριζόμενη επιτυχία, απέκτησα επίσης επιρροή.
Χρησιμοποίησα αυτή την επιρροή για να βοηθήσω στην καθοδήγηση διαφόρων πρωτοβουλιών στην Google και την Uber και αλλού, συμπεριλαμβανομένης της δικής μου startup, και αφού άφησα όλα αυτά τα πράγματα πίσω μου, ξεκίνησα μια αποστολή να γίνω χρήσιμος, συχνά σε ανθρώπους που μπορεί να ήταν μερικά σκαλιά πιο κάτω στη σκάλα που εγώ είχα ήδη ανέβει. Και αυτό μοιάζει με ένα μείγμα «προϊόντος» (η δραστηριότητα) και «θεραπείας» (το μέσο), μέσα από το οποίο βοηθάω ιδρυτές και δημιουργούς να ξεκαθαρίσουν τα γιατί τους, προκειμένου να επαναπροσδιορίσουν το τι τους. Αυτό συνεπάγεται ότι πρέπει να σκάψω βαθύτερα από το να καταλάβω απλώς τι έχουν σχεδιάσει – να καταλάβω τι τους παρακινεί, εξ’ αρχής, ώστε να μπορέσω να εφαρμόσω το όραμά μου για να τους βοηθήσω να δουν τον εαυτό τους όπως εγώ, και να χαράξουν την πορεία τους έτσι ώστε μέχρι τη στιγμή που θα γνωρίσουν την επιτυχία, όπως εγώ, να φτάσουν πιο κοντά στο επιδιωκόμενο αποτέλεσμα από ό,τι θα μπορούσαν να έχουν φτάσει διαφορετικά.
Έχετε υπάρξει «επενδυτικός άγγελος» σε πολλές καινοτόμες εταιρείες. Τι χρειάζεται για να αξίζει να επενδύσει κάποιος σε μια τεχνολογική startup;
Οι πρακτική των «επενδυτικών αγγέλων» αποδείχθηκε ένας χρήσιμος τρόπος για να εστιάσω την προσοχή μου – καθώς σημαίνει ότι έχω συμμετοχή στο παιχνίδι και πρέπει να μαθαίνω περισσότερα για κάθε επένδυση και για το τι μπορεί να συμβάλει στην επιτυχία ή την αποτυχία της. Συχνά επενδύω σε εταιρείες που παράγουν προϊόντα που θεωρώ ότι πρέπει να υπάρχουν στον κόσμο ή που προσωπικά βρίσκω ότι έχουν μεγάλη αξία. Αρκετές φορές, αυτά που θεωρώ πολύτιμα αποδεικνύονται δυσκολότερα (ή πρόωρα) να πείσω τους άλλους για την σημαντικότητα και την αξία τους. Για παράδειγμα, επένδυσα σε μια εταιρεία που έκανε εύκολη και διασκεδαστική τη δημιουργία οπτικοηχητικών αποσπασμάτων από τα καλύτερα μέρη των podcasts και την κοινοποίησή τους σε κοινωνικές πλατφόρμες, στη δική της ροή τύπου TikTok ή σε φίλους. Σαν κάποιος που ακούει έναν τεράστιο αριθμό podcasts και λατρεύει να στέλνει τα καλύτερα κομμάτια σε φίλους και συνεργάτες, αυτό μου φάνηκε σαν μια ουσιαστική βελτίωση που θα βοηθούσε να μοιραστεί η ιδιοφυΐα που βρίσκεται παγιδευμένη σε μακροσκελή επεισόδια podcasts! Δυστυχώς, ο ήχος είναι μια μορφή που συμπεριφέρεται και καταναλώνεται πολύ διαφορετικά από το κείμενο και την εικόνα έτσι η νεοφυής εταιρεία αναδιπλώθηκε, κι εγώ πήρα το μάθημά μου!
Έτσι – πολλές από τις επενδύσεις μου έχουν βασιστεί στο να μαθαίνω από και να βοηθάω ιδρυτές στους οποίους πιστεύω, είτε με την τρέχουσα πρωτοβουλία τους, είτε ίσως με μεταγενέστερες προσπάθειες.
Αν έχω μάθει κάτι για τις νεοφυείς επιχειρήσεις και τον κόσμο της τεχνολογίας, είναι ότι ο συγχρονισμός των λαμπρών ιδεών είναι εξαιρετικά δύσκολος, αν όχι σχεδόν αδύνατος. Το μείγμα ενός ιδρυτή με βαθιά γνώση, μιας έξυπνης ιδέας, της έξυπνης υλοποίησης και της έγκαιρης εκκίνησης και παράδοσης είναι μερικά μόνο από τα αλχημικά συστατικά που σχηματίζουν ένα μεθυστικό παρασκεύασμα το οποίο, με δυνατά μηνύματα, επίμονη υποστήριξη και υπερφυσικό συγχρονισμό, μπορεί να οδηγήσει σε μια μικρή επιτυχία.
Έτσι – ενώ το να επενδύεις για να βγάλεις χρήματα είναι το ζητούμενο – θεωρώ ότι το να επενδύεις για να μάθεις, να μελετήσεις τη δυναμική της αγοράς, να έχεις πρόσβαση, να εστιάσεις και να προωθήσεις τα οράματα του μέλλοντος είναι πιο ικανοποιητικές προσεγγίσεις για την επένδυση, ειδικά στα στάδια της εκκίνησης.
Αλλά μόλις ξεκίνησα και ελπίζω να επενδύσω περισσότερο από τον χρόνο, την ενέργεια, την προσοχή, τις ιδέες και το κεφάλαιό μου τα επόμενα χρόνια!
Μπορείτε να μοιραστείτε την ιστορία της επινόησης του hashtag; Ποια ήταν η πρώτη εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης που το υιοθέτησε; Ήταν το #sandiegofire (hashtag για την πυρκαγιά στο Σαν Ντιέγκο το 2007) το πρώτο hashtag που υλοποιήθηκε στο Twitter;
Το Twitter ξεκίνησε το 2006 και το iPhone κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 2007. Τον Μάρτιο, πολλοί από εμάς στην τεχνολογική κοινότητα του Σαν Φρανσίσκο πήγαμε στο Όστιν του Τέξας για να παρακολουθήσουμε το SXSW, ένα φεστιβάλ μουσικής, ψυχαγωγίας και τεχνολογίας. Όσοι έμειναν πίσω, κατακλύζονταν με γραπτά μηνύματα όλες τις ώρες από όσους από εμάς συμμετείχαν στην εκδήλωση – επειδή μεταδίδαμε τις εμπειρίες μας στο Twitter και το Twitter δεν είχε τρόπο να στοχεύσει τα tweets σε συγκεκριμένο κοινό.
Καθώς ήμουν ενεργός στην κοινότητα ανοιχτού κώδικα και συχνά περιδίαβαινα σε κανάλια IRC, σκέφτηκα ότι θα μπορούσα να προσαρμόσω την ιδέα στο Twitter δημιουργώντας ειδικές λέξεις που είχαν ως πρόθεμα το σύμβολο της λίρας ή του hash (#).
Το iPhone δεν είχε ακόμα υιοθετηθεί ευρέως και πολλοί χρησιμοποιούσαν τηλέφωνα με πλαστικά αλφαριθμητικά πληκτρολόγια – με ειδικά κουμπιά για * και #. Συνειδητοποίησα ότι αυτό θα καθιστούσε τη δημιουργία «tag channels» πολύ εύκολη και έτσι έγραψα μια ανάρτηση 2500 λέξεων στο ιστολόγιο που περιέγραφε την ιδέα μου και άρχισα να την πλασάρω – μεταξύ άλλων και στο ίδιο το Twitter. Ο συνιδρυτής του Twitter, ο Biz Stone δεν εντυπωσιάστηκε – ήταν πεπεισμένος ότι το Twitter θα έβρισκε έναν πιο φιλικό προς το χρήστη και λιγότερο «σπασικλίστικο» τρόπο κατηγοριοποίησης των tweets.
Δεν πτοήθηκα. Αντιθέτως, ενθάρρυνα τους φίλους μου προγραμματιστές να υποστηρίξουν το hashtag στις ανεξάρτητες εφαρμογές τους, ενώ αύξησα τον αριθμό των hashtags στα δικά μου tweets. Λίγους μήνες αργότερα, ξέσπασαν πυρκαγιές στη Νότια Καλιφόρνια και ένας φίλος μου – ο Nate Ritter – μπήκε στο Twitter ως ένας από τους πρώτους πολίτες σε ρόλο δημοσιογράφου που έκαναν ρεπορτάζ για μια φυσική καταστροφή. Σκέφτηκα ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το Twitter αποτελεσματικότερα με τα hashtags και έτσι του πρότεινα να τα υιοθετήσει – και το έκανε. Η χρήση του Twitter και των hashtags κατέληξε να καλυφθεί από το περιοδικό Wired Magazine και βοήθησε να συνειδητοποιηθεί η δύναμη αυτής της νέας επινόησης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Υπήρξατε από νωρίς υπέρμαχος του ανοικτού κώδικα, από τότε που ασχοληθήκατε με το Mozilla. Το λογισμικό ανοικτού κώδικα έχει συμβάλει καθοριστικά στη διαμόρφωση της κατεύθυνσης του διαδικτύου. Παραμένει σημαντικό;
Ο ανοικτός κώδικας συνεχίζει να παραμένει αναπόσπαστο στοιχείο τόσο για τη συνεχή λειτουργία του διαδικτύου όσο και για τη συνεχή εξέλιξη και καινοτομία. Για την ακρίβεια, η πλειονότητα των εξελίξεων στην τεχνητή νοημοσύνη τους τελευταίους μήνες σημειώθηκε με τόσο γρήγορο ρυθμό χάρη στο λογισμικό ανοικτού κώδικα, τη διανομή ακαδημαϊκών εργασιών και την ανταλλαγή αλγορίθμων ανοικτού κώδικα.
Κάποτε, το ιδιόκτητο λογισμικό ήταν συνηθισμένο να θεωρείται στρατηγικά επωφελές για το επιχειρηματικό μοντέλο μιας εταιρείας, αλλά όλο και περισσότερο η εφαρμογή, η ανάπτυξη και η προσαρμογή του λογισμικού σε ειδικές περιπτώσεις χρήσης καθορίζει την επιτυχία στην αγορά.
Επιπλέον, το λογισμικό ανοικτού κώδικα εξυπηρετεί τόσο λειτουργίες αναζήτησης όσο και μάρκετινγκ για την προσέλκυση κορυφαίων τεχνικών ταλέντων και μηχανικών. Ο πηγαίος κώδικας που συντηρείται καλά, υποστηρίζεται και τεκμηριώνεται συνήθως υποδηλώνει μια ώριμη οργάνωση προγραμματιστών και διευκολύνει την αλληλεπίδραση μεταξύ διαφορετικών ομάδων σε διάφορες εταιρείες.
Το γεγονός ότι ο ανοιχτός κώδικας είναι πολύ λιγότερο αμφιλεγόμενος από ό,τι ήταν κάποτε – αν αναλογιστεί κανείς ότι η Microsoft, κάποτε το αντίπαλο δέος του ανοιχτού κώδικα, τώρα κατέχει το μεγαλύτερο αποθετήριο λογισμικού ανοικτού κώδικα στο διαδίκτυο (δηλαδή το GitHub) δείχνει πόσο μακριά έχει φτάσει ο ανοικτός κώδικας – και η κουλτούρα του – από τότε που ξεκίνησα την καριέρα μου στην εταιρεία κατασκευής προγραμμάτων περιήγησης Mozilla το 2004.
Συγκρίνατε την εμπειρία της εργασίας στη Google (ως υποστηρικτής προγραμματιστών και σχεδιαστής UX) με την εμπειρία της NASA. Γιατί η Google είναι τόσο επιτυχημένη;
Δεν θυμάμαι να έχω κάνει αυτή τη σύγκριση (δεν εργάστηκα ποτέ στη NASA!), αλλά μπορώ να σας πω ότι ένα πράγμα που με εντυπωσίασε στη Google, και το οποίο δεν είχα καταλάβει ή εκτιμήσει πριν εργαστώ εκεί, ήταν ο βαθμός στον οποίο η Google δεν ήταν συναισθηματική απέναντι στο παρελθόν, ειδικά όταν επρόκειτο να γράψει κώδικα ή να λανσάρει προϊόντα.
Αποτέλεσμα της υπεροχής της Google στη μηχανική ήταν ότι οι μηχανικοί της ήταν πολύ γρήγοροι και μπορούσαν να κατασκευάσουν, να στείλουν και να επαναλάβουν νέες ιδέες απίστευτα γρήγορα, ενώ διέθεταν εξελιγμένα εργαλεία και όργανα για τη μέτρηση της απόδοσης ακόμα και των πιο μικρών αλλαγών. Ως αποτέλεσμα της λειτουργίας σε κλίμακα, μπορούσαν να εκτελούν πειράματα σε μικρούς πληθυσμούς χωρίς να επεκτείνουν τις αλλαγές ευρύτερα, και ουσιαστικά να εφαρμόζουν την επιστημονική μέθοδο στην ανάπτυξη λογισμικού.
Φυσικά, αυτό το μοντέλο έχει γίνει από τότε de rigueur (μεθοδικότερο) – αλλά το 2010, εξηγούσε πολλά για την επιτυχία της Google.
Υπήρξατε πρωτοπόρος στο μοντέλο των BarCamps και επινοήσατε τους χώρους συνεργασίας (co-working spaces) (νομίζω ότι ξεκινήσατε τον πρώτο χώρο συνεργασίας στο Σαν Φρανσίσκο). Είναι ακόμα καλή εποχή για την κοινωνική καινοτομία;
Το BarCamp[1] και το co-working προέκυψαν από προσωπικές ανάγκες – και από την επιθυμία να φέρω τους ανθρώπους κοντά με γρήγορους και οικονομικά αποδοτικούς τρόπους, αξιοποιώντας την αναδυόμενη κοινωνική τεχνολογία. Στην περίπτωση του πρώτου, δεν είχα οργανώσει ποτέ πριν εκδηλώσεις, αλλά εφάρμοσα το μοντέλο της μη-συνδιάσκεψης (unconference) στην ίδια την εκδήλωση και στη συνέχεια οργάνωσα τη συμμετοχή χρησιμοποιώντας νέα αναδυόμενα διαδικτυακά εργαλεία όπως τα ιστολόγια και τα wikis.
Στο δεύτερο, θέλαμε, προοδευτικά, να διατηρήσουμε το ανοιχτό, συμπεριληπτικό και συμμετοχικό πνεύμα του BarCamp – και αυτό σήμαινε τη δημιουργία ενός τρίτου χώρου με συγκεκριμένο στυλ, στον οποίο οι άνθρωποι θα μπορούσαν να έρχονται, να αράζουν, να μοιράζονται ιδέες και να εργάζονται. Επειδή θέλαμε το μοντέλο να διαδοθεί ευρέως, αλλά δεν θέλαμε να είμαστε υπεύθυνοι για την οργάνωσή του (ή τα franchises), λειτουργήσαμε το μοντέλο ως ανοιχτό κώδικα και καλέσαμε άλλους να εμπνευστούν και να συνεισφέρουν στην κοινότητα.
Υπάρχουν ακόμα υπολείμματα αυτών των κοινωνικών καινοτομιών στην αγορά και όπως πάντα, καθώς οι νέες τεχνολογίες διαδίδονται όλο και περισσότερο, το ίδιο συμβαίνει και με τις παραδοχές ενεργοποιούν.
Μπορείτε να περιγράψετε την ιδέα πίσω από τη Molly, την κοινωνική startup τεχνητής νοημοσύνης που συν-επινοήσατε;
Η Molly ήταν μια ιδέα μπροστά από την εποχή της. Για να τοποθετήσουμε τη Molly σε ένα σύγχρονο πλαίσιο, ήταν σαν το ChatGPT για τους φίλους σας και τους ανθρώπους για τους οποίους νοιάζεστε. Σκοπός μου ήταν η Molly να γίνει ο σύγχρονος τηλεφωνητής – μια τεχνητή επαυξημένη κοινωνική νοημοσύνη που θα περιηγείται στον αχανή κοινωνικό ιστό για να μαθαίνει πληροφορίες για τους φίλους σας και τις δράσεις τους, ώστε να είναι ευκολότερο, με μια ματιά, να καταλαβαίνετε τι έκαναν, ώστε να διευκολύνεται η σύνδεση και η κατανόηση του ευρύτερου περιβάλλοντος στο οποίο βρισκόμαστε.
Η εντύπωσή μου ήταν ότι, καθώς όλο και περισσότερο βρίσκουμε τρόπους να αποτυπώνουμε και να μοιραζόμαστε τις στιγμές της καθημερινότητάς μας, καθώς το δίκτυό μας μεγαλώνει, γίνεται όλο και πιο δύσκολο να παρακολουθούμε κάθε ενημέρωση και κάθε status message. Ως επανεφεύρεση του user agent, η Molly θα ενεργούσε για λογαριασμό σας για να καταναλώσει όλες αυτές τις ενημερώσεις – με την ίδια πρόσβαση που μπορεί να έχετε εσείς – και θα σας βοηθούσε να κατανοήσετε και να ανακαλύψετε τα κρυμμένα δράματα και τα χαρούμενα γεγονότα που συμβαίνουν στο εκτεταμένο δίκτυό σας.
Σε τι μπορεί να διαφέρει αυτό από την ροή ειδήσεων του Facebook ή τα κοινωνικά μέσα που ήδη γνωρίζουμε; Με τον ίδιο τρόπο που το ChatGPT παρέχει μια διαισθητική μέθοδο για να ξεδιπλώνονται κοινωνικές πληροφορίες μέσα από ένα πρίσμα συνομιλίας που καθοδηγείται από τον θεατή. Με άλλα λόγια, αντί να με αναγκάζει να καταναλώνω το περιεχόμενο όπως παρουσιάζεται από τους φίλους στο δίκτυό μου, η Molly θα επεξεργαζόταν και θα συνέθετε τις πιο ενδιαφέρουσες για εμένα πληροφορίες, ώστε να είμαι πάντα ενημερωμένος και να γνωρίζω τα πιο σημαντικά τεκταινόμενα στη ζωή των φίλων μου.
Έχετε άποψη για την κατεύθυνση που οδηγεί ο Elon Musk το Twitter ή είναι πολύ νωρίς για κάτι τέτοιο; Καταλαβαίνω ότι έχετε επίσης έναν λογαριασμό Mastodon.
Χα! Προσωπικά πιστεύω ότι ο Elon Musk χρειάζεται τουλάχιστον έξι μήνες για να εγκαινιάσει την εποχή του Twitter 2.0 – έτσι ώστε να μπορέσουμε να έχουμε μια πλήρη αίσθηση για το περίγραμμα του τι σκοπεύει να κάνει με την κοινωνική πλατφόρμα. Αυτό σημαίνει ότι έως τον Απρίλιο θα πρέπει να έχουμε μια πιο σαφή αίσθηση των ελπίδων, των ονείρων και των προσδοκιών του για την πλατφόρμα ελεύθερης έκφρασης του διαδικτύου.
[1] Το BarCamp είναι ένα διεθνές δίκτυο συνεδρίων που δημιουργούνται από χρήστες που επικεντρώνονται κυρίως στην τεχνολογία και τον Ιστό. Είναι ανοιχτά, χωρίς συγκεκριμένη ατζέντα, ενώ οι συμμετέχοντες καθορίζουν το περιεχόμενο των παρουσιάσεων, χωρίς να ακολουθείται κανενός είδους ιεραρχία.
