Οι ελληνικές «ασπίδες» στη νέα διεθνή ύφεση: Η χώρα αναμένεται να βρίσκεται και το 2023 στη λίστα των κρατών με την υψηλότερη ανάπτυξη στην Ευρώπη

Με σημαντική ώθηση από την οικονομική δραστηριότητα του 2022 απαντά η ελληνική οικονομία στις νέες προβλέψεις, που θέλουν τον κίνδυνο παγκόσμιας ύφεσης να απομακρύνεται προς ώρας, αλλά να επιστρέφει αργότερα το 2023 ή το 2024. Στηριζόμενη στις εντυπωσιακές επιδόσεις του τουρισμού και στα αλλεπάλληλα ρεκόρ επενδύσεων, η Ελλάδα ατενίζει με αισιοδοξία το μέλλον και αναμένεται να συνεχίσει να βρίσκεται και το 2023, για τρίτη διαδοχική χρονιά, στις χώρες με την υψηλότερη ανάπτυξη στην Ευρώπη.

Διαλύονται, έτσι, τα όποια σύννεφα ύφεσης είχαν αρχίσει να μαζεύονται, την ώρα που J.P. Morgan και Capital Economics κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για ορισμένες από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου. Σύμφωνα με την αμερικανική τράπεζα, οι πιθανότητες ύφεσης αργότερα μέσα στο 2023 ή το 2024 έχουν εκτιναχθεί στο 70%, καθώς τότε θα γίνουν πλήρως αισθητές οι επιπτώσεις της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής σε ΗΠΑ και Ευρώπη. Στο ίδιο μήκος κύματος, η βρετανική εταιρεία μελετών εκτιμά ότι οι ανεπτυγμένες οικονομίες δεν έχουν νιώσει ακόμη περίπου τα δύο τρίτα των επιπτώσεων από τις αυξήσεις των επιτοκίων. Προβλέπει, παράλληλα, ότι, παρά την ανθεκτικότητα που επιδεικνύουν οι οικονομίες, οι περισσότερες θα βιώσουν ύφεση μέσα στο 2023. Η Ελλάδα αναμένεται να αποτελέσει μια από τις εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα μεταξύ των ανεπτυγμένων οικονομιών. Κάτι που μοιάζει με «θαύμα», αν λάβει κανείς υπόψη ότι η ελληνική οικονομία ταλαιπωρείται από αλλεπάλληλες κρίσεις από το 2010 και μετά.

Τα ενθαρρυντικά στοιχεία

- Ο ρυθμός ανάπτυξης του 5,9% το 2022, με βάση τα διαθέσιμα εποχικά διορθωμένα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., αποδεικνύει ότι για ακόμα μία φορά η Ελλάδα ξεπερνά τις προσδοκίες και βρίσκεται πλέον σε συνεχή αναπτυξιακή τροχιά.
- Ο Προϋπολογισμός του 2023 έχει καταρτιστεί με την υπόθεση ότι η ανάπτυξη του 2022 θα διαμορφωνόταν στο 5,6% και του 2023 στο 1,8%.
- Το ελληνικό ΑΕΠ έχει πλέον «τρέξει» επτά συνεχόμενα τρίμηνα με ρυθμό άνω του 4,4%, που είναι η καλύτερη επίδοση της δεκαετίας και μια από τις καλύτερες στα χρονικά.
- Νέο ρεκόρ 30 ετών κατέγραψαν οι άμεσες ξένες επενδύσεις στη χώρα μας, φτάνοντας στα 7,22 δισ. ευρώ το 2022.

Για φέτος, η υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων του Ταμείου Ανάκαμψης και η αναμενόμενη συνέχιση των εντυπωσιακών επιδόσεων του τουρισμού αναμένεται να λειτουργήσουν ως ανάχωμα στις υφεσιακές πιέσεις, που γίνονται ήδη αισθητές στην Ευρώπη. Παράλληλα, η Ελλάδα έχει πετύχει μια από τις μεγαλύτερες μειώσεις χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ στον κόσμο και προσδοκά πρωτογενές πλεόνασμα το 2023. Οι εξελίξεις αυτές έφεραν και τις δηλώσεις του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, μέσα στην εβδομάδα, σύμφωνα με τις οποίες η ελληνική οικονομία θα ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα τους επόμενους μήνες.

Στα θολά

Στο ομιχλώδες τοπίο των τελευταίων εβδομάδων, μετά την ανάκαμψη του πληθωρισμού, οι αναλυτές δυσκολεύονται να κάνουν ασφαλείς προβλέψεις. Τα νέα στοιχεία για την οικονομία απέδειξαν ότι η αισιοδοξία για άμεση οικονομική ανάκαμψη και στροφή της νομισματικής πολιτικής ήταν πρώιμη. Οι αγορές, οι οικονομίες και οι κεντρικές τράπεζες αναζητούν ένα νέο σημείο ισορροπίας και κατανοούν ότι είναι δύσκολο να νικήσουν τον πληθωρισμό χωρίς να προκαλέσουν ύφεση.

Οι μεγαλύτερες οικονομίες της ευρωζώνης προσπαθούν να αποφύγουν την ύφεση, με τη Γερμανία να ολοκληρώνει το 2022 βλέποντας το ΑΕΠ της να συρρικνώνεται κατά 0,4% στο δ’ τρίμηνο, όταν το ελληνικό ΑΕΠ μεγεθύνθηκε κατά 5,2%. Οι περισσότεροι αναλυτές πιστεύουν ότι η γερμανική οικονομία θα συρρικνωθεί και στο α’ τρίμηνο του 2023, επιβεβαιώνοντας την τεχνική ύφεση. Η δεύτερη συνεχόμενη πτώση του δείκτη Ifo για την αξιολόγηση των τρεχουσών συνθηκών, η υποχώρηση του μεταποιητικού PMI, η αποδυνάμωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης και η ιστορικά χαμηλή διάθεση των καταναλωτών να ξοδέψουν είναι οι βασικοί προάγγελοι της ύφεσης. Ο οίκος αξιολόγησης Fitch προβλέπει ότι, ακόμα και αν αποφευχθεί η ύφεση τώρα, δύο από τις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης και του κόσμου, της Γερμανίας και της Ιταλίας, θα υποχωρήσουν σε ύφεση έως το τέλος του έτους, αλλά συνολικά η ευρωζώνη θα την αποφύγει. Μικρότερος, σύμφωνα με τη Fitch, είναι ο κίνδυνος για τις ΗΠΑ, ενώ φτωχότερες χώρες, όπως το Πακιστάν και η Αίγυπτος, βρίσκονται στα πρόθυρα οικονομικής καταστροφής. Η J.P. Morgan προσθέτει ότι η τάση να διατηρηθούν υψηλότερα τα επιτόκια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα αυξάνει τον κίνδυνο μιας πιο έντονης μακροοικονομικής διόρθωσης, που θα πάρει τη μορφή ύφεσης το 2024.

*Δημοσιεύθηκε στο ένθετο ‘’MoneyPro’’ της εφημερίδας «Παραπολιτικά» στις 11/3/23