Τράπεζες: Η στόχευση για διεύρυνση των μεριδίων τους στις ΜμΕ
Στο στόχαστρο μικρών και μεγάλων τραπεζών επανέρχεται δυναμικά η μικρομεσαία ελληνική επιχείρηση. Αυτή που επέζησε της οικονομικής κρίσης, που ξεπέρασε τον σκόπελο της πανδημίας, που έχει τα «φόντα» να εκμεταλλευθεί σωστά τα εργαλεία που της παρέχονται, όπως τα προγράμματα τύπου ΕΣΠΑ, ακολουθώντας με συνέπεια ένα business plan που πείθει. Ένα επιχειρηματικό σχέδιο που της δίνει τα εχέγγυα της αξιολόγησης που της λείπει, σε αντίθεση με τις μεγάλες επιχειρήσεις που έχουν τα ratings και πολύ συχνά εξ αυτού, το προβάδισμα στη χρηματοδότηση. Είναι η μικρή και μεσαία ελληνική επιχείρηση, πιο πολύ μικρή παρά μεσαία, που αποτελεί την επίλεκτη πελατεία των τραπεζών, τόσο των μεγάλων ομίλων όσο και των μικρών και δυναμικά αναπτυσσόμενων.
Η έννοια της μικρομεσαίας επιχείρησης διαφέρει πολύ από τράπεζα σε τράπεζα, όχι ως στρατηγική προσέγγισης ή σε τιμολόγηση κόστους υπηρεσιών, όσο για το εύρος του τζίρου της. Για άλλο τραπεζικό όμιλο, μία ΜμΕ ορίζεται ως εταιρεία με τζίρο έως 2,5 εκατ. ευρώ, για άλλον ως εταιρία με τζίρο 5 εκατ. ευρώ και για άλλον, ως επιχείρηση με τζίρο έως… 50 εκατ. ευρώ!
Κατά πλειοψηφία στην Ελλάδα – και αυτό όπως επισημαίνουν τραπεζικοί παράγοντες στο powergame.gr, είναι ένα μεγάλο πρόβλημα – οι περισσότερες μικρές εταιρείες είναι στην ουσία ατομικές επιχειρήσεις ή έστω οριακά οικογενειακές (από 1 έως 3 μέλη μιας οικογένειας) και αυτό «φρενάρει» από μόνο του τα ανοίγματα, περιορίζοντας τη χρηματοδότηση σε στενά πλαίσια συγκεκριμένων προγραμμάτων ή προϊόντων. Κυριότερος παράγοντας είναι η απουσία αξιολόγησης ή assets που μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως εχέγγυα, με αποτέλεσμα αυτές οι επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση σε δανεισμό μόνο ως αποτέλεσμα της καλής σχέσης τους με την Τράπεζα, υπό την έννοια του ιστορικού μιας συνεπούς και συνετούς συναλλακτικής συμπεριφοράς (με απλά λόγια, «ξέρω τον πελάτη μου»). Αυτή είναι η κατηγορία των πολύ μικρών επιχειρήσεων.
Σε γενικές γραμμές , ως μικρή- μικρομεσαία η αγορά εννοεί μία επιχείρηση που απασχολεί μάξιμουμ έως 10 υπαλλήλους. Οι επιχειρήσεις αυτές έχουν πολλαπλά οφέλη να εισπράξουν από τα διάφορα προγράμματα που κατά καιρούς είναι ενεργά, στη λογική των ΕΣΠΑ και άλλων συναφών συγχρηματοδοτούμενων κατευθύνσεων.
Μικρομεσαίοι λοιπόν, αυτοί που εξακολουθούν να λειτουργούν και να σχεδιάζουν για την επόμενη μέρα, είναι το νέο κοινό το οποίο αναζητούν οι ελληνικές τράπεζες. Οι μικρότερες και ευέλικτες Optima Bank, Παγκρήτια με HSBC και πιθανότατα Attica Bank που προσπαθεί να ανασυσταθεί κεφαλαιακά, θα ανταγωνισθούν για την πίτα χρηματοδότησης των ΜμΕ, με τις μεγάλες της αγοράς, τις Alpha, Eurobank, Πειραιώς και Εθνική.
Το σίγουρο είναι ότι η στόχευση για διεύρυνση μεριδίων στην αγορά των ΜμΕ είναι υψηλότερη για το τρέχον έτος. Η ζήτηση και η δίψα για ρευστότητα είναι ορατή και «κουμπώνει» σε σχέδια που τα έχουν εγκρίνει και οι αντίστοιχες Επιτροπές στις τράπεζες. Τα επίσης στοχευμένα προγράμματα, που αποτελούν την εναλλακτική του Ταμείου Ανάπτυξης για την ελληνική ΜμΕ, ξεκινούν καινούργιους κύκλους εκταμίευσης. Και η περσινή χρονιά απέδειξε περίτρανα ότι οι στόχοι του 2022, υπερέβησαν τις αρχικές προσδοκίες.
Όλη η καθαρή πιστωτική επέκταση, που επετεύχθη παρά τη δύσκολη οικονομική συγκυρία και που για το σύνολο της αγοράς είναι περίπου 12 δισ. ευρώ (μόνο 10,9 δισ. ευρώ είναι από τις τέσσερις μεγάλες τράπεζες) στηρίχθηκε κυρίως στην επιχειρηματική πίστη, με ένα σημαντικό μερίδιο από τους μικρομεσαίους. Για το τρέχον έτος, το budget αυτό αναμένεται να τρέξει ακόμη υψηλότερα.
ΜμΕ ανά τραπεζικό όμιλο και οι καθαρές εκταμιεύσεις
Η δυναμική των μεγάλων συστημικών ομίλων στον τομέα αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανής στα ποσά που παρουσίασαν για το σύνολο της περσινής χρήσης. Ενδεικτικά:
Στην Πειραιώς, εκταμιεύθηκαν 651 εκατ. ευρώ προς ΜμΕ το 2022 μέσω απευθείας δανεισμού και άλλα 440 εκατ. ευρώ μέσω συγχρηματοδοτούμενων επενδυτικών προγραμμάτων, στοιχείο που όπως η ίδια αναφέρει, αντιστοιχεί σε μερίδιο αγοράς 33% στο σύνολο χορηγήσεων με πιστωτική επέκταση και 45% για τα προγράμματα αντίστοιχα. Για την Τράπεζα Πειραιώς, αυτές οι ΜμΕ έχουν πλαφόν τζίρου τα 2,5 εκατ. ευρώ. Συνολικά η καθαρή πιστωτική επέκταση για το 2022 ήταν 2,7 δισ. ευρώ και το σύνολο ενήμερου δανειακού χαρτοφυλακίου 28,6 δισ. ευρώ.
Στην Αlpha Bank, η μικρομεσαία επιχείρηση είναι δυνατός πυλώνας. Αφορά όλες τις εταιρείες έως 5 εκατ. ευρώ . Σε σύνολο δανείων 39,9 δισ. ευρώ το 2022, τα υπόλοιπα χορηγήσεων προς μικρές επιχειρήσεις (Small Business Loans) ξεπέρασαν τα 2,4 δισ. ευρώ. Άλλωστε, ένα μεγάλο κομμάτι της καθαρής πιστωτικής επέκτασης ύψους 2 δισ. ευρώ που πέτυχε η Τράπεζα πέρυσι, αφορά το χώρο αυτό.
Εντυπωσιακές ήταν οι εκταμιεύσεις της Εθνικής Τράπεζας προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όπου το τέταρτο τρίμηνο του 2022 χορηγήθηκαν 1,2 δισ. ευρώ από σύνολο 27,7 δισ. ευρώ (αυτό είναι το συνολικό νούμερο του ενήμερου δανειακού χαρτοφυλακίου). Η Εθνική κατέγραψε 2,5 δισ. ευρώ καθαρή πιστωτική επέκταση σε ετήσια βάση το 2022 με την επιχειρηματική πίστη συνολικά να ενισχύει τα μερίδιά της και να τρέχει με ρυθμούς αύξησης 40% (συνολικά το corporate).
Η Eurobank έχει κερδίσει πάνω από 60 μονάδες βάσης στις συνολικές χρηματοδοτήσεις επιχειρήσεων και αυτό αντανακλάται σε ένα μεγάλο βαθμό στα επιπλέον 3,3 δισ. ευρώ των νέων ροών (καθαρή πιστωτική επέκταση το 2022). Το συνολικό προ προβλέψεων δανειακό χαρτοφυλάκιο της Τράπεζας είναι 43,5 δισ. ευρώ. Από αυτά, συνολικά η επιχειρηματική πίστη αφορά κεφάλαια ύψους 18,4 δισ. ευρώ
Η έννοια της μικρομεσαίας επιχείρησης διαφέρει πολύ από τράπεζα σε τράπεζα, όχι ως στρατηγική προσέγγισης ή σε τιμολόγηση κόστους υπηρεσιών, όσο για το εύρος του τζίρου της. Για άλλο τραπεζικό όμιλο, μία ΜμΕ ορίζεται ως εταιρεία με τζίρο έως 2,5 εκατ. ευρώ, για άλλον ως εταιρία με τζίρο 5 εκατ. ευρώ και για άλλον, ως επιχείρηση με τζίρο έως… 50 εκατ. ευρώ!
Κατά πλειοψηφία στην Ελλάδα – και αυτό όπως επισημαίνουν τραπεζικοί παράγοντες στο powergame.gr, είναι ένα μεγάλο πρόβλημα – οι περισσότερες μικρές εταιρείες είναι στην ουσία ατομικές επιχειρήσεις ή έστω οριακά οικογενειακές (από 1 έως 3 μέλη μιας οικογένειας) και αυτό «φρενάρει» από μόνο του τα ανοίγματα, περιορίζοντας τη χρηματοδότηση σε στενά πλαίσια συγκεκριμένων προγραμμάτων ή προϊόντων. Κυριότερος παράγοντας είναι η απουσία αξιολόγησης ή assets που μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως εχέγγυα, με αποτέλεσμα αυτές οι επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση σε δανεισμό μόνο ως αποτέλεσμα της καλής σχέσης τους με την Τράπεζα, υπό την έννοια του ιστορικού μιας συνεπούς και συνετούς συναλλακτικής συμπεριφοράς (με απλά λόγια, «ξέρω τον πελάτη μου»). Αυτή είναι η κατηγορία των πολύ μικρών επιχειρήσεων.
Σε γενικές γραμμές , ως μικρή- μικρομεσαία η αγορά εννοεί μία επιχείρηση που απασχολεί μάξιμουμ έως 10 υπαλλήλους. Οι επιχειρήσεις αυτές έχουν πολλαπλά οφέλη να εισπράξουν από τα διάφορα προγράμματα που κατά καιρούς είναι ενεργά, στη λογική των ΕΣΠΑ και άλλων συναφών συγχρηματοδοτούμενων κατευθύνσεων.
Μικρομεσαίοι λοιπόν, αυτοί που εξακολουθούν να λειτουργούν και να σχεδιάζουν για την επόμενη μέρα, είναι το νέο κοινό το οποίο αναζητούν οι ελληνικές τράπεζες. Οι μικρότερες και ευέλικτες Optima Bank, Παγκρήτια με HSBC και πιθανότατα Attica Bank που προσπαθεί να ανασυσταθεί κεφαλαιακά, θα ανταγωνισθούν για την πίτα χρηματοδότησης των ΜμΕ, με τις μεγάλες της αγοράς, τις Alpha, Eurobank, Πειραιώς και Εθνική.
Το σίγουρο είναι ότι η στόχευση για διεύρυνση μεριδίων στην αγορά των ΜμΕ είναι υψηλότερη για το τρέχον έτος. Η ζήτηση και η δίψα για ρευστότητα είναι ορατή και «κουμπώνει» σε σχέδια που τα έχουν εγκρίνει και οι αντίστοιχες Επιτροπές στις τράπεζες. Τα επίσης στοχευμένα προγράμματα, που αποτελούν την εναλλακτική του Ταμείου Ανάπτυξης για την ελληνική ΜμΕ, ξεκινούν καινούργιους κύκλους εκταμίευσης. Και η περσινή χρονιά απέδειξε περίτρανα ότι οι στόχοι του 2022, υπερέβησαν τις αρχικές προσδοκίες.
Όλη η καθαρή πιστωτική επέκταση, που επετεύχθη παρά τη δύσκολη οικονομική συγκυρία και που για το σύνολο της αγοράς είναι περίπου 12 δισ. ευρώ (μόνο 10,9 δισ. ευρώ είναι από τις τέσσερις μεγάλες τράπεζες) στηρίχθηκε κυρίως στην επιχειρηματική πίστη, με ένα σημαντικό μερίδιο από τους μικρομεσαίους. Για το τρέχον έτος, το budget αυτό αναμένεται να τρέξει ακόμη υψηλότερα.
ΜμΕ ανά τραπεζικό όμιλο και οι καθαρές εκταμιεύσεις
Η δυναμική των μεγάλων συστημικών ομίλων στον τομέα αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανής στα ποσά που παρουσίασαν για το σύνολο της περσινής χρήσης. Ενδεικτικά:
Στην Πειραιώς, εκταμιεύθηκαν 651 εκατ. ευρώ προς ΜμΕ το 2022 μέσω απευθείας δανεισμού και άλλα 440 εκατ. ευρώ μέσω συγχρηματοδοτούμενων επενδυτικών προγραμμάτων, στοιχείο που όπως η ίδια αναφέρει, αντιστοιχεί σε μερίδιο αγοράς 33% στο σύνολο χορηγήσεων με πιστωτική επέκταση και 45% για τα προγράμματα αντίστοιχα. Για την Τράπεζα Πειραιώς, αυτές οι ΜμΕ έχουν πλαφόν τζίρου τα 2,5 εκατ. ευρώ. Συνολικά η καθαρή πιστωτική επέκταση για το 2022 ήταν 2,7 δισ. ευρώ και το σύνολο ενήμερου δανειακού χαρτοφυλακίου 28,6 δισ. ευρώ.
Στην Αlpha Bank, η μικρομεσαία επιχείρηση είναι δυνατός πυλώνας. Αφορά όλες τις εταιρείες έως 5 εκατ. ευρώ . Σε σύνολο δανείων 39,9 δισ. ευρώ το 2022, τα υπόλοιπα χορηγήσεων προς μικρές επιχειρήσεις (Small Business Loans) ξεπέρασαν τα 2,4 δισ. ευρώ. Άλλωστε, ένα μεγάλο κομμάτι της καθαρής πιστωτικής επέκτασης ύψους 2 δισ. ευρώ που πέτυχε η Τράπεζα πέρυσι, αφορά το χώρο αυτό.
Εντυπωσιακές ήταν οι εκταμιεύσεις της Εθνικής Τράπεζας προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όπου το τέταρτο τρίμηνο του 2022 χορηγήθηκαν 1,2 δισ. ευρώ από σύνολο 27,7 δισ. ευρώ (αυτό είναι το συνολικό νούμερο του ενήμερου δανειακού χαρτοφυλακίου). Η Εθνική κατέγραψε 2,5 δισ. ευρώ καθαρή πιστωτική επέκταση σε ετήσια βάση το 2022 με την επιχειρηματική πίστη συνολικά να ενισχύει τα μερίδιά της και να τρέχει με ρυθμούς αύξησης 40% (συνολικά το corporate).
Η Eurobank έχει κερδίσει πάνω από 60 μονάδες βάσης στις συνολικές χρηματοδοτήσεις επιχειρήσεων και αυτό αντανακλάται σε ένα μεγάλο βαθμό στα επιπλέον 3,3 δισ. ευρώ των νέων ροών (καθαρή πιστωτική επέκταση το 2022). Το συνολικό προ προβλέψεων δανειακό χαρτοφυλάκιο της Τράπεζας είναι 43,5 δισ. ευρώ. Από αυτά, συνολικά η επιχειρηματική πίστη αφορά κεφάλαια ύψους 18,4 δισ. ευρώ
