Δοκιμάζουν τις αντοχές τους στην πολιορκία των μεγάλων αλυσίδων τοπικοί παίκτες του λιανεμπορίου τροφίμων, αν και οι προκλήσεις είναι μεγάλες σε συνέχεια των αλλεπάλληλων κρίσεων, με τον υψηλό πληθωρισμό και την πίεση στη ζήτηση να εγείρουν νέες αβεβαιότητες.

 

Μια ειδική περίπτωση είναι η αλυσίδα Flora στη Μύκονο, που μόλις χθες δημοσίευσε ισολογισμό για το 2022 επιβεβαιώνοντας την ανθεκτικότητά της. Με δίκτυο μόλις 3 καταστημάτων εμφάνισε τζίρο 42 εκατ. ευρώ ενισχυμένο κατά 41,17%, με καθαρά κέρδη 3,14 εκατ. ευρώ αυξημένα κατά 79%. Η επιχειρηματική οικογένεια Κονταράτου προσφέρει μια εναλλακτική εμπειρία στον πελάτη επενδύοντας σε ένα νέο concept καταστήματος που υιοθετεί στοιχεία που παραπέμπουν σε νυχτερινό κέντρο. Το κατάστημα ναυαρχίδα στο αεροδρόμιο της Μυκόνου διαθέτει καινοτομίες που μπορούν να προσελκύσουν τους διάσημους επισκέπτες του νησιού, κάτι που δεν είναι εύκολο να πετύχει ο ανταγωνισμός. Ας σημειωθεί ότι από τις μεγάλες αλυσίδες παρουσία στο νησί έχει η ΑΒ Βασιλόπουλος με 4 καταστήματα, η Βazaar με 2 ενώ πιο πρόσφατα άνοιξε και η Μασούτης.

 

 

Πέρα από τη Μύκονο, μια αγορά με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, μικροί παίκτες επιβιώνουν κόντρα στον ανταγωνισμό σε αρκετά νησιά, αν και η αυξανόμενη τουριστική κίνηση «ανοίγει την όρεξη» των μεγάλων ομίλων ενθαρρύνοντας επενδύσεις από όσους έχουν μικρότερη έκθεση στις τουριστικές περιοχές. Για παράδειγμα η ΜΕTRO, με την αλυσίδα My Market έχει περιορισμένη παρουσία σήμερα στα νησιά, μεταξύ των οποίων Λέσβος, Χίος και Ρόδος. Ωστόσο με το ευέλικτο concept My market Local και το μοντέλο franchise δημιουργεί προοπτικές για ταχύτερη ανάπτυξη του αποτυπώματός της.

 

 

Απέναντι στον αυξανόμενο ανταγωνισμό οι μικρότεροι τοπικοί παίκτες επιβιώσουν προσφεύγοντας συχνά σε συνεργασίες. Ενδεικτική για παράδειγμα είναι η πρόσφατη συνεργασία του δικτύου mini market Φαιστός στην Κρήτη με τον όμιλο Spar, με το σχέδιο επικαιροποίησης των σημάτων στις ταμπέλες των καταστημάτων σε τουριστικές περιοχές του νησιού να βρίσκεται σε εξέλιξη. Υπενθυμίζεται ότι ο συνεταιρισμός παντοπωλών εγκαινίασε την παρουσία του στην αγορά με 20 μέλη το 1982. Σήμερα μετρά 184 συνεργαζόμενα καταστήματα και πραγματοποιεί πάνω από 24 εκατ. ευρώ κύκλο εργασιών δημιουργώντας πλέον προϋποθέσεις για περαιτέρω ανάπτυξη.

 

 

Παράλληλα  η Spar ενισχύει το χαρτοφυλάκιο των συνεργασιών της και με άλλους τοπικούς παίκτες όπως π.χ. τα σούπερ μάρκετ Πάππου στη Ρόδο ενώ έχει αναπτύξει παρουσία σε νησιά όπως Κως, Ζάκυνθος, Κεφαλονιά κα.

 

Από τους μεγάλους παίκτες η AB Βασιλόπουλος φαίνεται να έχει χτίσει ισχυρή θέση στη νησιωτική χώρα με περισσότερα από 40 σημεία, χωρίς να υπολογίζεται η Κρήτη, όπου αριθμεί σήμερα 11 καταστήματα. Πρακτικά, ανταγωνίζεται με τη Μασούτης που διεύρυνε το αποτύπωμά της στη νησιωτική χώρα μετά από μια σειρά συμφωνιών αλλά και την Κρητικός που διατηρεί μια πληθώρα mini market. Ο μεγάλος παίκτης του οργανωμένου λιανεμπορίου, η αλυσίδα Σκλαβενίτης, αν και υπερέχει στην Κρήτη -όπου σημειωτέον έχει αναπτύξει ισχυρό αποτύπωμα η Lidl- στην υπόλοιπη νησιωτική χώρα αριθμεί περίπου 20 καταστήματα. Αυξάνει ωστόσο την παρουσία της και μάλιστα ετοιμάζεται να ανοίξει κατάστημα στη Λέσβο στο προσεχές διάστημα. Τη θέση της ενισχύει σταθερά και η Lidl.

 

 

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι παρά το μπαράζ εξαγορών των τελευταίων ετών, δείγμα των επεκτατικών στρατηγικών των μεγάλων αλυσίδων, τοπικά σήματα αντιστέκονται αλλά είναι ζητούμενο για πόσο ακόμη. Οι μεγάλες αλυσίδες, αν και ελέγχουν σχεδόν το 80% των σημείων πώλησης στην Αττική, το δυναμικό τους είναι «μειοψηφικό» σε άλλες περιοχές της επικράτειας και ειδικά στα νησιά. Για παράδειγμα στο Νότιο και Βόρειο Αιγαίο, καθώς και στα νησιά του Ιονίου τα σήματα των μεγάλων αλυσίδων έχουν παρουσία σε 30-35% των καταστημάτων. Αντίθετα στην Κρήτη παρατηρείται μεγαλύτερη διείσδυση ενώ τελευταία επιταχύνονται οι επενδύσεις γνωστών σημάτων όπως η ΑΒ Βασιλόπουλος, η Κρητικός που ενίσχυσε την παρουσία της μέσω εξαγοράς της τοπικής αλυσίδας Μαθιουδάκης αλλά και η Μασούτης η οποία συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο της ΣΥΝ.ΚΑ. Κρήτης Υπεραγορές, κατόπιν ευρύτερης συμφωνίας με την κρητική εταιρεία.

 

Είναι ωστόσο σημαντικό ότι η υπεροχή των μικρών επιχειρήσεων σούπερ μάρκετ στα νησιά δεν μεταφράζεται και σε υπεροχή τζίρου. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς οι μεγάλες αλυσίδες κατέχουν ένα ποσοστό που τείνει στο 55-60% των συνολικών καταστημάτων της επικράτειας αλλά το μερίδιό τους στις συνολικές πωλήσεις πλησιάζει το 90%.