Περισσότερο διαλλακτικοί εμφανίστηκαν χθες κύκλοι του υπουργείου Υποδομών για τις συζητήσεις με τις εταιρείες παραχώρησης των οδικών αξόνων για τις αυξήσεις στα διόδια. Αν και άφησαν ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα, ακόμα και αυτό της μείωσης ΦΠΑ από 24% σε 13%, όλα δείχνουν πως είναι περισσότερο πιθανό ένα μοντέλο αντίστοιχο με αυτό της Πορτογαλίας, στην οποία οι αυξήσεις διοδίων επιμερίστηκαν σε τρεις χρονιές. Αντί για το 10% που έπρεπε να γίνει φέτος, λόγω του υψηλού πληθωρισμού του 2022, ένα τμήμα της αύξησης έγινε μέσα στη φετινή χρονιά και το υπόλοιπο θα γίνει το 2024 και το 2025, οπότε και ο πληθωρισμός αναμένεται να είναι μικρότερος. Έτσι και οι επιβαρύνσεις στους χρήστες των οδικών αξόνων θα κατανεμηθούν σε τρία χρόνια.

 

Το υπουργείο, σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, περιμένει «εντός ωρών ή ημερών» τις τελικές προτάσεις των εταιρειών που διαχειρίζονται τις έξι συμβάσεις παραχώρησης των εθνικών οδών, προκειμένου να αρχίσει ένας νέος γύρος συζητήσεων, ώστε να βρεθεί μια κοινή φόρμουλα. Ειδικά για τη μείωση του ΦΠΑ στο 13%, αναφέρθηκε πως θα επιβαρύνει το κρατικό ταμείο κατά περίπου 69 εκατ. ευρώ. Τονίστηκε πως μια τέτοια μείωση θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην περίπτωση που οδηγούσε σε αναλογική μείωση των διοδίων και όχι σε απορρόφηση τμήματος της αύξησης, που υπολογίζεται σε 12% για το 2023 με βάση τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του περσινού Σεπτεμβρίου. Μια μείωση του ΦΠΑ δεν αποκλείστηκε, αλλά θεωρείται μη επαρκής λύση.

 

Σημειώνεται πως οι παραχωρησιούχοι ζητούν και αποζημίωση περίπου 45 εκατ. ευρώ επειδή δεν εφάρμοσαν την αύξηση από αρχές του 2023, όπως προβλέπουν οι συμβάσεις παραχώρησης. Το πάγωμα τιμών στα διόδια είχε ζητηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση, λόγω των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου, και τώρα οι αυξήσεις πάνε συνεχώς προς τα πίσω, λόγω των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών…

 

Χθες οι κύκλοι του υπουργείου παραδέχθηκαν πως οι συμβάσεις παραχώρησης προβλέπουν ετήσια αναπροσαρμογή των διοδίων με βάση τον πληθωρισμό της προηγούμενης χρονιάς. Συνεπώς οι παραχωρησιούχοι, όπως τονίστηκε, μπορούν τον επόμενο χρόνο να προχωρήσουν σε σωρευτικές αυξήσεις (για δύο χρονιές) αν δεν βρεθεί φόρμουλα συνεννόησης. Οι ίδιοι κύκλοι παραδέχθηκαν πως αν υπάρξει επίσημη κυβερνητική απόφαση για πάγωμα τιμών στα διόδια, τότε παραβιάζονται οι συμβάσεις και οι εταιρείες μπορούν να προχωρήσουν στη διεκδίκηση αποζημιώσεων. Εξήγησαν, επίσης, πως σε ολόκληρη την Ευρώπη έχουν γίνει αυξήσεις στα διόδια, αφού σχεδόν όλες οι συμβάσεις παραχώρησης περιέχουν ρήτρα σύνδεσης με τον πληθωρισμό. Τέλος, τονίστηκε πως έχουν υπάρξει αυξήσεις σε άλλους κλάδους των μεταφορών (π.χ. ακτοπλοΐα, αεροπορικές εταιρείες κ.λπ.) και πως έχει αυξηθεί σημαντικά το κόστος καυσίμων.

 

Στο υπουργείο Υποδομών κατεβάζουν τους τόνους, παραδεχόμενοι πως αν η διαμάχη φτάσει στα άκρα, τότε θα πρέπει να είναι έτοιμοι για δικαστική διαμάχη με τις εταιρείες παραχώρησης. Ειδικά όταν είναι νωπές οι μνήμες από τις αλλαγές στις συμβάσεις που έγιναν το 2013, προκειμένου να επανεκκινήσουν τότε τα έργα που είχαν σταματήσει λόγω της οικονομικής κρίσης. Ταυτόχρονα, τονίζουν πως και οι εταιρείες δείχνουν με τη στάση τους (δεν προχώρησαν σε μονομερείς αυξήσεις στα διόδια) πως δεν θέλουν να συγκρουστούν με την κυβέρνηση και να εμπλακούν σε δικαστικούς αγώνες. Αντίθετα, επιδιώκουν συμβιβαστική φόρμουλα, με επιμερισμό του κόστους της αυξήσεων, λόγω πληθωρισμού, μεταξύ Δημοσίου, παραχωρησιούχων και χρηστών.